6 juli 2015 mr. C.L. Strop rechter rechtbank Den Haag

Presentatie over: "6 juli 2015 mr. C.L. Strop rechter rechtbank Den Haag"— Transcript van de presentatie:

1 6 juli 2015 mr. C.L. Strop rechter rechtbank Den Haag
Werkatelier VNG 6 juli 2015 mr. C.L. Strop rechter rechtbank Den Haag 6 juli 2015 kort & krachtig 11 november 2014

2 Inleiding waarom een stelselherziening 
transitie: proces rond overheveling van verantwoordelijkheden transformatie: zorginhoudelijke verbetering en vernieuwing 6 juli 2015

3 Inleiding twee wetten 
Jeugdwet (Jw): heeft de structuur van het jeugdstelsel aangepast Wet Herziening kinderbeschermingsmaatregelen (Wet HKBM): heeft het (materiële) jeugdrecht gewijzigd 6 juli 2015

4 Inleiding artikel 1.1 Jw (begrippen) 
kinderbeschermingsmaatregel: voogdij en voorlopige voogdij (…), ondertoezichtstelling (…) en voorlopige ondertoezichtstelling (…) 6 juli 2015

5 Wet HKBM Wet HKBM herziet in (o.a.) boek 1 BW de maatregelen van kinderbescherming doel: komen tot een effectieve en efficiënte jeugdbescherming belang van het kind steeds een eerste overweging: continuïteit in de opvoeding en het kind voor zover mogelijk betrekken 6 juli 2015

6 Wet HKBM – belangrijke wijzigingen
grond ots de burgemeester kan de RvdK ‘dwingen’ de resultaten van het onderzoek voor te leggen aan de kr en de kr kan daarna ambtshalve de ots uitspreken i.g.v. ots: geen uhp zonder machtiging uhp: verleningsbeslissing 6 juli 2015

7 Wet HKBM – OTS (art. 1:255, lid 1)
de kinderrechter kan een mj onder toezicht stellen van een GI indien een mj zodanig opgroeit dat hij in zijn ontwikkeling ernstig wordt bedreigd, en: a. de zorg die in verband met die bedreiging noodzakelijk is (…) door de ouder(s) of de mj niet of onvoldoende wordt geaccepteerd, en b. de verwachting gerechtvaardigd is dat de ouders binnen een gelet op de persoon en de ontwikkeling van de mj aanvaardbaar te achten termijn, de verantwoordelijkheid voor de verzorging en opvoeding (...) in staat zijn te dragen 6 juli 2015

8 Wet HKBM – OTS meningsverschil over noodzaak ots (art. 1:255, lid 3) 
indien de RvdK geen verzoek tot ots indient, terwijl het college dat wel had gevraagd: de burgemeester kan de RvdK vragen het oordeel van de kr omtrent de noodzaak van een ots te vragen; de RvdK moet dit binnen twee weken doen; bij noodzaak ots spreekt de kr deze ambtshalve uit 6 juli 2015

9 Wet HKBM – UHP i.g.v. ots geen uhp zonder machtiging (art. 1:265a) 
plaatsing van de mj gedurende dag en nacht buiten het gezin geschiedt uitsluitend met een machtiging tot uithuisplaatsing N.B. o.g.v. art , lid 8 geldt de muhp gesloten jeugdhulp als machtiging in de zin van 1:265b 6 juli 2015

10 Wet HKBM – UHP verleningsbeslissing (art. 1:265b) 
hiërarchie verzoekers: GI of anders RvdK of OM i.g.v. verzoek door RvdK of OM  overleggen verleningsbeslissing / -besluit van college noodzakelijk (kr kan beslissen op verzoek muhp zonder verleningsbeslissing indien belang van het kind dit vergt) 6 juli 2015

11 Jw – gesloten jeugdhulp
gesloten jeugdzorg  gesloten jeugdhulp geen overheveling naar BW grond voor gesloten muhp ongewijzigd waarborgen (toevoeging advocaat, instemming gedragswetenschapper, strenge toets rechter, etc.) vanwege art. 5 EVRM: niemand mag zijn vrijheid worden ontnomen, tenzij… (vergelijk: strafrecht, BOPZ) 6 juli 2015

12 Jw – gesloten jeugdhulp
van toepassing op 18-minners én – onder voorwaarden - 18-plussers ten aanzien van wie op het tijdstip waarop zij 18 werden een machtiging gesloten jeugdhulp gold (art , lid 1) gesloten jeugdhulp 18+ mogelijk indien: a. sprake is van een behandeling die al was begonnen voor de 18e verjaardag b. voor de 18e verjaardag een hulpverleningsplan is vastgesteld c. toegewerkt wordt naar een andere vorm van jeugdhulp dan gesloten jeugdhulp d. de gesloten jeugdhulp niet langer duurt dan 6 maanden na de 18e verjaardag (art , lid 4) 6 juli 2015

13 Jw – gesloten jeugdhulp
hoofdstuk 6 Jw: § 6.1. – machtiging § 6.2. – tenuitvoerlegging van de machtiging § 6.3. – vrijheidsbeperkende maatregelen § 6.4. – verlof § 6.5. – klachtrecht bij vrijheidsbeperkende maatregelen 6 juli 2015

14 Jw – gesloten jeugdhulp
art , lid 2  minderjarige van 12 jaar en ouder (en 12 jaar en jonger indien in staat tot een redelijke waardering van zijn belangen) is bekwaam in en buiten rechte op te treden = uitzondering op hoofdregel dat minderjarigen (proces)onbekwaam zijn minderjarige daarom zelf procespartij! 6 juli 2015

15 Jw – gesloten jeugdhulp
soorten machtigingen  ‘gewone’ machtiging (art ) spoedmachtiging (art ) voorwaardelijke machtiging (art ) 6 juli 2015

16 Jw – gesloten jeugdhulp
‘gewone’ machtiging: grond gesloten jeugdhulp (art , lid 2) “Een machtiging kan slechts worden verleend indien naar het oordeel van de kinderrechter: a. jeugdhulp noodzakelijk is in verband met ernstige opgroei- of opvoedingsproblemen die de ontwikkeling van de jeugdige naar volwassenheid ernstig belemmeren, en b. de opneming en het verblijf noodzakelijk zijn om te voorkomen dat de jeugdige zich aan deze jeugdhulp onttrekt of daaraan door anderen wordt onttrokken.” 6 juli 2015

17 Jw – gesloten jeugdhulp
‘gewone’ machtiging: gesloten jeugdhulp alleen indien… (art , lid 3) “Een machtiging voor een jeugdige die de leeftijd van achttien jaar nog niet heeft bereikt, kan bovendien slechts worden verleend indien: a. de jeugdige onder toezicht is gesteld; b. de voogdij over de jeugdige berust bij een gecertificeerde instelling, of c. degene die, anders dan bedoeld onder b, de wettelijke vertegenwoordiger is, met de opneming en het verblijf instemt.” 6 juli 2015

18 Jw – gesloten jeugdhulp
‘gewone’ machtiging: andere vereisten het college of de GI moet hebben bepaald dat een voorziening op het gebied van jeugdhulp en verblijf niet zijnde verblijf bij een pleegouder nodig is [= verleningsbeslissing] (art , lid 5)  dit geldt voor alle machtigingen gesloten jeugdhulp m.u.v. spoedmachtiging instemming gekwalificeerde gedragswetenschapper (art , lid 6) bij ontbreken verleningsbeslissing: kr kan slechts een machtiging verlenen indien de RvdK heeft verklaard dat aan de gronden is voldaan (art , lid 7) 6 juli 2015

19 Jw – gesloten jeugdhulp
‘gewone’ machtiging: instemming ouder(s) / gezagsdrager(s) 6.1.2, lid 9: “Indien de wettelijke vertegenwoordiger zijn instemming intrekt, kan de jeugdige gedurende ten hoogste veertien dagen in de gesloten accommodatie verblijven.” belangrijk om ouder(s) hiervan op de hoogte te stellen, want de machtiging is afhankelijk van de instemming van de ouder(s)!! 6 juli 2015

20 Jw – gesloten jeugdhulp
spoedmachtiging (art ): grotendeels gelijk aan ‘gewone’ machtiging verschillen: “onmiddellijke” verlening gesloten jeugdhulp is noodzakelijk verklaring gedragswetenschapper kan ook ‘ongezien’ verleningsbeslissing/-besluit niet nodig duur = maximaal 4 weken bij intrekken instemming ouder(s): machtiging blijft gehele duur (dus max. 4 weken) geldig 6 juli 2015

21 Jw – gesloten jeugdhulp
voorwaardelijke machtiging (art ): voorziet in een in de praktijk gevoelde behoefte voorwaarden ter voorkoming van daadwerkelijke opneming qua vereisten grotendeels gelijk aan ‘gewone’ machtiging, verschil = hulpverleningsplan vereist in hulpverleningsplan staan voorwaarden die de jeugdige moet naleven en hulp die hij moet accepteren alleen indien de jeugdige de vwen accepteert of aannemelijk is dat hij ze zal naleven 6 juli 2015

22 Jw – gesloten jeugdhulp
voorwaardelijke machtiging (art ): een jeugdhulpaanbieder (lees: gesloten accommodatie) ziet toe op de naleving bij niet naleving: directe opneming in de accommodatie (N.B. bezwaar bij de kr mogelijk!) denk aan deze machtiging bij de ‘grensgevallen’! 6 juli 2015

23 Jw – gesloten jeugdhulp
duur van de machtiging (art )  geldigheidsduur ‘gewone’ machtiging ten hoogste één jaar, eerste vwe machtiging ten hoogste zes maanden, verlenging vwe machtiging ten hoogste een jaar spoedmachtiging geldt tot het tijdstip van de beslissing op de ‘gewone’ machtiging, maar voor ten hoogste vier weken beschikking uitvoerbaar bij voorraad (hoger beroep schorst niet) machtiging vervalt als deze gedurende drie maanden niet ten uitvoer is gelegd 6 juli 2015

24 Jw – gesloten jeugdhulp
schorsing (art )  door de jeugdhulpaanbieder; schorsing alleen na instemming door een gedragswetenschapper; de schorsing kan worden ingetrokken indien blijkt dat de tenuitvoerlegging (weer) nodig is; op de intrekking van de schorsing is de bezwaarprocedure door de kr van overeenkomstige toepassing [N.B. voor de intrekking van de schorsing is geen instemmingsverklaring noodzakelijk] 6 juli 2015

25 Jw – gesloten jeugdhulp
schorsing machtiging vs. vwe machtiging voorwaarde voor vwe machtiging (i.t.t. schorsing machtiging): opstellen hulpverleningsplan met voorwaarden in beide gevallen beslissing tot opneming door jeugdhulpaanbieder in beide gevallen bezwaar bij kr mogelijk 6 juli 2015

26 Jw – gesloten jeugdhulp
formele vereisten verzoek: art N.B. zie procesreglement Civiel Jeugdrecht  te vinden op  overzicht “spelregels” in kinderbeschermingsprocedures  diverse wijzigingen: o.a. belanghebbende begrip gewijzigd n.a.v. jurisprudentie Hoge Raad  N.B. art. 1.2 (afschrift correspondentie aan betrokkenen) en art. 5.3 (oproeping tolk) 6 juli 2015

27 Jw – gesloten jeugdhulp
praktische gang van zaken: na binnenkomst verzoek: toevoegen advocaat en plannen zitting, tenzij ‘bloedspoed’ (beslissen zonder horen, artt. 800/809 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering) dan direct een beslissing art : wie moet worden gehoord  verzoeker, jeugdige, belanghebbenden: hoofdregel = er moet sprake zijn van (ouderlijk) gezag of een (bestendige) verzorgingsrelatie (N.B. denk aan ‘informanten’!) 6 juli 2015

28 Jw – gesloten jeugdhulp
praktische gang van zaken: op zitting komt iedereen aan het woord, maar jeugdige staat centraal meestal begint de kr bij de verzoeker ter toelichting of aanvulling op het verzoekschrift vooral feitelijke vragen indien verweer zal de kr vragen een standpunt in te nemen ten aanzien van het verweer; wees dus voorbereid op mogelijke discussie! indien mogelijk: direct (mondeling) uitspraak 6 juli 2015

29 Jw – gesloten jeugdhulp
aandachtspunten verzoekschrift: wie verzoekt  college B&W van de gemeente woonplaats jeugdige i.g.v. mandaat/volmacht/machtiging  bevoegdheid feitelijke verzoeker moet duidelijk zijn! verleningsbeslissing / -besluit / bepaling jeugdhulp  bij gesloten jeugdhulp altijd noodzakelijk (m.u.v. bij spoedmachtiging) N.B. sluit voor inhoud besluit aan bij wettekst! 6 juli 2015

30 Jw – gesloten jeugdhulp
aandachtspunten verzoekschrift: verzoek (spoed)machtiging – primair/subsidiair; benoemen concrete zorgpunten (waarom is deze vorm van jeugdhulp noodzakelijk?), met – waar mogelijk – onderbouwing met stukken (eerdere hulpverleningsplannen, zorgen hulpverleners, etc.); wijze van indienen verzoeken: per post of fax (informeer bij betrokken rechtbank) belangrijk: noem contactpersoon en contactgegevens! 6 juli 2015

31 Jw – gesloten jeugdhulp
aandachtspunten verzoekschrift: denk eraan een eerder betrokken advocaat (ouders of jeugdige) te betrekken! 6 juli 2015

32 Jw – gesloten jeugdhulp
knelpunten: toename aantal verzoeken gesloten jeugdhulp, met name met instemming van ouders doorstroom na afloop behandeling in geslotenheid blijkt lastig (gebrek aan) professionaliteit verzoeker daadwerkelijke instemming ouder(s)? soms is een ots beter! 6 juli 2015

33 vragen? 6 juli 2015