RUG / GARP Frits Pleiter Persoonsdosimetrie RUG / GARP Frits Pleiter 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie 1

Dosimetrie en detectie wisselwerking van straling met materie vormt de basis voor een vijftal onderwerpen die van belang zijn in de dagelijkse praktijk van de stralingsdeskundige: dosimetrie stralingsgrootheden en -eenheden radiobiologie hoe beïnvloedt straling ons lichaam detectie hoe meten we straling afscherming hoe reduceren we straling toestellen hoe produceren we straling de overheid heeft grootheden en eenheden nodig om wet- en regelgeving te kunnen formuleren 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie 2

Persoonsdosimetrie indeling dosimetrie en detectie omgevingsdosimetrie persoonsdosimetrie oude dosiseenheden rad rem ordes van grootte natuurlijke achtergrond medische diagnostiek 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie 3

Persoonsdosimetrie omgevingsdosimetrie - kwadratenwet kwadratenwet H* = h A t / r2 vuistregels voor de bronconstante h (in µSv h-1) op 1 m van een activiteit van 1 MBq (geen rekening gehouden met absorptie) α-bron 5000 -bron 9 -bron 0,14 Eγ (Eγ in MeV) 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie

Persoonsdosimetrie omgevingsosimetrie - GM-telbuis INTERACTIE Geiger-Müllerbuis kan niet E meten waarom kun je wel H* meten ? -foton creëert foto- of Compton-elektron in de wand van de buis elektron dat telgas bereiken geeft aanleiding tot telpuls hoe groter -energie, hoe groter het gebied waaruit elektron kan ontsnappen  Ntelpuls  N  E  H* gas 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie

Persoonsdosimetrie persoonsdosimetrie - TLD-badge wel gevoelig, niet weefselequivalent (vereist energiefilter) CaF2 CaSO4 minder gevoelig, wel weefselequivalent LiF Li2B4O7 dragen van TLD-badge is verplicht voor blootgesteld werknemer filmbadge is inmiddels geheel verdrongen door TLD-badge pendosismeter of EPD is nuttige aanvulling 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie

Persoonsdosimetrie persoonsdosimetrie - TLD-badge relatieve respons van CaSO4 (boven) en Li2B4O7 (onder) als functie van Eγ 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie

Persoonsdosimetrie persoonsdosimetrie - TLD-badge door slimme constructie geeft uitlezing informatie met betrekking tot Hp(10)  diepe dosis  effectieve dosis Hp(0,07)  ondiepe dosis  huiddosis soort straling (, , n) energie van straling de meetdrempel is ongeveer 0,01 mSv voor Hp > 1 mSv j-1 is de wettelijke nauwkeurigheidseis: 2/3 Hp(werkelijk) < Hp(gemeten) < 3/2 Hp(werkelijk) 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie

Persoonsdosimetrie indeling detectie en dosimetrie omgevingsdosimetrie persoonsdosimetrie oude dosiseenheden rad rem ordes van grootte natuurlijke achtergrond medische diagnostiek 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie 9

Dosimetrie oude dosiseenheden definitie van "radiation absorbed dose" (rad) 1 rad = 0,01 Gy definitie van "röntgen equivalent man" (rem) 1 rem = 0,01 Sv toelichting 1 rad = 100 erg g-1 1 erg = 10-7 J 1 rad = 100 erg g-1  10-7 J erg-1  103 g kg-1 = 0,01 J kg-1 = 0,01 Gy 1 rem = 0,01 Sv 1 R = 2,5810-4 C kg-1 / 1,60210-19 C = 1,6101016 ionen per kg  1,6101015 ionen per kg  34,0 eV per ion  1,60210-19 J eV-1 = 0,0088 J kg-1  0,01 Gy = 1 rad 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie 10

Persoonsdosimetrie indeling detectie en dosimetrie omgevingsdosimetrie persoonsdosimetrie oude dosiseenheden rad rem ordes van grootte natuurlijke achtergrond medische diagnostiek 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie 11

Dosimetrie ordes van grootte natuurlijke achtergrondstraling 1,6 mSv per jaar 4 μSv per dag 100 μSv per transatlantische vlucht medische diagnostiek 1,9 mSv per jaar (burger in Nederland) 2 μSv per tandartsfoto 10 mSv per CT-scan van buik dosislimieten 1 mSv per jaar (burger en niet blootgesteld werknemer) 20 mSv per jaar (blootgesteld werknemer) 05/04/2019 cursus CD - dosimetrie 12