Geschiedenis van het Nederlands

Presentatie over: "Geschiedenis van het Nederlands"— Transcript van de presentatie:

1 Geschiedenis van het Nederlands
Afrikaans

2 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

3 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
1. Inleiding

4 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

5 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Suid-Afrika is 'n republiek aan die suidpunt van Afrika. Dit word begrens aan die noorde deur Namibië, Botswana en Zimbabwe, en na die noordooste deur Mosambiek en Swaziland. Lesotho is heeltemal vervat binne die grense van Suid-Afrika. Suid-Afrika is een van die mees etnies-diverse lande in Afrika. Die land het meer Europese immigrante ontvang as enige ander land in Afrika en het die hoogste bevolking van Europese, Indiese en gemengde afkoms. Rasse- en etniese stryd was nog altyd 'n groot deel van die geskiedenis en politiek van die land. 'n Ander belangrike faktor in die ontwikkeling van die land is die ryk mineraalbronne waaroor die land beskik. Die land se ekonomie is die grootste en mees ontwikkelde in die kontinent met moderne infrastruktuur in die hele land.

6 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Rassekonflik tussen die wit minderheid en die swart meerderheid het die land se geskiedenis en politiek oorheers. Die tema het 'n hoogtepunt bereik met die apartheidbewind tussen 1948 en die negentien-negentigs. Nadat die Nasionale Party in 1948 aan bewind gekom het, is 'n stelsel gegrond op rassediskriminasie opgerig. Die wette is van 1990 af afgeskaf na 'n lang en gewelddadige stryd teen apartheid waarin swart mense die leiding geneem het. Wit, bruin en Indiër- Suid-Afrikaners het egter ook deelgeneem en buitelandse druk was 'n belangrike faktor in die uiteindelike aftakeling van apartheid. Die dramatiese verandering in die politieke stelsel is egter op die ou einde op wonderbaarlike wyse relatief vreedsaam bewerkstellig. Suid-Afrika is een van die min lande in Afrika en die res van die ontwikkelende lande wat nie 'n staatsgreep deurgemaak het nie. Die veelpartysamesprekings, waarvolgens die nuwe Suid-Afrika in plek gestel is, het gelei tot die ontwikkeling van een van die voorste grondwette ter wêreld met stewige beskerming van menseregte.

7 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Vandag word daar gereeld na Suid-Afrika as die Reënboognasie verwys - 'n term wat aanvanklik deur Aartsbiskop Desmond Tutu bedink is en later op uitgebrei is deur die toenmalige President Nelson Mandela as 'n metafoor vir die land se nuutgevonde multikulturele diversiteit na die beëindiging van die skeiding wat deur die apartheidsideologie meegebring is. Suid-Afrika is die eerste, en sover enigste, land wat kernwapens ontwikkel het en daarna vrywillig sy hele kernwapenprogram ontbind het.

8 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

9 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Die taal Afrikaans is 'n Nederfrankiese Germaanse taal. Dit is die jongste Germaanse taal en een van slegs vier tale wat in die 20ste eeu gestandaardiseer is. Afrikaans is een van die elf amptelike tale van Suid-Afrika en 'n nasionale taal van Namibië. Dit word deur ongeveer 6 miljoen mense as 'n eerste taal gebruik. Die taal het grootliks sy wortels in sewentiende-eeuse Nederlandse dialekte, soos onder meer uit die woordeskat blyk waarvan sowat 95 persent uit Nederlands oorgeërf is, en waarvan net 'n baie klein gedeelte uit ander tale, soos Maleis, Engels, ander Europese tale en ander Afrikatale, ontleen is.

10 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Sprekers van het Afrikaans

11 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

12 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

13 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Jan van Riebeeck 1652 VOC Verversingstation op weg naar de Oost (“Vitamine-C-station”) Kaapkolonie

14 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Kaapstad

15 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Tot 1795: het Nederlands officiële taal van de Kaapkolonie 17de eeuws Nederlands! Hollands!

16 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Inheemse bewoners (Hottentotten en Bosjesmannen) en ingevoerde slaven => pidgin => creooltaal (“Hottentots-Hollands”) Opm.: ook invloed van inheemse talen en van Maleis, Portugees,…

17 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Inheemse bewoners (Hottentotten en Bosjesmannen) en ingevoerde slaven => pidgin => creooltaal (“Hottentots-Hollands”) + Het “Kaap-Hollands” van blanke kolonisten

18 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Inheemse bewoners (Hottentotten en Bosjesmannen) en ingevoerde slaven => pidgin => creooltaal (“Hottentots-Hollands”) + Het “Kaap-Hollands” van blanke kolonisten

19 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
creooltaal (“Hottentots-Hollands”) + Het “Kaap-Hollands” van blanke kolonisten

20 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Tot 1795: het Nederlands officiële taal van de Kaapkolonie 17de eeuws Nederlands! Hollands! Kaapkolonie in handen van de Britten

21 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Grote Trek: Nederlandse kolonisten trekken naar het oosten en het noorden (de latere provincies Natal, Oranje Vrijstaat en Transvaal)

22

23 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Eerste Boerenoorlog (1880–1881) Tweede Boerenoorlog (1899–1902) Boeren (of Afrikaners, de oorspronkelijke Nederlandse kolonisten) versus de Britten

24 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
1ste helft 19de eeuw: taalstrijd Anti-Engels Engels! Engels! Alles Engels! Engels wat jy sien en hoor; In ons skole, in ons kerke, word ons moedertaal vermoor. (C.P. Hoogenhout)

25

26

27 Die Afrikaanse Taalmonument is die enigste monument ter wêreld wat aan 'n taal gewy is. Dit is gebou op 'n heuwel bokant die Paarl in die provinsie Wes-Kaap in Suid-Afrika. Die monument is in 1975 voltooi om die halfeeu te gedenk van die amptelike erkenning van Afrikaans as 'n selfstandige taal afsonderlik van Nederlands.

28

29 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

30 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Afrikaans is die taal wat vir Wes-Europa en Afrika verbind... Dit vorm 'n brug tussen die groot helder Weste en die magiese Afrika... En wat daar groots aan hulle vereniging kan ontspruit – dit is miskien wat vir Afrikaans voorlê om te ontdek. Maar wat ons nooit moet vergeet nie, is dat hierdie verandering van land en landskap as't ware aan die nuwe wordende taal geslyp, geknee, gebrei het... En so het Afrikaans in staat geword om hierdie nuwe land uit te sê... Ons taak lê in die gebruik wat ons maak en sal maak van hierdie glansende werktuig N.P. van Wyk Louw

31 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
“Afrikaans is de taal die Westelijk Europa en Afrika verbindt... Het vormt een brug tussen het grote, het glanzende Westen en magisch Afrika... En welke grote dingen uit hun vereniging kunnen komen - dat is misschien wat te ontdekken valt voor het Afrikaans en in het verschiet ligt. Maar wat wij nooit moeten vergeten, is dat deze verandering van land en landschap als het ware de nieuwe taal geslepen, gekneed en gebreid heeft... En zo is Afrikaans in staat gebleken om uit dit onontgonnen land te spreken... Onze taak ligt in het gebruik dat wij van dit glanzende voertuig zullen maken en maken...”

32 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
As ons nou hier in die saal af 'n ry pale sou plant, tien pale, om die laatste tien jaar voor te stel, en aan elke paal 'n merk sou maak op 'n hoogte van die vloer af ooreenkomende met die betreklike skryfgebruik van Afrikaans in die respektiewe jaartal, en 'n streep deur die merke trek van die eerste af hier naby die vloer tot by die laatste daar anderkant teen die solder, dan sou die streep 'n snelstygende boog beskryf, nie net vinnig opgaande nie, maar opgaande na 'n vinnig vermeerderende rede. Laat ons nou in ons verbeelding die boog verleng vir die tien komende jare van nou af. Sien u menere waar die punt sal wees, daar buite in die bloue lug hoog oor Bloemfontein, in die jaar C.J. Langenhoven

33 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
“Als wij een rij nu van polen onderaan deze zaal planten, tien polen, om de laatste tien jaar, en op elke pool te vertegenwoordigen maken wij een teken bij een hoogte van de vloer die aan het relatieve geschreven gebruik van Afrikaans in het respectieve jaar beantwoordt, en wij trekken een lijn, hier van de eerste dichtbij de vloer tot het laatste daar tegen de zolder, dan zou de lijn een snel toenemende boog die beschrijven, niet alleen snel, maar op een snel stijgende manier toeneemt. Laat ons nu, in onze verbeelding, de boog verlengen voor de tien komende jaren van nu. Zie u, heren, waar het punt zal zijn, daar buiten in de blauwe hemel hoog over Bloemfontein, in het jaar 1924.”

34 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
‘De enige dochter van het Nederlands gaat door het leven met een bar slechte reputatie.’ (De Vries 1995: 279)

35 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
‘Het Afrikaner nationalisme heeft Afrikaans een moeilijk te negeren ongunstige bijklank gegeven.” (De Vries 1995: 284)

36 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
‘Door het internationale leenwoord apartheid is het Afrikaans onlosmakelijk verbonden met rassenpolitiek en onderdrukking.’ ((De Vries 1995: 279)

37 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Apartheid ( )

38 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

39 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

40 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

41 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

42 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

43

44 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
3. Kenmerken

45 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
3. Kenmerken

46 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Alles kan beter Casper de Vries - Hollands en Afrikaans

47 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Afrikaans voor beginners

48 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Invloeden van andere talen dan het Nederlands: Vooral Maleis (bijv. baie (zeer) en reduplicaties als plek-plek (hier en daar) Xhosa (bijv. kaya (huis)) Portugees (bijv. novas (nieuwtjes)) Etc.

49 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

50 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

51 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

52 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

53 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

54

55 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Jy dink jy’s cooler as ekke, want jy rook Yves Saint Laurent sigarette Jy dink jy’s cooler as ekke, want jy’t ‘n tattoo van ‘n slang op jou tette. Jy dink jy’s cooler as ek, want jy’t ‘n plakkaat van Led Zeppelin bo jou bed Jy dink jy’s cooler as ek, want jy’s elke jaar by die J&B Met.

56 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

57 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

58 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

59 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Chirurg Snydokter

60 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

61 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Computer Rekenaar

62 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

63 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Metro Moltrein

64 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

65 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Lucifer Vuurhoutjie

66 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

67 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Giraffe Kameelpaard

68 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

69 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Kameleon Verkleurmannetjie

70 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

71 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Kruiswoordraadsel Blokkiesraaisel

72 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans

73 Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans
Stripverhaal Strokiesverhaal