113 September 2014 Bespreking en evaluatie van recente LABS ringtesten Lezing LABS contactdag 11 juni 2004 Frederick Maes, VITO-MIM

213 September 2014 Doel evolutie (progressie?) in weerkerende ringtesten LABS ringtesten 2002 en 2003 –2–2002-1: HCl –2–2002-2: TKWS –2–2002-3: fysische parameters –2–2003: anorganische rookgassen –2–2003-4: stof

313 September 2014 NO-evolutie < 20 % afw tov ref waarde< 10 % afw tov kalib /22: 77%19/22: 86% /20: 95%16/20: 80% /22: 95%20/22: 91% /24: 92%22/24: 92% 1997: geen last van interfererende stoffen, wel monitorverloop 1999: monitorverloop beter, kalibratie minder 2001: één duidelijk monitorverloop, kalibratie OK 2003: 1 labo monitorverloop, kalibratie OK

413 September 2014 NO 2 -evolutie < 20 % afw tov ref waarde< 10 % afw tov kalib /21: 48%6/22: 27% /20: 75 %14/20: 70% /22: 95 %(NO x )5/22: 23% (<20%!!) /24: 92% (NO x )12/24: 50% (<10%!) 1997: monitorverloop, slechte kalibratie (toch hoge kalib waarde!), interferentieprobleem, ook ‘slechte monsterneming’ 1999: monitorverloop niet nagegaan, kalibratie beter (lage kalib waarde), voor 3 labo’s: vochtinvloed 2001: door de te lage kalib.waarde slechte kalibratie, nog steeds beetje vochtinvloed 2003: met hogere kalibratiewaarde is kalibratie beter, vochtproblematiek

513 September 2014 < 20 % afw tov ref waarde< 10 % afw tov kalib /22: 64%18/22: 82% /21: 90%19/21: 90% /22: 95%20/21: 95% /24: 96%23/24: 96% 1997: goede kalibratie niet automatisch goede meting door positieve CO 2 interferentie en monitorverloop 1999: CO 2 interferentie grotendeels weggewerkt, geen vochtinvloed, minder monitorverloop 2001: monitorverloop nog steeds aanwezig, rest OK 2003: monitorverloop beter; CO 2 interferentie bij sommige elektrochemische cellen CO-evolutie

613 September 2014 SO 2 -evolutie < 20 % afw tov ref waarde< 10 % afw tov kalib 1997:12/21: 57 %14/21: 67% 1999:18/21: 86%16/21: 76% 2001:20/20: 100%20/21: 95% 2003:23/23: 100%23/23: 100% 1997: slechte kalibratie, monitorverloop en in mindere mate NO 2 interferentie 1999: verliezen bij vochtcondensatie, beetje monitorverloop 2001: nog steeds verliezen bij vochtcondensatie, rest OK 2003: evenveel labo’s vochtprobleem (9), 6/8 NDUV

713 September 2014 CO 2 -evolutie < 20 % afw tov ref waarde< 10 % afw tov kalib 1997:7/14: 50%12/14: 86% 1999:14/15: 93%14/15: 93% 2001:16/17: 94%16/17: 94% 2003:18/19: 95%18/19: 95% 1997: monitorverloop en meten in onderste deel van het meetbereik 1999: bij 2 labo’s nog signaalverloop, rest OK 2001: voor 1 labo probleem, rest OK 2003: 1 labo meldde monitor-instabiliteit

813 September 2014 O 2 -evolutie < 0.3 % abs afw tov ref waarde 1997: 17/22: 77% 1999: 18/21: 86% < 0.2 % abs afw tov ref waarde 2001: 18/22: 82% 2003: 15/24: 63% 1997: CO 2 interferentie, lek aanzuigleiding? 1999: kalibratie OK, CO 2 interferentie 2001: strengere norm, kalibratie weer OK, nog CO 2 interferentie 2003: kalibratie 22/24 <0.2%, maar slechte resultaten andere stappen

913 September 2014 Besluit rookgassen NO: enkel opletten voor monitorverloop, rest OK NO 2 : hogere kalib. waarde beter, vochtproblematiek CO: monitorverloop, rest OK SO 2 : vochtcondensatie, rest OK CO 2 : OK O 2 : slechter in 2003

1013 September 2014 TKWS monitoren - FID Doel –Evalueren van de precisie van TKWS metingen –Onderzoeken zuurstofsynergisme –Aangeven van componentspecifieke responsfactoren Belang: meten van organische C bij verbranding van afval en VOS emissies

1113 September 2014 TKWS monitoren - FID : propaan, benzeen, chloroform, ethylacetaat –3/12: kalib. meting: >10% afw. –O 2 synergisme: 7/12 sterk –7/12: signaalverloop >3% : propaan, benzeen, chloroform –0/15: kalib. meting: >10% afw. –O 2 synergisme: 10/14 –Signaalverloop niet nagegaan…

1213 September 2014 HCl in emissies : –Droog 12/15: <20% afw 11/15: <30% MO –Vochtig 10/15: <20% afw 10/15: <30% MO : –Droog 14/14: <20% afw 13/14: <30% MO –Vochtig 13/14: <20% afw 13/14: <30% MO Meten van HCl concentraties in een droog en een “nat afgas”

1313 September 2014 Bepaling stofgehalte Doel: nagaan van weging stof beladen filters procedure: uitsturen blanco filters → wegen → terug naar Vito → beladen → wegen In 2003: weegprocedures volgens –NBN X –NBN EN –Andere norm bv. ISO 9096

1413 September 2014 Bepaling stofgehalte : 22 deelnemers –5: 5 stalen < 15% afw tov referentiewaarde –15: enkele van 5 > 15% –2: 5 stalen > 15% : 23 deelnemers –15: individuele afw < 5% –3: individuele afw < 15% en gemiddelde < 5% –3: individuele afw < 15% en gemiddelde < 15% –2: gemiddelde > 15%

1513 September 2014 Bepaling fysische parameters Wat? –Hoge en lage temperatuursmeting –Hoge en lage snelheidsmeting –Volumebepaling –Waterbepaling : –voor T: 3/22, voor V: 5/22, voor v laag: 3/22 en voor v hoog: 2/22 moeten actieplan opstellen : –Voor T: 3/19, voor V: 3/19, voor v laag: 1/19, voor v hoog: 2/19 en voor waterbepaling: 3/19 moeten actieplan opstellen

1613 September 2014 Verplicht programma 2002:fysische parameters (T, v en V) TKWS monit. FID / HCl 2003: anorg. rookgassen stof 2004:fysische parameters (T, v en V) TKWS monit. FID / identificatie en kwantificatie org. KWS 2005: anorg. rookgassen gasvormig kwik / stof 2006:basispakket org. KWS (HF of PAK’s)