De cel
De cel Alle organismen bestaan uit cellen http://www.bioplek.org/animaties/celtotaal/celstart.html Kern bevat de chromosomen (bepaalt de eigenschappen van de cel en het gehele organisme. http://www.bioplek.org/animaties/erfelijkheidsleer/chromosoom2.html
Bouw DNA Polynucleotide (4 verschillende) Dubbelstreng Helix A---T G---C Dubbelstreng Helix Replicatie DNA Bevat de informatie om eiwitten te maken
Volgorde van de nucleotiden bepaalt de volgorde van de aminozuren in het eiwit.
http://www. bioplek. org/animaties/moleculaire_genetica/transcriptie http://www.bioplek.org/animaties/moleculaire_genetica/transcriptie.html
Eiwitten Polymeer Bouwsteen is aminozuur Eiwit = bouwsteen bv myosine Eiwit = enzym regelt chemische reacties Eiwit = hormoon (chemische boodschapper bv geslachtshormoon) Eiwit = antilichaam (afweer) Eiwit = zorgt voor transport bv hemoglobine vervoert zuurstof door het lichaam
Chromosomen Menselijke cel bevat 23 paar chromosomen. 1stel of n chromosomen afkomstig van de moeder (eicel) 1stel of n chromosomen afkomstig van de vader (zaadcel)
Homologe chromosomen bevatten dezelfde genen. Voor een bepaald gen zijn er verschillende alternatieven of allelen
Celdeling Mitose 1 cel na mitose 2 gelijke dochtercellen http://www.bioplek.org/animaties/cel/mitose.html
Meiose (reductiedeling) 1 2n-cel na meiose 4 n-cellen http://www.bioplek.org/animaties/cel/meiose.html Nodig voor de vorming van zaadcellen en eicellen
voortplanting
1. Uiterlijke verschillen tussen man en vrouw 1.1 Primaire geslachtskenmerken Bouw geslachtsorganen man http://www.bioplek.org/animaties/voortplanting/mn.html Bouw geslachtsorganen vrouw http://www.bioplek.org/animaties/voortplanting/vrgeslachtsorg.html
1.2 De man http://www.bioplek.org/animaties/voortplanting/testis.html Zaadcellen worden gevormd door meiose Bouw zaadcellen
“De pil” bevat oestrogeen en progesteron 1.3 De vrouw http://www.bioplek.org/animaties/voortplanting/ovarium.html De menstruele cyclus http://www.bioplek.org/animaties/voortplanting/vrgesl5.html “De pil” bevat oestrogeen en progesteron Oestrogeen remt productie FSH geen eirijping Progesteron remt productie LH geen eisprong
Van zygote tot baby http://www.pbs.org/wgbh/nova/miracle/program.html
De bevruchting
Klievingsdelingen
Delen van de blastula Embryonale knop Trofoblast of voedende laag Blastulaholte Glashuid
Derde week: differentiatie
Verdere embryonale ontwikkeling
De geboorte http://www.pbs.org/wgbh/nova/miracle/
Tweelingen http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=2843
Problemen met de vruchtbaarheid
Bij de man Man produceert onvoldoende of weinig bewegelijke zaadcellen Oorzaak: oestrogeenachtige stoffen in het milieu verstoren de zaadcelproductie
Bij de vrouw Anatomische afwijkingen Hormonale stoornis Eileider verstopt Afwijkingen aan de baarmoeder Hormonale stoornis
oplossingen IVF Draagmoeder Spermadonor Klonen (toekomst?)
Ethische en morele bezwaren. Moreel : is het in overeenstemming met mijn eigen geweten Ethisch: richtlijnen vastgelegd voor de ganse samenleving
Erfelijkheidsleer