MORFOLOGIE VAN DE BLOEM
merk- en kentekenen van bloemen en planten, maar toch, hoor: zo simpel als een bloem met meeldraden en stamper(s) en bloembodem en het binnenste bloembekleedsel en het buitenste En 253 andere min of minder duidelijk te determineren merk- en kentekenen van bloemen en planten, maar toch, hoor: zo simpel als een bloem. (JUBALS BLOEMENLIED van Hans Andreus)
MF 1 GENERATIEWISSELING BLOEMPLANTEN
GENERATIEWISSELING VARENS
GENERATIEWISSELING BLOEMPLANTEN
DE BLOEM ALS KORTLOT Bloem = bijzondere stengel met kransen van omgevormde bladeren Bloem = deel van de sporofyt, produceert sporen
Bloem van Aardbei = kortlot Rozet van Sempervivum = kortlot Bloem van Aardbei = kortlot
ONDERDELEN VAN DE BLOEM
Bloemdekbladeren (tepalen) vb. Sneeuwklokje Kelk (calyx, sepalen) en kroon (corolla, petalen) vb. Ooievaarsbek
Bloemdekbladeren (tepalen) vb. Krokus Kelk (calyx, sepalen) en kroon (corolla, petalen) vb. Guichelheil
GESLACHT VAN DE BLOEM Meeste bloemen: tweeslachtig, Sommige éénslachtig, vb. Waterweegbree Alisma plantago-aquatica
Mannelijke en vrouwelijke bloemetjes van Brandnetel: Eénslachtige bloemen
ongeslachtelijke bloemen (lokfunctie) vb. Gelderse roos
ACTINOMORFE vs. ZYGOMORFE BLOEM
Actinomorf Roos Maagdenpalm Bloedooievaarsbek
Actinomorf Akelei
Maranta gibba Zygomorf Akkerviooltje Commelina erecta
TALLIGHEID VAN DE BLOEM aantal kransen aantal elementen in een krans (-CYCLISH) (-MERIE) pentamere bloem pentacyclisch polycyclische bloem tetramere bloem pentacyclisch
TALLIGHEID VAN DE BLOEM (-CYCLISH) aantal kransen
TALLIGHEID VAN DE BLOEM (-MERIE) dimeer Heksenkruid
trimeer Zuurbes
Bloemdiagram: Teunisbloem, tetrameer MF 9. Bloemdiagram : Teunisbloem (Oenothera) (Rauh 1950) 9. Bloemdiagram, maar gedeeltelijk (zwaar) foutief : kelk- en kroonbladen moeten alterneren ! 10. Bloem, zijzicht. 11. Bloem, overlangse doorsnede. 12. Bloem, dwarse doorsnede doorheen het 4-hokkige ovarium.
Teunisbloem tetrameer
Ooievaarsbek pentameer
Bloemdiagram Bloemformule kelkbladeren of sepalen S kroonbladeren of petalen P bloemdekbladeren of tepalen T meeldraden of androecium A vruchtbeginsel of gynoecium G -G- G
Positie van vruchtbeginsel en bloembodem Hypogyne bloembodem, bovenstandig VB Perigyne boembodem, bovenstandig VB Perigyne bloembodem, halfondertsandig VB Epigyne bloembodem, onderstandig VB
Vruchtbeginsel bovenstandig
Vruchtbeginsel onderstandig
Vruchtbeginsel onderstandig
Metamorfosen van de bloembodem (a) MF 11. Metamorfosen van de bloembodem (a) (1-9 : Weberling 1981. 10-11 : Rauh 1950) 1. Muizenstaartje (Myosurus minimus), met na de bloei sterk asvormig uitgroeiende bloemas. 2. Een soort Koekoeksbloem (Lychnis flos-jovis), met androgynofoor. 3-5. Oost-Indische kers (Tropaeolum majus), spoorvormig uitgegroeide bloembodem (bloemdiagram, overlangse doorsnede, id. schematisch). 6-9. Tuingeranium (Pelargonium), bloembodemspoor vergroeid met de bloemsteel (overlangse doorsnede, id. schematisch, bloemknop, detail van spoorbasis). 10-11. Schematische overlangse doorsnede, met gynofoor (G) en androgynofoor (AG).
AG Androgynofoor Gynofoor Vb. Koekoeksbloem
Bloembodem met spoor : Oost-Indische kers (Tropaeolum majus)
Bloembodem met spoor (vergroeid met bloemsteel): Pelargonium sp.
MF 15 Passiflora sp. Bijkroon (kransen van draden): opvallende uitgroei van de bloembodem, + androgynofoor
Androgynofoor bij de Passiebloem (Passiflora)
met uitgegroeide bloembodem Kruidnagel: bloemknoppen met uitgegroeide bloembodem
Indische lotus (Nelumbo lotus)
Plaatsing van de nectariën (honingklieren)
MF 13
kelkbladeren van bladnatuur! KELK (CALYX) kelkbladeren van bladnatuur! bijkelk! bijzondere kelken
Stipulaire bijkelk: Valse aardbei
Vergroeide kelkblaadjes bij Slaapmutsje (Eschscholzia)
Kelk bestaat uit gekleurde sepalen: LOKFUNCTIE! (Salvia splendens) Salvia splendens
Kelk bestaat uit gekleurde sepalen: LOKFUNCTIE! Gewone vleugeltjesbloem – Polygala vulgaris
Klein springzaad – Impatiens farviflora Kelk vormt nectarspoor
Wilde ridderspoor – Consolida regalis
Ananaskers Physalis alkekengi
Lampionplant
Paardebloem – Taraxacum sp.
Paardebloem -Taraxacum sp.
Plumbago sp.
Dipterocarpus – woud in Thailand