Het strafproces in een rechtsstaat

Presentatie over: "Het strafproces in een rechtsstaat"— Transcript van de presentatie:

1 Het strafproces in een rechtsstaat

2 Hoe verloopt een strafproces?
Aanhouding of staande houden Aanhouding: Bij voldoende verdenking of op heterdaad

3 De opsporing: Het verzamelen van informatie door politie* Verslag naar officier van Justitie *mag gebruik maken van dwangmiddelen Toestemming nodig van rechter-commissaris

4 Dwangmiddelen

5 Voorarrest 6 uur 3 dagen (hulpofficier)
110 dagen (rechter-commissaris)

6 Terreurverdachten in de VS
Jarenlang vast zonder strafproces Guantanamo Bay

7 De zaak wordt bekeken door Officier van Justitie:
-Aanbrengen bij rechtbank (tenlastelegging*) Verdachte krijgt dagvaarding thuis gestuurd -Aangaan transactie/schikking -Seponeren *document met aanklacht

8 De rechtbank Berechting door de rechtbank: Lichte zaken politierechter
Zware zaken meervoudige kamer

9 Lichte zaken

10 Zware zaken

11 Tijdens de terechtzitting:
Zaak onderzocht Bewijs bekeken Getuigen/verdachte gehoord Officier houdt zijn/haar requisitoir Advocaat houdt pleidooi Verdachte recht op laatste woord Oordeel: Politierechter doet meteen uitspraak Meervoudige kamer binnen 14 dagen

12 Hoger beroep: Na vonnis rechtbank (19) In hoger beroep bij het gerechtshof (5) In cassatie gaan bij de Hoge Raad (1)

13

14 Uitvoering van de straf
Ministerie van Justitie/afdeling gevangeniswezen Uitvoerende macht

15 Alcatraz Guantanamo Bay Robbeneiland

16 Het strafrecht Hoe zit het strafrecht in elkaar?
Welk gedrag is strafbaar? Welke straffen? Via welke weg loopt de strafoplegging? (vorig stuk)

17 Wetboek van Strafrecht (WvS) 3 delen:
Algemene bepalingen (wanneer is iets strafbaar? Gevallen voor strafverlaging? Welke straffen? etc.) Misdrijven 3. Overtredingen

18 Overtreding

19 Misdrijf

20 Naast Wetboek van strafrecht:
Wet economische delicten De Wegen-verkeerswet De opiumwet

21 Bestraffing Wanneer wordt iemand gestraft?: -Strafbaar feit -De dader moet het willens en wetens gedaan hebben -Met volle verstand en met eigen wil Strafuitsluitingsgronden: Gepleegde feit strafbaar maar persoon krijgt geen straf opgelegd

22 A. Rechtvaardigingsgronden:
Gepleegde feit niet meer strafbaar (door bijzondere omstandigheden)

23 Noodweer

24 Overmacht-noodtoestand

25 Ambtelijk bevel

26 B. Schulduitsluitingsgronden
Feit wel strafbaar maar dader heeft geen schuld

27 Psychische overmacht

28 Noodweer-exes

29 Ontoerekeningsvatbaarheid
Tbs-kliniek

30 Gedragsdeskundigen De rechtszaak stond voor een groot deel in het teken van wat er precies met Van T. aan de hand was. Meerdere gedragsdeskundigen hebben haar het afgelopen anderhalf jaar onderzocht. Zij zijn het erover eens dat de vrouw ten tijde van haar daad psychotisch was. Over de oorzaak daarvan verschillen zij echter van mening.

31 Afwezigheid van schuld

32 Soorten straffen Hoofdstraffen: Geldboete Taakstraf Vrijheidsstraf
Bijkomende straffen/maatregelen

33 Bijkomende straf

34 Functies van straffen Wraak en vergelding Afschrikking
Voorkomen van eigenrichting Resocialisatie Beveiliging van de samenleving

35 Kinderen Onder 12 jaar: geen vervolging raad van de kinderbescherming
Tussen 12 en 18 jaar: jeugdstrafrecht taakstraf/kinderrechter Kan jeugddetentie (jeugdgevangenis) opleggen/ behandelcentrum

36 Doodstraf Blauw Geen doodstraf (88 landen)
Groen Geen doodstraf in vredestijd (11) Geel Doodstraf wordt niet uitgevoerd (30) Rood Doodstraf wordt uitgevoerd (68)

37 Executies uitgevoerd in 2007
Land Aantal China 470+ (andere bronnen spreken van tenminste 5000) Iran 317+ Saoedi-Arabië 143+ Pakistan 135+ USA 42 Irak 33+ China beschouwt gegevens over uitvoering van de doodstraf als 'staatsgeheim', vandaar de brede bandbreedte van de schattingen.

38 Doodstraf voor kinderen komt wereldwijd nog in vijf landen voor:Iran, Soedan, Saoedi-Arabië, Pakistan en Jemen. Van 2005 tot 2008 werden 32 kinderen jonger dan 18 jaar ter dood gebracht waarvan 26 in Iran. In Nederland werd de doodstraf voor een misdrijf in vredestijd op 31 oktober 1860 voor het laatst voltrokken op Johannes Nathan in Maastricht In 1870 werd de doodstraf in Nederland uit het gewone strafrecht gehaald. Daarop werd in 1878 de levenslange gevangenisstraf ingevoerd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de doodstraf door de Duitse bezetter heringevoerd en op grote schaal uitgevoerd Na WOII kregen 154 mensen de doodstraf, van wie er 39 daadwerkelijk werden gefusilleerd

39 Anton Mussert Hannie Schaft

40 http://web.teleblik.kennisnet.nl/tsr/player/vo/fid/2484110 (Holleeder)
(klokhuis)