Recht op zelfbeheer iets voor ons? Trevor James 17 maart 2015
Engelse Right to manage Traditie promoten van het nemen van verantwoordelijkheid voor het beheer door huurders, wettelijk kader: – 1975 – mogelijk om bevoegdheden over te dragen aan TMO – 1985 – mogelijk voor gemeente om beheer over te dragen aan huurderscoöperatieven – 1987 – Estate Management Boards – 1988 – Tenants’ charter –andere verhuurder kiezen – 1993 – Right to manage – 2012 – nieuwe wetgeving voor ‘Right to manage’
Right to Manage Geeft huurders recht collectief (een deel van) het beheer over te nemen van de verhuurder Verschillende vormen van Tenant Management Organisation (TMO): – Uitsluitend huurders – meestal een coöperatie – Estate management Board – huurders in meerderheid maar met derden – Community housing association – overdracht bezit
Meerderheid van de huurders TMO moet aantonen dat meerderheid van de huurders achter initiatief staan Verhuurder moet dan TMO erkennen TMO krijgt geld voor business plan en training Een onafhankelijke deskundige beoordeeld TMO Meerderheid van huurders moet instemmen met overdracht Elk 5 jaar toetsing dat meerderheid van huurders TMO ondersteunt
Niet voor iedereen Circa 5% van gemeentelijke sociale huurwoningen (80,000 woningen in ± 190 TMO’s Wel opvallend dat meerderheid in gebieden met ergste achterstand:
Resultaten Beter prijskwaliteitsverhouding dienstverlening Reparatieverzoeken sneller en goedkoper afgehandeld Minder huurschulden Minder frictieleegstand Huurders tevredenheid beter Samenwerking met andere organisaties zoals scholen, kerken en de politie – leefbaarheid, veiligheid, kansen voor kinderen, gezondheid
NL Recht op Beheer Initiatief wordt gesteund door Woonbond, LSA, 4 hoog leraren en aantal corporatiedirecteuren Brede steun politieke partijen en de minister Waarom een recht? Maar is er een vraag naar meer verantwoordelijkheid in het beheer? Kunnen en willen huurders het beheer (gedeeltelijk) overnemen?
Waarom een recht? Niet alle initiatiefnemers vinden een recht nodig, wel het scheppen van mogelijkheden voor huurders In Engeland blijkt dat het recht huurders meer kansen biedt omdat zij gelijkwaardig zijn, niet afhankelijk van een ‘gunst’ Een recht past in de participatiesamenleving Rechten brengen plichten met zich mee In de discussie wil ik uw mening graag horen
Maar is er een vraag? Deels kip en ei – huurders weten niet dat het kan Vraag lijkt toe te nemen Past in de beweging van ‘bottom-up’ (Jan Rotmans) Belangrijke beweegredenen zijn betaalbaarheid, behoefte aan meer zeggenschap over eigen leefomgeving Soms in samenhang met andere lokale initiatieven
Kunnen en willen huurders het beheer overnemen? In de afgelopen 30 jaar heb ik meerdere zelfbeheerinitiatieven ondersteund De overgrote meerderheid doet het langdurig en uitstekend Bijzondere projecten met ideële doelstellingen maar ook projecten waar huurders zelf het beheer of het bezit hebben overgenomen van een verhuurder
Waarom zou je als corporatie het moeten willen? Initiatieven van onderop kunnen leerzaam zijn voor de organisatie Bieden voorbeelden van verschillende verhoudingen tussen huurder en verhuurder Stellen andere eisen aan de cultuur van de organisatie en dat kan bijdragen aan een houding die meer eigen verantwoordelijkheid bij de huurder stimuleert Betaalbaarheid – beheer goedkoper Maar let wel “You can’t grow grass roots, top down”