Haagsche Praat Centrum Seksuele Gezondheid Jean-Marie Brand Sophie Kuizenga-Wessel

Programma Seksualiteit bij jongeren PrEP

Seks onder je 25e Onderzoek naar de seksuele gezondheid van jongeren 12-25 jaar Rutgers en SOA Aids Nederland Steekproef 2005: 5000 jongeren 2012: 8000 jongeren 2017: 20.500 jongeren Volledige resultaten volgen Seks onder je 25e 2017 is een grootschalig representatief onderzoek naar de seksuele gezondheid van jongeren van 12 tot 25 jaar in Nederland. Uitgevoerd door Rutgers en SOA Aids NL in samenwerking met de GGD’en 20.500 jongeren mogelijk doordat 15 van de 25 GGDén hun eigen steekproef hebben opgehoogd. Digitale vragenlijst met vragen over een breed scala aan seksualiteit gerelateerde thema’s.

https://kahoot.it Waarom quiz: interactief te houden en kennis te testen over seksualiteit bij jongeren

2006: Regionaal SOA Centrum 2017: Centrum Seksuele Gezondheid Begin 2017 is de naam veranderd in Centrum Seksuele Gezondheid omdat ons werk meer inhoudt dan alleen soa bestrijding.

ASG regeling Aanvullende seksuele gezondheidszorg (ASG) Aanvullende seksuele hulpverlening (ASH) Aanvullende curatieve soa-zorg (ACS) Sinds 2006 elk jaar 10% gegroeid In 2015: productieplafond Maximaal 11.000 consulten/jaar ASG= aanvullende seksuele gezondheidszorg Via VWS en RIVM geven wij invullen aan de ASG-regeling: ASH + ACS = ASG Bestaan sinds 2006 en elk jaar 10% gegroeid. In 2013 besloten einde open einde regeling en productieplafond ingevoerd in 2015 (boekjaar 2013): 11.000 consult

Doelgroepen Hoog risico en kwetsbaar: Mannen die seks hebben met mannen (MSM) Jongeren Sekswerkers Mensen uit soa-endemische gebieden Cliënten met soa-gerelateerde klachten Gewaarschuwde cliënten Partners van hoog risico groepen

Taken CSG 1. Curatieve zorg Soa-testen, behandeling, counseling en partnerwaarschuwing 2. Preventie Outreach, Hepatitis B vaccinaties en voorlichting 3. Wetenschappelijk onderzoek Curatieve zorg: soa-testen, behandeling, counseling en partnerwaarschuwing Preventie: outreach, Hep B vaccinaties en bijvoorbeeld voorlichting Ook willen we meer participeren in (wetenschappelijk) onderzoek

Taken uitvoeren Poliklinisch spreekuur Seksuele anamnese (ook negatieve seksuele ervaringen) Risico-inschatting SOA-test op indicatie Behandeling Advies Indien gewenst verwijzing Andere spreekuren: PrEP en anticonceptie Poliklinisch spreekuur door SV: 3-4 kamers open waar cliënten na het maken van een afspraak terecht kunnen. De SV doet het spreekuur met op de achtergrond een arts voor vragen, lichamelijk onderzoek en de behandeling. Op dit spreekuur wordt de seksuele anamnese afgenomen. Ook wordt er actief gevraagd naar seksuele grensoverschrijding of negatieve seksuele ervaringen. En wordt een soa-risico inschatting gemaakt op basis van klachten, gedrag. Op basis hiervan wordt het testbeleid bepaalt (T2 of T4/5), bij klachten wordt er lichamelijk onderzoek gedaan. Indien gewenst wordt doorverwezen naar HA maar ook uroloog, dermatoloog of seksuoloog kan. Naast het SOA-spreekuur wordt er ook een PrEP en anticonceptie spreekuur opgezet

Taken uitvoeren Spot 46 Raamstraten Gezondheidscentrum De Koning Outreach locaties E-health Misschien outreach lokaties verwijderen!! Te veel info\ Spot 46 Raamstraten Gezondheidscentrum De Koning Gezondheidsbus Clubs en sauna’s JIP (Jongeren Informatie Punt) Voorlichting op scholen E-health: chatten maar er gaat ook begonnen worden met face-to-face consulten

Testbeleid Testen op “Big 5”: Chlamydia Gonorroe Syfilis HIV Hepatitis B Doelgroepen: “Big 5” Jongeren: alleen chlamydia en gonorroe Waarom proactief testen op Big5: Vaak asymptomatische infecties Aanzienlijke morbiditeit indien niet gediagnosticeerd Goed behandelbaar Doorbreken transmissieketen Wij testen dus niet of alleen op indicatie standaard op: hepatitis C, LGV, schurft, schaamluis, genitale wratten, herpes en trichomonas, candidia. Jongeren, zonder andere risicofactoren (MSM, endemisch gebied) testen wij T2

Jongeren bij het CSG Raamwerk Preventieplan 2015-2020: nadruk op jongeren Jongeren op het spreekuur SOA consulten Sense consulten Uitleggen waarom jongeren een speerpunt in het preventieplan: Veel jongeren hebben vragen en/of problemen betreffende hun seksuele gezondheid?

Sense consulten Gratis voor jongeren <25 jaar Vragen over seksuele gezondheid in brede zin Individuele consulten met advies op maat Doel Preventie seksuele problemen Verbeteren seksuele gezondheid Sense = vragen over AC, pijn bij het vrijen, orgasme problemen, maar ook hoe je meer plezier kan beleven aan seks. Het gaat dus ook over positieve aspecten van seksualiteit. Doel: Preventie seksuele problemen: ongewenste zwangerschappen, seksueel geweld en seksuele dysfuncties

Sense - NL Vragenlijst Rutgers 2017 Grote verschillen in NL Aantal consulten/maand Belangrijkste reden voor bezoek Vragen over onveilige seks Vragen over anticonceptie Plaatsen van langdurige anticonceptie is meestal niet mogelijk Rutgers heeft een landelijke vragenlijst over hoe sense-spreekuren ingericht zijn bij de verschillende GGD-en. Er bestaan grote verschillen. Vragen over AC: pilvragen, vrouwen die geen AC gebruiken en advies willen. Sommige sense ook bijwerkingen en willen switchen. Willen een gratis ZW-test of MAP. Dit laatste zien wij in Den Haag niet. Maar ook regio’s waar jongeren alleen primair komen voor soa-test vragen en niet voor AC vragen Niet overal wordt AC voorgeschreven omdat er niet altijd een arts beschikbaar is. Het plaatsen van langdurige AC is bij de meeste sense niet mogelijk

Sense - CSG Sense-vragen Anticonceptie Onveilige seks Seksuele dysfuncties (o.a. pijn bij het vrijen) Behoefte aan plaatsing langdurige AC Opzetten anticonceptie spreekuur

Sense spreekuren Afsprakenspreekuur CSG Spreekuren JIP Voorlichting: Pizza en seks Statushouders en AZC Programma’s: “Girls’Talk” (+) Voorlichting: pizza en seks, maar ook op AZC en aan statushouders en ik begreep van de SV die deze voorlcihtingen geeft dat ze daar ook vooral jongeren zien Seksuele weerbaarheidstrainingen ontwikkeld door Rutgers’ In Girls’ Talk gaat het niet alleen over veilig vrijen en geslachtsgemeenschap, maar ook over het bevorderen van gewenste en prettige seksuele ervaringen, vrij van dwang, discriminatie en geweld. Girls’ Talk is voor normaal begaafde meisjes die aan het begin staan van hun seksuele carrière, experimenteren met seksualiteit en extra seksuele risico's lopen zoals soa, onbedoelde zwangerschap en seksuele dwang of grensoverschrijding. + = Het programma voor jongeren met een licht verstandelijke beperking

SOA cijfers 2017

CSG cliënten Gecombineerde soa/Sense consulten komen veel voor omdat er sinds 2016 met alle jongeren naast soa ook wordt gesproken over seksualiteit. Vooral vrouwen hebben sense consulten (zonder soa-consult), daar kom ik zo nog op terug als ik nog iets dieper in ga op de cijfers mbt jongeren.

Geaardheid cliënten Vrouwen

Geaardheid cliënten Mannen We zien een toename van het aantal homoseksuele mannen, net als in 2016. Dit komt mede door toename in gebruik van het Man tot Man Testlab. In 2017: 69 transseksuelen op CSG

Opleidingsniveau LBO/mavo/vmbo/have = 26% Hoogopgeleid: 47% Laag opgeleide jongeren Eerder seksueel actief, maar eerder klaar met experimenteren Minder kennis over seks, soa en AC Meer ervaringen met seksuele grensoverschrijdng (vaker overgehaald voor 1e sc) Relatief veel risico op ongeplande zwangerschap Hoog opgeleide jongeren Beginnen wat later aan seks (in vergelijking met laag opgeleide jongeren) maar eenmaal begonnen zijn zij seksueel actiever Vaker seks onder invloed van alcohol of drugs, gebruiken vaker een datingapp en meer seksting Vaker testen en soa’s en relatief vaak een soa gevonden

SOA vind% Chlamydia Gonorroe Syfilis HIV Vind% soa van de gehele poli populatie in de afgelopen 5 jaar. Ct en GO relatief stabiel Stijging syfilis en HIV dalende trend

SOA vind% - geaardheid

SOA vind% - leeftijd SOA-vind% naar leeftijdsgroep. Rood = chlamydia Blauw = gonorroe Opvalt dat chlamydia vooral bij jongeren voorkomt, en dat met het toenemen van de leeftijd het aantal GO diagnose stijgt. Groen is SYF dat zien we vooral op de wat latere leeftijd.

SOA vind% - opleidingsniveau SOA-vind% naar opleidingsniveau. Oranje = vind% soa overall Rood = Ct Blauw = GO Lageropgeleiden = hoger vind% soa en dan met name Ct. Jongeren (havo, vwo, gymnasium) = relatief hoog  Beide doelgroepen wil je bereiken

Rutgers - SOA Condoomgebruik gedaald Redenen geen condoom 2012: 37% J en 21% M 2017: 29% J en 19% M Redenen geen condoom AC gebruik Elkaar vertrouwen Minder lekker Condoomgebruik 7/10 jongeren condoom bij 1e geslachtsgemeenschap Condoom met laatste sekspartner: 2012: 37% J en 21% M 2017: 29% J en 19% M Redenen geen condoom: gebruik AC, elkaar vertrouwen en minder lekker Belangrijkste voorspeller van condoomgebruik = bij je dragen van een condoom. Maar hier wordt negatief over gedacht: 40% J en 50% M dat je op seks uit bent, het is een “mannending” Testen op soa’s In 2017 liet 13% J en 18% M zich testen op soa/hiv >> dit is iets afgenomen tov 2012 Het aantal positieve soa-testen is gelijk gebleven ¾ J en 2/3 M lieten zich niet testen toen ze stopten met condoomgebruik Belangrijkste redenen om te testen: onveilige seks, zeker wil weten dat hij geen soa heeft, slim vindt zichzelf af en toe te laten testen Niet testen: geen risico gelopen, geen onveilige seks, geen lichamelijke klachten

“Seks tegen je zin” 3. Afname van seksuele grensoverschrijding Er is een afname van seksuele grensoverschrijding. % ooit gedwongen iets tegen hun zin te doen op seksueel gebied: zie plaatje. Laag opgeleide jongeren hebben meer ervaring met seksuele grensoverschrijding ivm hoog opgeleide jongeren + ze worden bij de 1e geslachtsgemeenschap vaker overgehaald.

“Seks tegen je zin” Cliënten die een ongewenste seksuele ervaring hebben gehad en/of slachtoffer zijn van seksueel geweld Aantal consulten: 2016: 286 2017: 321 60% jongeren <24 jaar 80% vrouwen, 11% MSM, 9% heteromannen 51% tijdens intake en 49% tijdens het consult Uitleg plaatje: Er hebben 286 consulten plaatsgevonden in 2016, waarvan 81% bij vrouwen, 12% bij MSM en 7% bij heteromannen.   58% van de consulten vond plaats bij bezoekers van 24 jaar of jonger. 2017: 321 consulten “seks tegen je zin” t/m 24 jaar: 198 (62%) Ouder dan 25 jaar: 123 (38%) Verdeling geaardheid Vrouw 80% 11% MSM 9% heteromannen

Vragen?