Zoektocht naar psychiatrische hulp

Presentatie over: "Zoektocht naar psychiatrische hulp"— Transcript van de presentatie:

1 Zoektocht naar psychiatrische hulp

2 Herkennen van de eerste symptomen
Makkelijk te herkennen: Burnout, angststoornis, depressie Alcohol en drugsmisbruik Moeilijker te herkennen: Borderline Shizofrenie Raadpleeg internet!

3 Vragenronde In sfeer van vertrouwen Welke problemen zijn er

4 Oorzaak van mentale ziektes
Meestal onbekend Medicatie heft symptomen op, neemt oorzaak niet weg of geneest deze niet Vele mogelijke verklaringen: psychiatrisch: biochemisch, erfelijk en omgeving. Afhankelijk van periode nu: veel aandacht voor biologische psychiatrie

5 Wanneer naar psycholoog en wanneer naar psychiater (en psychotherapeut)?
Psycholoog: gesprekstherapie Psychotherapeut: psychotherapieopleiding Psychiater: begeleiding en medicatie. Medicatie is een belangrijk deel van de therapie . (psychiater enkel therapie, plaatsgebonden)

6 Psycholoog:wanneer? als je je niet voelt zoals je je wil voelen en dat als een last ervaart;
Hoe: inzicht krijgen in probleem, eventueel oorsprong of betekenis en dan gedrag veranderen Kennismakingsgesprek: veel vragen over klachten enz. , het moet klikken (belangrijk cfr. Onderzoek) Wanneer succesvol: als doel (concreet verwoord) succesvol is

7 Psychiater: als je de problemen zelf niet meer kunt oplossen
Behandeling: meestal combinatie van medicatie en gesprekstherapie (veel verschil bij psychiaters) Werkwijze: intakegesprek en behandelplan Succes: wanneer het beter gaat Doorverwijzen: intensievere begeleiding in crisisopvang of psychiatrische instelling

8 Specialist psycholoog en specialist arts
In het algemeen kunnen we zeggen dat psychiaters vooral interesse hebben in ziektebeelden, het gedrag dat daaruit voortvloeit en met welke medicatie ze kunnen behandeld worden Van een psycholoog kunnen we zeggend dat hij vooral geïnteresseerd is in motieven, gevoelens, betekenissen, inzichten , hoe deze ontstaan zijn en hoe ze in stand worden gehouden of veranderd. Zij zijn ook meer methodisch onderlegd en hebben meer interesse in wetenschappelijk onderzoek.

9 Wanneer geef je de raad om naar de psychiater te gaan
De arts zal naar de psychiater doorverwijzen bij Uit internationale studies blijkt dat overal ongeveer 10% van de patiënten met psychiatrische problemen wordt doorverwezen naar gespecialiseerde hulp (psychiater of psychotherapeut) DUS: herformulering vraag andere lezing: wanneer naar de huisarts gaan, doorverwijzingen gebeuren door hem, na inschatting of er bv. bij depressie sprake is van depressie of een aanpassingsstoornis

10 Waar werkt de psychiater
Zelfstandig Afdelingen van ziekenhuizen (PAAZ), instellingen (Guislain, Caritas,…), centra geestelijke gezondheidszorg, vzw’s, caw’s; aanmelden bij één van deze diensten zal voor de start van de behandeling ook een consult bij de psychiater plaatsvinden

11 Aantal psychiaters in Gent
(zorginformatie voor iedereen)18 (neuropsychiaters in mindering gebracht) : zoektermen: “psychiaters” en “gent”: 56 resultaten waarvan 24 psychiaters (gekende neuropsychiaters, gekende kinderpsychiaters en instellingen in mindering gebracht) Toch zijn er nog meer psychiaters in Gent, hebben hun nummer niet gepubliceerd op bovengenoemde sites bv. caritas heeft 9 psychiaters waarvan er slechts één zijn tel. In de gouden gids heeft (Gratiana Van Staen)

12 Hoe iemand aanraden medicatie te nemen?
Uit oz stellen we: 1/3 ontrouw, 1/3 gedeeltelijk trouw en 1/3 trouw; in opname zijn patiënten meer trouw dan ambulant Naasten motiveren patiënten niet; bv. slechts 20% van de naaste betrokkenen vindt antipsychotica een geschikt middel tegen psychose Afh.factoren: ernst van de aandoening, bereidheid (motivatie), gepercipieerde voordelen, gepercipieerde nadelen

13 Patiënt motiveren: -voordelen meedelen, correct gebruik meedelen, registratie van de gewenste en ongewenste effecten van medicatie Bv. antipsychotica: voordelen: verminderen de symptomen en stabiliseren de ziekte; meedelen dat oraal opstarten verschillend is dan injectie, bijwerkingen: gewichtstoenamen, extrapyramidale symptomen, kalemerende werking, medicatie is niet verslavend, niet veranderen van dosis vooraleer de arts te raadplegen zodat hij de correcte spiegels kan meten

14 Motiveren: hoe doe je dat?
Wat is zwakke motivatie: willen niet geholpen worden, gaan niet naar een afspraak, stoppen tijdens de behandeling, saboteren de behandeling Motivatie is noodzakelijk om hulp te aanvaarden

15 Motiverende gespreksvoering
Individueel gesprek gebaseerd op samenwerking om een motivatie verandering te ontlokken of te versterken Is respectvolle manier, maakt gebruik van verschillende stromingen

16 Basisvoorwaarden motiverende gespreksvoering voor persoon die afspraak wil/medicatie wil
Vertrouwen (bij familielid veronderstellen dat dit geen probleem is) Belang (belang om te veranderen moet groot genoeg zijn) Persoon dient ook kennis te hebben zelfwaarde

17 Wat is er nodig voor motiverende gespreksvoering
Grondhouding: respect Erkennend luisteren Meebewegen met de weerstand Verandertaal herkennen en bekrachtigen Verandertaal ontlokken (plannen (opdelen in haalbare stappen) en verbintenis (concrete doelen positief formuleren in handelingstaal) aangaan)

18 Schaalvraag: oef. In duo’s
Op een schaal van 1-10, hoe schat je je eigen bekwaamheid in om iemand te motiveren medicatie in te nemen? Bevraag je je partner: waarom geef je jezelf geen … (noem een lager cijfer dan hij/zij verteld heeft) Wat is er nodig om… (noem een iets hoger cijfer dan wat hij/zij vermeldt)

19 grondhouding Autonomie van de patiënt (wij kunnen hem niet veranderen)

20 Erkennend luisteren Doel: samenwerking/relatie versterken door aan te sluiten bij visie, waarden en doelen van de patiënt Eigen perspectief/visie/waarden opzij zetten Gespreksvaardigheden: reflecteren, open vragen, samenvatten

21 Verandertaal ontlokken en versterken
Ambivalentie onderzoeken: na- en voordelen bevragen (van het gewenst gedrag) Opbouwende bedoeling Mirakelvraag (veranderingswens vergroten) Vragen naar waarden (discrepantie waarden vs gedrag) schaalvraag

22 Meebewegen met weerstand
Weerstand: weerstandtaal, behoudtaal, gebrek aan conversatie (stilte) Weerstand als signaal (over de relatie) Weerstand heeft een opbouwende bedoeling Overtuig niet, heb begrip voor de patiënt

23 Meebewegen: technieken
Meebewegen: na- en voordelen bevragen Meegaan en herkaderen: ik wil niet naar een psychiater, ik heb geen zin om dit terug allemaal mee te maken. Ik begrijp dat je dit vreselijk vind, maar het toont ook dat je vechtlust hebt telkens opnieuw te proberen.

24 Hoe geef je de raad om naar een psychiater te gaan/ hoe kan ik iemand overtuigen medicatie te nemen
Pas communicatieregels toe en hou rekening met de stoornis die je vermoedt. Het is een boodschap die je brengt waarin je wil overtuigen. Drie aspecten zijn belangrijk: de formulering, het luisteren en begrip tonen en het overtuigen FORMULERING communicatie, enkele regels

25 -spreek duidelijk met eenvoudige woorden en korte zinnen (gebruik geen schrijftaal!), geef de voorkeur aan hoofdzinnen (12 tot 15 woorden) Beperk stopwoorden(euh, dus,…), 2x zelfde gedachte zeggen in andere woorden, onzekerheidsfrasen (echt, eigenlijk,…), vraagaanhangsels (of wel?nietwaar?)

26 Oefening: corrigeer volgende zinnen : ‘Jawel, dit moet mogelijk zijn…’, ‘Misschien kunnen we het zo doen, namelijk…’, ‘Ik denk wel dat we een goed kwartaal zullen krijgen’ Wees concreet, “kom ter zake” Oefen op voorhand door synoniemen te verzinnen voor bepaalde woorden. Dit verrijkt de woordenschat

27 Klinkers drukken emotie uit, wees hier bewust van!
Kijk de persoon aan Gebruik gepaste toonhoogte (de natuurlijke stem) , duidelijk artikuleren, houding en dergelijke meer

28 LUISTEREN EN BEGRIP TONEN
Begrip tonen doe je door te luisteren en door te laten blijken dat je de leefwereld van de andere persoon begrijpt Herhalen: Reflecteren: Parafraseren:

29 Samenvatten: Sleutelwoorden oppakken Beelden oppakken Beelden ontwikkelen

30 OVERTUIGEN Argumenten geven Inspireren-motiveren Vragen Bijval schenken

31 Verwijzen Onderhandelen Om een gunst vragen Macht gebruiken Valkuilen bij overtuigen De misleidende communicatietrucks van de gesprekspartner overnemen:

32 Schuld geven, kleineren, slachtofferrol aannemen, de zorgbehoevende zijn, verwijten, vermijden, zwijgen Begrijpen, uitgezonderd schizofrenen Niet volledig meegaan in hun wereld. Aangeven dat jijzelf jouw eigen belevingswereld hebt. Borderline: vertrouwensband heeft meer aandacht