THEMA 2 PLANTEN Basisstof 3 STENGEL

Onderdelen van de stengel 1: Eindknop 2: Bladoksel 3: Lid 4: Bladschijf 5: Bladsteel 6: Hoofdnerf 7: Zijnerf 8: Bladmoes 9: Knoop 10: Okselknop Dit zijn de onderdelen van het blad

Stevigheid van stengels Stevig door houtstof: houtachtige planten (bomen en struiken) Stevig door water: kruidachtige planten Houtstof houdt de stengel stevig en rechtop, ook als er te weinig water is. Alleen als er genoeg water in de plant zit, blijft de stengel rechtop. Bij te weinig water wordt de plant slap

Een kruidachtige plant wordt slap zonder water. Hoe komt dat? Ieder organisme bestaat uit cellen (een soort bouwblokjes, waaruit het organisme is opgebouwd). Planten hebben cellen met waterblaasjes erin.

Zonder water Met water Waterblaasjes zijn vol: de cellen zijn stevig opgevuld  de plant is stevig. Waterblaasjes zijn leeg: de cellen zijn leeg en slap  de plant is slap.

Functie van de stengel Een plant neemt water + zouten op met de wortels. Een plant maakt met dat water zijn eigen voedsel in de groene blaadjes. Het water + zouten moet vanaf de wortels naar boven vervoerd worden. Het voedsel moet vanuit de bladeren naar de rest van de plant vervoerd worden

Functie van de stengel Het vervoeren van water en andere opgeloste stoffen gaat via dunne buisjes die door stengel lopen: de vaten. Als er veel vaten bij elkaar liggen in een groepje heet dat een vaatbundel. Een vaatbundel brengt water+stoffen óf naar boven óf naar beneden (éénrichting verkeer)

Hoe groeit een plant? Een plant groeit bij de eindknoppen ieder jaar verder omhoog (nieuwe stengel/stam en bladeren). De okselknoppen maken nieuwe zijtakken met bladeren. De wortels groeien aan de punten ieder jaar verder onder de grond.

Hoe groeit een boom? Een boom groeit ook nog in de breedte: stam en takken worden dikker. Vlak onder de schorslaag maakt de boom ieder jaar nieuw hout (bij de stippellijn).

Jaarringen Lente: snelle groei  licht hout Winter: weinig groei  donker hout samen één Jaarring