CSE 2016 Havo tijdvak I Vragen CE 2016 en KA Drs. Robert de Oude namens de havo/vwo commissie van de VGN

Vraag 1 volgordevraag

Vraag 2 Kenmerkend aspect 4: de ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse wereld

Vraag 3 Vaardigheid Het kenmerkend aspect 6: de groei van het Romeinse imperium, waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde Het kenmerkend aspect 7: de confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest-Europa

Vraag 4 Het kenmerkend aspect 11: de vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid Het kenmerkend aspect 13: de opkomst van handel en ambacht die de basis legt voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving

Vraag 5 Het kenmerkend aspect 12: Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur

Vraag 6 Het kenmerkend aspect 18: het begin van de Europese overzeese expansie Het kenmerkend aspect 19: Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling Het kenmerkend aspect 20: de hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid

Vraag 7 Historische Context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (Een ‘nationale’ opstand) Tweede paragraaf historische context, tweede alinea: “Oranje voerde … buiten schot”. Het kenmerkend aspect 22: het conflict in de Nederlanden dat resulteert in de stichting van een Nederlandse staat

Vraag 8 Historische Context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (Een ‘nationale’ opstand) (1576 Pacificatie van Gent) Het kenmerkend aspect 22: het conflict in de Nederlanden dat resulteert in de stichting van een Nederlandse staat

Vraag 9 Historische Context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (Een ‘nationale’ opstand) (1576 Pacificatie van Gent) Het kenmerkend aspect 22: het conflict in de Nederlanden dat resulteert in de stichting van een Nederlandse staat

Vraag 10 Historische Context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden : -vorming van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden -de Spaanse Armada wordt verslagen Het kenmerkend aspect 22: het conflict in de Nederlanden dat resulteert in de stichting van een Nederlandse staat

Vraag 11 Historische context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden Het kenmerkend aspect 25: wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie Het kenmerkend aspect 26: de wetenschappelijke revolutie

Vraag 12 Historische context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden Het kenmerkend aspect 24: de bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek

Vraag 13 Voltaire ( ) Het kenmerkend aspect 30: de democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

Vraag 14 Combinatie van KA en toelichting Het kenmerkend aspect 31: De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legt voor een industriële samenleving Het kenmerkend aspect 32 : discussies over de ‘sociale kwestie’ Het kenmerkend aspect 35: voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces Het kenmerkend aspect 34: de opkomst van emancipatiebewegingen

Vraag 15 Het kenmerkend aspect 33: De moderne vorm van imperialisme die verband houdt met de industrialisatie

Vraag 16 Volgordevraag

Vraag 17 Historische context: Duitsland Eerste problemen voor de nieuwe Republiek van Weimar Spartakus-opstand (1919) Kenmerkend aspect 38: het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën (communisme fascisme) / nationaalsocialisme Tekening van Karl Arnold in Simplicissimus Karl Liebknecht Karl Arnold (links-liberale Deutsche Liberale Partei)

Vraag 18 Historische context: Duitsland Factoren die leidden tot de ondergang van de Republiek van Weimar ( ) Kenmerkend aspect 40: het voeren van twee wereldoorlogen  Vrede van Versailles Kenmerkend aspect 39: de crisis van het wereldkapitalisme Kenmerkend aspect 37: de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie  foto’s van Willy Römer

Vraag 19 Historische context: Duitsland Rijksdagbrand (1933) Kenmerkend aspect 37: de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie Kenmerkend aspect 38: het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme fascisme / nationaalsocialisme

Vraag 20 Historische context: Duitsland Rijksdagbrand (1933) Kenmerkend aspect 37: de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie Kenmerkend aspect 38: het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme fascisme / nationaalsocialisme

Vraag 21 Historische context: Duitsland Combinatievraag: gebeurtenis en gevolg

Vraag 22 Atoombom op Hiroshima (1945) Het kenmerkend aspect 40: Het voeren van twee wereldoorlogen Het kenmerkend aspect 43: Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering Het kenmerkend aspect 45: De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

Vraag 23 Historische Context: Koude Oorlog Praagse Lente 1968 & Hongaarse Opstand 1956 Kenmerkend aspect 38: het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme fascisme / nationaalsocialisme Het kenmerkend aspect 45: De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

Vraag 24 Historische Context: Koude Oorlog Praagse Lente 1968 Kenmerkend aspect 38: het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme fascisme / nationaalsocialisme Het kenmerkend aspect 45: De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog Het kenmerkend aspect 48: de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

Vraag 25 Historische Context: Koude Oorlog Demonstratie tegen kernwapens in Amsterdam (1981) Kenmerkend aspect 37: de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie Het kenmerkend aspect 45: de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog Het kenmerkend aspect 48: de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

Vraag 26 Ierse popgroep U2 Het kenmerkend aspect 45: de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog Het kenmerkend aspect 47: de eenwording van Europa. Het kenmerkend aspect 48: de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20 e eeuw aanleiding geeft tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

EINDE