Katheteriseren Anneke Meerkerk Verpleegkundig specialist, urologie Beatrixziekenhuis
Glijmiddel (pag. 36 richtlijn katheterisatie) Graag wil ik de zaken waar discussie over was tijdens de workshop katheterisatie onder jullie aandacht brengen Reinigen van labia: eerst labia major en daarna labia minor ( pag. 73, richtlijn katheterisatie) Glijmiddel (pag. 36 richtlijn katheterisatie) Het glijmiddel hoeft niet aseptisch of verdovend te zijn, er worden 4 soorten glijmiddel onderscheiden: 1 water oplosbare glijmiddelen 2 water oplosbare glijmiddelen met chloorhexidine 3 water oplosbare glijmiddelen met het verdovende lidocaïne 4 water oplosbare glijmiddelen met het verdovende lidocaïne en het ontsmettingsmiddel chloorhexidine
Welke onderwerpen? Anatomie Richtlijnen Indicaties/contra indicaties Steriel werken Katheters/hulpmiddelen Casussen Complicaties Instructie
Anatomie
Evidencebased richtlijnen Katheterisatie: urethrale en suprapubische verblijfskatheters bij volwassenen http://urologie.venvn.nl/LinkClick.aspx?fileticket=Z8xGKNnhawQ%3d Zorg voor een vlotte doorstroming http://urologie.venvn.nl/LinkClick.aspx?fileticket=cdJ4QMQ9g40%3d
Indicaties…………….
Indicaties Urineretentie Residu bepalen/afnemen urinekweek Toedienen van blaasspoeling Atone- of hypotone blaas/neurologische aandoening Onbehandelbare incontinentie/immobilisatie
Contra indicaties Obstructie/letsel van urethra Bekkentrauma
Let op urologisch probleem Urethrastrictuur Hypertrofie van de prostaat Radiotherapie prostaat TUR P Anti stolling
Steriel werken Labia/Preputium schoon Steriel werken Katheterzak verwisselen: alcohol 70% Nachtzak aansluiten op dagzak
Observatie…………..
Observatie Kleur Geur/troebelheid Hoeveelheid Fixatie katheter
Katheters Siliconen/latex CAD/eenmalig Nelaton/tiemann
Hulpmiddelen Katheterventiel Fixatie urineopvangzak
Katheter nodig? Een patiënt krijgt voor drie weken een katheter, wat voor soort katheter gebruik je? En welke vloeistof gebruik je?
Blaaskrampen Er komt een mevrouw met CAD die blaaskrampen heeft, wat doe je?
Loopt katheter? Evt. spoelen NaCl 0,9% Controleer ballonvulling, evt. minder vloeistof in ballon CAD noodzakelijk? CIC! Bij aanhoudende klachten: katheterwissel: ander materiaal en/of dunnere katheter UWI uitsluiten d.m.v. UK Medicatie:Anticholinergica /pijnstilling
Verstopte katheter Er komt een patiënt die een CAD heeft met pijn in de onderbuik/troebele urine en steeds verstopping van katheter, wat doet je?
Intake! Bij niet-lopende CAD Spoelen NaCl Evt. nieuwe katheter Stenen? Sediment UWI? UK Medicatie: antibiotica na UK, pijnstilling
Debris? Intake? Irritatie katheter? Spoelen met NaCl 0.9% Bloed? Oorzaak?Spoelen met NaCl 0,9%, overweeg consult uroloog Encrustratie? Solutio G/solutio R
Lekkage Een oudere dame met katheter blijft maar last van lekkage houden. Wat kun je doen?
Loopt katheter? Evt. spoelen NaCl 0,9% Defaecatiepatroon? Controleer ballonvulling, evt. minder vloeistof in ballon Anticholinergica Bij aanhoudende klachten: katheterwissel: ander materiaal en/of dunnere katheter UWI uitsluiten
Mogelijke oplossingen: Minder vloeistof in ballon Blaaskrampen Mogelijke oplossingen: Minder vloeistof in ballon Normaal defaecatie patroon Andere katheter Dunnere katheter Anti cholinergica Complicaties katheter Lekkage naast katheter Continu mictiedrang Pijn in puntje penis
Sneuvelen katheter?? Je hebt een patiënt waarvan in korte tijd drie keer de katheter is gesneuveld. Wat zou er aan de hand kunnen zijn?
Te weinig vloeistof in ballon? Te veel tractie aan katheter? Leeglopen ballon? Water/glycerine oplossing Te weinig vloeistof in ballon? Te veel tractie aan katheter? Verdenking Blaassteentje? Verwijzen uroloog
Complicaties UWI Letsel van de urethra
Urethra
Urethra
Zaadheuvel
Sfincter
Blaas
Instructie
Instructie Ontspannen Penis strekken Voldoende gel in urethra! Geen kracht
Takehome message Voorkeur CIC Juiste techniek en sociale vaardigheden Troebele urine/verstopte katheters: (Manueel)Spoelen met NaCl