Ethiek
De werken van barmhartigheid deelt mildelick den armen // god zal u weder ontfarmen van spijs ende drank in dit leven // duistentfout zal u weder werden gegeven uwen evenmensche zijn naecktheyt wilt decken // op dat god wijt doet uwer soden vlecken van de dooden te begraven so wij lesen // wert thobias van god gepresen die heer spreekt Wilt mij verstaen // wat Ghij den minsten doet wert mij gedaen wilt ziecken ende crancken vysenteren // u loon zal ewelick vermeren die gevangen verlost met caritaten // het komt hier nae zijner zielen te baten.
Voorstellingen van Christelijke ethiek De werken van barmhartigheid: –hongerigen spijzen –dorstigen laven –naakten kleden –vreemdelingen herbergen –zieken bezoeken –gevangenen bezoeken –doden begraven De brede en de smalle weg
Goed tegenover kwaad: dualisme De gulden middenweg Islamitisch: –Verplicht (Fard) –Aanbevolen (Soennah) –Neutraal/toegestaan (Halal) –Afgeraden (Makruh) –Verboden (Haram)
Basisbegrippen Ethiek en moraal Waarden en normen –Norm: concrete richtlijn –Waarde: ideaal, motief (abstract) WaardenNormenHandelen Collectief Individueel Wetten Mores Normen Deugden
Gezindheidsethiek –De goede bedoeling Doelethiek –een goed resultaat –Vb.: Utilitarisme
Bronnen van ethiek Transcendent –God –Idee van het goede (Plato) –Gelaat van de ander (Levinas) Natuur (Rousseau) Verstand (Kant) Gevoel (moral sense, geweten)
Culturele bronnen Christendom (Calvinisme) Humanisme Grieks-romeins Germaans Joods Islamitisch
Pedagogische opdracht van het onderwijs? De waarden volgens Netelenbos (naar Amerikaans voorbeeld, North Carolina) : moed het eigen geweten te volgen prioriteiten stellen, doelen kiezen beleefdheid, vriendelijkheid zelfdiscipline integriteit, rechtvaardig handelen (vaderlandsliefde)