Het circulatieapparaat
Het circulatieapparaat Onderdelen: Hart (cor, cardia) Slagaders (arteriën) Haarvaten (capillairen) Aders (venen) Lymfevaten en lymfeknopen (lymfonoduli) Functie: Bloed in het lichaam rondstuwen en geleiden transport van voedingsstoffen en afvalstoffen
Ligging van het hart
Anatomie wand van het hart
Bouw van het hart Boezems (atria) Kamers (ventrikels) Septum Sinusknoop AV-knoop Kransslagaders
Bouw van het hart Hartkleppen
Bouw van het hart
De werking van het hart
De werking van het hart
Circulatiesysteem in zoogdieren Pulmonary vein Right atrium Right ventricle Posterior vena cava Capillaries of abdominal organs and hind limbs Aorta Left ventricle Left atrium artery Capillaries of left lung head and forelimbs Anterior of right lung 1 10 11 5 4 6 2 9 3 7 8
Grote en kleine bloedsomloop Grote bloeds- omloop
Bloedvoorziening van het lichaam
Bloedvoorziening van het hart
Geleidingssysteem Sinusknoop AV-knoop Bundel van His De boezems trekken samen Van boven naar beneden AV-knoop Tussen boezems en kamers geen voortgeleiding; alleen bij de AV-knoop Bundel van His Kamers trekken samen Van beneden (apex) naar boven
Geleidingssysteem Systole (depolarisatie) Diastole (repolarisatie) Sinusknoop: wand rechter atrium contractie RA en LA AV-knoop en bundel van His contractie RV en LV Diastole (repolarisatie) Rustfase (hart loopt vol met bloed) hart wordt voorzien van O2 en voedingsstoffen Aansturing via nervus vagus (hersenen)
Elektrocardiogram ECG Doel: Om prikkelvorming en -geleiding zichtbaar te maken
Elektrocardiogram ECG P top: depolarisatie (contractie atria) QRS-complex: depolarisatie (contractie ventrikels) PQ-interval: maat voor de snelheid van prikkelgeleiding T top: repolarisatie ventrikels (repolarisatie atria valt in QRS, maar is niet zichtbaar)
Bloeddruk Kracht waarmee het bloed tegen de wand van het bloedvat drukt Systolische bloeddruk: bovendruk Diastolische bloeddruk: onderdruk
Slagader en ader: 3 lagen 1. Endotheel (tunica intima) 2. Glad, elastisch, ringvormig spierweefsel (tunica media) 3. Losmazig bindweefsel, opvangen bloeddruk (tunica adventitia)
Bloedvaten Arteriole Capillairen Kleine slagader Tunica media neemt af 1 laag endotheel Poriën Diffusie en osmose van stoffen
Bloedvaten Venule Kleine ader Ader Dunner dan slagaders Valt samen indien leeg Bevat kleppen
Aanvoer en afvoer van bloed naar weefsels Aanvoer oiv bloeddruk in de slagaders Bovendruk (systole) Onderdruk (diastole) Afvoer oiv contractie spieren kleppen in aderen lagere druk in thorax
Afgifte en opname stoffen door het bloed Bloedstroom A B 1 2 2 3 De osmotische waarde van het bloedplasma is aan het einde van het haarvat hoger dan aan het begin, er is immers vocht uit bloed verdwenen het weefsel in, terwijl eiwitten en rode bloedcellen zijn achtergebleven. Waar is de osmotische waarde van het bloedplasma het hoogst? Aan het begin (A) of aan het einde (B) van het haarvat? 24
Afgifte en opname stoffen door het bloed Bloedstroom 1 2 2 3 1 = bloeddruk 2 = aanzuigkracht van de eiwitten 3 = vochtstroom door het weefsel 25
Specifieke vaatpatronen Foetus Foramen ovale Ductus botalli Anastomosen alternatieve route Eindarteriën Hersenen, nieren en hart Poortader Darmen lever Anastomosen: alternatieve route voor bloed die kan ontstaan als een bloedvat verstopt raakt door bv trauma of tumoren. Het bloed gaat dan via een omweg alsnog naar het gebied toe om het van zuurstof en voedingsstoffen te voorzien: dit noemen we anastomose. In de hHersenen, nieren en hart kunnen zijn geen anastomosen aanwezig, maar heeft iedere arterie zijn eigen gebied, geen verbindende slagadertjes. We spreken dan van eindarteriën. 26
Lymfevaten en lymfeknopen Lymfe: het teveel aan vocht dat uit een haarvat geperst wordt Lymfe oiv druk vh weefsel in lymfebaan geperst door wand heen Lymfebanen verzamelen zich tot grote lymfebuis: Ductus thoracicus, in borstbolte (mondt uit in grote holle ader) Lymfeknopen = lymfeklieren - Bevinden zich in lymfevaten - Boonvormig, 0,5-1,5 cm groot - Bindweefsel + witte bloedcellen - Zegt iets over gezondheid dier
Lymfevaten en lymfeknopen