Context 3: Koude Oorlog 1945-1991 Les 6 – Afrika

Voorbeelden stofomschrijving Even in 1975, when the head of the CIA, William Colby, was asked by a congressional committee what the differences were between the three contesting factions [in Angola], he responded: They are all independents. They are all for black Africa. They are all for some fuzzy kind of social system, you know, without really much articulation, but some sort of let’s not be exploited by the capitalist nations. And when asked why the Chinese were backing the FNLA or UNITA, he stated: “Because the Soviets are backing the MPLA is the simplest answer.” “It sounds,” said Congressman Aspin, “like that is why we are doing it.” “It is,” replied Colby 45 De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog 46 De dekolonisatie die een einde de maakte aan de westerse hegemonie in de wereld 48 De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen Voorbeelden stofomschrijving Burgeroorlog in Angola tussen MPLA en FNLA (1975) (KA, 45 & 46)

Afrika en dekolonisatie - en het “spel” om de macht De emancipatie van de Afrikaanse landen bezuiden de Sahara leverde een aantal praktische problemen op wie krijgt de macht in het land? De landen waren constructies van de voormalige koloniale machten Meerdere stammen/stamverbanden woonden in één gebied Welk politiek systeem zou het best bij de jonge staat passen? Sluit je je als land aan bij één der beider machtsblokken? Leidt onafhankelijkheid ook tot zelfstandigheid?

Afrika en dekolonisatie - En Westerse invloed De emancipatie van de Afrikaanse landen bezuiden de Sahara leverde een soort ouder-kind complex op De meeste landen/staten kozen in beginsel voor het behouden van sterke banden met het Westen; veelal de voormalige kolonisator. Waarom? Economische banden De elite was westerse geschoold/geïndoctrineerd De westerse cultuur had van oudsher “grote” invloed op de samenleving Het Westen gaf financiële steun Het Westen wist in beginsel beter in te spelen om de noden en wensen van oud-kolonie(s), waardoor de band sterk bleef.

Afrika en dekolonisatie - En Sovjet invloed De emancipatie van de Afrikaanse landen bezuiden de Sahara leverde in een aantal landen besturen, die ideologisch binnen het communistische blok kwamen. Oorzaken Marxistische strijdgroepen vochten zich vrij van Westerse invloed (i.e. marionetten regeringen en/of de kolonisator). “Sympathieke” wapenleveranties van de SU of Cuba. Indoctrinatie of “scholing” gratis te verkrijgen in Moskou leverden natuurlijk sympathisanten/”volgelingen” op.

Afrika en dekolonisatie - Voorbeelden van Sovjet invloed Ethiopië In 1974 zetten marxistische gezinde militairen de westers georiënteerde keizer Haile Selassie af Mozambique Na de onafhankelijk oorlog tegen de Portugese kolonidator (1975) bevrijdde het marxistische FRELIMO met behulp van de Cubanen en SU zich. Namibië De Duitse ex-kolonie werd vanaf 1916 bestuurd door Zuid-Afrika. In 1966 begon de marxistische SWAPO met gewapend verzet. Zuid- Afrika liet te kolonie langzaam los toen duidelijk was dat Moskou’ s invloed sterk afnam

Afrika en dekolonisatie - Voorbeelden van Sovjet invloed {= voorbeeld stofomschrijving} Angola Portugese kolonie Late dekolonisatie Drie strijdgroepen trachtten na de revolutie van 1974 de macht te grijpen MPLA (1956), eerst gematigd; toen de weg van geleidelijke dekolonisatie niet werkte greep men naar de wapens. Zij was marxistisch en wist zich gesteund door Moskou. Cuba stuurde zo’n 50.000 soldaten (uit eigen beweging overigens). FNLA (1961) – Kreeg steun van de VS, met name via de CIA UNITA (1966) – scheidde zich af van het FNLA. Zij kreeg steun van de VS en Zuid-Afrika (hetgeen zeer pikant te noemen was). Het MPLA wist te winnen; met name door de Cubaanse steun

Huiswerk Lees: p. 118-119