Lisdodde in paludicultuur Onderzoek naar optimale groeicondities voor lisdodde teelt

Deze presentatie Wie zijn wij Het onderzoek Grote lisdodde / kleine lisdodde Potentiële biomassa Potentiële oogstopbrengst Aanbevelingen voor de teelt Teeltbed Better Wetter Teeltaanwijzing lisdodde Vragen

Wie zijn wij Chris Dickhoff Lonneke Kuijer Studenten milieukunde Hogeschool van Hall Larenstein Better Wetter

Literatuurstudie; de onderzoeksvragen Wat zijn de ideale omstandigheden (fysisch/chemisch in zowel ondergrond als water) voor lisdoddeteelt? Wat zijn de verschillen in standplaatsfactoren tussen de Grote lisdodde (Typha latifolia) en Kleine lisdodde (Typha angustifolia)? Wat is de potentiële oogstopbrengst in kwantitatieve zin (droge biomassa per m2) van lisdoddeteelt? Hoe hoog is de zouttolerantie van de Grote lisdodde (Typha latifolia) en Kleine lisdodde (Typha angustifolia)? Hoe zit het ideale ontwerp voor een Lisdodde teelt bed eruit?

Grote lisdodde / kleine lisdodde (Typha latifolia) (Typha angustifolia) Groeiplaats Moeras/oever/ vennen/ sloten Waterdiepte 10 tot 50 cm 15 tot 80 cm Stroming Stilstaand tot langzaam Bodemstructuur Zandig, zandige leem en klei tot organische bodems Voedselrijkheid Voedselrijk tot zeer voedselrijk Ph 5.5 – 8 6 – 8.5 Vochttoestand Permanent nat Zoutgehalte Zie hoofdstuk zouttolerantie Waterhardheid Zacht en matig hard water 1.0 < gg < 2.0 meq/1 Ammoniakgehalten <1.5 umol/1 Lichtbehoefte Volle zon tot halfschaduw Hoogte Tot 150 cm Tot 200 cm Bloeimaand Juni – oktober Voorplanting Zaden/ wortelstokken

Potentiële biomassa (Nauta, 2016) (Tanaka, et al., 2004) (Heinz, 2010) Leeuwarden 53° breedtegraad Grote lisdodde Above Ground Biomassa 15 ton per hectare Below Ground Biomassa 24 ton per hectare (Nauta, 2016) (Tanaka, et al., 2004)   Bovengrondse biomassa Ondergrondse biomassa Grote lisdodde 7 ton per hectare 33 ton per hectare Kleine lisdodde 13 ton per hectare (Heinz, 2010)

Potentiële oogstopbrengst Het Veenweide Innovatiecentrum publiceerde de potentiele oogst en opbrengst van lisdoddenteelt op 30 september 2016 als volgt Biomassa Productie Biomassa Opbrengst Ruwvoeders 10-25 ton droge stof/ha € 90 – 160 per ton droge stof Vezels 15-20 ton droge stof/ha € 80 – 120 per ton droge stof

Aanbevelingen voor de teelt (Fritz & Lamers, 2016) (Van de Riet BP, 2013)

Better Wetter teeltbed Locatie Bûtefjild ​ Ontwerp​ 100 bij 20 meter geen natuurdoelstelling wateraanvoer vanuit de aanliggende sloot Moerasvorming in de toekomst Monitoring chemische componenten in de waterkolom en onderwaterbodem

Teeltaanwijzing lisdodde Hand-out met praktische teeltaanwijzigen voor de teelt van lisdodde

Vragen?