1 Open Milieuraad Tessenderlo 29 november 2012

"Als er geen bijen meer op de aarde zijn, heeft de mens nog vier jaren te leven; geen bijen meer, geen bestuiving meer, geen planten meer, geen dieren meer, geen mensen meer... geen ………” 2 Albert Einstein zei ooit:

3 Hartelijk welkom

Imkervereniging De Verenigde Taxanders Tessenderlo Presentatie: Frans Daems De honingbij als insect. 4 Limburgse Imkersbond vzw

Imkervereniging De Verenigde Taxanders • Aantal leden 109 • Aantal leden (inwoners Tessenderlo) 20 • Aantal Bijenhallen 27 • Aantal bijenvolken in Tessenderlo 250 • Clublokaal (Molenstraat 2c, Berg, aan de molen)

Hartelijk welkom. De Vliesvleugeligen. Het nut van de honingbij. 6

Kennismaking met enkele insecten uit de familie van de vliesvleugeligen: • De wilde bij/Solitaire bij • De hommel/ De wesp • De hoornaar • En uitvoerig over de honingbij 7 De Vliesvleugeligen

De wilde bij/Solitaire bij • W ilde of solitaire bijen is een verzamelnaam voor een 350-tal soorten bijen. • Deze diverse groep van bijen diverse levenswijzen zijn meestal specialisten één plantengroep. • Beperkte actieradius 50 tot 750m • Symbiose tussen planten en bijen bestuiving. 8

De Hommel • De hommel is een sociaal insect • Enkel de koningin overleeft de winter. • Ze start zelf haar kolonie in de lente • Kolonie kan uitgroeien tot 500-tal werksters • Ze verzamelen nectar en stuifmeel • Er zijn 10-tallen soorten • De hommel is een goede bestuiver maar is niet bloemvast zoals de honingbij. • Hij vliegt van bloem naar bloem ongeacht de soort 9

• De wesp is eveneens een sociaal insect. • Enkel de koningin overleeft de winter. • Ze start zelf haar kolonie in de lente. • Kolonie kan uitgroeien tot 2000 werksters. • Er zijn vele soorten waarvan de grootste de hoornaar. Wespen zijn carnivoren • Hun larven worden gevoed met dierlijk voedsel. • Vandaar hun nut in de natuur. • De afvalstoffen van de larven bevatten zoetstoffen. • Als er geen broed meer is zullen ze gaan zoeken naar suikers en zoetstoffen. Dan begint de lastperiode. De Wesp 10

De Hoornaar • De hoornaar, terug van weggeweest? • Sinds mijn prille jeugd niet meer opgemerkt in onze contreien. • In de zomer van 2005 heb ik een paar exemplaren gevangen en één gezien. • De levenswijze van de hoornaar is te vergelijken met deze van de wesp • Kolonie kan uitgroeien tot 200 werksters • Het zijn imposante insecten van 3 cm groot en maken een trommelend geluid. Geven een agressieve indruk. 11

Honingbij • De honingbij………….. in beeld 12

13 Het nut van de bijenteelt

14 • Vlaanderen: geen beroeps/enkel hobby • Belgie: 9000 imkers X 10 kasten = kasten • Federaties aansluiting: verzekering maandblad info bijenhouden • Geen direct economisch belang maar wel een indirect belang via bestuiving.

• Bestuiving: gewassen 80% fruit 90%. zonder geen vruchten, zaden of voortplanting • Honing:1350 ton +/- 10 miljoen € 12% verbruik • Andere honingproducten 15

De economische meerwaarde Enkele cijfers: een studie van 2000 in België en G.H. Luxemburg. Productie in 2000 in ton Afhankelijkheid bestuiving Aandeel honingbij Economische waarde in $ Appel ,00, Aardbei , Komkommer ,00, Koolzaad ,00,

Dierlijk productTotale marktwaarde in $ Runderen Varkens Gevogelte Bijen, honing en bestuiving Schapen, vlees en wol Vergelijking met dierlijke producten

Het resultaat van een goede bestuiving 18

Tabel met een aantal voorbeelden van Groenten, Fruit en Noten die worden geproduceerd dankzij bestuiving door bijen: GroentenFruitNoten AlfalfaAppelAmandel ArtisjokZwarte besCacao AspergeBosbesCashew noten BroccoliKersMacadamia noot (olie!!) SpruitjesCitroenZonnebloem (olie!!) Witte/rode koolMango BoerenkoolPassie fruit BloemkoolPerzik WortelPeer SelderijPruim AubergineRaspberry Knoflookwatermeloen Prei Ui Pompoen

• Er in een bijenkast tot individuen leven. • Een bij met een volle tank (30 à 50 mg) 60 km kan vliegen. Dit komt overeen met 1 liter benzine voor km. • Een winterbij 9 maanden oud kan worden. • Een zomerbij tot 6 weken oud wordt. • Voor het verzamelen van 1 kg honing moeten de bijen een afstand gelijk aan de omtrek van de aarde afleggen en laten 2000 bijen hun leven. 20 Wist u dat…..!

21 Waar en hoe wonen bijen?

Uitgeholde boomstammen als bijenwoning. Zo bouwen de bijen in een boomstam Beschermd opgestelde korven 22

23

Van de korf naar…..Naar de moderne stapelkasten met uitneembare ramen in diverse materialen en afmetingen Binnenzicht van een bijenkorf 24

25

26 Raam met broed Even kijken in de kast.