e-boeken lenen in de bib e-boeken lenen bij onze Noorderburen .

e-boeken lenen in de bib e-boeken lenen bij onze Noorderburen .

e-boeken lenen in de bib
e-boeken lenen bij onze Noorderburen Eind januari 2014 gestart. Pay per loan model: de bibliotheek betaalt per uitlening. single copy / multiple users : één exemplaar kan tegelijk aan een onbeperkt aantal klanten worden uitgeleend. De gehele collectie blijft dus permanent beschikbaar. geen leengeld geen extra lidgeld om e-boeken te kunnen lenen historisch zeer hoge lidgelden (30 tot 50 euro per jaar), hoewel er sinds kort ook goedkopere abonnementen worden aangeboden van bv. 10 euro waarmee je enkel e-boeken kan lenen. het grootste deel van de titels is enkel via de app van de bib te lezen (online downloaden en offline lezen) een aanzienlijk deel van de collectie is ook te downloaden en kan met gebruik van Adobe Digital Editions (DRM) op een e-reader of in andere leesapps gelezen worden. Momenteel kan je maximaal 10 titels tegelijk ontlenen. Later worden dit er 5. De uitleentermijn is 3 weken. Daarna kunnen gedownloade bestanden niet meer geopend worden, maar ze worden niet automatisch verwijderd. .

e-boeken lenen bij onze Noorderburen In november 2014 werden 30 bestsellers toegevoegd aan de collectie, maar deze kunnen niet op een e-reader gedownload worden. Gedurende 3 maanden wordt bekeken wat de invloed is op de verkoopcijfers van deze titels, op het aantal nieuwe leden en op de uitleencijfers. Aanvankelijk was er sprake van leengeld voor recente titels (18 titels voor 20 euro), maar dit pad lijkt na herhaaldelijk uitstel definitief verlaten. Momenteel bestaat de collectie uit ca titels, waarvan het grootste deel al wat ouder is. Meer dan klanten maakten in 2014 een account aan om e-boeken te lenen. Er werden meer dan uitleningen geregistreerd in 2014. De meeste klanten leenden 3 tot 5 titels. ca. 10% van de geleende titels werd voor meer dan 10% gelezen (of dat meen ik me toch te herinneren van een presentatie door Diederik Van Leeuwen). 25% van het totaal aantal transacties van het Centraal Boekhuis bestaat uit uitleningen door de bib. Ca. 30% van het commerciële e-boekenaanbod is momenteel beschikbaar via de bibliotheek. .

e-boeken lenen bij onze Noorderburen Vanaf 2015 zal de landelijke digitale bib volledig bovenlokaal gefinancierd worden met rijksmiddelen (8 miljoen € wordt op termijn opgetrokken tot 12 miljoen €). De gemiddelde kostprijs per uitlening is volgens de benchmark nergens in Europa goedkoper dan in Nederland: 0,72 €. Ook de indrukwekkende uitleencijfers van de Vakantiebieb-app werden echter mee in rekening gebracht. Het door DBNL gedigitaliseerde aanbod in het publieke domein vermoedelijk niet. Wereldwijd scoort Quebec met slechts 0,23 € de voordeligste kost per uitlening volgens de benchmark die werd uitgevoerd i.o.v. Bibliotheek.nl en Bibnet. Voor bestsellers betaalt de bib sinds november 0,60 euro per uitlening. Voor recente titels tot 3 jaar oud zakt dit tarief tot 0,36 euro. Voor titels uit de long-tail (ouder dan 3 jaar) is dit het eerste jaar 0,24 euro en daarna 0,12 euro. Via de Vakantiebieb-app wordt tijdens sommige vakantieperiodes gratis toegang gegeven tot een 50-tal populaire titels (niet voor e-readers). Deze titels zijn voor iedereen toegankelijk (niet-leden, Vlamingen,....). Voor de meeste titels werden de rechten tijdelijk afgekocht (hier dus geen pay per use). Voor de duurste bestseller werd euro betaald voor 2 maanden uitleenrechten. Dit resulteerde in downloads (0,12 euro per uitlening) via de Vakantiebieb-app. gebruikers maakten in 2014 gebruik van deze app en leenden maar liefst 2,5 miljoen titels. Via eBook selectie worden 1100 rechtenvrije titels aangeboden aan ca gebruikers. Via eBookeregalerij worden 26 literaire klassiekers aangeboden en van context voorzien: ca gebruikers. .

e-boeken lenen bij onze Noorderburen Sociaal lezen heeft in dit model meer kans op succes: wanneer een lezer (of de bib) titels aanraadt via bv. sociale media, dan zijn deze steeds onmiddellijk beschikbaar. Dit verhoogt de kans dat klanten daadwerkelijk met de leestips aan de slag gaan aanzienlijk. Enkele nadelen van het pay per use-model: De kosten zijn moeilijk te voorspellen voor de bib en afhankelijk van het succes. Om dit onder controle te krijgen worden in sommige landen moeilijk te communiceren kunstgrepen toegepast: het maximaal te ontlenen titels wordt tijdelijk beperkt het e-boekenaanbod is tijdelijk niet beschikbaar de kostprijs wordt deels doorgerekend naar de klant Geen frictie (gelijktijdig uitlenen is mogelijk), waardoor er reëel gevaar bestaat dat titels die nog goed verkopen in dit uitleenmodel de inkomsten uit commerciële verkoopkanalen gaan kannibaliseren. Dit model heeft voor recente titels een hogere drempel voor uitgevers. Spotify-effect op de inkomsten van uitgevers en auteurs: de inkomsten komen grotendeels van een klein aantal titels dat erg vaak wordt uitgeleend. Verschraling wordt in de hand gewerkt: van marktcorrectie door de bib (zoals bij het klassieke aankoopmodel) is hier geen sprake. In de digitale wereld speelt het bestseller-effect daarbij nog veel sterker dan in de fysieke wereld. Licenties per titel zijn doorgaans jaarlijks opnieuw te onderhandelen met de uitgevers: er wordt geen duurzame collectie opgebouwd. .

e-boeken lenen bij onze Noorderburen In Nederland heerst een heel andere bibliotheekcultuur dan in Vlaanderen: Veel meer bovenlokale middelen. Meer schaalvergroting door fusies van bibliotheken. Meer hiërarchie en top-down-beslissingen en minder rechtstreekse betrokkenheid van mensen met ervaring op de werkvloer bij bovenlokale beslissingen. Er lijkt al jaren een behoorlijke kloof te zijn tussen de innovatieve informatieprofessionals waar we in Vlaanderen naar opkijken en de landelijke organisaties, die vaak een gebrek aan communicatie en aan transparantie verweten worden. Het landelijk organiseren van de digitale bibliotheek zou deze kloof nog dieper kunnen maken: onvoldoende lokale betrokkenheid en bijgevolg onvoldoende lokale promotie onvoldoende lokale voeling met de inhoud van de bovenlokale digitale collectie bij technische problemen wordt zoiets al snel een ‘zij’-verhaal en geen ‘wij’-verhaal: “Zij bakken er weeral niets van” i.p.v. “Wij doen zoals steeds ons best” de landelijke digitale bib kan een bedreiging voor de lokale fysieke bib worden Vraaggerichte collectievorming wordt in Nederland commerciëler vertaald dan bij ons: veel fysieke exemplaren van de populairste titels aankopen, om tegemoet te komen aan de (tijdelijke) vraag. In Vlaanderen gaan we hier veel minder ver in mee, omdat dit ten koste zou gaan van de diversiteit van onze collectie. One copy/multiple users sluit nauwer aan bij de Nederlandse bibliotheekcultuur. .

Kara Woo @kara_woo · Jan 16
New rule: if a description of the steps required to access your data cannot fit within a single tweet, it doesn't count as open data. De vele stappen van het uitleenproces waren aanvankelijk weinig klantvriendelijk. Ondertussen werden deze deels bijgestuurd. Door het gebruik van Adobe Digital Editions is het echter nog steeds geen kinderspel om uitgeleende e-boeken op een e-reader te krijgen. Dit briefje werd door een bibliotheekmedewerker geschreven voor een 87-jarige dame ‘die het maar niet kon onthouden’

User Actions Following digibieb Jan de Workshop-puzzel: zet de 20 stappen in goede volgorde

digibieb Jan de Waal‏@digibieb
Nog maar 3500 e-books verkrijgbaar via Tijdelijk? Waarom?? Hoe leggen we dat nu weer uit

e-boeken lenen bij onze Noorderburen Raymond Snijders: “Het communiceren met de eigen klanten blijft een aandachtspunt voor de bibliotheken, bedacht ik me vorige week. Ik probeerde er namelijk achter te komen of ook dit jaar weer een kersteditie komt van de VakantieBieb app. Die was vorig jaar namelijk al weer geopend rond deze tijd en met de kerstvakantie voor de deur verwachtte ik wel enige berichtgeving hierover op de VakantieBieb site.” Bron: Vakblog - Raymond Snijders: “Ik hoop voor 2015, nu de Koninklijke Bibliotheek de digitale bibliotheek gaat overnemen, dat de VakantieBieb meer aandacht en liefde gaat krijgen want ik blijf er van overtuigd dat het de beste promotie voor ebooks (en dus ook het eigen ebookplatform) is die je maar kunt wensen. Ik durf er echter geen voorspelling aan te wagen want beleidsmakers in de bibliotheek heb ik nog nooit kunnen doorgronden.” Bron: Vakblog - Meer leners/lezers van ebooks door de ebookcampagne van de Bibliotheek? Via Inct.nl werd bekend gemaakt (waarom je dit soort dingen niet gewoon via de VOB of BNL kunt vinden is me al jaren een raadsel) dat de ebookcampagne – die gehouden werd van 15 september t/m 10 oktober – 25% nieuwe lezers van ebooks heeft opgeleverd. Dat aantal zou nu op moeten staan, wat dan weer goed is voor 6% van de volwassen bibliotheekleden. Nou zou ik ‘wel eens een keer een ebook gedownload hebben bij de bibliotheek’ niet gelijk willen stellen aan ‘de stap gemaakt hebben naar lezen van ebooks’ maar ja, dat is altijd het probleem als je geen enkel inzicht krijgt in wat en hoe er gemeten wordt. Met een kilootje zout te consumeren dus. Overigens vinden bibliothecarissen zelf die campagneposters best wel fout aangezien het de nadruk alleen maar legt op de uitleenfunctie. [...] Bron: Vakblog - .

e-boeken lenen bij onze Noorderburen Meer leners/lezers van ebooks door de ebookcampagne van de Bibliotheek? Via Inct.nl werd bekend gemaakt (waarom je dit soort dingen niet gewoon via de VOB of BNL kunt vinden is me al jaren een raadsel) dat de ebookcampagne – die gehouden werd van 15 september t/m 10 oktober – 25% nieuwe lezers van ebooks heeft opgeleverd. Dat aantal zou nu op moeten staan, wat dan weer goed is voor 6% van de volwassen bibliotheekleden. Nou zou ik ‘wel eens een keer een ebook gedownload hebben bij de bibliotheek’ niet gelijk willen stellen aan ‘de stap gemaakt hebben naar lezen van ebooks’ maar ja, dat is altijd het probleem als je geen enkel inzicht krijgt in wat en hoe er gemeten wordt. Met een kilootje zout te consumeren dus. Overigens vinden bibliothecarissen zelf die campagneposters best wel fout aangezien het de nadruk alleen maar legt op de uitleenfunctie. Bron: Vakblog - van_ebooks_door_de_ebookcampagne_van_de_Bibliotheek Meer lezen: Rob Bruijnzeels: De wegwerpbibliotheek (gastblog Bibliotheekblad) .

e-boeken lenen bij onze Noorderburen Bieb gebouwd terwijl e-reader opmars maakt TROTS Spijkenisse heeft een heel heldere kijk op de gemeente en de ontwikkelingen daarin. Mia Sliwinsky: “Natuurlijk zien we al vier jaar wat er beter en anders kan op financieel gebied. Grote projecten gaan ten koste van het sociaal domein en de leefomgeving.”[...] [...] Prestige Er is volgens TROTS niet met visie naar de toekomst gekeken. “Het chagrijn heeft toegeslagen. De bibliotheek is gebouwd, terwijl de e-reader een opmars maakt,” vertelt Chris Hottentot. “De bibliotheekbussen zijn intussen wegbezuinigd. De Boekenberg is een prachtig gebouw, maar het kost te veel.” [...] Bron: . Marcus · Oct 15 dus omdat er ebooks worden aangeboden mogen bibliotheken gekort worden. #uitgenast Francien van · Oct 21 de bibliotheek is fysiek EN digitaal; positionering van de Nationale Digitale Bibliotheek niet ten koste van de lokale bibliotheek #ndb

e-boeken lenen bij onze Noorderburen [...]Nu wat minder luchtig: het is duidelijk dat de campagne laat zien dat er over niet al te lange tijd in grote delen van het land geen sprake meer zal zijn van twee kanten van eenzelfde medaille, maar van één schitterende voorkant, de gratis landelijke digitale “bibliotheek”, goedkoop en gericht op gebruiksgemak, met een achterkant waar we het niet over hebben. Of zou het met die schittering nog wat kunnen tegenvallen? Mag de voorkant wel de naam “bibliotheek” dragen? Dat zal moeten blijken, want één voornemen dat in het kader van de integratie van BNL in de Koninklijke Bibliotheek (KB) nog moet worden uitgevoerd is het ontwikkelen van een visie op wat “een digitale bibliotheek” eigenlijk is of moet zijn. Zou de KB eenzelfde e-bookcampagne als BNL hebben gehouden, gesteld dat zij er al de regie over had kunnen hebben? En wat vond of vindt o nze brancheorganisatie Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) er eigenlijk van? Of vindt die helemaal niks? Columnist Rob Bruijnzeels vindt in zijn gastblog van september wel wat. Zie aan het eind van deze WWW. [...] Wim Keizer over de campagnebeelden in WWW 2014 (gastblog Bibliotheekblad) .

e-boeken lenen bij onze Noorderburen Lees meer over Laura, de ideale klant van de bibliotheek op Kenniskantoor .

e-boeken lenen in het Vlaamse bibliotheekland .

e-boeken lenen in het Vlaamse bibliotheekland Gestart in mei/juni 2014. 215 bibliotheken van de 319 Vlaamse en Brusselse bibliotheken doen mee. 423 titels, waarvan de helft non-fictie. Geen recente titels: vooral titels uit de midlist (2 à 3 jaar oud). 15 gratis kortverhalen van bekende auteurs, waarvan een aantal als primeur verschenen (iStoires). Enkel lezen via tablet en smartphone (geen e-readers). Offline lezen is mogelijk, maar kende aanvankelijk veel technische problemen. De gratis kortverhalen kunnen nog steeds niet offline gelezen worden. Binnen de muren van de bib kunnen alle titels gratis doorbladerd en gelezen worden. Het grootste deel van de kosten wordt, naar een eis van de uitgevers, doorgerekend aan de klant: 5 euro leengeld om 3 titels te lenen gedurende 4 weken. Aanvankelijk was lidmaatschap van een deelnemende bib noodzakelijk en diende de klant ter plaatse te gaan om een code aan te kopen die hij online kan ingeven. Sinds november of december kunnen ook niet-leden een gratis proefabonnement op de bib nemen (4 maanden) en kan iedereen online betalen (0,50 euro extra transactiekosten per 3 titels). .

e-boeken lenen in het Vlaamse bibliotheekland Vlaanderen is één van de weinige plaatsen in de wereld waar klanten moeten betalen om e-boeken uit te lenen in de bib. Het tarief ligt ondertussen hoger dan commerciële alternatieven, die klanten meer waar voor hun geld bieden en die zich beter in de markt weten te positioneren (bv. Elly’s Choice in Nederland en streamingdiensten elders). Ook de prijs van het e-boek bij klassieke verkoop is ondertussen sterk verlaagd. Nog steeds heel wat technische problemen met de app, wat nog steeds heel wat negatieve beoordelingen in de App Store en op Google Play tot gevolg heeft. de app werd meer dan keer gedownload, met een marktaandeel van 65% voor Apple-toestellen. De uitleen- en gebruikscijfers blijven zeer laag en vertonen al snel na de lanceringscampagne een dalende trend: Omschrijving type gebruik mei juni juli aug sept Boek in de bib lezen Fragment lezen op het web Uitlening via de app Fragment lezen via de app Gratis verhalen lezen Totaal transacties Op het hoogtepunt (augustus 2014) werden er door een deelnemende bibliotheek gemiddeld nauwelijks 7,6 e-boeken uitgeleend. In oktober was er nog een kleine heropleving ten gevolge van promotie n.a.v. de bibliotheekweek. .

e-boeken lenen in het Vlaamse bibliotheekland Net als bij Elly’s Choice zijn de gebruikers vooral vrouwen van boven de 40 jaar. Bijna 2 keer zoveel vrouwen als mannen gebruiken de dienst. Er worden veel titels geleend buiten de openingsuren: de piek is tussen 21u en 22u Het spannende boek domineert de lijst van de meest uitgeleende titels De minimumafname, waarvoor de bibliotheken moeten betalen, is in totaal uitleningen. Hiervan zijn eind september slechts 6087 uitleningen (6,8%) gerealiseerd. De collectie is een lukrake verzameling titels die door de uitgevers werden ter beschikking gesteld: de collectie is niet breed, maar ook niet gefocust. De meerderheid van de bibliotheken wil e-boeken gratis uitlenen, maar een aanzienlijke groep geeft aan niet over de financiële middelen te beschikken om binnen het huidige model de lokale kosten van de landelijke digitale bibliotheek op zich te nemen. Het pilootproject werd aan de sector voorgesteld als een ‘het is dit of het is nooit niets meer’-verhaal: heel wat bibliotheken voelden zich verplicht om in het moeizaam met de uitgevers onderhandelde project te stappen, maar deden dat vaak met weinig enthousiasme. Ook voor het uiteindelijke product blijft het enthousiasme erg laag, waardoor er onvoldoende promotie wordt gevoerd door de lokale bib. .

e-boeken lenen in het Vlaamse bibliotheekland Bibliotheekmedewerkers zijn hier niet trots op: bij het bieden van hulp bij technische problemen van klanten wordt zoiets al snel een ‘zij’-verhaal en geen ‘wij’-verhaal: “Zij bakken er weeral niets van” i.p.v. “Wij doen zoals steeds ons best”. Zelfs bij een oprechte poging om aan een geïnteresseerde klant de mogelijkheden en beperkingen van de dienst ‘objectief’ voor te stellen laten heel wat medewerkers de klant achter met het gevoel dat hij het toch maar beter niet kan proberen. De collectie wordt momenteel volledig los van de fysieke collectie aangeboden: het aanbod is niet geïntegreerd in de catalogus. Een klant wordt bij het opzoeken van een uitgeleende fysieke titel bv. niet geattendeerd op de beschikbaarheid van een e-boekversie. Het project wordt momenteel geëvalueerd door Bibnet. Middels een online bevraging en een breed debat met de sector wil men tegen begin 2016 het project grondig bijgestuurd hebben. Hierbij bestaat gelukkig ook de mogelijkheid dat er voor een ander model gekozen wordt (single copy/single user ipv pay per use/multiple users). De samenwerking met Vlaamse uitgevers en zelfs met de Vlaamse vertegenwoordigers van Nederlandse uitgevers verloopt veel moeizamer dan in Nederland. Een mogelijke piste is om beide modellen nog meer op elkaar af te stemmen (dezelfde tarieven en voorwaarden bij de uitgevers), hoewel dit model in Vlaanderen financieel moeilijk te realiseren is zonder leengeld. In Nederland pleit prof. Frank Huysmans voor een dubbel model: naast pay per use ook single copy/single user aanbieden, zodat uitgevers sneller recente titels ter beschikking willen stellen. .

e-boeken lenen in het Vlaamse bibliotheekland Sinds 2013 experimenteren enkele bibliotheken in de luwte met het uitlenen van e-boeken op e-readers: Zonnebeke leent sinds maart 2014 Sony e-readers uit (20 toestellen). Recent werden ook e-readers van Tolino en Kobo aangekocht. Tegen de zomer van 2015 gaan ze 30 toestellen kunnen aanbieden. Ondertussen in zijn ca. 400 e-boeken beschikbaar, die zijn opgenomen in de catalogus. Ook in de West-Vlaamse catalogus zijn deze titels zichtbaar. Om een onbekende reden worden ze (nog?) niet getoond op bibliotheek.be. Klanten zoeken de gewenste titels op in de catalogus en bezorgen deze bij voorkeur via mail aan de bib. Een werkdag later kan de klant een e-reader met de gewenste titels komen afhalen in de bib. Een exemplaar kan slechts aan één klant tegelijk uitgeleend worden. Klanten betalen 0,30 euro leengeld (= hetzelfde als de kostprijs van een reservatie) per titel. Er kunnen maximaal 10 titels tegelijk worden uitgeleend, die gratis éénmaal verlengd kunnen worden. Er worden voornamelijk recente titels aangeboden. Gedurende de zomer van 2014 waren alle toestellen uitgeleend. In ander periodes zakt dit naar 10 tot 15 uitgeleende toestellen. Zonnebeke stapte ook in het Vlaamse pilootproject, dat ook bij hen weinig succes kent: voor elke titel die in Zonnebeke via ‘e-boeken in de bib’ werd uitgeleend realiseerde deze bib ca. 50 uitleningen via het eigen project. .

e-boeken lenen in het Vlaamse bibliotheekland Sinds 2013 experimenteren enkele bibliotheken in de luwte met het uitlenen van e-boeken op e-readers: Klanten ondertekenen een verklaring dat ze de e-boeken niet naar een ander toestel zullen kopiëren, verder verspreiden,.... Juridisch zijn er argumenten die stellen dat het uitlenen van e-boeken op een fysieke drager aan één klant tegelijk net als het uitlenen van een fysiek boek is toegestaan zonder toestemming van rechthebbenden. Bibnet/Locus zou de legaliteit hiervan bepleiten als het tot een juridisch conflict komt. In West-Vlaanderen is er zeer veel belangstelling vanuit andere bibliotheken. Ondertussen leent een 5-tal bibliotheken er e-readers uit. Behalve Zonnebeke zijn enkel de titels van Waregem terug te vinden in de provinciale catalogus. Ook in Oost-Vlaanderen lenen enkele bibliotheken sinds 2013 e-boeken uit op e-readers die werden ingevoerd in de provinciale catalogus, waaronder de 6 Route 42-bibliotheken. In Vlaams-Brabant experimenteert Tielt-Winge met deze dienstverlening en in Antwerpen Puurs. Johan Delauré argumenteerde midden 2013 dat deze formule financieel niet interessant zou zijn voor bibliotheken. Ondertussen koop je voor 100 euro een degelijke e-reader en zijn er actuele titels beschikbaar vanaf 5 euro. 10 interessante titels ter beschikking stellen voor uitleen kan dus in theorie voor 15 euro per titel (100 € + (10 X 5 €) / 10): een prijs die vergelijkbaar is met fysieke boeken. .

e-boeken lenen in de bib e-boeken lenen in Quebec .
Luistertip Charles Trenet: Dans les rues de Québec

e-boeken lenen in Quebec Pretnumerique.ca werd opgestart in 2012 en wordt momenteel door 100 bibliotheken gebruikt. Historisch is er een zeer positieve relatie tussen uitgevers en bibliotheken, die werd doorgetrokken naar de digitale tijd: Uitgevers zijn overtuigd van de meerwaarde van de bib bij de promotie van de boekenmarkt, zowel fysiek als digitaal. Lokale bibliotheken bieden vorming en ondersteuning bij e-lezen en laten een nieuw publiek kennismaken met deze jonge markt. De bibliotheek is een belangrijke klant, die met haar divers aankoopbeleid de commerciële mogelijkheden om een divers boekenaanbod in de markt te zetten ondersteund: ca. 25% van alle verkochte e-boeken worden door de bib afgenomen ( exemplaren). Uitgevers beseffen dat de bib hen als geen ander kan informeren over het leesgedrag en de verwachtingen van lezers in het digitale tijdperk. Aankopen gebeuren via een centraal systeem dat opgezet werd door De Marque en dat fungeert als een intermediair tussen bibliotheken en aanbieders van e-boeken: lokale online boekhandels, uitgevers die rechtstreeks verkopen,... De e-boeken worden dus niet op het platform gehost. De Marque nam het grootste deel van de ontwikkelingskosten voor eigen rekening en liet zich adviseren door bibliothecarissen. Bibliotheken betalen een jaarlijkse kostprijs op basis van het aantal leden om het platform te gebruiken. .

e-boeken lenen in Quebec Bibliotheken kopen e-boeken aan ca. 75% van de prijs van een fysiek exemplaar en krijgen hiervoor een licentie om de titel 55 keer uit te lenen (single copy/single user) Individuele bibliotheken bepalen zelf hun uitleenvoorwaarden: uitleentermijn, maximaal te ontlenen titels,... Individuele bibliotheken kiezen zelf of ze een koop-knop toevoegen (vanaf 2015). Bibliotheken die de knop gebruiken zullen in ruil vermoedelijk 5% van de extra verkoopopbrengst ontvangen. Geen leengeld of extra lidgeld. Ook reservaties zijn gratis. Dit wordt zelfs als voorwaarde gesteld aan bibliotheken die het platform wensen te gebruiken. Geen leenrechtenvergoeding, zoals bij papieren boeken wel het geval is (net als bij ons). Uit de benchmark in opdracht van Bibliotheek.nl en Bibnet blijkt dat Quebec de laagste kostprijs per uitlening heeft: ca. 0,23 euro. Maandelijks worden ca uitleningen gerealiseerd (meer dan 1 miljoen sinds 2012). Meer dan unieke gebruikers maakten sinds 2012 gebruik van de dienst. Meer dan Franstalige titels zijn beschikbaar voor bibliotheken. Uitgevers beslissen welke titels ze wanneer aan bibliotheken aanbieden. In de praktijk worden bijna alle titels op het moment van verschijnen ter beschikking gesteld. .

e-boeken lenen in Quebec Er is geen eigen leesapp van de bib Alle e-boeken kunnen worden gelezen op (commerciële) leesapps en op e-readers die Abobe DRM ondersteunen. Het online uitleenplatform is geoptimaliseerd voor gebruik op mobiele toestellen. Ervaringen van klanten zijn zeer positief: het verkrijgen van e-boeken wordt als klantvriendelijker aangevoeld dan sommige commerciële én illegale systemen. Er is ruimte voor verbetering op het vlak van het aantal stappen bij het eerste gebruik, zoekfunctionaliteit en presentatie van de collectie. De Marque wil het platform ook in andere landen ter beschikking stellen. In 2014 werd o.m. een pilootproject gestart in Grenoble. Ook met andere Europese landen werd ondertussen onderhandeld, wat resulteerde in projecten in Zwitserland en … Verder is De Marque ook in Spanje en Italië actief. Meer lezen: & .

e-boeken lenen in de bib e-boeken lenen in Wallonië en Brussel .

e-boeken lenen in Wallonië en Brussel Zal in de eerste helft van 2015 starten. Het platform dat De Marque in Quebec ontwikkelde wordt gebruikt. one copy / one user. De aankoop en facturatie van titels verloopt net als in Quebec via de lokale boekhandel. Aangekochte titels worden net als in Quebec gehost op de platformen van de uitgevers en verdelers. het Dilicom-platform vormt de hub tussen de klant, het bibliotheeksysteem, de platformen van de uitgevers en de lokale boekhandel. De klant krijgt na het ontlenen een URL te zien in het bibliotheeksysteem waarmee hij het e-boek kan downloaden. Er wordt gewerkt met Adobe DRM. Vermoedelijk geen eigen lees-app van de bib: lezen op commerciële lees-apps of op een e-reader. Vermoedelijk geen leengeld, maar nog geen informatie gevonden over uitleenvoorwaarden. Nog geen informatie gevonden over kostprijs en aantal uitleningen per aangekochte licentie. De middelen van de bibliotheken van de Franstalige Gemeenschap zijn nog veel beperkter dan de middelen van Vlaamse bibliotheken. .

e-boeken lenen in Wallonië en Brussel Meer lezen: & .

e-boeken lenen in de bib e-boeken lenen in Californië .
Luistertip Bobby Conn: California

e-boeken lenen in Californië Gestart in mei 2013 Open source platform, opgestart door 221 bibliotheken (de Califa-groep & Contra Costa County Library) Werken samen met kleine en middelgrote uitgevers, onafhankelijke verdelers & self published authors. Opgestart uit onvrede met de hoge kosten die worden aangerekend door grote verdelers als 3M en Overdrive, die instaan voor het grootste deel van het aanbod aan e-boeken in Amerikaanse bibliotheken. De praktijk had uitgewezen dat de grote verdelers onredelijke prijsverhoging kunnen opleggen aan bibliotheken, temeer daar alle aangekochte licenties komen te vervallen bij beëindiging van het contract. Zo zag Kansas State Library de licentiekosten voor toenmalig monopolist Overdrive in 2010 oplopen van $ naar maar liefst $ en riskeerden ze voor $ aan eerder aangekochte licenties te verliezen. Uiteindelijk slaagden ze erin om afspraken te maken met 169 uitgevers om 69% van deze licenties te ‘verhuizen’ naar de toen nog nieuwe marktspeler 3M. Ook het verhogen van de zichtbaarheid en het publieksbereik van de titels van self published authors en van kleinere uitgevers was van bij de start een belangrijk objectief. single copy/single user geen beperking op het aantal uitleningen per licentie en geen beperking in de tijd ( = identiek zoals bij fysieke boeken) ! De jaarlijkse kostprijs van het platform wordt verdeeld op basis van het aantal bibliotheekgebruikers. .

e-boeken lenen in Californië Bibliotheken betalen daarnaast 0,08 euro per uitlening voor de kostprijs van Adobe Content Server (DRM). Bibliotheken weigeren principieel om meer dan de consumentenprijs te betalen voor een licentie. Sommige uitgevers bieden hierop zelfs een korting tot 40% ! geen lidgeld en geen leengeld In 2013 werden met titels van ca. 200 uitgevers uitleningen gerealiseerd. De meeste uitgevers stellen nieuwe titels onmiddellijk ter beschikking van de bib. Geen eigen lees-app: lezen op commerciële lees-apps of op e-readers die Adobe DRM ondersteunen Zowel streamen als downloaden is mogelijk. De deelnemende bibliotheken maken naast Enki vaak nog gebruik van Overdrive, 3M,... om tevens toegang te kunnen bieden tot de (populaire) titels van de grootste uitgevers. De kostprijs om een eigen open source systeem op te zetten, in de lucht te houden én te integreren in 75 verschillende bibliotheeksystemen is niet te verwaarlozen. Zeer krachtig signaal aan verdelers en uitgevers dat bibliotheken in staat zijn om zelf systemen op te zetten, wanneer ze met onredelijke voorwaarden en prijzen geconfronteerd worden. .

e-boeken lenen in de bibliotheekwereld In de VS is het marktaandeel van e-boeken ca. 27% 95% van de bibliotheken bieden toegang aan e-boeken openbare bibliotheken en schoolbibliotheken doen dit via Overdrive: een review vanuit het oogpunt van de klant . Odilo, a New Provider of Ebooks to Libraries in U.S. Launches With 60,000 Titles From Major Publishers Meer lezen over e-boeken lenen in de bibliotheekwereld: IFLA e-lending background paper & Public library e-lending models 2014 (i.o.v. Bibliotheek.nl & Bibnet) San Antonio International Airport Unveils Free eBook Terminal

e-boeken lenen in de bib e-boeken lenen in de bibliotheekwereld .
Jaarlijkse groei van de uitleencijfers van e-boeken in de VS vertoont dezelfde dalende trend: 2011: 108% 2012: 67% 2013: 39% 2014: 25% Ook op lange termijn zorgt de sterke aanwezigheid van bibliotheken niet voor de door uitgevers gevreesde marktverstoring.

e-boeken lenen in de bibliotheekwereld Een pilootproject in de UK met 893 e-boeken die in 4 bibliotheken in 2013 en 2014 aan verschillende voorwaarden werden ontleend bracht na 6 maanden aan het licht dat: het aantal uitleningen van e-boeken in de 4 bibs in een aanzienlijk stijgende lijn verloopt een langere uitleentermijn (21 dagen) meer lezers aantrekt en voor meer uitleningen zorgt de ‘koop nu’-knop werd zeer weinig gebruikt het uitlenen van e-boeken niet ten koste gaat van het uitlenen van fysieke boeken Het pilootproject moet de voordelen en angsten van uitgevers, boekhandelaars en bibliotheken over e-boeken weghalen. Tevens wordt onderzocht of en in hoeverre een toename van de uitleningen van e-boeken de verkoop stimuleert. Ten gevolge van het succes van het project besloot Simon & Schuster in december 2014 om haar volledige catalogus van titels onmiddellijk ter beschikking te stellen van alle bibliotheken in de UK: single copy/single user licenties zijn geldig voor 1 jaar, met een onbeperkt aantal uitleningen Het pilootproject kwam er na de Sieghart Review: een uitgebreid onderzoek naar e-lendingmodellen uit 2013 dat tot de vaststelling kwam dat e-boeken bij voorkeur gratis uitgeleend worden binnen het one copy/one user-model. Om de belangen van uitgevers te beschermen kan de ‘slijtage’ van fysieke boeken best nagebootst worden door het maximaal aantal uitleningen van een exemplaar te beperken. .

e-boeken lenen in de bibliotheekwereld In Keulen worden sinds 2007 e-boeken uitgeleend. Ondertussen maakt 10% van de klanten hiervan gebruik en wordt 11% van het budget voor collectievorming gespendeerd aan digitale titels. In Duitsland is er geen centrale oplossing voor e-boeken in de bib. Wel zijn er commerciële partners die oplossingen aanbieden aan lokale bibliotheken: Divibib (onderdeel van EKZ) onderhandelt met uitgevers over titels De bib koopt licenties bij Divibib Divibib biedt ondertussen titels aan, die in 2013 maar liefst 8 miljoen keer werden uitgeleend ca. 900 Duitse bibliotheken maken gebruik van de dienst 3 types licenties: M : single user, voor 95% van de titels zonder uitleenbeperking of beperking in de tijd, voor 5% is dit beperkt van 5 tot 8 jaar. De gemiddelde kostprijs is 8 tot 10 euro. L : hetzelfde als de M-licentie, maar na 2 jaar mag het exemplaar gelijktijdig aan meerdere klanten worden uitgeleend (multiple user) - kostprijs XL: multiple user voor 20 tot 25 uitleningen, daarna worden dit 2 M-licenties (wordt vooral voor bestsellers gebruikt)- kostprijs: ca. 300% van de prijs van het fysieke exemplaar .

e-boeken lenen in de bibliotheekwereld Via Divibib werden in Duitsland ondertussen 12 tot 16 miljoen e-boeken uitgeleend. Het one copy/one user-model zorgde voor maar liefst 3 miljoen reservaties. Divibib gaat ervan uit dat aanzienlijk deel van deze klanten de titel liever zal willen aankopen, dan te reserveren en te wachten tot hij beschikbaar is. Daarom wil men een ‘koop nu’-knop toevoegen. Een percentage van de verkoopopbrengst zou naar de bibliotheken gaan. Een derde van de Duitse bibiotheken rekent geen lidgeld. Twee derde vraagt 10 tot 20 euro lidgeld. Geen enkele bib rekent extra kosten voor het lenen van e-boeken. Divibib rekent aan de bib halfjaarliljkse kosten aan voor het gebruik van het platform die afhankelijk zijn van het aantal inwoners. 80% van de klanten die e-boeken uitlenen zijn ‘tevreden’ tot ‘zeer tevreden’ over de service. Meer lezen: & .

e-boeken lenen volgens het Europese Hof van Justitie . EDLIBA voert sinds april 2014 de Europese “right to e-read”-campage. Deze campagne wil burgers, politici en bibliothecarissen bewust maken van de noodzaak om tot een evenwichtige en aan de digitale tijd aangepaste wetgeving rond auteursrechten te komen. Meer bepaald wil de campagne een einde stellen aan de moeilijkheden die bibliotheken ondervinden wanneer ze e-boeken en andere digitale inhoud ter beschikking willen stellen van hun klanten: bibliotheekklanten moeten toegang krijgen tot recent verschenen e-boeken bibliotheken moeten e-boeken kunnen kopen aan redelijke prijzen en tegen redelijke voorwaarden auteurs en rechthebbenden moeten een eerlijke leenvergoeding krijgen alle burgers moeten vrije toegang krijgen tot e-boeken in de bibliotheek, ongeacht hun inkomen The right to e-read campagne : een succes? Teken de petitie!

e-boeken lenen volgens het Europese Hof van Justitie Auteursrecht is een Europese aangelegenheid. Bij de verkoop van een fysiek boek is het distributierecht uitgeput. De koper kan met het exemplaar doen wat hij wil, zonder dat de rechthebbenden hier nog zeggenschap over hebben: doorverkopen, uitlenen aan vrienden,... Het Europese UsedSoft arrest stelt dat dit onder bepaalde voorwaarden ook het geval is bij software. Tweedehandsverkoper Tom Kabinet argumenteerde voor de rechtbank dat dit arrest ook van toepassing zou zijn op e-boeken. De rechter deed geen uitspraak ten gronde, maar vond in de argumentatie van de uitgevers geen rechtsmiddelen die de verkoop van tweedehands e-boeken kunnen verbieden. In beroep werd een gelijkaardig vonnis uitgesproken, hoewel er toen werd vastgesteld dat Tom Kabinet de illegale markt faciliteert, waardoor de tweedehandswinkel zijn deuren moet sluiten. Als Tom Kabinet orde op zake heeft gesteld kan het aan de rechtbank vragen om het verbod op te heffen. Tom Kabinet lijkt die weg te willen bewandelen en verwijderde ondertussen duizenden illegale e-boeken en beperkt het aanbod tot enkele tientallen legaal aangekochte titels met watermerk. De Nederlandse Vereniging voor Openbare Bibliotheken (VOB) spande een proefproces aan tegen de stichting Leenrecht en het uitgeversverbond (NUV), met het oog om duidelijkheid te verkrijgen over het juridisch kader m.b.t. het uitlenen van e-boeken. De rechtbank besloot hierover prejudiciële vragen te stellen aan het Europese Hof. Deze uitspraak wordt uiterlijk verwacht en zal bindend zijn voor alle lidstaten. .

e-boeken lenen volgens het Europese Hof van Justitie Eén van de vragen die gesteld worden is of de uitputting van het distributierecht (zoals bij fysieke boeken) een noodzakelijke voorwaarde is om het leenrecht voor e-boeken te kunnen toestaan aan bibliotheken. Het Nederlands Hof ziet hier alvast geen redenen voor. De beslissende vraag is of ‘e-boeken uitlenen’ juridisch als uitlenen beschouwd mag worden. De prejudiciële vragen aan het Europese Hof zijn nog steeds niet geformuleerd: dit vonnis is herhaaldelijk uitgesteld tot 18 februari 2015 De rechtbank wil hierbij specifiek (en alleen) prejudiciële vragen stellen over het mogen uitlenen van downloadbare romans, verhalenbundels, biografieën, reisverslagen, kinderboeken en jeugdliteratuur. Daarnaast gaat het de rechtbank om het one copy, one user-model, waarbij een ebook niet meer beschikbaar is voor anderen indien dit uitgeleend is. In een vervolgvraag wil de rechtbank nog wel weten van het Europese Hof of het distributierecht uitgeput is als uitgevers een ebook na verkoop beschikbaar hebben gesteld maar ziet dat zelf niet als het belangrijkste argument voor het kunnen uitlenen van ebooks. Het zal hoe dan ook nog ruim een jaar duren voordat het Europese Hof de vragen beantwoordt. Bron: Vakblog - .

e-boeken lenen volgens het Europese Hof van Justitie Het Hof van Justitie gaf zeer recent het volgende antwoord op een prejudiciële vraag: Uitputting van het distributierecht is van toepassing op de tastbare zaak waarin een beschermd werk of een kopie daarvan is belichaamd Bron: Vakblog - Hoewel dit een uitspraak is in een zaak over het overzetten van posters op canvas, impliceert dit dat er voor e-boeken geen sprake kan zijn van een uitputting van het distributierecht (e-boeken zijn geen ‘tastbare zaak’). Tweedehandsverkoop lijkt in deze optiek minder voor de hand te liggen, hoewel dit toch sterk aanleunt bij het doorverkopen van gedownloade software, wat dan weer wel mag… Sterker nog: dit zou betekenen dat je nooit eigenaar kan zijn van een gekocht e-boek: je koopt een gebruiksrecht dat in het beste geval onbeperkt is in de tijd. Zoals eerder gesteld ziet het Nederlandse Hof geen redenen om het leenrecht voor e-boeken afhankelijk te laten zijn van de uitputting van het distributierecht. Er is dus nog hoop! .

e-boeken lenen volgens het Europese Hof van Justitie Als er binnen het huidige juridische kader geen ruimte zou zijn voor het uitlenen van e-boeken, dan is er nog altijd de Europese Commissie: Dit jaar werkt Europa aan een evenwichtige hervorming van het auteursrecht, aangepast aan het digitale tijdperk. De publieke consultatieronde is al achter de rug: 9500 antwoorden werden verzameld. Vragen gaan over e-lending Meerdere uitgevers benadrukken het belang van frictie bij uitleenmodellen, waarbij vaak verwezen wordt naar het oude Deense pay per use-model, dat moest worden bijgestuurd nadat bibliotheekuitleningen de e-boekenmarkt waren gaan domineren. .

De huidige wetgeving rond auteursrecht is niet meer evenwichtig, wat sterk naar voren komt uit de antwoorden. De ene kant van het spectrum is in grote lijnen perfect gelukkig met de situatie zoals ze is (uitgevers en producenten). De andere kant (consumenten en institutionele instellingen zoals bibliotheken) eist op bijna alle 24 onderwerpen noodzakelijke hervormingen. Ook de auteurs die zich hebben laten horen zien over het algemeen weinig heil in verandering, hoewel ze zich bij sommige vragen minder fel tegen een wettelijk kader verzetten dan de uitgevers en producenten. Opvallend is dat zowel consumenten, bibliotheken als auteurs willen dat er werk wordt gemaakt van eerlijke vergoedingen voor auteurs en uitvoerders. Uitgevers zien ook hier geen nood aan hervormingen. .

de bibliotheek is de bloemist van de e-boekenmarkt .

de bibliotheek is de bloemist van de e-boekenmarkt Piracy isn’t so much about just getting stuff for free anymore, it's about access t.co/k7te0WQEAZ boezeman tweeted on Oct 06, :16Reply @boezeman In the old days we had libraries that provided easy & legal access to almost everything: the perfect weapon against piracy. timlerno replied on Oct 06, :51Reply @TimLerno true! And in the digital age, an equivalent of that is what we need. boezeman replied on Oct 06, :04 . Martine de · Sep 30 Een bibliotheek is een omgekeerde boekhandel: je kunt er de meest obscure titels krijgen maar alle bestsellers zijn altijd weg. 0 replies28 retweets19 favorites

de bibliotheek is de bloemist van de e-boekenmarkt . Tim · Dec 21 centralization vs localization:"What we don’t want to create is a public library as a poor man’s access to Netflix." Tim · Dec 2 "Landelijke digitale bibliotheek die afhankelijk is van luimen van uitgevers is natuurlijk heel malle bibliotheek" Marcel van · Nov 13 'Leer van de drugsdealer: eerste shot gratis' #cbevent

Bibliotheken en boekhandels zijn gemaakt voor elkaar
e-boeken lenen in de bib de bibliotheek is de bloemist van de e-boekenmarkt Bibliotheken en boekhandels zijn gemaakt voor elkaar Op een zaterdagochtend in de Kerstvakantie zocht ik in onze bib voor een klant 3 recente bestsellers in de catalogus: uiteraard alle 3 uitgeleend en/of gereserveerd. Van elk van deze titels hebben we slechts 1 exemplaar. Reserveren hoefde niet, want de klant wou ze deze vakantie lezen. Ze ging wel even naar de boekhandel aan de overkant van de parking. Dát is de relatie tussen boeken lenen en boeken kopen. e-boeken brengen daar geen verandering in, integendeel: ze maken de afstand tot de boekhandel nog kleiner. .

de bibliotheek is de bloemist van de e-boekenmarkt Wed niet op één paard Prof. Frank Huysmans raadt ons in zijn supplement over Nederland en Vlaanderen ten stelligste aan om niet op één paard te wedden. Uitgevers moeten bepaalde titels ook aan de bib kunnen toevertrouwen zonder dat heel Nederland (of heel Vlaanderen) ze tegelijk kan lezen. Anders krijg je nooit de nieuwe Herman Koch in de bib zonder zijn villa af te betalen. Voor auteurs en uitgevers garandeert de uitlening aan niet meer dan één klant tegelijk vaak de frictie die nodig is om ook de titels die nog goed verkopen te willen loslaten op de bib. Ook zonder dat we daar gemaximaliseerde ramingen van gevreesd inkomstenverlies voor moeten betalen. Het zou geweldig zijn om samen met Nederland ook op het tweede paard te springen en dit in Vlaanderen prioriteit te geven. Het potentieel aan mogelijkheden is eindeloos: in Nederland zou men zelfs vandaag al lokale boekhandels kunnen betrekken. We zouden het ook aan bv. bol.com en Standaard Boekhandel kunnen overlaten om voor elke titel uitleenlicenties voor bibliotheken te onderhandelen. Wij betalen de consumentenprijs voor een titel en zij bepalen hoeveel keer we deze mogen uitlenen. Van zodra onze lokale boekhandels (gezamenlijk) actief worden op de e-boekenmarkt kunnen ook zij betrokken worden. .

de bibliotheek is de bloemist van de e-boekenmarkt Pay per use when on loan Pay per use biedt echt wel innovatieve mogelijkheden voor comfortdiensten, maar niet voor de basisdienstverlening van de bib. Wat denken jullie van pay per use when on loan? Gratis uitlenen, gratis reserveren en rechtstreeks aan de uitgever betalen wanneer je een uitgeleend e-boek onmiddellijk wil lenen (of beter: huren). De uitgever bepaalt per titel het huurgeld, zonder bemoeienis van de bibliotheek. Zet daar nog een ‘koop nu’-knop naast en ik teken onmiddellijk als uitgever en lever mijn hele e-boekencatalogus aan bibliotheken aan consumentenprijs, mét de gebruikelijke korting voor grote klanten. Jammer genoeg ben ik maar een bibliothecaris ;-) .

Als bib moeten we zijn waar onze klanten zijn of willen zijn
e-boeken lenen in de bib de bibliotheek is de bloemist van de e-boekenmarkt Als bib moeten we zijn waar onze klanten zijn of willen zijn Zou het niet mooi zijn als onze klanten onze boeken kunnen lezen waar ze ook hun eigen e-boeken lezen? Niet enkel met een omslachtige met DRM beveiligde download voor de liefhebbers, maar daarnaast ook volledig geïntegreerd in het ecosysteem van elke e-tailer die dat wil. Een boek van de bib lenen en lezen doe je dan waar je je boeken koopt en leest. En even makkelijk. Vanuit de e-boeken in de bibliotheekcatalogus wordt gelinkt naar de Bib app, Standaard Boekhandel, bol.com, Libris (NL),,... waaruit onze klant kan kiezen om zijn uitlening te voltooien. Via Mijn Bibliotheek en bv. ook LeesID worden de uitleningen gesynchroniseerd met alle door de klant gekoppelde commerciële accounts. Uitgeleende e-boeken kan hij reserveren of, als hij niet wil wachten, met één klik kopen of huren in 'zijn' winkel. e-tailers die erin slagen om de bibliotheek in hun ecosysteem te integreren krijgen een enorm commercieel voordeel. Dat je met je e-reader en met je winkelapp ook eenvoudig boeken van de bib kan lenen is een stevig verkoopargument. Dat de bibklant van de bib naar ‘zijn’ winkel gaat om boeken te lenen en te lezen is een nog stevigere verkoopstrategie. En de klant wordt er alleen maar beter van, want hij leest waar hij het liefst wil lezen. .

De collectie is terug van de bib
e-boeken lenen in de bib de bibliotheek is de bloemist van de e-boekenmarkt De collectie is terug van de bib Collectievorming wordt in dit verhaal terug een lokaal gegeven, maar centrale collectievorming blijft even goed mogelijk. Of nog beter: want je kan nu op de selectielijst ongewenste titels uitvinken en eigen titels toevoegen. Bibliotheken met een beperkt budget kunnen bv. ook hun collectie aflijnen voor een bepaalde doelgroep. De band tussen de collectievormer en 'zijn' collectie is terug. De collectie is terug van de bib en de bib is van de mensen! De schim van een grote landelijke digitale bibliotheek die boven de hoofden van de bibliotheken zweeft wordt overzichtelijk ondergebracht in de lokale catalogus, die een onderdeel is van bibliotheek.be. Via de API kunnen tools aangeboden worden om lokale selecties online te etaleren op websites, blogs,.. Zelfs IBL is mogelijk: per exemplaar is de kostprijs van een uitlening gekend, zodat dit bedrag ook makkelijk verrekend kan worden. Net als bij papieren boeken kan hiervoor een forfaitair bedrag aangerekend worden aan de klant. Gewone uitleningen van e-boeken zijn, net zoals in zowat de hele wereld, uiteraard gratis. Begin volgend jaar start onze Franstalige gemeenschap met het Canadese uitleenmodel van De Marque: een voorsprong die nog net is in te halen. Tenzij ze het bovenstaande ook gelezen hebben. :-) .

de bibliotheek is de bloemist van de e-boekenmarkt . Francien van · Nov 16 Hear, hear! Libraries preserve our works and help our audiences find them. Support our libraries! ”

e-boeken lenen in de bib e-boeken lenen bij onze Noorderburen .

Verwante presentaties

Presentatie over: "e-boeken lenen in de bib e-boeken lenen bij onze Noorderburen ."— Transcript van de presentatie:

Verwante presentaties

Over het project

Feedback

Inloggen

Inloggen via een sociaal netwerk:

e-boeken lenen in de bib e-boeken lenen bij onze Noorderburen .

Verwante presentaties

Presentatie over: "e-boeken lenen in de bib e-boeken lenen bij onze Noorderburen ."— Transcript van de presentatie:

Verwante presentaties

Over het project

Feedback