Toelichting van de asielprocedure

Presentatie over: "Toelichting van de asielprocedure"— Transcript van de presentatie:

1 Toelichting van de asielprocedure
Hoe zit de asielprocedure in elkaar en waar liggen de linken met onderwijs? In de slides die volgen wordt elk aspect van de asielprocedure toegelicht van registratie, opvang, financiële regeling, goedkeuren status, afwijzen status en mogelijke terugkeer. Afbeelding: Detail Kind in het tentenkamp voor vluchtelingen in het Brusselse Maximiliaanpark. ©PHOTO NEWS

2 Registratie & Toewijzing
Registratie (binnen 8 werkdagen): Waar: DVZ Grens Gesloten centrum Gevangenis Wat: Foto Vingerafdrukken Persoonlijke documenten Verklaring Identiteit Reisroute Vragenlijst Verblijfplaats NMBV: Fiche voor dienst Voogdij De rode kaders benadrukken gevolgen van de asielprocedure op onderwijs. Registratie (binnen 8 werkdagen) Wanneer asielzoekers in België toekomen en zich willen laten erkennen als vluchteling of subsidiair beschermde, moeten ze zich laten registreren bij DVZ, aan de grens, in een gesloten centrum of in een gevangenis. Dit moet binnen de 8 werkdagen gebeuren. Een foto en vingerafdrukken van de asielzoeker worden genomen. In het kader van preventie van TBC wordt er ook van iedere asielzoeker ouder dan 6 jaar, behalve zwangere vrouwen een röntgenfoto van de longen getrokken. DVZ bepaalt in welke taal de asielprocedure zal verlopen. Verklaringen over de identiteit en de reisroute van de asielzoeker worden afgenomen en de persoonlijke documenten worden bekeken. Een vragenlijst wordt afgenomen en de verblijfplaats (opvangcenumra, LOI, kennis, familie …) van de asielzoeker wordt genoteerd. Tijdens de hele asielprocedure kan de asielzoeker beroep doen op een advocaat. In het kader van de NBMV vult DVZ een fiche in om de dienst Voogdij in te lichten. De volgende stappen binnen de procedure worden pas gezet wanneer een voogd benoemd is.

3 Registratie & Toewijzing
Toewijzing (DVZ) Opvangplaats met materiële hulp Open centrum LOI (lokaal opvanginitiatief) Niet-toewijzing Eigen keuze betekent geen materiële hulp Plaatsgebrek / recht op maatschappelijke dienstverlening vanwege OCMW spreidingsplan Toewijzing (DVZ) Na de indiening van de asielaanvraag bij DVZ wordt de asielzoeker toegewezen aan een opvangplaats die materiële hulp zal verlenen. Het is ook hier dat het spreidingsplan in werking treedt en waarbij het mogelijk is dat sommige asielzoekers nu al in LOI’s zullen terechtkomen. De asielzoeker is niet verplicht in de opvangplaats te verblijven die hem werd toegewezen. In dat geval ontvangt de asielzoeker geen materiële hulp noch maatschappelijke dienstverlening vanwege het OCMW, met uitzondering van de medische zorgen, die voor iedereen verzekerd zijn. Mogelijke scenario Wanneer een gezin in een asielsituatie niet beschikt over de materiële hulp, door de keuze om niet met de toewijzing akkoord te gaan, betekent dat dat de schoolkosten zelf gedragen dienen te worden. Het is dus mogelijk dat er onbetaalde schoolfacturen hieruit zullen resulteren. In het kader van de huidige asielcrisis zal vaak de beslissing ‘niet-toewijzing bij plaatsgebrek’ genomen worden. Dit betekent dat er geen plaats is in het opvangnetwerk en dat de dienst Toewijzing de asielzoeker de beslissing van niet-toewijzing meegeeft. Dit geeft de asielzoeker dan recht op maatschappelijke dienstverlening vanwege het OCMW. In het kader van de NBMV gebeurende toewijzing en de opvang op een geheel andere wijze (zie verder). Toewijzing bepaalt wie schoolkosten draagt: centrum, asielzoeker of OCMW

4 Opvang Opvang toegewezen door Fedasil/rode kruis
Collectief centrum Verplaatsing Eerst na 30 dagen Na sanctie Na 4 maanden kan individuele woning Indien plaats Geen keuze Onderwijs Leerplicht 60-dagen regel Schoolkosten betaald door opvangcentrum Lokaal opvanginitiatief (LOI) OCMW Bij meervoudige asielaanvraag kan Fedasil opvang weigeren Kind of jongere kan verhuizen gedurende de hele asielprocedure. Schoolwissels mogelijk. Na 60 dagen moeten kinderen ingeschreven zijn in een school (of huisonderwijs) Opvang van de asielzoeker De asielzoeker wordt gehuisvest in de opvangplaats die werd toegewezen. Doorgaans is dit een collectief centrum. Het is mogelijk dat asielzoekers tijdens hun opvang verplaatst worden naar een andere opvangplaats, na de beoordeling door de maatschappelijk werker (voor het eerst na 30 dagen volgend op de toewijzing van de eerste opvangplek, en vervolgens tijdens de hele duur van het verblijf) of in het kader van een sanctie. Na een verblijf van vier maanden in een collectieve opvangplaats kan de asielzoeker om een individuele woning vragen. Die kan enkel verkregen worden indien er voldoende plaats is én men kan niet kiezen in welke gemeente men wordt ondergebracht. In het kader van kinderen van asielzoekers (van 6 jaar tot 18 jaar) geldt ook de leerplicht. In het kader van deze leerplicht geldt de zestigdagenregel: ze moeten zich inschrijven in een school (of voor huisonderwijs): ten laatste 60 dagen nadat ze ingeschreven zijn in het rijksregister, het vreemdelingenregister of het wachtregister voor asielzoekers; ten laatste 60 dagen nadat ze aangemeld zijn bij een onthaalbureau. Binnen de opvangcentra wordt de keuze van de school gemaakt in samenspraak met de ouders. Kinderen moeten niet verplicht naar de kleuterschool. Naar gelang van de talenkennis kan het kind ingeschreven worden in een onthaalklas als de school daarin voorziet. De opvangplaats betaalt de schoolkosten van de kinderen. Hieronder vallen onder meer de aankoop van schoolbenodigdheden en de kosten als gevolg van verplichte, door de school georganiseerde activiteiten. Mogelijk scenario In het kader van de opvang zijn er gevolgen voor de scholen. Kinderen worden tijdens de opvang ingeschreven in een school. Voor het eerst na 30 dagen na de eerste toewijzing en vervolgens tijdens de hele duur van het verblijf kan een maatschappelijk werker beslissen het gezin te verplaatsen naar een andere opvangplaats. Na 4 maanden kunnen ouders om een individuele woning vragen en is het dus mogelijk dat het kind van school zal veranderen. Het kind loopt dus in het beste geval 4 maanden en in het slechtste geval 1 maand onderwijs in één school alvorens het naar een andere school overgaat. Overigens is het mogelijk dat een gezin tijdens de hele duur van de opvang voortdurend verplaatst wordt, en dit tijdens de gehele asielprocedure In het kader van een meervoudige asielaanvraag (het voor de tweede, derde … keer aanvragen van asiel) kan Fedasil op grond van de Opvangwet beslissen om de asielzoeker uit te sluiten van het recht op opvang. Verder heeft de meervoudige asielzoeker ook geen recht op maatschappelijke dienstverlening vanwege het OCMW. Dit kan voor de periode tussen het indienen van de asielaanvraag en de beslissing van het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) over het in overweging nemen van de nieuwe elementen of de beslissing ten gronde.

5 Opvang NBMV Observatiefase Observatie- en oriëntatiecentrum (OOC)
Begeleid of niet Minderjarig of niet Medische, psychologische & sociale profielschets Stabilisatie (na 2 tot 4 weken) Collectieve opvangstructuur Afzonderlijke leefgroep Begeleid in schoolloopbaan en progressief voorbereid naar autonomie Begeleide autonomie Opvang van de NBMV In het kader van de NBMV wordt de opvang in fasen geregeld. Observatiefase In een eerste fase worden de jongeren opgevangen in een Observatie- en Oriëntatiecentrum (OOC). De bedoeling van deze eerste opvang is tweeërlei. Enerzijds geeft het de Voogdijdienst de kans om na te gaan of de jongere wel degelijk niet-begeleid en minderjarig is. Anderzijds wordt er in het OOC een eerste medische, psychologische en sociale profielschets van de minderjarige gemaakt (observatie). Het doel is om eventuele kwetsbare punten bij de jongere te detecteren en hem te oriënteren naar een opvangstructuur die het meest aangepast is aan zijn noden.  Stabilisatie Na twee tot vier weken in een Observatie- en Oriëntatiecentrum wordt de jongere doorverwezen naar een collectieve opvangstructuur (federaal opvangcentrum of een centrum van de partners van Fedasil, bv. Rode Kruis). De jongeren verblijven er in een afzonderlijke leefgroep, met een eigen team van begeleiders en opvoeders. Ze worden begeleid in hun schoolloopbaan en op een progressieve manier voorbereid op meer autonomie. Begeleide autonomie In de derde fase (na vier tot twaalf maanden) kunnen jongeren vanaf 16 jaar doorstromen naar een meer individuele opvangstructuur, meestal een Lokaal Opvanginitiatief (LOI) van een OCMW. Hier genieten de jongeren meer vrijheid en autonomie, maar krijgen ze toch de nodige begeleiding.  Mogelijk scenario In het kader van de opvang van NBMV zijn net zoals bij de opvang voor ‘normale’ asielzoekers gevolgen voor de scholen. Na 4 tot 12 maanden is het mogelijk dat jongeren vanaf 16 jaar doorstromen naar een meer individuele opvangstructuur. Dit betekent ook dat het mogelijk is dat ze van school veranderen. In het proces naar een meer individuele opvangstructuur kan de jongere mogelijk van school veranderen.

6 Begeleiding Materiële hulp Individuele sociale begeleiding
Juridische hulp Medische hulp Psychologische hulp Taalkundige bijstand Voldoende eigen bestaansmiddelen Niveau leefloon Fedasil kan beslissen geen materiële hulp toe te kennen Wel nog medische hulp De school kan ook beroep doen op de taalkundige bijstand. Het is aan te raden om het asielcentrum te bezoeken voor een gesprek met ouders met taalkundige bijstand. Begeleiding van de asielzoeker Wanneer asielzoekers verblijven in de hun toegewezen opvangsituatie ontvangen ze materiële hulp. Dit houdt in dat ze recht hebben op individuele sociale begeleiding en op juridische, medische en indien nodig ook psychologische hulp. Er is ook taalkundige bijstand. Er kan hulp van een tolk ingeroepen worden zodat er beter met de maatschappelijk werker kan gecommuniceerd worden. Onder voorwaarden is het mogelijk om binnen het asielcentrum bezoek te ontvangen. Mogelijke tip naar scholen toe Wanneer asielzoekers die ouders zijn over materiële hulp kunnen beschikken is het aan te raden hier als school gebruik van te maken. Een voorbeeld is het oudercontact. Het is aan te raden om het zo te organiseren dat het mogelijk is als leerkracht het asielcentrum te bezoeken. Het moet dan mogelijk zijn gebruik te maken van de taalkundige bijstand om in gesprek te kunnen gaan met de ouders. In het kader van materiële hulp is het mogelijk dat Fedasil, wanneer een asielzoeker over voldoende bestaansmiddelen beschikt om in zijn of haar bestaansbehoeften te voorzien, beslist om geen materiële hulp toe te kennen, met uitzondering van medische zorgen. Bestaansmiddelen worden als ‘voldoende’ beschouwd wanneer ze minstens het niveau van het leefloon halen.

7 Oproep en gehoor CGVS Oproep Oproep tot gehoor door CGVS
Via voogd in kader van NBMV Gehoor Reden tot verlaten land Tolk vertaalt vragen asielmedewerker en antwoorden asielzoeker Advocaat Bijwonen maar niet tussenkomen tijdens gehoor Einde gehoor kan toelichten waarom in aanmerking komen Vertrouwenspersoon mits toestemming CGVS NMBV Door protection officer opgeleid in het kader van NBMV Voogd mag tussenkomen tijdens gehoor Oproep en gehoor CGVS = Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en staatslozen Oproep Het CGVS nodigt de asielzoeker uit voor een gehoor. Hierbij kan de advocaat van de asielzoeker aanwezig zijn. In het kader van de NBMV gebeurt de oproeping via de voogd. Gehoor Het CGVS nodigt de asielzoeker uit voor een gehoor. Tijdens het gehoor kan de asielzoeker uitleggen waarom hij zijn land heeft verlaten. De tolk vertaalt de vragen van de asielmedewerker en de verklaringen van de asielzoeker. De advocaat kan het gehoor bijwonen, maar mag niet tussenbeide komen. De advocaat kan op het einde van het gehoor toelichten waarom de asielzoeker in aanmerking komt voor de vluchtelingenstatus of de subsidiaire beschermstatus. Op het gehoor kan eventueel ook een vertrouwenspersoon aanwezig zijn. Daarvoor dient eerst de toestemming van het CGVS gevraagd te worden. In het kader van de NBMV is naast de advocaat ook de voogd aanwezig. De voogd mag als enige tijdens het gehoor tussenkomen en opmerkingen geven of toevoegingen doen. Het gehoor wordt ook door een gespecialiseerde protection officer, die opgeleid is in het kader van NBMV, afgenomen.

8 Dagelijks leven Werk Beperkte voorwaarden in opvangcentrum
Dagelijkse toelage Na 4 maanden geen beslissing CGVS directe toegang arbeidsmarkt Opleidingen Geen toegang tot beroepsopleidingen VDAB Directe toegang tot volwassenonderwijs Inburgeringstraject 3 maanden na erkenning Als beslissing te lang aansleept: verplichte cursus Maatschappelijke Oriëntatie Het dagelijkse leven Werk De asielzoeker kan werken, maar onder beperkte voorwaarden. Asielzoekers hebben in het begin geen directe toegang tot de arbeidsmarkt, maar kunnen wel in het opvangcentrum verschillende taken uitvoeren, tegen betaling. Verder krijgen asielzoekers ook een dagelijkse toelage. Vier maanden na de asielaanvraag, wanneer er nog geen beslissing is genomen door het CGVS, krijgen asielzoekers wel directe toegang tot de arbeidsmarkt. Opleiding In het kader van opleidingen hebben asielzoekers pas toegang tot de beroepsopleidingen van VDAB wanneer ze mogen werken. Daarentegen hebben ze wel directe toegang tot het volwassenenonderwijs vanaf het moment van de aanvraag tot asiel. Inburgeringstraject (3 maanden na erkenning) Een erkende vluchteling of een subsidiaire beschermde moet binnen de 3 maanden na de registratie in Vlaanderen een inburgeringstraject volgen. Voor geregistreerde vluchtelingen of subsidiair beschermden in Brussel geldt deze verplichting niet. Het primaire inburgeringtraject bestaat uit een vormingsprogramma met drie componenten: maatschappelijke oriëntatie, loopbaanoriëntatie en Nederlandse taallessen, ondersteund door trajectbegeleiding. Het onthaalbureau staat in voor de regie van het primaire inburgeringstraject. Voor het uitvoeren van het traject werkt het samen met verschillende organisaties: VDAB, Huizen van het Nederlands en volwassenenonderwijs. Wanneer de asielprocedure langer aansleept is de asielzoeker (in Vlaanderen) verplicht tot het volgen van een cursus Maatschappelijke Oriëntatie (MO) die wordt gegeven door het onthaalbureau. Zie slide 39 en 40 voor meer info. Asielzoeker krijgt direct toegang tot volwassenenonderwijs. Na 6 maanden ook tot beroepsopleidingen VDAB. Een grote toestroom in het volwassenenonderwijs wordt verwacht.

9 De beslissing: positief
Erkend als vluchteling Zelfde rechten en plichten als Belg Kinderen Samen toegekomen met ouders Geboren na erkenning Zelf een aanvraag indienen Aangekomen na erkenning Zelf aangeven bij DVZ Schoolwissel is mogelijk na erkenning van de status omdat ze zich vrij mogen vestigen in een stad of gemeente. Een positieve beslissing: de vluchteling Dit houdt in dat de asielzoeker erkend is als vluchteling of een subsidiaire beschermstatus krijgt, de materiële hulp eindigt en de opvangplaats dient verlaten te worden. Erkend als vluchteling betekent dat de vluchteling dezelfde rechten en plichten heeft als een Belg. Hij mag wonen en werken waar hij wil. Kinderen die samen met hun ouders zijn aangekomen in België, krijgen de vluchtelingenstatus toegekend samen met hun ouders. Kinderen die geboren zijn nadat hun ouders erkend zijn als vluchteling, moeten zelf een aanvraag indienen om de vluchtelingenstatus te kunnen krijgen. Kinderen die in België zijn aangekomen na de erkenning van de vluchtelingenstatus van hun ouders, moeten zich aangeven bij de DVZ. Mogelijk scenario Bij een positieve beslissing en dus de erkenning van de status als vluchteling of subsidiair beschermde is het mogelijk dat de erkende zich nu structureler zal vestigen in een gemeente of stad van zijn keuze. Hierdoor zullen de kinderen mogelijkerwijze van school veranderen. Normaliter zal dit de laatste keer zijn en hier zal het belangrijk zijn de vrije keuze te vrijwaren en een sociale mix binnen de verschillende scholen na te streven.

10 De beslissing: positief
Erkend als subsidiair beschermde Werkvergunning (arbeidskaart C) Beroepsactiviteiten met een loon Kinderen Samen toegekomen met ouders Geboren na erkenning Zelf een aanvraag indienen Aangekomen na erkenning Zelf aangeven bij DVZ Schoolwissel is mogelijk na erkenning van de status omdat ze zich vrij mogen vestigen in een stad of gemeente. Een positieve beslissing: de subsidiair beschermde Erkend als subsidiair beschermde betekent dat de subsidiair beschermde kan werken als hij of zij over een werkvergunning beschikt (arbeidskaart C). Deze werkvergunning is beperkt in tijd en is geldig voor alle beroepsactiviteiten waarvoor een loon ontvangen wordt. De kinderen van subsidiair beschermden genieten automatisch dezelfde status als hun ouders (subsidiaire beschermingsstatus) wanneer ze samen zijn aangekomen en tegelijkertijd asiel hebben aangevraagd. Als de kinderen geboren zijn na de toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus worden ze ingeschreven in het Vreemdelingenregister. Als de kinderen aankomen na de toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus van de ouders moeten ze een eigen asielaanvraag indienen. Mogelijk scenario Bij een positieve beslissing en dus de erkenning van de status als vluchteling of subsidiair beschermde is het mogelijk dat de erkende zich nu structureler zal vestigen in een gemeente of stad van zijn keuze. Hierdoor zullen de kinderen mogelijkerwijze van school veranderen. Normaliter zal dit de laatste keer zijn en hier zal het belangrijk zijn de vrije keuze te vrijwaren en een sociale mix binnen de verschillende scholen na te streven.

11 De beslissing/gezinshereniging
Vluchteling/subsidiair beschermde Voorwaarden: Voldoende huisvestiging Ziektekostenverzekering Toereikende, voldoende en regelmatige bestaansmiddelen Voorwaarden vervallen in geval van vluchteling als: Band van verwantschap Aanvraag gezinshereniging 1 jaar na erkenning NBMV Enkel ouders Gezinshereniging Vluchteling Wanneer een asielzoeker erkend is als vluchteling en dus de toestemming heeft gekregen om in België te verblijven, kunnen de leden van de naaste familie (echtgenoot of partner en de kinderen ten laste jonger dan 18 jaar) een ‘visum voor gezinshereniging’ aanvragen bij de Belgische diplomatieke post van het land waar zij zich bevinden. Opdat de naaste familieleden gezinshereniging zouden kunnen genieten moet de vluchteling kunnen bewijzen dat: - hij/zij over voldoende huisvesting beschikt om de familieleden een onderkomen te verschaffen; - hij/zij over een ziektekostenverzekering beschikt die de risico’s in België voor de vluchteling zelf en de familieleden dekt; - hij/zij over toereikende, voldoende en regelmatige bestaansmiddelen beschikt om te voorkomen dat de familieleden ten laste vallen van de openbare overheden. Deze voorwaarden vervallen evenwel wel wanneer de band van verwantschap dateert van voor de aankomst van de initiële asielzoeker in België en indien de aanvraag voor gezinshereniging wordt ingediend in het jaar volgend op de beslissing van het toekennen van de vluchtelingenstatus. Subsidiair beschermde Sommige gezinsleden kunnen in het land van herkomst bij de Belgische diplomatieke post gezinshereniging aanvragen. De dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) behandelt deze aanvragen tot gezinshereniging. Opdat de naaste familieleden gezinshereniging zouden kunnen genieten moet de subsidiair beschermde bewijzen dat: Gezinshereniging NBMV Bij de erkenning van niet-begeleide minderjarige vreemdeling als vluchteling is het mogelijk om gezinshereniging te vragen enkel met de ouders. Mogelijk scenario Eens de asielzoeker erkend is als vluchteling of subsidiair beschermde is het mogelijk dat hij of zij gezinshereniging zal aanvragen. Dit betekent dat er een tweede asielgolf zal komen, met gevolgen voor het (volwassen)onderwijs. Het is evenwel makkelijker prognoses hieromtrent te maken omdat de vluchteling of subsidiair beschermde na zijn of haar erkenning mogelijkerwijze voor een meer structurele en langdurige verblijfplaats zal kiezen, waar de gezinsleden bij hereniging zich ook zullen vervoegen. Het zal de opdracht zijn hierop zicht te krijgen door informatie-uitwisseling tussen de verschillende instanties en niveaus (gemeente en onderwijs, volwassenonderwijs en leerplichtonderwijs). Door gezinshereniging kan onderwijs een tweede toestroom van kinderen en jongeren verwachten in basis- en secundaire scholen. Daarnaast ook een nieuwe toestroom in volwassenenonderwijs.

12 De beslissing: negatief
Bevel tot grondgebied te verlaten NBMV: Bevel tot terugbrenging (indien niet voldoende matuur) Opvangcentrum of woning verlaten Materiële hulp stopt Aanvraag tot verlenging materiële hulp Eenheid gezin Overmacht: Zwangerschap Lopend schooljaar … Medische redenen De materiële hulp stopt maar er kan gevraagd worden om dit te verlengen als er nog kinderen school lopen. De asielzoeker kan ‘verdwijnen’ uit angst om opgepakt en uitgewezen te worden. Kinderen kunnen ongewettigd afwezig zijn. Een negatieve beslissing Een negatieve beslissing houdt in dat de vluchtelingenstatus en de subsidiaire beschermstatus de asielzoeker wordt geweigerd. Dit heeft gevolgen voor de mogelijkheid om in België te verblijven. Er zijn evenwel mogelijkheden om in beroep te gaan. Als de asielzoeker niet in beroep gaat is de asielprocedure afgelopen en krijgt hij het bevel om het grondgebied te verlaten. Het opvangcentrum of de woning dient verlaten te worden en de materiële hulp houdt op. De asielzoeker kan wel nog aanspraak maken op dringende medische hulp. Het is evenwel mogelijk om een bijzondere situatie aan te vragen die een verlenging van de materiële hulp rechtvaardigt. Als de aanvraag tot verlenging wordt aanvaard, is het mogelijk in de opvangplaats te blijven. De bijzondere gevallen die een verlenging van de materiële hulp rechtvaardigen zijn: • de eenheid van het gezin bewaren; • situaties van overmacht: zwangerschap, een lopend schooljaar, onmogelijkheid om naar het land van herkomst te keren om redenen buiten de wil van de asielzoeker om, de asielzoeker is ouder van een Belgisch kind; • medische redenen (te staven met een medisch attest). Mogelijk scenario In het kader van het aanvechten van de beslissing van de RvV, vervalt het recht op materiële opvang. Dit betekent dat de asielzoeker de opvang dient te verlaten wanneer het termijn van zijn bevel om het grondgebied te verlaten verstreken is. Zoals eerder gemeld, wordt het recht van materiële opvang terug van kracht in geval van beschikking van toelaatbaarheid. Dit betekent dat gedurende een periode een asielzoeker kan ’verdwijnen‘ uit angst om opgepakt en uitgewezen te worden. In die gevallen zullen kinderen van asielzoekers vaak ongewettigd afwezig zijn.

13 De beslissing: negatief
De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) Tijdens beroep kan asielzoeker niet teruggedreven worden Materiële hulp blijft Beslissing CVGS hervormen/bevestigen De Raad van State Doet geen uitspraken over de asielprocedure zelf Bij beschikking van toelaatbaarheid herleeft het recht op opvang De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen is een onafhankelijk administratief rechtscollege. Bij de Raad kan beroep aangetekend worden tegen beslissingen van het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen, tegen beslissingen van de dienst Vreemdelingenzaken en tegen alle andere individuele beslissingen die genomen zijn met toepassing van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen (Vreemdelingenwet). Het arrest van de RvV sluit de asielprocedure definitief af. Tijdens de looptijd van het beroep kan de asielzoeker niet teruggedreven of gedwongen verwijderd worden van het grondgebied. De asielzoeker krijgt nog steeds materiële opvang. Positief De rechter kan de beslissing van CVGS hervormen: Als de vluchtelingenstatus en de subsidiaire beschermstatus door het CGVS werden geweigerd, dan kan één van de beide alsnog worden toegekend. Als de subsidiaire beschermstatus is toegekend, kan de asielzoeker beroep aantekenen bij de RvV omdat hij of zij de vluchtelingenstatus wilt krijgen. De RvV kan de beslissing van het CGVS hervormen en toch de vluchtelingenstatus toekennen, de subsidiaire beschermstatus behouden of beide statussen weigeren. Negatief De rechter kan de beslissing van CVGS bevestigen. Dat betekent dat de rechter van oordeel is dat het CVGS een terechte beslissing heeft genomen. De Raad van State De Raad van State kan in zijn hoedanigheid als bestuurlijk rechtscollege de tenuitvoerlegging en/of de vernietiging van bestuurshandelingen die strijdig zijn met de geldende hogere rechtsregels schorsen. In het kader van de asielprocedure betekent dit dat de Raad van State de beslissing van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen kan vernietigen. De Raad van State doet dus geen uitspraak over de asielprocedure zelf. In het geval van een schorsing wordt de zaak dus terug bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen gelegd. De Opvangwet voorziet niet langer in het recht op materiële opvang tijdens het administratief cassatieberoep bij de Raad van State.   Het indienen van een beroep bij de Raad van State geeft dus geen recht op opvang. Het recht op opvang eindigt bij het verstrijken van de termijn van het uitwijzingsbevel. Dat bevel wordt evenwel verlengd na een negatieve beslissing van de RvV.  In geval van een beschikking van toelaatbaarheid van de Raad van State herleeft het recht op opvang. Men kan zich dan opnieuw aanbieden bij de dienst Dispatching voor een toewijzing aan een opvangstructuur. Mogelijk scenario In het kader van het aanvechten van de beslissing van de RvV, vervalt het recht op materiële opvang. Dit betekent dat de asielzoeker de opvang dient te verlaten wanneer het termijn van zijn bevel om het grondgebied te verlaten verstreken is. Zoals eerder gemeld, wordt het recht van materiële opvang terug van kracht in geval van beschikking van toelaatbaarheid. Dit betekent dat gedurende een periode een asielzoeker kan ’verdwijnen‘ uit angst om opgepakt en uitgewezen te worden. In die gevallen zullen kinderen van asielzoekers vaak ongewettigd afwezig zijn. Ook: school, leerlingen, en leerkrachten bouwen een band om met de nieuwe leerling. Plots krijgen ze te horen dat de leerling moet terugkregen naar het land van herkomst. Dit is soms onbegrijpelijk en de school wil hier graag ook een zeg in hebben. Het is echter niet mogelijk dat vertegenwoordigers van de school inbreng kunnen geven voor het aanvechten van de negatieve beslissing. Dit zorgt voor onbegrip in de school. School en leerkrachten worden niet gehoord tijdens het beroep.

14 De terugkeer Vrijwillige terugkeer Bijstand
Vervoerskosten Statuut terugkeerder Re-integratiesteun Eigen zaak Huren Medisch kosten … Gedwongen terugkeer Ultiem middel Gesloten centra Politie zet met dwang op het vliegtuig Verbod na uitwijzing naar Europa komen Gezinnen met kinderen niet opgesloten Vrijwillige terugkeer heeft programma’s waarin ook aandacht is voor het afscheid in de school. Gezinnen gaan bij gedwongen terugkeer naar een terugkeerwoning. Afwezigheid op school is mogelijk. Vrijwillige terugkeer Vreemdelingen kunnen te allen tijde beslissen om terug te keren naar hun land van herkomst. Dat kan via het vrijwilligeterugkeerprogramma. Dit vrijwilligeterugkeerprogramma is bedoeld voor alle vreemdelingen: asielzoekers, uitgeprocedeerde asielzoekers en sans-papiers. Asielzoekers en uitgeprocedeerde asielzoekers kunnen rekenen op volledige begeleiding om hun vrijwillige terugkeer optimaal voor te bereiden. In dat geval bestaat de begeleiding uit een terugkeertraject op maat. Vrijwillige terugkeer is eerst en vooral een hulpprogramma: de reis wordt georganiseerd vanuit België tot in het land van bestemming en omvat bijstand en vervoerkosten. Via dit programma kan de terugkeerder, afhankelijk van zijn statuut, ook steun krijgen bij de re-integratie in zijn land van herkomst. De terugkeerder kan de re-integratiesteun gebruiken om een zaak op te starten, een woning te huren of gedeeltelijk te renoveren, medische kosten te betalen enz. Gedwongen terugkeer Een gedwongen uitwijzing van uitgeprocedeerde asielzoekers is een ultiem middel en is er enkel voor uitgeprocedeerde asielzoekers en andere mensen zonder papieren (sans-papiers) die niet willen vertrekken. In dit geval kan de dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) deze vreemdelingen het land uitzetten. Dit gebeurt vanuit een gesloten centrum. De politie zet deze mensen dan met dwang op het vliegtuig. Vaak volgt er ook een verbod om na de uitwijzing terug naar Europa te komen. Gezinnen met minderjarige kinderen worden niet opgesloten in gesloten centra. Zij worden vastgehouden in open terugkeerwoningen. Daar zijn de leefomstandigheden en de begeleiding bij terugkeer veel beter  dan in de gesloten centra.

15 De asielprocedure: in beeld
Dit schema toont een overzicht van de hele asielprocedure. Elk icoon verbeeldt een stap in de asielprocedure.

16 Meer informatie nodig? Contacteer…
Asielprocedure, pedagogische vragen: (PBD) Cijfers, uitgangspunten en standpunten, signaleren noden: (B&S) Regelgeving onthaalonderwijs basisonderwijs: (OOP) Aanvragen onthaalonderwijs secundair onderwijs: (OOP) Volwassenenonderwijs: (OOP) CLB: (POC) Algemeen contact voor alle vragen en opmerkingen, suggesties en signalen: