Ondernemers in Nederland De dynamiek in de ondernemerspopulatie in de twintigste eeuw Jacques van Gerwen Ferry de Goey

Presentatie over: "Ondernemers in Nederland De dynamiek in de ondernemerspopulatie in de twintigste eeuw Jacques van Gerwen Ferry de Goey"— Transcript van de presentatie:

1 Ondernemers in Nederland De dynamiek in de ondernemerspopulatie in de twintigste eeuw Jacques van Gerwen (jge@iisg.nl)jge@iisg.nl Ferry de Goey (degoey@fhk.eur.nl)degoey@fhk.eur.nl Symposium Uitgeteld en ingevoerd (NWO/DANS/CBS)

2 Opzet Doel onderzoek Bronnen Definities Resultaten Conclusies

3 Doel onderzoek Ondernemerspopulatie in Nederland in de twintigste eeuw onderzoeken Veranderingen Verklaringen Meer specifiek gaat het om het totale aantal ondernemers in het bedrijfsleven en de samenstelling van de ondernemerspopulatie, uitgesplitst naar: type geslacht herkomst

4 Bronnen CBS (digitale volkstellingen) Andere statistische bronnen

5 Definities Grote diversiteit aan definities van het begrip ondernemer Keuze voor een functionele en neutrale definitie die ook in historisch perspectief operationeel kan worden gemaakt.

6 Definitie ondernemer De persoon die hetzij als (mede-) eigenaar, hetzij als aangestelde directeur de dagelijkse leiding heeft, over een in hoofdzaak met private middelen gefinancierde onderneming en verantwoordelijkheid draagt voor het strategische beleid van die onderneming.

7 Onderscheid naar: Typen eigenaar-directeur: eigen rekening en risico (‘zelfstandigen’) manager-directeur: loondienst (‘professionele managers’) Geslacht mannen en vrouwen Herkomst autochtonen en migranten

8 Jaar Totaal aantal ondernemingen Aantal ondernemingen met 50+ werkzame personen Aandeel ondernemin gen met 50+ werkzame personen 1930384.1752.9120,8 % 1950384.9264.9181,3 % 1963334.1007.4002,2 % 1978338.5727.8102,3 % Tabel 1: Aantal ondernemingen (exclusief primaire sector) naar bedrijfsgrootte (in aantal werknemers), 1930-1978 Bron: CBS

9 Tabel 2: Gemiddeld aantal werkzame personen per onderneming en per sector in 1930, 1950, 1963 en 1978 (exclusief de primaire sector) Gemiddeld aantal werkzame personen JaarNijverheidHandel en Diensten 19306,63,3 195010,03,9 196316,65,5 197816,03,0 Bron: CBS

10 CBS-bronnen de Volks- c.q. Beroepstellingen (1899- 1971), de Arbeidskrachtentellingen (1973- 1985) de Enquête-Beroepsbevolking (vanaf 1987) de CBS-definitie van ondernemers

11 Kanttekeningen Definitie-aanpassingen  Herclassificaties  Onderregistratie van vrouwen Onderscheid type ondernemers verdwijnt Frequentie van de beroepstellingen Methode

12 Tabel 3: Totale aantal ondernemers (A+B posities) (x 1.000) in relatie tot de totale beroepsbevolking en de bevolking, 1899-1971 JaarPositie A+B12 189951340,3 %25,2 % 191059740,3 %25,7 % 192055340,3 %20,3 % 193069840,5 %22,0 % 194788740,5 %22,9 % 196073537,5 %17,2 % 197137,4% 1. Aandeel totale beroepsbevolking in de totale bevolking 2. Ondernemersaandeel: aandeel ondernemers in de totale beroepsbevolking Bron: CBS

13 Figuur 1: Ondernemerspopulatie (x 1.000) totaal en naar type ondernemer Bron: CBS

14 Figuur 2: Aantal zelfstandigen en meewerkende gezinsleden (x 1.000) in relatie tot de totale beroepsbevolking (inclusief de landbouw) 1971- 2000 Bron: CBS

15 Figuur 3: Ondernemers met A-positie uitgesplitst naar mannen en vrouwen (x 1.000), 1899-2000 Bron: CBS

16 Tabel 4: Ontwikkeling van het aantal ondernemers met een niet-Nederlandse Nationaliteit (inclusief primaire sector) 1909- 1960 JaarAantal 18997.904 19093.338 19207.508 193010.851 194717.762 196014.370 Bron: CBS

17 Tabel 5: Aandeel van de allochtone ondernemers in het totale aantal ondernemers 1986-2000 Jaar12345 6 19869.3933.55312.946460.0002,8 % 8 % 199228.748560.0005,1 % 8,9 % 199522.13933.00855.147638.2298,6 % 9,7 % 199727.28013.44140.721660.0006,2 % 10,1 % 199819.28416.51235.796 200024.69519.23143.926 1. Subtotaal doelgroepen minderhedenbeleid en Chinezen 2. Overige allochtonen uit niet-westerse landen 3. Totaal allochtone ondernemers 4. Totaal aantal ondernemers in Nederland 5. Aandeel allochtone ondernemers in totaal aantal ondernemers 6. Aandeel ondernemers in de beroepsbevolking Bron: Kamers van Koophandel

18 CONCLUSIES Bronnen: CBS en anderen Algemeen beeld Verklaringen