Hoofdstuk 12 Beleggingsfondsen

Hoofdstuk 12 Beleggingsfondsen
Beleggingsleer Siem de Ruijter Jan Van Doorslaer Hoofdstuk 12 Beleggingsfondsen

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Definitie Beleggingsportefeuilles samengesteld door financiële instelling Andere term ICB’s Instellingen voor Collectieve Beleggingen Geld van verschillende beleggers wordt samengebracht gemakkelijker om zo gespreide beleggingsportefeuille samen te stellen Fonds kan beleggen in (mix) van aandelen, obligaties, kortetermijnbeleggingen, vastgoed … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Definitie Met relatief klein vermogen kan men gespreide portefeuille opbouwen Voor kleinere portefeuilles liggen kosten fonds vaak lager dan zelf aan- en verkooptransacties te doen Beheer door professionals met nodige expertise Mogelijkheid om te beleggen in regio’s die veraf liggen/minder gekend zijn bv. beleggen in Chinese aandelen via fonds © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Definitie Aantal ICB’s voorbije decennia sterk gestegen voorbeeld: zie overzicht fondsen dagelijks gepubliceerd in De Tijd Voorbeeld p. 286 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Soorten Open en gesloten fondsen Aandelenfondsen Obligatiefondsen Monetaire fondsen Gemengde fondsen Fondsen met kapitaalbescherming en klikfondsen Trackers of Exchange Traded Funds (ETF) Paraplufondsen of dakfondsen Hefboomfondsen of Hedge Funds Tak 21 Tak 23 Pensioenfondsen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Open en gesloten fondsen
Beleggingsfonds met veranderlijk kapitaal = BEVEK = open fonds (‘open-end fund’) Aantal aandelen kan stijgen/dalen veel interesse in fonds: er worden nieuwe aandelen gecreëerd meer mensen treden uit dan in beheerders kopen aandelen op en vernietigen ze Men kan ook gedeeltelijke aankopen doen voorbeeld: men belegt EUR men krijgt 21,74 stukken aan 46 EUR per stuk © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Beleggingsfonds met vast kapitaal = BEVAK = gesloten fonds (‘closed-end fund’) Aantal aandelen ligt bij aanvang fonds vast worden verhandeld op de beurs alleen kopen of verkopen als er tegenpartij is prijs afhankelijk van vraag en aanbod Niet mogelijk een gedeelte van fonds te kopen voorbeeld: EUR – inventariswaarde 300 EUR ofwel koopt men 3 stuks voor 900 EUR ofwel koopt men 4 stuks voor EUR © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Bevek kapitalisatietype winsten blijven in bevek en worden herbelegd distributietype keren dividend uit Bevak altijd distributietype beurswaarde kan afwijken van intrinsieke waarde © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Intrinsieke waarde (IW) werkelijke waarde o.b.v. meest recente koers beleggingen van het fonds houdt rekening met nog uit te keren dividenden, ontvangen rente, nog te betalen transactiekosten … kosten die fonds zelf in rekening brengt voor beheer © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Voorbeeld p. 288 aandeel 1: ,00 EUR lening: ,00 EUR aandeel 2: ,50 EUR intresten: 24 248,50 EUR aandeel 3: ,00 EUR kosten: 500,00 EUR totaal bezit: ,50 EUR totaal schuld: ,50 EUR © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Aandelenfondsen Je koopt stukje ruim gediversifieerde aandelenportefeuille Fondsen met specifieke specialisatie geografische fondsen sectorfondsen Geografische fondsen bepaalde regio België, Amerika, landen van de eurozone, China … je hebt bv. interesse in opkomende markten MAAR zelf niet de kennis, ervaring … om individuele aandelen te selecteren DAN mogelijk om fonds aan te kopen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Geografische fondsen Hoe vinden? site financiële instelling / De Tijd - fondsenzoeker Morningstar p. 289 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Aandelenfondsen Sectorfondsen farmacie, financiële sector, telecommunicatie, distributie … belegger richt zich tot bepaalde sector (en niet beurs in het algemeen) bepaalde sectoren kunnen sterker groeien dan anderen opgelet: bij terugval van de beurs kunnen bepaalde sectoren sterker worden getroffen dan anderen voorbeeld: crisis 2008 – financiële sector © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Aandelenfondsen Actieve strategie <> passieve strategie Actieve strategie doel om beter te presteren dan bepaalde referentie of ‘benchmark’ voorbeeld: aandelenfonds België kan men als benchmark BEL20 nemen doel bereikt als benchmark jaarlijks wordt verslagen maar: dus ook mogelijk dat fonds slechter presteert © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Aandelenfondsen Actieve strategie <> passieve strategie Passieve strategie fonds op zelfde manier samengesteld als benchmark die wordt gevolgd niet de bedoeling om beter te presteren dan benchmark p. 290 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Obligatiefondsen Belegt hoofdzakelijk in obligaties, kasbons en termijnrekeningen met minimale looptijd van 3 jaar Omdat emittent obligatie failliet kan gaan best vermogen te spreiden over meerdere obligaties men kan dit doen d.m.v. obligatiefonds © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Obligatiefondsen Soorten geografische obligatiefondsen sectorale obligatiefondsen volgens uitgiftemunt (EUR, USD …) aard van de emittent (staten, ondernemingen, instellingen) kredietwaardigheid van de debiteuren … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Obligatiefondsen Zonder vaste looptijd <> met vaste looptijd Zonder vaste looptijd obligaties worden actief beheerd regelmatig aan- en verkopen van obligaties looptijd onbeperkt Met vaste looptijd passief beheer als obligaties op vervaldag komen worden ze terugbetaald © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

p. 291 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Monetaire fondsen Beleggen hoofdzakelijk in kortlopende beleggingsvormen zoals termijndeposito’s, obligaties met korte resterende looptijd, schatkistcertificaten, commercial paper … gemiddelde looptijd ongeveer 6 maanden (< 12 maanden) Stabiele return – zeer laag risico Te vergelijken met spaarrekening/termijnrekening op korte termijn alternatief voor kortetermijnbelegger opgelet: er moeten wel kosten betaald worden Voorbeeld p. 291 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Gemengde fondsen Beleggen in aandelen, obligaties en liquiditeiten Via 1 fonds: mooi gespreide portefeuille ! Indeling volgens beleggingsstrategie offensieve/agressieve/dynamische fondsen hoofdzakelijk in aandelen neutrale fondsen evenwichtige verdeling over A, O & L defensieve fondsen hoofdzakelijk in obligaties Hoe langer beleggingshorizon Hoe meer belegger kan kiezen voor offensieve fondsen MAAR: daarom hoeft hij dat niet te doen! Zie vuistregels: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Gemengde fondsen - vuistregels
Belegginshorizon: 5 jaar kies voor defensief gemengde fondsen gemiddeld 70 % obligaties en 30 % aandelen Beleggingshorizon: 10 jaar kies voor neutrale gemengde fondsen gemiddeld 50 % obligaties en 50 % aandelen Beleggingshorizon: > 10 jaar kies voor dynamische fondsen gemiddeld 30 % obligaties en 70 % fondsen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Fondsen met kapitaalbescherming Klikfondsen
Belegger krijgt garantie dat hij op VVD kapitaal geheel terugkrijgt of gedeeltelijk terugkrijgt (bij gedeeltelijke bescherming) Kapitaalgarantie geldt enkel op VVD houdt geen rekening met kosten en taksen Indien belegger fonds verkoopt voor VVD krijgt hij de op dat moment geldende inventariswaarde © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Volgt meestal resultaat van bepaalde index Mogelijke return die wordt geboden afhankelijk van wat tijdens bepaalde periode gebeurt met betreffende beursindex, pakket aandelen … zeer veel varianten! niet altijd even eenvoudig te begrijpen voor belegger! © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Hoe zorgt FI voor kapitaalgarantie? grootste deel wordt belegd in vastrentende beleggingen (termijnrekeningen, obligaties …) dit zorgt ervoor dat de belegger zijn startkapitaal terugkrijgt beheerder fonds: berekent actuele waarde van de toekomstige rente-inkomsten van die belegging met dat bedrag worden opties gekocht op de gevolgde index die zorgen voor eventuele meerwaardes © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Start van deze fondsen belegger kreeg op VVD bepaald percentage van de stijging van de onderliggende index voorbeeld: 75 % van de stijging van de BEL20 Later: nieuwe formules formules waarbij jaarlijkse een bepaald percentage werd vastgeklikt = klikfondsen p. 294 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Voorbije jaren vele traditionele kasbonbeleggers zijn massaal overgestapt aantal beschikbare formules sterk toegenomen formules die minimumrendement voorop stellen betere prestatie dan onderliggende waarde geven voorbeeld: 120 % (of meer) wordt doorgerekend in de bepaling van de meerwaarde ... © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

CCPI-techniek = techniek voor gedeeltelijke kapitaalbescherming = Constant Proportion Portfolio Insurance bij aanvang fonds wordt afgesproken hoeveel fonds gedurende bepaalde periode maximaal mag dalen voorbeeld: 10 % gedurende 1 jaar. De ‘floor’ zal dan 90 % bedragen fonds bestaat uit risicovol en risicoloos gedeelte als beurs tijdens bepaalde periode fors begint te dalen zullen risicovolle beleggingen worden omgezet in risicoloze zodat de waarde van het fonds niet zal dalen onder de floor © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Bron: Datum: p © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Trackers of Exchange Traded Funds (ETF’s)
Beursgenoteerde beleggingsfondsen Volgen zo nauwkeurig mogelijk beursindex passief beheer samenstelling tracker = samenstelling index mogelijkheden: landenindex, sectorindex … Worden continu op beurs verhandeld Open-end fondsen Eenvoudig en vlot te verhandelen market makers zorgen voor bieden laatprijzen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Wordt uitgegeven door bank of gespecialiseerd bedrijf faillissement uitgever geen gevolgen voor bezitter tracker Liquiditeit gewaarborgd door één of meer liquiditeitsverschaffers of market makers = professionele partijen die altijd verplicht zijn om aankoop- en verkoopprijzen te afficheren © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Koers tracker komt grofweg overeen met bepaald % van index die hij volgt om verhandelbaarheid te vergroten wordt indexstand gereduceerd tot bv. 1/10de of 1/100ste voorbeeld: index en verhouding = 1/100ste koers tracker zal in de buurt van 25 liggen Voorbeeld p. 296 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Elke dag wordt op vast tijdstip officiële NAV berekend en bekend gemaakt = Net Asset Value = theoretische waarde van een tracker gebaseerd op de actuele waarde van de samenstellende aandelen gecorrigeerd met opgebouwde dividenden en gemaakte beheerskosten Beheerder berekent ook voortdurend indicatieve NAV geeft marktpartijen en beleggers de mogelijkheid om te zien of tracker onder- of overgewaardeerd is koers zal door marktpartijen zoveel mogelijk in lijn gebracht worden met onderliggende index p © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Link video: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Interessante sites Lyxor iShares State Street Global Advisors (SPDR) Think capital … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Paraplufondsen of dakfondsen
Fondsen die beleggen in andere fondsen aantal fondsen worden met elkaar gecombineerd beheerder kan deze combinatie wijzigen (bij actieve beleggingsstrategie) men verkrijgt zo een ‘superdiversificatie’ Bij te grote spreiding zal kans zijn dat men benchmark zal verslaan beter zal doen dan marktgemiddelde © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Paraplufondsen of dakfondsen
Bestaan heel wat soorten sommige beleggen alleen in aandelenfondsen andere zijn gemengd (aandelen, obligaties,…) Voor belegger niet gemakkelijker om met elkaar te vergelijken Bij open architectuur wordt ook gekozen uit fondsen van andere financiële instellingen Voorbeeld p © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Andere interessante video’s
Alex.nl Beleggingsfondsen Trackers … KBC Systematisch beleggen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Hefboomfondsen of Hedge Funds
Speculatieve fondsen met alternatieve beleggingsstrategie Doel: hoger dan gemiddelde marktreturn behalen Hoe? door gebruik te maken van hefboomeffect men leent geld en gaat dit beleggen als return beleggingen > intrest lening hefboomeffect fonds gaat long, short en combinaties hiervan © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Hefboomfondsen of hedge funds
Kenmerken duizenden hedge funds actief streven absolute return na hanteren geen klassieke beleggingsstrategie vaak gevestigd in belastingparadijs beheerders worden rijkelijk vergoed soms tot meer dan 20 % van behaalde return veel vrijheid bij beheer mogelijk om volledig kapitaal in 1 aandeel te beleggen grote bedragen in opties en andere afgeleide producten beheerders zijn geen uitleg verschuldigd over keuzes die ze maken – geen verplichting informatie te verstrekken verboden om reclame te maken instapbedrag doorgaans hoog soms tot > 1 mio. USD begoede particulieren en institutionele beleggers © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Hefboomfondsen of hedge funds
‘Streven absolute return na’ fonds presteert over bepaalde periode – 4 % benchmark over die periode – 6 % klassiek fonds: beheerder is tevreden want hij heeft beter gepresteerd dan marktgemiddelde hedge fund: beheerder moest een positief rendement neerzetten – zijn vergoeding wordt berekend o.b.v. positieve return © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Belangrijkste risicofactoren bij hedge funds gebrek aan controle er wordt vaak niet gezegd in wat wordt belegd heel wat (institutionele beleggers) knappen daar op af rol van de beheerder moet getalenteerd en integer persoon zijn stopt wel meestal deel van eigen kapitaal in het fonds liquiditeit op sommige momenten moeilijk om uit fonds te stappen (bv. bij moeilijke beurstijden) © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

p © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

beleggen in hedge funds in België ? mogeljk sinds 2003 maar enkel onder de vorm van TAK23-beleggingsfondsen het moet gaan om dakfonds fonds moet kapitaalgarantie bieden © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Beleggingsfondsen in een verzekeringsjasje TAK 21 en TAK 23 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

TAK 21 Levensverzekeringsproduct met kapitaalgarantie Belegger kan eenmalig een kapitaal storten met bepaalde regelmaat premie storten Meeste TAK21 werken met overlijdensdekking bij overlijden van de verzekerde wordt verzekerd kapitaal uitgekeerd aan begunstigde die werd aangeduid bij afsluiten van het contract als verzekerde nog in leven is op einddatum contract wordt verzekerde bedrag aan hem gestort einddatum contract = vaak pensioenleeftijd © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

TAK 21 TAK 21 met fiscaal voordeel onder bepaalde voorwaarden mogen premies worden afgetrokken van belastbaar inkomen beperkt tot een bepaald bedrag opgelet: verzekerde kapitaal wordt dan wel belast op de vervaldag dit wordt uitgebreid besproken in hoofdstuk 13 TAK 21 zonder fiscaal voordeel geen fiscale aftrek van premies maar ook geen belasting verschuldigd op vervaldag © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

TAK 21 – twee systemen TAK 21 met basisopbrengst + winstdeelname basisopbrengst = gegarandeerde jaarlijkse minimumopbrengst wordt bij aanvang vastgesteld kan niet meer worden gewijzigd tijdens looptijd winstdeelname afhankelijk van de prestatie van het fonds TAK 21 waarbij opbrengst volledig bestaat uit winstdeelname geen gewaarborgd rendement rendement kan dus bepaalde jaren 0 % zijn © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

TAK 21 Gestorte premies worden door uitgevende maatschappij herbelegd in hoofdzakelijk defensieve producten waarom? Regels opgelegd door FSMA gevolg? Rendement eerder aan lage kant – te vergelijken met klassieke spaarproducten In aantal gevallen: vrijstelling roerende voorheffing voorwaarden verzekeringsnemer neemt overlijdensdekking van minimaal 130 % of looptijd bedraagt minstens 8 jaar en 1 dag © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

TAK 23 Risicoprofiel: hoger dan TAK 21 meestal geen kapitaalgarantie / minimumrendement doel: hogere return halen dan TAK 21 Voorwaarden vrijstelling roerende voorheffing idem dan bij TAK 21 Stortingen kunnen niet in aanmerking komen voor belastingaftrek © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

TAK 21 / 23 <> beleggingsfondsen
Belangrijk verschil op vlak van veiligheid Bij faillissement uitgevende instelling bij beleggingsfondsen stukken worden voor belegger bewaard bij faillissement uitgevende instelling blijft belegger gewoon eigenaar bij verzekeringen stukken worden door uitgevende instelling opgenomen op haar actief op het passief wordt de schuld geboekt t.o.v. belegger als verzekeraar failliet gaat: mogelijk een probleem voor belegger © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Zie uitgebreide bespreking in Hoofdstuk 13 Pensioensparen
Pensioenfondsen Zie uitgebreide bespreking in Hoofdstuk 13 Pensioensparen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Veiligheid Standaarddeviatie Morningstar Risico Andere beoordelingen (Tijd kronen …) Sharpe Ratio Risico door soort fonds Portefeuillerisico Operationele risico’s Kostenrisico Kwalitatieve rating Risicoklasse door FSMA © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Standaarddeviatie Risico: volatiliteit Hoe meten? Standaarddeviatie Wat is het? Hoe sterk wijkt de return tijdens bepaalde periode af van het gemiddelde? Standaarddeviatie = laag return van het fonds is op regelmatige basis constant in vergelijking met referentiepunt (bv. beursindex) Standaarddeviatie = hoog serieuze afwijkingen in return in vergelijking met referentiepunt zowel afwijkingen naar boven als naar beneden toe © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Standaarddeviatie Kan alleen gebruikt worden in vergelijking met soortgelijke fondsen Voorbeelden sectorfondsen hogere SD dan fondsen die algemene beursindex volgen aandelenfondsen zullen hogere SD hebben dan obligatiefondsen … Voorbeeld p. 304 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Standaarddeviatie Nadeel Winsten worden op dezelfde manier behandeld als verliezen Belegger Vindt het realiseren van verlies erger dan het wat minder realiseren van winst © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Standaarddeviatie Morningstar Heeft daarom Morningstar Risico ontwerpen Details berekening: Kort: Fondsen worden vergeleken met soortgelijke fondsen Verliezen tellen in score zwaarder mee naar winst Morningstar risico kan variëren van HOOG: de 10 % meest risicovolle fondsen LAAG: de 10 % minst risicovolle fondsen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Morningstar Morningstar risico fondsen worden vergeleken met soortgelijke fondsen binnen dezelfde Morningstar Categorie verliezen tellen in score zwaarder mee naar winst Morningstar risico kan variëren van HOOG: de 10 % meest risicovolle fondsen LAAG: de 10 % minst risicovolle fondsen Voorbeeld p. 304 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Morningstar Hanteert verschillende tools om fondsen te evalueren Kwantitatieve fondsenanalyse Sterren (0 – 5) Fondsen met hogere score Slagen er beter in om meer return te halen Met het risico dat wordt genomen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Morningstar Hanteert verschillende tools om fondsen te evalueren Kwalitatieve fondsenanalyse Impaired/Inferior/Standard/Superior/Elite er wordt aandacht geschonken aan kwaliteit van de fondsenbeheerder(s) processen en technieken die worden toegepast organisatie die het beleggingsfonds uitgeeft relevante rendementen en risico’s uit het verleden kosten die worden aangerekend voor het vermogensbeheer © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Bron: – selectie fondsen van Petercam Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Interessante sites handleidingen over hoe met de site te werken uitgebreide fondsendatabase fondsenscreener maar ook heel wat informatie over aandelen ETF’s … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Andere beoordelingen Andere beoordelingen door De Tijd Standard & Poor’s kronen (0 – 3) 0 = slechtste beoordeling ; 3 = beste beoordeling beoordeling op basis van prestaties en genomen risico specifieke methodologie die zorgen dat kronen meer voorspellend karakter hebben toch opletten: is op basis van verleden voorspellend karakter moet dus genuanceerd worden © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Bron: – selectie fondsen van Bank Delen Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Bron: Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Sharpe ratio 𝑠ℎ𝑎𝑟𝑝𝑒 𝑟𝑎𝑡𝑖𝑜= 𝑗𝑎𝑎𝑟𝑙𝑖𝑗𝑘𝑠 𝑟𝑒𝑛𝑑𝑒𝑚𝑒𝑛𝑡 𝑓𝑜𝑛𝑑𝑠 −𝑟𝑖𝑠𝑖𝑐𝑜𝑣𝑟𝑖𝑗 𝑟𝑒𝑛𝑑𝑒𝑚𝑒𝑛𝑡 𝑣𝑜𝑙𝑎𝑡𝑖𝑙𝑖𝑡𝑒𝑖𝑡 𝑣𝑎𝑛 ℎ𝑒𝑡 𝑓𝑜𝑛𝑑𝑠 Eenvoudige ratio Belangrijkste parameters outperformance van het fonds t.o.v. risicoloze rente risico meet hoeveel return een fondsenbeheerder realiseert per eenheid risico hoge ratio: gunstige verhouding return / risico lage ratio: ongunstige verhouding return / risico Opgelet: bij negatieve return krijgt men hoge ratio bij ongunstige verhouding © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Sharpe ratio Ontwikkeld door William F. Sharpe geboren 16 juni 1934 in Boston verbonden aan Stanford University Nobelprijs economie 1990 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Standaarddeviatie, Morningstar risico, Sharpe ratio …
Gebaseerd op historische resultaten Zegt dit iets over de toekomst van het fonds!? Verdere analyse nodig © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Risico’s door soort fonds
Verschillen in risico’s door aard fonds aandelenfondsen obligatiefondsen monetaire fondsen … Verschillen binnen elke categorie aandelenfonds large caps aandelenfonds small caps aandelenfonds biotech © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Portefeuillerisico Concentratierisico Concentratie in beperkt aantal aandelen in bepaalde sector in bepaalde landen / regio’s © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Portefeuillerisico Concentratie in beperkt aantal aandelen Voorbeeld concentratie in beperkt aantal aandelen beheerder belegt in beperkt aantal aandelen fonds zeer gevoelig voor verkeerde beslissingen beheerder indien één van de aandelen in problemen komt heeft dat grote invloed op return portefeuille Maatstaf procentuele gedeelte in 10 belangrijkste posities © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Portefeuillerisico Concentratie in bepaalde sector Sectorfonds Cyclische fondsen presteren sterk bij groeiende economie worden sterk afgestraft bij terugval economie © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Portefeuillerisico Concentratie in bepaalde landen / regio’s Europa / VS Bepaalde specifieke regio’s Opkomende landen BRIC-landen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Portefeuillerisico Concentratierisico ook bij obligatiefondsen mogelijk! Voorbeeld: voor kredietcrisis werden hoogrentende obligatiefondsen en fondsen die belegden in opkomende markten beschouwd als veilig kredietcrisis deed prijzen sterk dalen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Operationele risico’s
Te maken met alledaagse werking fonds Voorbeeld: vertrek fondsenbeheerder kan gevolgen hebben voor toekomstige werking fonds return © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Kostenrisico’s Kosten die verrekend worden in return Als fonds daalt in waarde wil dat niet zeggen dat kosten mee zullen dalen moeten dan verdeeld worden over minder vermogen kosten per participatie stijgen TER = Total Expense Ratio fondsen moeten deze verplicht berekenen en publiceren benaming verwarrend! bevat WEL de beheerskosten bevat NIET de intresten transactiekosten © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Kwalitatieve rating Ratio’s en standaardeviaties berekenen en interpreteren niet eenvoudig o.a. Morning Star rating moet hierbij helpen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Risicoklasse FSMA Ontwikkeld door FSMA i.s.m. BEAMA BEAMA = Belgische vereniging voor Asset Managers Werking gebaseerd op returns uit het verleden over periode van 5 jaar (tenzij fonds minder lang bestaat) maakt gebruik van standaarddeviatie 7 klassen gaande van 0 - 6 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Risicoklasse FSMA Klasse 0 standaarddeviatie ligt tussen 0 % - 2,5 % Klasse 6 standaardeviatie ligt hoger dan 30 % Hoe lager de klasse hoe lager de standaarddeviatie dus hoe lager de risicoklasse waartoe fonds behoort Moet vermeld worden in prospectus bij jaarlijks herzienbare informatie p. 310 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Liquiditeit Open-end fondsen liquiditeit gegarandeerd door uitgevende instelling nooit een probleem om stukken te kopen/verkopen opgelet: wel geen garantie over prijs Closed-end fondsen geen gegarandeerde liquiditeit prijs bepaald door vraag en aanbod er moet tegenpartij zijn voor grote fondsen geen probleem © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Liquiditeit Fondsen met kapitaalbescherming/klikfondsen hebben bepaalde looptijd niet de bedoeling ze voor VVD te verkopen opgelet: kapitaalbescherming geldt enkel op VVD bij vervroegde verkoop: mogelijke minderwaarde Trackers of ETF’s steeds voldoende liquiditeit zijn open-end fondsen altijd minstens 2 liquidity providers die optreden als tegenpartij © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Liquiditeit TAK 21 / TAK 23 mogelijkheid om tussentijds geld op te nemen opgelet: soms is men dan vrijstelling roerende voorheffing op intresten wel kwijt zie ook voorwaarden vrijstelling en hoofdstuk fiscaliteit © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Return Op basis van intrinsieke waarde van het fonds waarde van alle posities x aantal effecten in portefeuille kosten fonds in mindering brengen beheerloon, bewaarloon en administratieve kosten worden elke dag pro rata aangerekend op IW dit resultaat delen door aantal uitstaande participaties Publicatie met twee dagen vertraging men moet wachten op slotkoersen dag erna berekenen IW dag erna publicatie Voorbeeld p. 311 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Return 𝑅𝑒𝑡𝑢𝑟𝑛 𝑣𝑎𝑛 𝑒𝑒𝑛 𝑏𝑒𝑙𝑒𝑔𝑔𝑖𝑛𝑔𝑠𝑓𝑜𝑛𝑑𝑠= 𝑃 1 +𝐷 − 𝐾 1 − 𝑃 0 ×100 𝑃 0 + 𝐾 0 waarbij: P0 = aankoopprijs fonds; P1 = verkoopprijs fonds of waarde op het einde van de evaluatieperiode; D = het uitgekeerde dividend tijdens de evaluatieperiode; K0 = aankoopkosten; K1 = verkoopkosten. p. 310 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Return Type fonds kapitalisatiefonds intresten, dividenden en meerwaarden worden herbelegd distributiefonds keert dividend uit deel kan wel in het fonds blijven Als fonds dividend uitkeert kan men ook dividendrendement berekenen Waarbij: D = het dividend; P = de koers van het fonds. 𝑑𝑖𝑣𝑖𝑑𝑒𝑛𝑑𝑟𝑒𝑛𝑑𝑒𝑚𝑒𝑛𝑡= 𝐷 𝑃 ×100 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Return Soort fonds speelt rol Historisch aandelenfondsen hoogste return obligatiefondsen doorgaans veiliger return stuk lager gemengde fondsen return tussen aandelen- en obligatiefondsen Grote verschillen afhankelijk van welk type aandelen-, obligatie- of gemengd fonds de periode … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Return Fondsen met kapitaalbescherming/klikfondsen Return in functie van onderliggende waarde die wordt gevolgd enorm aanbod aan verschillende producten huidige aanbod? klikfonds: deel van return wordt tussentijds vast geklikt Voorbeeld p. 313 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Return Trackers of ETF’s volgt waarde onderliggende index worden wel kosten aangerekend TAK 21 gewaarborgde minimumrente + winstdeelname aftrek kosten, beurstaks en eventueel roerende voorheffing over lange periode: normaal wat hoger dan klassieke spaarrekening TAK 23 bedoeling meer return te realiseren dan TAK 21 hoger risicogehalte geen minimumrendement afhankelijk van prestaties beurs p © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Fiscaliteit Beurstaks Belasting op meerwaarde Het Europees paspoort voor beleggingsfondsen Fiscale behandeling van de vastgoedbevak © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Beurstaks Afhankelijk van type en soort beleggingsfonds beursgenoteerde beleggingsfondsen – distributietype aankoop: 0,09 % verkoop: 0,09 % beursgenoteerde beleggingsfondsen – kapitalisatietype aankoop: 1 % verkoop: 1 % niet- beursgenoteerde beleggingsfondsen geen beurstaks behalve: verkoop kapitalisatiefondsen – beurstaks 1 % TAKS 21/TAK 23 aankoop: verzekeringstaks van 1,1 % © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Belasting op de meerwaarde
Vrij complexe materie BEVEK distributietype dividend wordt belast aan 21 % roerende voorheffing (of 25%) kapitalisatietype meerwaarde onbelast uitzondering: obligatiefondsen (zie verder) BEVAK wettelijk verplicht om dividend uit te keren dividend wordt belast aan 21 % roerende voorheffing (of 25 %) meerwaarde belastingvrij © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Belasting op de meerwaarde
Obligatiefondsen nieuwe regelgeving sinds bij verkoop obligatiefonds roerende voorheffing op volledige meerwaarde 3 voorwaarden het fonds moet minimaal 40 % in obligaties of vastrentende instrumenten beleggen (wordt misschien 25 %) het moet over een Europees paspoort beschikken het moet van het kapitalisatietype zijn voorbeeld men koopt obligatiefonds voor 100 EUR men verkoopt het na aantal jaren voor 120 EUR betaalt men 21 % roerende voorheffing op de meerwaarde (20 EUR) (of 25 % RV) © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Het Europees paspoort Wat? label waardoor fonds in heel Europa zonder beperkingen mag verkocht worden Voorwaarden? er moeten bepaalde investeringscriteria gerespecteerd worden Voor welke fondsen? aandelen-, obligatie-, gemengde-, monetaire en dakfondsen fondsen met onbepaalde looptijd geen kapitaalbescherming © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Het Europees paspoort - voorwaarden
Investeringscriteria (spreiding fonds) mag niet meer dan 10 % worden belegd in 1 aandeel/effect alle participaties met belang tussen 5 % - 10 % mogen maximaal 40 % van de portefeuille innemen index- en dakfondsen: wel toegelaten meer dan 10 % in effect te beleggen Aandacht voor informatie die wordt verstrekt eenvoudige prospectus die elk jaar word geactualiseerd met rendementscijfers duidelijke uitsplitsing van aangerekende kosten (transparantie) risiconiveau moet aangegeven worden op verschillende vlakken (inflatie-, markten rendementsrisico) © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Het Europees paspoort Discussie over berekening belastbare meerwaarde geen wettelijke basis voor correcte berekening beheerders passen daarom ‘best practice’ toe Taxable Income per Share (TIS) wordt bepaald bij aankoop fonds = bedrag per deelbewijs dat betrekking heeft op de renteopbrengsten van het fonds wordt opnieuw bepaald bij verkoop fonds 21 % RV op verschil tussen beide TIS-waardes (of 25 %) Voorbeeld p. 317 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Het Europees paspoort Discussie over definitie kapitalisatiefondsen principe: fondsen die geen dividenden uitkeren praktijk: ook meeste distributiefondsen vallen onder meerwaardetaks oorzaak? wet vereist dat distributiefondsen in hun statuten vermelden dat ze alle inkomsten (meerwaarde en intresten) uitkeren in de vorm van een dividend vanuit normale en gezonde financiële politiek bijna niet mogelijk daarom meeste beheerder aanpassing statuten niet gedaan © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Fiscale behandeling vastgoedbevak
Niet onderworpen aan vennootschapsbelasting Voorwaarde: minstens 80 % van de nettowinst wordt uitgekeerd onder de vorm van dividenden Roerende voorheffing op dividenden normaal tarief: 21 % (of 25 %) tarief van 0 % als meer dan 60 % van de vastgoedportefeuille uit residentieel vastgoed bestaat Voorbeeld p. 318 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Kosten Instap- en uitstapkosten Total Expense Ratio (TER) Invloed van kosten op de return © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Instap- en uitstapkosten
Meestal % op prijs van het fonds op dat ogenblik éénmalig te betalen bij instap en/of uitstap kunnen variëren tussen 0 % - 5 % Grote verschillen tussen fondsen onderling financiële instellingen Kosten fondsen binnen zelfde categorie vergelijken op Daarnaast nog andere jaarlijkse kosten beheerloon, bewaarloon, kosten administratief agent en transactiekosten © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Total Expense Ratio (TER)
TER bestaat uit beheerloon = vergoeding beheerder fonds hoe complexer beheer, hoe duurder actief beheerde fondsen <> passief beheerde fondsen bewaarloon = vergoeding voor financiële instelling die de bezittingen van fonds onder bewaring neemt kosten administratieve agent = kosten voor boekhouding fonds + bereken intrinsieke waarde TER staat in prospectus Opgelet: TER bevat niet intresten transactiekosten p. 319 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Voor- en nadelen Voordelen risicospreiding professioneel beheer gewaarborgde transparantie wettelijke reglementering prospectus, half- en jaarverslagen elk fonds is aparte nv (dus controle door aparte revisor) controle door FSMA fiscale voordelen kapitalisatiefondsen: meestal geen roerende voorheffing fonds kiezen dat aan risicoprofiel beantwoord © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Voor- en nadelen Nadelen beheerskosten die aardig kunnen oplossen Kapitaalgarantie vaak duur onder de vorm van lagere return © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Ethisch beleggen Grotere aandacht sinds begin jaren ‘90 Synoniemen duurzaam beleggen sustainable investing Investeren en beleggen in projecten en ondernemingen die hogere waardering geven aan ecologische en sociale waarde Heeft al verschillende stappen doorlopen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Ethisch beleggen - stappen
STAP 1: negatieve benadering vermijden van investeringen in bepaalde bedrijven wapenindustrie, kernenergie, schadelijk voor gezondheid © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

STAP 2: positieve benadering meer aandacht duurzaam ondernemen op vlak van personeel intern sociaal beleid personeel als team-member gelijke kansen opleidingsmogelijkheden horizontale structuren met groeimogelijkheden binnen de eigen functie … op vak van milieu beperking CO2-uitstoot aandacht voor afvalverwerking beperking papierverbruik © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

STAP 2: positieve benadering op vlak van extern maatschappelijk beleid neemt bedrijf verantwoordelijkheid in maatschappij? worden mensenrechten gerespecteerd? … op vlak van betrouwbaarheid tegenover klanten en leveranciers © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Ethisch beleggen Brengen ethische fondsen minder op? JA bepaalde winstgevende ondernemingen worden uitgesloten bv. oliesector NEE meer en meer ondernemingen krijgen aandacht voor duurzaam ondernemen komen zo onder aandacht duurzame beleggingsfondsen Return ligt in lijn met klassieke fondsen! p © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Hoofdstuk 12 Beleggingsfondsen

Verwante presentaties

Presentatie over: "Hoofdstuk 12 Beleggingsfondsen"— Transcript van de presentatie:

Verwante presentaties

Over het project

Feedback

Inloggen

Inloggen via een sociaal netwerk:

Hoofdstuk 12 Beleggingsfondsen

Verwante presentaties

Presentatie over: "Hoofdstuk 12 Beleggingsfondsen"— Transcript van de presentatie:

Verwante presentaties

Over het project

Feedback