Crisis, een ver-taalbaar vraagstuk?

Presentatie over: "Crisis, een ver-taalbaar vraagstuk?"— Transcript van de presentatie:

1 Crisis, een ver-taalbaar vraagstuk?
Reflecties vanuit de crisis-thuiszorg

2 Planning Deel I: Crisisbegeleiding: in het ZH of thuis
Het concept crisis -Essentie en ontstaan van crisis

3 Planning Crisis-interventie Pleidooi voor: Deel II:
een subjectiverende aanpak de gelaagdheid in de aanpak:

4 Planning Deel III De positie van de hulpverlener Handvaten

5 1.1. Crisiszorg in het ziekenhuis of thuis?
Mobiel Crisisteam IMPACT: ‘Intensief Mobiel Psychiatrisch Acuut Crisis Thuis’

6 Impact Intensieve hulp aan huis Multidisciplinair
Alle vormen van crisis

7 Intern: Thuis: Medicatie Geen toezicht Toezicht Geen permanentie
Geen beveiliging Geen gevoel van controle Medicatie Toezicht beveiliging permanentie Beschermende structuur Indruk van veiligheid, controle over crisis

8 Thuiszorg - Opname Beschermende omgeving Minder stigma
Veiligheid en rust Tijdelijk in regressie kunnen gaan Structuur Minder stigma Minder ingrijpend Eigen omgeving Rollen blijven opnemen Persoonlijker aanpak Context meer betrokken

9 1.2. De essentie van crisis

10 1.2.1. Hoe ontstaat crisis? Door een belangrijke verschuiving
in een bepaald evenwicht

11 1.2.1. Hoe ontstaat crisis? Levensthema’s: ziekte, pensioen…
Problematische situaties: onderdrukking, escalatie van spanning… Verlieservaring - Verlies aan betekenis Traumatische ervaring Psychiatrische crisis

12 Crisis is een rouwproces
= een bepaald evenwicht verliezen = ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden

13 Hoe toont crisis zich? Verwardheid Heftige of massale Angst Agressie Middelenmisbruik Agitatie Suïcide-dreiging Hopeloosheid Leegte (Zelf)destructief gedrag Isolement… …

14 1.2.3. Het concept crisis Toestand van ontreddering, angst, verwarring
grote hulpeloosheid Men kan de eigen mogelijkheden / krachten niet meer aanwenden

15 1.2.3. Het concept crisis Het IK staat op losse schroeven
De identiteit in chaos Gevoelswereld onderste boven gezet Verdedigingsmechanismen en coping mechanismen wankelen Massale angst Het lichaam ‘spreekt’ mee

16 Woordenloos zijn Zich niet meer tot de ander kunnen richten Versteend spreken

17 Basis Het belang van het subjectief spreken Het verhaal terug opbouwen
De crisis wordt ver-taald Dit maakt herstel mogelijk en kan een act voorkomen

18 G. Caplan: De crisis als een werkbaar moment bekijken:
herstel van het persoonlijk spreken beogen om het toestandsbeeld te veranderen en verder ageren te vermijden

19 Kan crisis een kantelpunt zijn?
 Vanuit acute lijdensdruk : Snel therapeutische relatie Snel voeling met onderliggende thema’s Sterk vatbaar voor verandering

20 Japanse betekenis woord crisis:
een moment van explosie maar ook hoop. Er is een voor en een na. Het is een breekpunt/kantelpunt’

21 Kader Het herstel van het persoonlijk spreken Een vertaling van crisis
Een kanteling

22 Het gesproken woord als instrument…
1.3. Casus Het gesproken woord als instrument…

23 casus Het chaotische zelfgevoel in de crisis Identiteit verliezen
Greep krijgen op zichzelf, doorheen het spreken

24 Deel II 1. Crisisinterventie in de thuiszorg
Crisisfase: = werken met de dringendheid Herstelfase: = inzetten op preventie

25 1ste fase: crisisopvang:
Risico-taxatie Rust installeren Containing / Vertrouwensrelatie Het hier en nu Structuur : Hoe de dag doorkomen? Spanningsreductie, oorzaken duiden Suïcide- preventie : crisiskaart Context betrekken en ondersteunen

26 2de fase : herstelfase: Verklaringsmodel voor cliënt Empowerment
Hervalpreventie Motiveren tot vervolgzorg

27 Investeren in : de therapeutsche relatie het werken met het verhaal

28 1.2. Investeren in de therapeutische relatie
‘Jullie hebben echt geluisterd, ik werd ernstig genomen, jullie hebben me niet alleen gelaten…’

29 1.3. Investeren in het ‘verhaal’
Iemands verhaal = iemands persoonlijke waarheid

30 De eigenheid terugvinden
Begrijpen van de crisis: Punt van verlies?

31 ‘… Ik zie nu klaarder wat het juist is dat me zo geraakt heeft, en waarom het me zo ondersteboven zet. Ik kan het beter begrijpen, daardoor heb ik mijn ‘ik’ terug. Er draait nog van alles in mijn hoofd maar in de betere richting, ik heb de weg nog niet gevonden maar heb toch al wat grond onder de voeten, het is niet meer: zwalpen en geen kant meer op kunnen.’

32 Verhaal reconstrueren = helend:
Rust, structuur, orde in gedachten

33 2. Pleidooi voor gelaagdheid in de aanpak
Wat is fundamenteel in de crisis?

34 Interventies: Rouw Zoeken naar het Punt van verlies : wat is de trigger vd crisis ? Erkenning Helpen aanvaarden

35 Interventies: Relaties
Rust brengen in de relatie Zelfzorg Nadruk op eigen verlangen, eigen keuzes Loskomen van de druk van de ander Terug in relatie brengen

36 Een pijnlijk verleden B.Schlink De voorlezer ‘De lagen in ons leven liggen zo dicht op elkaar dat we in het latere altijd het vroegere tegenkomen, niet als iets wat afgehandeld is, maar actueel en levend’

37 ‘het overlijden van mijn man is verschrikkelijk, maar wat ik niet had verwacht, is dat ook de ellendige periode in mijn jonge jaren (met de scheiding van mijn ouders) daardoor terug naar boven zou komen, in volle kracht … Terwijl ik dacht dat ik het verwerkt had.’

38 Interventies: De vingers leggen op : -onderliggende oorzaken
-diepere lagen in persoonlijke geschiedenis

39 Valkuil Niet alle registers opentrekken: delicaat! Rust Kantelpunt

40 Casus: Crisis als moment om af te rekenen met het verleden’

41 Deel III De positie van de hulpverlener
Gegijzeld in crisis?

42 Casus Het gezin in crisis Het effect op de hulpverleners

43 3.1. Traumatische overdracht
Geïnfecteerd door crisis = onze achillespees Gevolgen: Onderschatten van eigen competenties

44 Hoe mee omgaan? 1. Begrijpen van tegenoverdracht:
Tunnelvisie van cliënt overnemen 2. Teruggeven via taal Ver-talen wat wij zelf voelen

45 Rationaliseren, minimaliseren,…
Opletten voor ‘immuniteit’ Een stukje meegaan in de crisis = Evenwichtsoefening

46 3.2. Interventie en tijd Sterk appèl Gegijzeld in crisis
Crisis = een All-In-formule: risico inbegrepen! Crisiskoorts: Ik MOET NU iets DOEN !

47 De dragende relatie (1) Vertrouwen op het luisteren Twijfelen mag
Geen antwoord geven kan het juiste antwoord zijn Toegeven onmacht

48 De dragende relatie (2) Cliënt = competente volwassene
In cliënt geloven Cliënt is zelf verantwoordelijk Wij zijn geen oplossers, wel consulenten

49 Onze belangrijkste blikvernauwing
= denken dat we cliënt tegen zichzelf moeten beschermen

50 3.3. Het ver-dragen van crisis
Het team als draagvlak Ont-schuldigen

51 Besluit Creëer een subjectief spreken Help de crisis te vertalen
De gelaagdheid Orde in de puzzel Bestaansrecht