Hoge-Energie Fysica Frank Linde, CERN, 17 maart, CERN energie
Uitdagende (fysische) vragen Waar bestaan we uit? kleinste bouwstenen? compositie v/h Universum? ······ onbekende materievormen? Hoe werkt het? Waar komen we vandaan? evolutie v/h Universum? materie versus anti-materie? ······ ontstaan v/h leven? ( ) Waar gaan we naar toe? problemen nu: ziek problemen korte termijn: energie problemen lange termijn: zon ( ( ( ) ) )
Waar bestaan we uit? O H C heleboel water (H 2 O)heleboel oxidenwaterstof en helium onbekend 96% out there onbekend!
Waar komen we vandaan? leven: geen natuurkundige ambitie Aarde: restant supernova explosie (2 e hands ster) materie anti-materie Universum: Oerknal 15 miljard jaar geleden
Waar gaan we toe? ziekenhuis? energiecrisis? kernfusie? 4 H He+2e + +energie+··· kernsplijting? zonne-energie? (deze geniet mijn voorkeur!) science fiction: ruimtereizen?
Positionering NIKHEF’s onderzoek sterrenkundedeeltjesfysica astrodeeltjes fysica NIKHEF
sterrenkunde
Deeltjes uit het Universum
Kosmische stralen: for real
laag-energetischhoog-energetisch Bronnen v/d kosmische straling?
Meten = Weten!
Geluidsknal: v>v geluid =331 m/s
Lichtknal: v>v lichtinwater = km/s
ANTARES neutrinotelescoop
ANTARES werkt!
deeltjesfysica
Elementaire bouwstenen?
Televisie: ● elektronen: gloeidraad ● elektronenbundel: Volt ● “beeldschrijven”: magneten Versneller: huiskamer ruis op je TV: o.a. nagloeien v/d Big Bang!
eens een biljartbal, altijd een biljartbal Klassiek botsingsexperiment
Kleinste structuren m m m !
E=mc 2 Albert Einstein e+ee+e
Modern botsingsexperiment sinaasappel anti-sinaasappel creatie
Modern botsingsexperiment banaan anti-banaan creatie
CERN/LEP: e + e botsingsmachine e + e
Biljarten met elementaire deeltjes e + e e + e m e gram
e+e +e+e + m gram m gram Biljarten met elementaire deeltjes
e + e qqqq quarks (q) up (u) down (d) strange (s) …………… e+e +e+e + Biljarten met elementaire deeltjes
Moderne alchemie
Modern periodiek systeem
Zelfs Bush begrijpt de theorie ···
Toekomst: proton-proton botsingen
Communicatie: WWW
CERN’s 1 e computer: Wim Klein
wetenschapindustrie
Gaan we sporten dit weekend?