VROEG MODERNE TIJD Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van de wereldeconomie

VROEG MODERNE TIJD De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de nederlandse republiek

15e Eeuw Zuidelijke Nederlanden Antwerpen belangrijke havenstad Monding van de scheld Uitvoer van goud, zilver diamanten Bankiers (wisselbrief)

Bloeiende economie in de Republiek der 7 Verenigde Nederlanden Stapelmarkt in Amsterdam Gebrek aan feodale tradities VOC en WIC Oostzeehandel (moedernegotie) Boeren specialiseren in commerciële landbouw Macht van de Gilden gering Technische verbeteringen: Fluitschip; houtzaagmolen en haringbuis Constante toevoer van migranten 1585: Val van Antwerpen en de afsluiting van de Schelde

Noordelijke Nederlanden Overstromingen Drassige grond (ongeschikt voor landbouw) Turfwinning (inklinken van de bodem) Graan nodig om te overleven: we gaan het halen uit de gebieden rond de Oostzee (Moedernegotie)

Commerciële landbouw Boeren in Noordelijke Nederlanden specialiseren zich in handelsgewassen. (De boeren doen aan commerciële landbouw): Vlas Hennep Zuivel (Melk, Boter, Kaas) Vlees (Vetweiderij)

VLAS (VOOR LINNEN)

HENNEP (TOUW OF ZEILEN)

Fluitschip Massagoederen (bulk) Bolle romp Naar boven toe smal. Bepaling bedrag Sonttol ging naar oppervlakte van het dek Lastig te enteren Weinig bemanning nodig

Samenwerking: VOC Samenwerkingsverbanden van kooplieden om de gevaren/kosten van de lange vaart op te (specerij)gebieden te delen Kosten uitrusten schip en bemanning Vijandelijke oorlogsschepen Kapers Storm Windstilte

Driehoekshandel (Europa – Afrika – Amerika) VOC WIC 1602 1621 Oost-indië West-indië Specerijen Driehoekshandel (Europa – Afrika – Amerika) VOC belangrijkste Europese bedrijf in Azië WIC had sterke concurrentie van Spanje, Engeland, Frankrijk en Portugal. Handel is belangrijkste drijfveer Kaapvaart zeeroverij met toestemming van overheid

WIC

VOC EN WIC Beide hebben: Handelsmonopolie Soevereine rechten Forten bouwen Soldaten in dienst nemen Oorlog voeren Gebieden besturen Verdragen en bondgenootschappen sluiten

Stapelmarkt Amsterdam Producten van over de hele wereld worden naar Amsterdam gebracht om daar te worden doorgevoerd of voor een bepaalde tijd te worden opgeslagen. Hierdoor zijn prijsschommelingen beperkt en heeft de markt een constante bevoorrading. Goed georganiseerde financiële dienstverlening (in Amsterdam): Wisselbank Koopmansbeurs Bank van lening Prijscouranten