The passion of the Christ

Presentatie over: "The passion of the Christ"— Transcript van de presentatie:

1 The passion of the Christ
Module 8 (Jezus in beeld) – Hoofdstuk 3

2 De film Laatste twaalf uren van het leven van Jezus Mel Gibson
Bewerking Passiespel, traditie in katholieke kerk Veel aan verdiend (de eerste vijf dagen 25 miljoen dollar per dag)

3 Mel Gibson 300 miljoen dollar verdiend aan deze film
Volgens hem film bedoeld om geloof te verspreiden Lid en sponsor van de Holy Family-kerk Trouw rooms-katholiek ‘Ik geloof in de Latijnse mis met een keurig gewijde priester.’

4 Rooms-katholieke elementen
Gebruik van buitenbijbelse bronnen Veronica Namen van de andere kruiselingen Mystiek Anna Emmerick Maria Als maagd, medemiddelares en moeder van God Kruiswegstaties

5 Kruiswegstaties (opdr. 2)
Kruisweg = godsdienstoefening waarbij gelovigen al biddend en zingend langs de afbeeldingen van de lijdensweg van Christus (de kruiswegstaties) trekken 14 lijdenstaferelen = staties 1. Jezus wordt ter dood veroordeeld. 2. Jezus neemt het kruis op zijn schouders. 3. Jezus valt voor de eerste maal onder het kruis. 4. Jezus ontmoet zijn bedroefde moeder. 5. Simon van Cyrene helpt Jezus het kruis dragen. 6. Veronica droogt het gelaat van Jezus. 7. Jezus valt voor de tweede maal onder het kruis. 8. Jezus troost de wenende vrouwen van Jeruzalem. 9. Jezus valt voor de derde maal onder het kruis. 10. Jezus wordt van zijn kleren beroofd. 11. Jezus wordt aan het kruis genageld. 12. Jezus sterft aan het kruis. 13. Het lichaam van Jezus rust in de armen van zijn moeder. 14. Jezus wordt in het graf gelegd.

6 Kruisweg (opdr. 2) Vorm: gezamenlijke viering of individueel
Viering op Goede Vrijdag (devotie  niet verplicht, geen wezenlijk onderdeel van officiële eredienst) Individueel gebeden: de gelovige overweegt dan in stilte of hardop het lijden van Christus Legendarische details in de afbeeldingen De ‘Heilige Veronica’ Volgens de legende een van de vrouwen die Jezus op zijn kruisweg aansprak Zij reikte Jezus een doek aan om het bloedige zweet af te vegen

7 Bloed-en-wonden-mystiek
In een bepaalde traditie van de rooms-katholieke kerk  niet gangbaar! Het stilstaan bij het bloed en de wonden van Jezus Concentratie daarop is voor de gelovige een manier om er van doordrongen te raken hoe hevig het lijden en sterven van Jezus was Verhalen van mensen die zich zo hevig concentreerden dat ze zelf ook wonden kregen (bijv. Anna Emmerick) Wij moeten in alles één worden met Christus, daarvoor is het inleven in zijn lijden belangrijk Het moment dat jij ook voelt wat Jezus voelde is ook het moment dat jij kunt zeggen dat Jezus volledig in je leeft

8 Anna Katharina Emmerick (opdr. 3)
Geboren 8 september 1774 (dag van viering geboortedag Maria) Dochter van arme en vrome boeren Van kinds af aan visioenen Bij haar doop was het kindje Jezus dat haar een bruidsring liet zien Altijd contact met een beschermengel, die zij ook vragen kon stellen Ze kon Maria en allerlei heiligen waarnemen Niet alle mensen hadden begrip voor deze ervaringen  daarom werd ze zwijgzaam

9 Anna Katharina Emmerick (opdr. 3)
Zwakke, ziekelijke gezondheid Innig contact met overleden zielen in vagevuur Op 24-jarige leeftijd cruciale ervaring: In gebed in een kerk zag ze Christus vanuit het tabernakel als een lichtende jongeling voor haar verschijnen met in zijn linkerhand een bloemenkrans en in zijn rechterhand een doornenkroon Ze kreeg de keus en koos voor de doornenkroon Toen ze bij zichzelf kwam had ze hevige pijn en bloedvlekken rondom haar hoofd

10 Anna Katharina Emmerick (opdr. 3)
1811: ze zag de gekruisigde Jezus met stralende wonden die als vurige pijlen haar handen, voeten en zijden troffen, waarna ze begonnen te bloeden Vanaf nu bloedden de stigmata elke vrijdag Stigmata zijn bloedende wonden op de plekken waar Jezus die tijdens zijn lijden en sterven ook had 12 jaar lang droeg zij de wonden van Christus 1812: klooster opgeheven  ze ging naar een weduwe in Dülmen De mensengemeenschap was sterk verbonden met haar lot zowel in positieve als negatieve zin

11 Anna Katharina Emmerick en The passion of the Christ (opdr. 3)
The passion of the Christ is bijna volledig gebaseerd op een boek van Anna Katharina Emmerick (The dolorous passion of the Christ) Daarnaast is de film ook gebaseerd op kruiswegstaties (opdr. 2)

12 Geweld in The passion of the Christ
Mel Gibson had voorkeur voor geweld In christelijke kringen loopt men hier tegenaan Is het lijden en sterven van Jezus inderdaad zo gewelddadig geweest? Of hebben we hier te maken met een ziekelijke afkeurenswaardige voorkeur voor geweld?

13 Snuffmovie? (opdr. 5) Illegale videoproducties waarin mensen op sadistische wijze worden gemarteld om bij de kijker lustgevoelens op te wekken Bezit en verspreiding van deze films is strafbaar The passion of the Christ roept dat beeld op De eerste christelijke snuffmovie? De slechte dief Desmes: een kraai die hem een oog uitpikt Judas’ zelfmoord, nadat hij te maken heeft gehad met een groepje treiterende kinderen

14 Bloederige godsdienstles (opdr. 5)
Is geweld een goede manier om de christelijke boodschap te verkondigen? Het zien van gruwelen verbittert en verhardt eerder dan dat het mededogen opwekt De film heeft impact door het extreme geweld en niet door de christelijke boodschap!

15 Antisemitisme? (opdr. 5) In de film komt amper een normale jood voor
Niets dan karikaturale behaarde, bebaarde en duivelse tronies die er behagen in scheppen Jezus zo hard mogelijk op de ongelukkigste plekken te schoppen en te slaan De joden met mededogen (Luc. 23: 27, 48) zijn weggelaten uit de film

16 Beschrijving van de film (opdr. 6, blz. 38-39)
Verschenen op aswoensdag 2004 Geweld prominent: VS categorie R Dialogen in Aramees, Hebreeuws en Latijn, uiteindelijk wel ondertiteld, m.u.v. Mt. 27:25 Historische details van belang, maar film niet alleen gebaseerd op NT (opdr. 2,3) Film laat zich voorstellen als ‘meest realistische film over het lijden van Jezus die ooit gemaakt is’

17 Beschrijving van de film (opdr. 6, blz. 38-39)
Centrale vraag betreft de betekenis van het lijden van Jezus in relatie tot de redding van de mens Het lijkt alsof Gibson zegt: hoe meer lijden, hoe meer redding voor de wereld Het lijden van Christus is het losgeld dat God aan de duivel betaalt om de wereld te verlossen van het kwaad Maar voor de kijker die niet weet van deze theologische achtergrond is Christus’ lijden totaal zinloos en onbegrijpelijk

18 Beschrijving van de film (opdr. 6, blz. 38-39)
Goddelijkheid van Jezus getoond ten koste van zijn menselijkheid “Moeder, ik maak alles nieuw” Zweetdoek van Veronica Geen menselijke vertroosting Wellicht de meest problematische recente Jezusfilm voor geloofscommunicatie Problematische christologie Film wekt de indruk dat deze de meest originele bandopname van Jezus’ leven is

19 Kijken of niet? (opdr. 7, blz. 40-42)
Argumenten wel kijken (Ramaker) Velen geloven dat schilderijen e.d. en dus ook deze film zinnige instrumenten zijn in de verkondiging van het Evangelie Dienaren van het Woord gaan er anders door preken en dat is goed: ons geloofsleven moet fris blijven en niet dor worden Wij hebben de film niet gemaakt, hij is er gewoon, daar kun je niet om heen De film roept de vraag op die Jezus stelt: ‘Wie zegt gij dat Ik ben?’ De film kan een aanzet zijn voor verdere vragen Het is een eerlijke poging om het bijbels verslag ten aanzien van de laatste twaalf uur tot zijn recht te laten komen De film berokkent een geloofsleven geen schade toe maar kan wel stimuleren meer ernst van geloof te maken Mogelijkheid om met niet-christenen in gesprek te gaan Voor veel mensen benadert deze film de rechtzinnige prediking veel directer dan de prediking in hun kerk

20 Kijken of niet? (opdr. 7, blz. 40-42)
Argumenten niet kijken (Maris) Biedt de film wel ondersteuning aan de Bijbel? De intensiteit van het naspelen kan het horen naar de verkondiging in de weg staan Doordat emoties aangesproken worden kan de prediking de concurrentie van de film niet meer aan Ons gehoor kan verwend worden en dan luisteren we niet meer (Paulus aan Timoteüs) God liet zijn Zoon voor mijn schuld de dood ingaan. Dat kan niet nagespeeld worden. Het uiterlijk van een acteur kan de invulling van het portret van Jezus in de weg zitten Het is schrikwekkend dat de film impact heeft op dienaren van het Woord Het wezen van het evangelie is dat er door middel van verkondiging mensen geroepen worden: ‘In Hem gelooft Gij zonder Hem ooit gezien te hebben’ Als we weer teruggaan naar zijn fysieke gestalte en naar een soort meebeleven naar wat er ter plekke plaatsvond maken we in feite een achterwaartse beweging Deze vorm van evangelieverkondiging strookt niet met de manier waarop de Heilige Geest werkt Het is geen zonde als je naar de film kijkt, maar overweeg wel goed of de film wel goed is om te bekijken

21 Beoordeling Hoe dicht blijft het script bij de evangeliën?
Veel buitenbijbelse bronnen Wel dingen weggelaten (bijv. joden met mededogen, Luc. 23:27,48) Verder volgt de film redelijk de Bijbel Welke aspecten van Jezus worden benadrukt? Jezus moet lijden Jezus’ goddelijkheid Herken je het maatschappelijk en theologisch denkkader van de filmmaker? Geweld in Amerikaanse films Rooms-katholicisme Bloed-en-wonden-mystiek Welke boodschap wil de film overbrengen? Jezus moest lijden voor de redding van de mens Jouw beleving Eigen invulling