Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten CEEM - RUG.

Presentatie over: "Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten CEEM - RUG."— Transcript van de presentatie:

1 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten CEEM - RUG

2 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten Inhoud Inleiding –algemeenheden –België Methodologie –performantie –succesfactoren Vergelijkende gevalstudie Conclusies

3 1 INLEIDING

4 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 1.1 Ontstaan Problemen traditioneel command- and-control milieubeleid: –controle –internationaal karakter milieuproblemen –tendens naar liberalisering –totstandkomingsduur (*EC) –onvoldoende informatie

5 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 1.2 Een toenemend gebruik Enquête Europese Commissie (1996) verscheidenheid

6 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 1.3 Algemene Definitie vrijwillige basis Een overeenkomst op vrijwillige basis tussen de overheid en het bedrijfsleven, waarbij beide partijen zich ertoe verbinden om de opgenomen milieudoelstellingen te verwezenlijken.

7 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 1.4 Voordelen / Nadelen Betere naleving Kostenvoordeel Snelheid Flexibiliteit Consistentie Motivatie Geen inspraak voor derden Bereik Geen expliciete sancties Weinig doortastend

8 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 1.5 Evolutie en stand van zaken in België 1988-1991: 8 productconvenanten –federaal (*M. Smet) –schadelijke stoffen (5 + aanpassingen) 1990-1992: 7 procesconvenanten –Vlaams niveau (*MINA-plan 1990-95) –heterogene groep 1998-2000: 8 aanvaardingsplicht MBO’s –decreet –afvalbeleid met klemtoon op recyclage

9 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 1.6 Decreet betreffende de MBO (1) Belangrijkste punten –definitie –niet minder streng –overheid:geen handelingsvrijheid –externe controle en inspraak –maximaal 5 jaar –controle en verslag –afdwingbaarheid

10 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 1.6 Decreet betreffende de MBO (2) Kritiek –5 jaar (soms) te kort (*EC) –te rigide (*CTW) Besluit: het regelt teveel waardoor voordelen wegvallen Dit is Belgisch –Nederland en Portugal: richtlijnen

11 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 1.7 Beleidsbrief 2001-2002 (1) Doelgroepenbeleid (*) –pilootprojecten (voeding en staal) Luchtbeleid –klimaat: benchmarkconvenanten –verzurende stoffen: chemie, ferro en non-ferro, petroleumraffinaderijen en elektriciteitsproducenten –andere: decoratieve verven (MBO)

12 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 1.7 Beleidsbrief 2001-2002 (2) Afvalbeleid: aanvaardingsplicht –evaluatie aan de gang –hernieuwen: papier, geneesmiddelen, afvalbanden, batterijen –nieuwe: accu’s, afvalolie, dierlijke en plantaardige afvalvetten en -oliën, afvalfotochemicaliën, afvallandbouwfolies, afvalmatrassen, houtafval en tapijten

13 2 METHODOLOGIE

14 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 2.1 Evaluatie van MBO’s Methodologie –bepalen van succes/faling PERFORMANTIE –determinanten voor succes/faling SUCCESFACTOREN Vergelijkende gevalstudie

15 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten OVERHEID INDUSTRIE onderhandelingen MBOspecificatie toepassing impact beleids basis

16 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 2.2 Specificatie Consistentie met onderliggende beleidsdoelstellingen? Aandachtspunten: doel, burden sharing, toezicht en controle, sancties, contractuele vorm, wettelijke conformiteit, algemene bedingen ‘INTERNE succesfactor’

17 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 2.3 Performantie Toepassing –zijn de verplichtingen nagekomen? Impact –op milieuvlak (t.o.v. B.A.U.) –op economisch vlak Beleidsbasis –opbouw van kennis –betere relaties, bewustzijn industrie

18 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 2.4 Externe Succesfactoren Beleidsklimaat Alternatief instrument Structuur van de sector Competitieve structuur (*Ned)

19 3 VERGELIJKENDE GEVALSTUDIE

20 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.1 Analyse Selectie van MBO’s Meten van performantie en succesfactoren –beoordelen van stellingen Doel: –correlatie tussen de succesfactoren en de performantie nagaan

21 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.2 Performantie Gemiddelde 3.29 –toepassing > impact > beleidsbasis Goed: –KWI, AER, KUN, KOE, FOS –ELE, GEN en BAT Minder: –ALU –HUI, PAP en VER

22 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.3 Specificatie Geen duidelijk verband: –andere succesfactor –IMGO/INGO –leereffect/decreet

23 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.4 Externe succesfactoren Sectorstructuur > Competitieve structuur > Beleidsklimaat > Alternatief instrument

24 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.4 Beleidsklimaat Weinig relevant voor België Geen ‘slechte’ MBO’s waar beleidsklimaat hoog scoort Sectorafhankelijk

25 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.4 Alternatief instrument Geen duidelijk verband Geen ‘slechte’ MBO’s waar streng alternatief instrument dreigt BAT

26 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.4 Alternatief instrument +EU Extra stelling Eerder positieve relatie

27 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.4 Structuur van de sector Positieve relatie Geen ‘slechte’ MBO’s met homogene sectoren Voordeel België –doelgroepenbeleid

28 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.4 Competitieve structuur Positieve relatie Geen ‘slechte’ MBO’s waar consumentendruk bestaat Schept markt- opportuniteiten

29 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.5 Socio-economische context Verband wordt duidelijker Uitschieters verdwijnen

30 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.6 Besluit analyse Relatie bestaat maar niet uitgesproken –beperkte steekproef –moeilijk kwantificeerbaar Niet elke succesfactor hoeft gunstig te zijn –socio-economische context Checklist

31 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.7 Besluit Belgische MBO’s 1988-1991: productconvenanten –succesvol door competitieve structuur en EU-richtlijn, maar weinig impact 1990-1992: procesconvenanten –succesvol: ELE en BAS (sectorstructuur en alternatief) BAT (alternatief en sectorstructuur) GEN (beleidsklimaat)

32 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.7 Besluit Belgische MBO’s Niet succesvol: –ALU, VER en PAP door heterogene sector en gebrek aan negatieve (alternatief instrument) of positieve aansporing (competitieve structuur) MBO enkel geschikt voor producten? –eenvoudigere doelstelling en controle –te voorbarig als conclusie

33 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 3.7 Besluit Belgische MBO’s Aanvaardingsplichtconvenanten –specificatie OK door decreet en lange onderhandelingen –sectorstructuur, beleidsklimaat en competitieve structuur weinig gunstig –belang van alternatief instrument is groot geloofwaardigheid van groot belang voorbeeld stellen bij PAP

34 4 CONCLUSIES

35 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 4 Conclusies Performantie is meer dan naleving –toepassing+impact+beleidsbasis Externe succesfactoren spelen een rol: socio-economische context –beleidsklimaat –alternatief instrument –sectorstructuur –competitieve structuur

36 Evaluatie van de Belgische milieubeleidsovereenkomsten 4 Conclusies Gecombineerde socio-economische context –sector- en competitieve structuur gegeven –beleidsklimaat en alternatief instrument creëerbaar Belang van interne succesfactor