De Lokale Groep Vandaag: Overzicht melkwegstelsels in Lokale Groep - Spiraalstelsels (Melkweg, M31, M33) - M32 (E2), Irr, dE, dSph, dIrr Satellieten van.

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Stijn Wuyts Sterrewacht Leiden Tot de grenzen van het heelal.
Advertisements

Hoe sterk reageert de vraag op een prijsverandering
Retail Marketing Services
RIETVELD-LYCEUM DOETINCHEM LES 3. dd
College Fysisch Wereldbeeld versie 5
De verschillende fasen in de elektronische noterings- procedure.
Dynamische tijdbalk Een dynamische tijdbalk geeft een uitvergroot deel van de algemene tijdbalk weer. Hij heet dynamisch omdat hij er voor elke periode.
3.3 Wolken en neerslag 3T Nask1 3 Het weer.
het heelal en waar komt de kosmische straling vandaan?
Ontmoeting met de Hubbletelescoop.
1|20 Wat gebeurt er in N157B? Door: Jeroen Röhner.
Kb.1 Ik leer op een goede manier optellen en aftrekken
Ons Melkwegstelsel.
Is cosmology a solved problem?. Bepaling van Ω DM met behulp van rotatie krommen.
“De mens tussen de sterren”
Sterren Elzemieke Jongkoen & Annelot Kosman.
3.1 Zwaartekracht, massa en gewicht
Lezing en debat KIVI NIRIA Marcel Crok De staat van het klimaat KIVI NIRIA Afdeling Techniek, Maatschappij & Economie Dinsdag 7 juni Den Haag.
Witte dwergen, Neutronensterren en Zwarte Gaten
& sterren Geboorte, dood leven van
J.W. van Holten Metius, Structuur en evolutie van de kosmos.
Moneypicker Group Vof, na 1 januari 2007: 1 Season’s GREETINGS.
Verleden, heden en toekomst van ons absurde heelal
Instituut voor Sterrenkunde Het Heelal door verschillende brillen bekeken De hemel bij verschillende golflengten.
Elke 7 seconden een nieuw getal
Hoofdreekssterren (H kern fusie)
Oefeningen F-toetsen ANOVA.
Sterrenstelsels Docent: Paul Groot & Gijs Nelemans
Large-scale structure
Spiraal- en S0 stelsels.
De dood van sterren Paul Groot Afdeling Sterrenkunde, IMAPP
Planeten: dwergen, exoten en klassiekers Gijs Nelemans Afdeling Sterrenkunde Radboud Universiteit Nijmegen.
Nijmegen Area High School Array
Zwarte Gaten Prof.dr. Paul Groot Afdeling Sterrenkunde
Licht van de sterren Paul Groot Afdeling Sterrenkunde, IMAPP Radboud Universiteit Nijmegen
HOVO cursus Kosmologie Voorjaar 2011
Kosmische Stralen Boodschappers uit het Heelal Ad M. van den Berg Kernfysisch Versneller Instituut Rijksuniversiteit Groningen
Alles uit (bijna) Niets
Ons heelal Diameter: minimaal 93 miljard lichtjaar Diameter (zichtbaar): ca miljard lichtjaar.
Lichtgevoelige weerstand
Wie het kleine niet eert ... (quarks, leptonen,….)
Inkomen bij ziekte en arbeidsongeschiktheid
Deeltjes en straling uit de ruimte
21 oktober Inhoudsopgave Waar is alles uit opgebouwd? Hoe testen we deze theoriën? Het LHCb experiment Wat heb ik gedaan? Wat zijn mijn conclusies?
Vermenigvuldigen met 10 ..
Febelfin – Studiedag “De beurs vandaag” Leen Van Wambeke Retail Marketing Services Euronext Brussels.
De ontwikkeling van sterren in H II regio’s en starburst stelsels H II regio’s en starburst stelsels René van der Smeede Vrijdag 13 november 2009.
Spinrag in het Heelal Door Joris Voorn The spiderweb galaxy: a forming massive cluster galaxy at z ≈ 2 (Miley et al. 2006)
10 miljoen ljr Op afstand: 10 miljard ljr Hubble Ultra Deep Field Hoe groot is het Heelal? Jan Kuijpers/ Gijs Nelemans Afdeling Sterrenkunde Radboud Universiteit.
De Dubbele dans der Sterren
H 36 (Havo)/H 43 (Vwo): Rentabiliteit
Hoe werkt een telescoop?
Peter Hoyng SRON UTRECHT
De aarde De zon in de rug De maan staat op de achtergrond: het is dus volle maan.
A high stellar velocity dispersion for a compact massive galaxy at redshift z = Joris Hanse
Creativiteit in de kosmos: onze ultieme schatkamer
HONDERDEN JONGE STERRENSTELSELS AAN DE ‘RAND’ VAN HET HEELAL ONTDEKT. DOOR: EISE EN MAURITS.
Ontstaan van sterren.
Beginnerscursus Sterrenkunde
Door Simone, Ivo en Sivanne V2A
1 Jongerenwerkgroep voor Sterrenkunde OK t/m 29 juli 2005 De Pioneers en het Pioneer effect.
De grens van het waarneembare heelal Space Class Sonnenborgh 5 oct 2010 John Heise, Universiteit Utrecht SRON-Ruimteonderzoek Nederland.
Mark Bentum Het leven van een ster Slide 1 Het Leven van een Ster.
Kosmologie Het is maar hoe je het bekijkt... Marcel Haas, Winterkamp 2006.
Thema Zonnestelsel & Heelal Paragraaf 3 Sterren en materie
Vorige keer: Hoe weten we dit allemaal? Wordt alles steeds complexer?
Nederlandse Vereniging voor Weer en Sterrenkunde, afd. Arnhem
Nederlandse Vereniging voor Weer en Sterrenkunde, afd. Arnhem
Deepsky Essentieel het waarnemen van alle objecten buiten het zonnestelsel (+ eventueel planetoïden, kometen, Pluto,…) Weinig tot geen wetenschappelijke.
Basiscursus Sterrenkunde
Transcript van de presentatie:

De Lokale Groep Vandaag: Overzicht melkwegstelsels in Lokale Groep - Spiraalstelsels (Melkweg, M31, M33) - M32 (E2), Irr, dE, dSph, dIrr Satellieten van de Melkweg: LMC & SMC Dwarf spheroidals COBE opname Melkweg

De Lokale Groep Deze groep van een kleine 40 melkwegstelsels heeft een straal van ongeveer 1 Mpc, met zwaartepunt tussen ons Melkwegstelsel en Andromeda (M31) De drie meest prominente stelsels (M31, Melkweg, M33) zijn spiraalstelsels: M31 heeft een lichtkracht 50% helderder dan de Melkweg, de helderheid van M33 is ongeveer 20% van de Melkweg. In totaal zijn deze 3 stelsels verantwoordelijk voor 90% van het licht geproduceerd door de Lokale Groep. M32 is het enige elliptische stelsel. De andere stelsels zijn onregelmatige (dwerg)stelsels, dwarf ellipticals en dwarf spheroidals.

LMC (SBm) SMC (Irr)

M31 (Sb) M32 (E2) NGC 205 (dE)

Melkwegstelsels rond Melkweg M(H I) (10 6 Mo) L V (10 7 Lo) Afstand (kpc) TypeStelsel dSphDraco dSphUrsa Minor dSphCarina dSphSextans dSphLeo II < dSphSculptor dSphLeo I -125dSphSagittarius dSphFornax IrrSMC SBmLMC SbcMelkweg

Stelsels rond M31 Stelsel Type Afstand L V M (H I) (kpc) (10 7 Lo) (10 6 Mo) M31 Sb M33 Sc NGC 205 dE M32 E NGC 147 dE NGC 185 dE And I dSph …

Distributie melkwegstelsels Lokale Groep Meeste melkwegstelsels in Lokale Groep zijn gecentreerd rond de Melkweg en M31. Melkwegstelsels rond Melkweg liggen in een vlak:  wellicht zijn deze stelsels ooit gevormd in wolken die in een baan rond de Melkweg zijn ingevangen. Aantal “zwervers”. Rond ons eigen Melkwegstelsel worden nog steeds dwergstelsels ontdekt (laatste in 2007). Lokale Groep maakt deel uit van een groter (~30 Mpc) afgeplat systeem (supergalactic plane) waar ook de Virgo en Coma cluster deel van uitmaken. Zwaartekracht sterk genoeg om lokaal de expansie van de ruimte tegen te houden (  >  crit ).

Satellieten van de Melkweg Large Magellanic Cloud (LMC): - afstand 49 kpc - afmeting 15 x 13 graden  14 kpc - Sm (Magellanic spiral) - bar, 1 spiraal arm - stervormingsgebied 30 Dor - metaalgehalte ~30% Zo Small Magellanic Cloud (SMC): - afstand 58 kpc - afmeting 7 x 4 graden  8 kpc - Irr - “sigaar” - metaalgehalte ~10% Zo

Stervormingsgebied 30 Dor (Tarantula nevel)

Stervormingsgebied 30 Dor (Tarantula nevel)

SN 1987A

HST “light echo” Supernova Type II B supergiant progenitor

47 Tuc (GC) SMC NGC 362 (GC)

Magellanic Stream

Magelhaense Wolken Rijk aan sterclusters: - LMC heeft bolclusters; oude, zoals de Melkweg, maar geen clusters met leeftijden tussen 4 en 10 miljard jaar. - LMC heeft veel jonge clusters en associaties: wellicht heeft hun vorming te maken met de laatste dichte nadering tussen LMC en SMC. - SMC vertoont geen “gat” in leeftijd sterpopulaties. LMC & SMC op excentrische baan rond/door Melkweg met periode van 2 Gjr: dichtste nadering tot Melkweg Mjr geleden. Huidige onderlinge afstand 20 kpc; toen 10 kpc. Gecombineerde zwaartekracht Melkweg en LMC heeft SMC uiteengetrokken (  stream ) en wellicht ontbonden.

Dwarf spheroidals Rond de Melkweg bevinden zich (tenminste) 10 dwarf spheroidals, genoemd naar het sterrenbeeld waarin zij zijn ontdekt (Fornax, Carina, Sagittarius, etc.). De laatste (Canis Major dSph) is pas in 2003 ontdekt. Sagittarius dSph

Fornax dSph Oppervlakte helderheid 100x kleiner dan Magelhaense Wolken

Carina dwergstelsel

Dwergstelsels Hoewel hun helderheid vergelijkbaar is met die van een grote bolvormige sterrenhoop, zijn het geen sterrenhopen: - Grotere afmeting (1000 vs. 50 pc) - Verschillende sterpopulaties (bijv. Carina) - Sommige hebben eigen bolvormige sterrenhopen Maar: metaalarm  waarschijnlijk metaalrijk gas verloren. Viriaal massa relatief hoog: M/L veel hoger dan voor bolvormige sterrenhoop (10-50 ipv 2-5): - Bevatten veel donkere materie - Of niet in stationair evenwicht (getijdekrachten)

Limiet van Roche Jacobi straal 10 x x 12 Size (kpc x kpc) Sagittarius dSph 9.45x LMC r J (kpc) M (Mo) m (Mo) D (kpc)