Eerste Hulp aan stembandlozen In dit hoofdstuk komt aan de orde: Achtergrondinformatie Herkennen van een stembandloze Mond-op-halsbeademing Stembandloze drenkelingen
Eerste Hulp aan stembandlozen Achtergrondinformatie Stembandlozen (gelaryngectomeerden) zijn mensen bij wie het strottenhoofd (larynx) geheel of gedeeltelijk is verwijderd. Meestal is dat noodzakelijk in verband met een kwaadaardige tumor. Omdat de stembanden zich in het strottenhoofd bevinden, wordt de patiënt na de operatie stembandloos en kan hij niet meer op de normale manier praten.
Eerste Hulp aan stembandlozen Na de operatie zijn de lucht- en voedselweg gescheiden. Het voedsel legt dezelfde weg af als voorheen, maar de luchtweg begint nu bij de tracheostoma. Dit is een opening in het onderste gedeelte van de hals die bij de operatie is gemaakt. De luchtpijp is daarin vastgehecht.
Eerste Hulp aan stembandlozen
Eerste Hulp aan stembandlozen Ruiken Omdat de patiënt na de operatie niet meer door zijn neus ademhaalt, is zijn reuk praktisch weg. Door middel van een bepaalde techniek - beleefd gapen - kan hij wel weer leren ruiken.
Eerste Hulp aan stembandlozen Praten De patiënt kan na de operatie niet meer op de normale manier spreken, maar onder begeleiding van een logopedist kan hij wel leren praten met een andere stemtechniek. Er zijn verschillende mogelijkheden: 1. met een stemprothese (spraakknopje) 2. via slokdarmspraak 3. met een elektrisch spreekapparaat
Eerste Hulp aan stembandlozen Herkennen van een stembandloos slachtoffer Een stembandloze is als zodanig niet te herkennen. Hij draagt meestal iets over zijn stoma, zoals een stropdas, bloes, sjaaltje of coltrui. Maak daarom alle (knellende) kleding rond de hals los voordat je gaat reanimeren. Soms heeft een stembandloze onderaan zijn hals een stoma. Hierin kan een plastic of metalen buisje zitten, een canule, die nooit mag worden verwijderd!
Eerste Hulp aan stembandlozen In de canule bevindt zich een binnencanule en op de canule kan een afsluitklepje zitten, de spraakklep. De stoma kan afgesloten zijn met een pleister met daarin een filter en een warmte- en vochtregelaar. Veel stembandlozen dragen een penning bij zich waarin het woord laryngectomy is gegraveerd. Het is van belang dat de eerstehulpverlener zich realiseert dat de drager alleen via de stoma kan worden beademd.
Eerste Hulp aan stembandlozen Mond-op-mondbeademing en mond-op-neusbeademing is onmogelijk bij stembandlozen. Alleen mond-op- halsbeademing kan redding brengen.
Eerste Hulp aan stembandlozen Mond-op-halsbeademing Stap 1 Maak de stoma van het slachtoffer snel schoon. Stap 2 Begin met 30 borstcompressies. Stap 3 Sluit met een hand de neus en mond van het slachtoffer af om eventuele lekkage via een stemprothese te voorkomen. Dit doe je door zijn neus tussen je wijs- en middelvinger te klemmen en je duim onder zijn kin te plaatsen.
Eerste Hulp aan stembandlozen Mond-op-halsbeademing Stap 4 Plaats je mond rond de stoma of canule en blaas genoeg lucht naar binnen om de borstkas omhoog te laten komen. Laat vervolgens de lucht weer ontsnappen. Stap 5 Ga door met de reanimatie tot het slachtoffer weer ademt of de professionele hulp de reanimatie overneemt.
Eerste Hulp aan stembandlozen Stembandloze drenkelingen Als een stembandloze te water raakt, lopen zijn longen via de rechtstreekse verbinding die de stoma daarmee heeft, zeer snel vol. Het water moet direct uit de longen worden verwijderd. Stap 1 Leg de drenkeling op zijn buik, met zijn armen gekruist onder zijn voorhoofd. Hierdoor liggen het gezicht en de halsopening vrij boven de grond.
Eerste Hulp aan stembandlozen Stap 2 Til het slachtoffer vervolgens op. Het water stroomt via de stoma naar buiten. Stap 3 Draai het slachtoffer om en begin met borstcompressies en mond-op-halsbeademing. Als het slachtoffer bij bewustzijn is, moet zuurstof worden gegeven door de stoma.
Eerste Hulp aan stembandlozen Samenvatting: 1. Een stembandloze is iemand bij wie het strottenhoofd geheel of gedeeltelijk is verwijderd, vaak als gevolg van een kwaadaardige tumor. 2. Stembandlozen moeten na hun operatie opnieuw leren praten en ruiken. 3. Stembandlozen dragen meestal een penning bij zich waarin het woord laryngectomy is gegraveerd. 4. Bij stembandlozen kan geen mond-op-mond of mondop- neusbeademing worden toegepast, wel mond-op- halsbeademing.
Eerste Hulp aan stembandlozen Samenvatting: 5. Een stembandloze drenkeling moet eerst op de buik worden gelegd en vervolgens omhoog getild om het water uit de longen te laten lopen.
Eerste Hulp aan stembandlozen Zijn er nog vragen?