Programma 28 november 2012 Opening Toelichting protocol Toelichting zorgniveaus Uitwisseling Pauze Tips en suggesties Procedure Vo-faciliteiten Vragen Versie 28-11-12 - Samenwerkingsverbanden PO-VO West-Friesland Stroomlijnen aanvragen – criteria SDN – kwaliteit HPs

Vernieuwde Protocollen Leesproblemen en dyslexie Expertisecentrum Nederlands Groep 1 en 2 (2008) Groep 3 (2011) Groep 4 (2011) Groep5-8 (2011) SBO (2011) Stroomlijnen aanvragen – criteria SDN – kwaliteit HPs

Kenmerkend Jaargroepkaternen Recente ontwikkelingen: - effectief leesonderwijs - effectieve interventies - zorgniveaus duidelijk uitgewerkt (in katern groep 3 uitgebreide uitleg) - nieuw genormeerde toetsen - vergoedingsregeling dyslexie Stroomlijnen aanvragen – criteria SDN – kwaliteit HPs

4 zorgniveaus Niveau 1 Goed leesonderwijs Niveau 2 Extra zorg binnen de groep voor ongeveer 25 % zwakste leerlingen Niveau 3 Specifieke interventies voor ongeveer 10 % zwakste leerlingen Niveau 4 voor ongeveer 4 % zwakste leerlingen diagnostiek en behandeling in de gezondheidszorg

Zorgniveau 2 Intensivering onderwijsaanbod: Herhaling, kleinere stapjes Liefst met hulp aanvullende materialen uit de methode of materialen die hierbij goed aansluiten Voorkomen dat verschil met rest groter wordt

Zorgniveau 3 Specifieke interventies met materialen als Connect, Ralfi, Radslag, Drie Sterren Lezen Leerkracht, RT-er, IB-er, leesspecialist Leertijd minimaal 1 uur per week uitgebreid Minimaal 3 keer per week begeleid oefenen Individueel of kleine groep Evaluatie >terug naar zorgniveau 1,2 > voortzetting zorgniveau 3

Zorgniveau 4 Voorwaarden: Gebruik evidence based methodieken als Connect, Ralfi, Radslag, Drie Sterren lezen Minimaal 20 weken adequate hulp volgens protocol Daarvan minimaal 12 weken zorg op niveau 3 Naast startmoment meting 3 meetmomenten Nieuw sinds oktober 2012: bij comborbiditeit problemen inschatting psycholoog / pedagoog

Leesdossiers groep 8 Platform PO-VO West-Friesland Opbouw leesdossier Leeslogboek of toetsoverzichten Handelingsplannen Resultaat: Leesdossier in groep 8 Stroomlijnen aanvragen – criteria SDN – kwaliteit HPs

Probleem Kwaliteit handelingsplannen wisselend Koppeling handelingsplannen aan D/E-scores Gebruik screeningsinstrument Percentage dyslectici Veranderingen Landelijke ontwikkelingen Vergoede regeling voor ernstig enkelvoudige* dyslexie *tenzij onder controle

Aanpassingen Mogelijke dyslectische ontwikkeling wordt al vroeg onderkend Eerder vaststellen of er aan dyslexie wordt gedacht Via zorgverzekeraar Via zorgteam Zie Stappen bij (vermoeden van) dyslexie Metingen en aanmelding Zwakke leerlingen, dyslectische ouders, verschil taal/lezen en rekenen

Zorgleerlingen taal/lezen N.a.v. toetsen binnen het Leerlingvolgsysteem Technisch lezen: C/D/E score, dan DMT afnemen Spelling: C/D/E score DMT: D/E score CITO spelling of PI-dictee: D/E score Stroomdiagram DMT op letterniveau, CITO sp voldoet, maar PI is prettiger geeft resultaat op woordniveau

Stroomdiagram Volgen na élke toets voor Technisch Lezen en/of Spelling Welke toetsen? Toetsen die onder meer toegestaan zijn: SIBG, DMT (totaaluitslag 3 kaarten), CITO SP, PI-dictee Score: D/E score op lezen of spellen Met de vraag: Is voor dit kind een leesdossier nodig? Signaleringsinstrument beginnende geletterdheid (eind groep 2) en/of dec/april, DMT totaaluitslag 3 kaarten, CITO spelling en PI-dictee elk half jaar

Eerste D/E-score Vraag: Want: X haalde hiervoor C-scores en/of X is niet eerder getoetst

Nee Handelingsplan op zorgniveau 2 starten - extra zorg in de groepssituatie door groepsleerkracht Stand: X krijgt een handelingsplan

Tweede D/E-score, half jaar later Vraag: Want: X heeft alleen nog maar extra hulp in de klas gehad en dit is de 2e keer een D/E-score

Nee Leesdossier: ONLformat (leerlingdossier voor lezen/spellen) Stand: X krijgt een 2e HP (individuele instructie) Het lees/spellingdossier wordt voor een deel ingevuld Individueel of in klein groepje 3 x 20 minuten per week

Derde D/E-score, half jaar later Vraag:

Ja Vraag: Keuze: Ja/Nee Nagaan adhv de criteria voor ZV of ZT, zie Stappen

Verschil ZV- ZT Belangrijkste verschil: Bij Zorgteam ook: alléén voor TL<25 % zwakste (D-score of V-score) en/of SP <25 % zwakste (D-score of V-score) én inschatting IQ is bovengemiddeld Bij een hoog IQ (verwachting VWO-uitstroom) kan ook gekeken worden naar significant lagere scores op TL en/of SP in verhouding tot het leervermogen

Criteria ZV: Ja/Nee Stand: aanvraag via OBD Noordwest, IWAL, Glaudé, Jesri HP wordt vervolgd in overleg met bureau Vraag:

Criteria ZT: Ja Stand: bespreking binnen Zorgteam, gevolgd door aanvullend onderzoek Afstemming met onderzoekers op19 december HP wordt vervolgd

Criteria ZT: Nee Conclusie; vermoeden van dyslexie niet bevestigd Mogelijk een (taal)zwakke leerling Leerling blijft wel in taal/leeszorgmap HP wordt vervolgd Casus Lex en Dennis Dus niet aan ZV en niet aan ZT-criteria

Bijzondere gevallen Intelligentie Technisch lezen Spelling Gemiddeld C-D-C D-D-C B-B-B D-E-D Laag D-C-D E-E-E Hoog B-C-B 1;geen, 2; ZT Dysl,alleen SP, 3; doorgaan met meten tot 3xD/E op TL, 4; geen of doorgaan tot 3xD/E op SP

Overgangsregeling Wat te doen bij leerlingen van groep 8 Leesdossier op oude manier, zie website Platform Aanvullend onderzoek door Loes Altena – SWV Hoorn 1 Irene Augusteijn - SWV Hoorn 2 Chantal den Blanken - SWV de Streek

Praktische vragen Tijd voor vragenaan Dyslexiebureaus

VO-scholen Faciliteiten op de verschillende VO-scholen Zie: Inventarisatie VO Coördinatoren dyslexie

Afsluiting Leerlingen krijgen de juiste hulp op het juiste moment