web 2.0 en de informatievoorziening Eric Sieverts Universiteitsbibliotheek Utrecht Instituut voor Media- en Informatie Management (Hogeschool van Amsterdam) web 2.0 blogs wiki tagging tagclouds social media collaboration knowledge sharing flickr del.icio.us podcasts communities twitter hyves RSS ajax web 2.0 folksonomy

Web-2.0 is een verzamelnaam geworden waaronder nogal uiteenlopende diensten, technieken en functionaliteiten op internet vallen. De grootste gemene deler daarvan is echter dat ze gebruikers veel meer autonomie geven. De gebruiker kan zijn eigen journalist, fotograaf, bibliothecaris, recensent of radiozender worden. Een ander kenmerk van veel van die nieuwe diensten is dat ze er sterk op gericht zijn, om allerlei gegevens en (digitaal) materiaal met anderen te delen. Ze kunnen dus bijdragen tot samenwerking en communityvorming.

Hoewel veel web-2.0 diensten in eerste instantie op de persoonlijke levenssfeer en amusement zijn gericht, ontstaat juist voor dat laatste aspect steeds meer belangstelling vanuit professioneel oogpunt. Waar "kennisdeling“ in het verleden vaak vooral met de mond werd beleden, wordt het met nieuwe Web-2.0 technieken steeds makkelijker het ook in de praktijk te brengen en - misschien nog belangrijker - lijken mensen er een grotere bereidheid toe te hebben, dankzij in de privé sfeer opgedane ervaringen.

wat IS web-2.0 ? Eric Sieverts | | | DIY UGC PTTP do it yourself user generated content power to the people belangrijkste karakteristieken: “doe het zelf” (de gebruiker aan de macht) samenwerking (social software, sharing & collaboration)

voorbeelden van soorten web 2.0 toepassingen die je op internet tegenkomt –zelf publiceren –zelf het nieuws bepalen –zelf bookmarken –zelf taggen –zelf zoekmachientje spelen –sociale netwerken –nieuwe technische oplossingen voor software- applicaties wat is Web 2.0 ?

via blogs via wiki's foto's via flickr.com video's via youtube podcasts & vodcasts (dagelijkse uitzending van rocketboom?) er zijn speciale podcast-zoekmachines die naar woorden uit de gesproken tekst kunnen zoeken en ook bij veel andere Web 2.0 diensten speelt "zelf publiceren" op een of andere manier wel een rol zelf publiceren

weblogs voor snelle ietwat vergankelijke berichten en discussie wiki voor vormgeven en vastleggen van uitgangspunten, kennis, overwegingen, besluiten, … zelf publiceren in de werkomgeving

weblog –door/namens projectleider –groepsblog ten behoeve van –kennisuitwisseling –creëren van betrokkenheid & draagvlak –“publieke” reacties/discussie –voorkomen van verstopte mailbox maar –hoe garandeer je dat het wordt gelezen? (dat is nog minder vanzelfsprekend dan bij mail) zelf publiceren in de werkomgeving

wiki –kruising tussen tekstverwerker en website –ten behoeve van samenwerken aan zelfde documenten doel –samenwerking –kennis opbouwen –(bij Wikipedia) gebruik maken van “wisdom of the crowds”, “million minds approach” maar –wie bepaalt wat “de waarheid” is? –hoe gaat het met beheer? versies structuur en overzicht zelf publiceren in de werkomgeving

RSS(rich site summary) –techniek om nieuwe berichten gestructureerd te verspreiden –techniek voor selectieve attendering op nieuwe berichten –je hebt desktop of online RSS-reader nodig waarin je “abonnementen” (d.w.z. URL’s daarvan) registreert –in de “reader” kun je (samenvattingen van) berichten lezen en kun je doorlinken naar de echte webpagina’s toepassing in dit verband: –alle weblogs bieden mogelijkheid nieuwe berichten in RSS binnen te krijgen –meeste wiki’s bieden mogelijkheid via RSS geattendeerd te worden op nieuwe aanvullingen / wijzigingen rss - notificatie

desktop RSS-reader

online RSS-reader

zelf het nieuws bepalen newsvine.com: de deelnemers bepalen welk nieuws belangrijk is (en dan hoog scoort) en kunnen ook zelf nieuws toevoegen digg.com: de deelnemers voegen nieuws toe en bepalen gezamenlijk wat belangrijk is postgenomic: “hot stories” uit de wetenschap newzingo.com: kijkt wat op Google-News belangrijk is (=veel voorkomt) en tagt en rankt dat (hier geen gebruikers-invloed)

del.icio.us:bookmarks onder eigen naam bewaren, van "tags" voorzien, en met anderen delen myweb: dienst van Yahoo daarvoor furl: eveneens connotea: iets dergelijks voor vak- en wetenschap- informatie ook vaak: besloten groepjes voor uitwisselen van bookmarks andere mensen ontdekken met zelfde voorkeuren zelf bookmarken

bij al die diensten kunnen gebruikers spullen "taggen" hun eigen spul van trefwoorden voorzien –weblogs (technorati, blogger, bloglines,....) –foto's (flickr) –video's (youtube) en ook andermans spul –bookmarks (delicious, connotea, myweb, rawsugar,...) –nieuws (digg, newsvine,....) > 30% van internetters doet dit regelmatig zelf ontsluiten - taggen

voor- en nadelen geen standaardisatie van gebruikte vocabulaire –problematiek van homoniemen / synoniemen / woordvormen beter dan vooraf bedacht vocabulaire (?) –het is het jargon van de gebruiker zelf –communities delen gezamenlijk vocabulaire (social tagging) zelf ontsluiten - taggen

veel sites bieden visualisatie welke tags veel worden gebruikt, toegekend of bekeken, al dan niet in relatie tot elkaar maar hoe zit dat met? vs. de grote massahet niche-product tag clouds

tag-cloud op flickr.com

professionele toepassingen van combinatie van bookmarken en taggen

rubricering van tags 

tags gesorteerd op DDC-ranges 

rollyo.com: zoekresultaten beperkt tot door jou geselecteerde websites; zulke "search-rolls" ook met anderen delen google-coop: idem wink.com: "powered by people"; zoekt door anderen geselecteerde en getagde pagina's en aangelegde onderwerp-"collections" yoono.com: "people powered", "share with those who know" stumbleupon.com zelf zoekmachine spelen

orkut hyves myspace facebook ning imeem.... deze systemen zijn primair op dat sociale aspect gericht, maar voor de meeste eerdere diensten was die netwerk- functie ook al een belangrijke component: "collaboration & sharing” sociale netwerken

geen software meer installeren op je PC; programma's draaien in je browser –technieken als "ajax" (asynchroon javascript en xml) –toepassingen zoals tekstverwerker in je browser excell-spreadsheet in je browser video-viewer in je browser diensten (mash-ups) rond bijvoorbeeld google-earth.... nieuwe technieken bij web 2.0

rol van bibliotheek/kenniscentrum bij gebruik van weblogs, wiki’s, taggen, bookmarken –introduceren(nog nodig, als 30% van mensen privé al tagt?) –propageren –adviseren –faciliteren(nodig? laagdrempelig! domein van ICT?) –modereren(strijdig met idee van zelfstandigheid?) –valideren(maar moet de specialist dat niet doen?) –beheren(versies, eindversie) –archiveren –animeren mogelijke rol van kenniscentrum

web 2.0 library 2.0 enterprise 2.0 everything 2.0 bibliotheek 2.0 business 2.0 search 2.0 knowledge 2.0 use it, but mind the buzz collaboration 2.0 learning 2.0 amsterdam 2.0