CAT Dorus Fennis 11 augustus 2005 Is bepaling van D-dimeren zinvol ter uitsluiting van een cerebrale veneuze sinus trombose (CVST)? CAT Dorus Fennis 11 augustus 2005

PICO? P: patienten met verdenking op CVST (of CVST in DD) I: D-dimeren bepaling C: CVST uitgesloten O: Een CVST d.m.v. D-dimeren uitgesloten

Waarom D-dimeren? Er zijn veel mensen met hoofdpijn en met CVST in de DD. MRA-MRV is tijdrovend, vraagt veel personele inspanning en is kostbaar. Een snelle goedkope test ter uitsluiting van een CVST zou MRA-MRV overbodig maken.

Weinig (goed) prospectief, vergelijkend onderzoek. P.H. Lalive et al. Neurology 2003 C.M. Kosinski et al. Stroke 2004 B. Cucchiara et al. J Thromb Haemost 2005

Is measurement of D-dimer useful in the diagnosis of cerebral venous thrombosis? Lalive PH, de Moerloose P, Lovblad K, Sarasin FP, Mermillod B, Sztajzel R. Neurology. 2003 Oct 28;61(8):1057-60.

54 opeenvolgende patiënten. In- en exclusiecriteria niet duidelijk. Is measurement of D-dimer useful in the diagnosis of cerebral venous thrombosis? Lalive et al, Neurology, okt 2003 54 opeenvolgende patiënten. In- en exclusiecriteria niet duidelijk. Gouden standaard (CT-V/MR-V, DSA) niet vermeld. Alle CVST zijn vrouw.

In tabel: 95% CVST + CVST - D-dimer POS 10 4 Pos.pred. waarde: 71% NEG 2 38 Neg.pred. 95% 12 42 Sensitiviteit: 83% (52-98) Specificiteit: 90% (77-97)

Do Normal D-dimer Levels Reliably Exclude Cerebral Sinus Thrombosis? Kosinski, Christoph M. MD; Mull, Michael MD; Schwarz, Michael MD; Koch, Benno MD; Biniek, Rolf MD; Schläfer, Joachim MD; Milkereit, Eva; Willmes, Klaus PhD; Schiefer, Johannes MD Stroke Volume 35(12), December 2004, pp 2820-2825

Groot aantal patiënten. Do Normal D-dimer Levels Reliably Exclude Cerebral Sinus Thrombosis? Kosinski, et al. Stroke, dec 2004 Multicentre onderzoek met duidelijke beschrijving methodologie en in- en exclusiecriteria. Groot aantal patiënten.

In tabel: 99.6% CVST + CVST - D-dimer POS 34 27 Pos.pred. waarde: 55.7% D-dimer NEG 1 281 Neg.pred. 99.6% 35 308 Sensitiviteit: 97.1% (83.1-99.9) Specificiteit: 91.2% (87.5-94.1)

Utility of D-dimer in the diagnosis of cerebral venous sinus thrombosis B. Cucchiara, S. Messe, R. Taylor, J. Clarke, E. Pollak Journal of Thrombosis and Haemostasis Vol. 3 Issue 2 Page 387 February 2005

(te) klein aantal CVST’s. ‘Vervuiling’ met gezonde controle’s. Utility of D-dimer in the diagnosis of cerebral venous sinus thrombosis Cucchiara et al. J Thromb Haemost, feb 2005 (te) klein aantal CVST’s. ‘Vervuiling’ met gezonde controle’s.

In tabel: 100% CVST + CVST - D-dimer POS 9 4 Pos.pred. waarde: 69% NEG 17 Neg.pred. 100% 21 Sensitiviteit: 100% Specificiteit: 81%

Dus: Eigenlijk maar een goed onderzoek (Kosinski, Stroke dec 2004) diagnose CVST erg onwaarschijnlijk indien: D-dimeren normaal Symptomen < 2 wk Leeftijd  18 jr. En geen zwangerschap en/of puerperium en/of abortus <4 wk, en/of maligniteit, en/of DVT/PE < 4 wk, en/of sepsis, en/of DIS, en/of acuut nefrotisch syndroom.

Maar.... A Negative D-Dimer Assay Does Not Rule Out Cerebral Venous Thrombosis: A Series of Seventy-Three Patients. Crassard, Isabelle MD; Soria, Claudine MD, PhD; Tzourio, Christophe MD, PhD; Woimant, France MD; Drouet, Ludovic MD, PhD; Ducros, Anne MD, PhD; Bousser, Marie-Germaine MD Stroke 2005 Aug Vol. 36, p 1716-1719.

In tabel: CVST + D-dimer POS 66 D-dimer NEG 7 73 Sensitiviteit: 90% Specificiteit: n.v.t.

Conclusie: Een CVST is niet 100% uitgesloten bij negatieve D-dimeren. CVST lijkt wel onwaarschijnlijk bij negatieve D-dimeren.