VEERKRACHT TEGENGEWICHT VOOR DE BORDERLINE-SAMENLEVING Prof Dr Dirk De Wachter KU Leuven Week van de Veerkracht OEHOE, Gent, 13/10/17

PSYCHIATRISERING “Succes” als eigen verdienste in een maakbare samenleving (meritocratie). “Succes” als ultiem doel : het paradijs op deze aarde (paradise lost). “Tekort, kwetsuur, verdriet” als persoonlijke mislukking. “Ongelukkig zijn” als ZIEKTE.

“Laten we alstublieft een beetje ongelukkig zijn.” (een broze veerkracht is ook wel goed)

1. Verbrokkeling ?

Post-moderniteit = deconstructie L. Apostel : verbinden der polen Splittingen: - leeftijdsgroepen : jong, blits, mooi, slim, BV - culturele groepen : white middle class heroes - winners – losers : patiënten / niet-patiënten Paradox: Globalisering --- vervreemding Efficiëntie --- verliezers

Veerkracht = verbinding De verbinding als voorwaarde van veerkracht “l’enfer, c’est le manque des autres” “Succes” in een verbrokkelde samenleving : Individueel “succes” Usurpistisch “succes”

2. Vervlakking?

Ceci n’est pas une personne

FILOSOFIE PSYCHOLOGIE NEUROFYSIOLOGIE

Veerkracht = gelaagdheid Niet-weten? Denken ? Praten ? Pillen ?

3. Hechting ?

Veerkracht = hechting Korte termijn denken: dood van de geschiedenis Functioneel (werkzaam of stop) Objectivering: dood van het subject (vragenlijsten, normscores) “Leuk” – dwang (‘Hypes’) Keuze – dwang Egocentrisme: de ander als gebruiksvoorwerp inwisselbaar,verbruiksvoorwerp

4. In-fantiel?

Veerkracht = woorden Woorden-loze beeldcultuur Visuele media als belangrijke speler One-liners tegenover complexiteit Mens als beeld: oppervlaktestructuur Symptoom-gericht (object-gericht) (Diagnostische categorieën - vragenlijsten) Cijfers i.p.v. letters (geen verhalen meer) Ver-tellen

5. Existentie?

Veerkracht = existentie Gebrek aan tijd (“kein Zeit, kein Sein”) (dadendrang : doen) Gebrek aan visie : - Wat is samenleven? - Wat zou zinvol zijn? Consumpsionisme als groot verhaal Existentiële leegte (wie ben ik?) Twijfel als motor van zingeving (not knowing)

6. Lawaai

Veerkracht = stilte Betekenisloos getater, gebazel en “ruis” Langdurige, onzichtbare, stille zorg Leren zwijgen “Zieke” mensen leren ons “Er zijn” (being there, dasein) Onmacht zonder cynisme: “I can’t go on. I’ll go on” (Beckett). Deemoed / Bescheidenheid

Levinas’ kleine goedheid Besluit Levinas’ kleine goedheid