Processing van diervoeders

Presentatie over: "Processing van diervoeders"— Transcript van de presentatie:

1 Processing van diervoeders
Dr. Ir Mia Eeckhout

2 Overzicht Inleiding Grondstoffen Transport en opslag Procestechnologie
Kwaliteitscontrole

3 Inleiding

4 Diervoederproductie:
van steeds wisselend aanbod aan grondstoffen met variabele samenstelling over soms zeer uiteenlopende processtappen Naar uitgebreid gamma eindproducten

5 Grondstoffen

6 1. Granen en bijproducten
Graan = volledige korrel Alleen dop of schil mag verwijderd zijn Energieleverancier Hoog gehalte aan zetmeel ( %) Eiwit  Lage biologische waarde Mineralen  1,5 - 4% (Ca-tekort) Goede verteerbaarheid Haver, gerst, rijst, triticale, tarwe, ...

7 2. Oliehoudende zaden en vruchten en bijproducten 1
Oliehoudende zaden  Tot 40% olie Verwerking in olie-industrie Bijproducten in veevoeding Minder energierijk  Afname vet Hoog eiwitgehalte ( %) Onevenwichtige AZ samenstelling Hoog mineraalgehalte Grondnoten, koolzaad, lijnzaad, ...

8 2. Oliehoudende zaden en vruchten en bijproducten 2
Kwalitatieve houdbaarheid grondstoffen Beïnvloed door vochtgehalte zaden, temperatuur, luchtvochtigheid Gehalte vrije vetzuren Verschillende extractie-processen Persen  2,5 - 5% vet Solventextractie  < 1% vet Bijproducten  Verschillende samenstelling

9 3. Zaden van peulvruchten en bijproducten
Belangrijke grondstof naast graan Hoog eiwitgehalte AZ-samenstelling niet altijd optimaal Aanwezigheid anti-nutritionele factoren Inactivatie door verhitting Minder vet en zetmeel Soja, erwten, aardnoot, linzen, ...

10 4. Knollen en wortels en bijproducten
Energieleverancier Hoog zetmeelgehalte Hoog eiwitgehalte Lage biologische waarde Eenzijdige mineralensamenstelling Maniok, aardappels, bataat, ...

11 5. Voedergewassen en ruwvoedergewassen
Gedroogde bovengrondse delen van groen geoogste voedergewassen Ruw celstofgehalte < 25% Klavermeel, luzernemeel, Grasmeel, ...

12 6. Producten met een hoog vezelgehalte
Gehalte aan ruwe celstof > 25% Stro, doppen, schillen, ...

13 7. Nevenproducten voedings- en landbouwindustrie
Nutritioneel sterke verschillen Nutritionele verarming  Meer verfijnde verwerking Bijproduct van verwerking van plantaardige of dierlijke producten In België  Ruim 12,4% van totale hoeveelheid grondstoffen

14 7.1 Nevenproducten uit graanverwerking
Tarwevoermeel Hoog eiwitgehalte Maximum 9% ruw celstof Nevenproducten uit bierbereiding Wortelkiemen na mouten Bierbostel Bier of brouwersgist  Vit B Nevenproducten maïsvermaling

15 7.2 Bijproducten uit suikerbereiding
Suikerpulp Kort ontsuikeringsproces Hoog suikergehalte Melasse Afgescheiden na suikerkristallisatie Minstens 45% suiker Als bindmiddel en smaakverbeteraar Gevaar voor diarrhee

16 7.3 Bijproducten fruitsappen- en limonade-industrie
Pulp  Door persen van vruchten Appelpulp Hoog ruw celstofgehalte Lage energie-inhoud Tannine Citruspulp Hogere voedingswaarde Hoog ruwcelstofgehalte met veel lignine Lage eiwitverteerbaarheid

17 7.4 Melk en melkproducten Melkwei Magere melkpoeder Lactosepoeder
Drogen van vloeistof na kaasbereiding Magere melkpoeder Lactosepoeder Caseïnepoeder

18 7.5 Bijproducten slachtveeverwerking 1
Vleesbeendermeel Ontvette gedroogde en gemalen kadavers Alleen vlees en beenderen Eiwitgehalte > 40% Eiwitkwaliteit  Kan minderwaardig zijn Diermeel Gedeeltelijk ontvette gedroogde en gemalen kadavers Eiwitgehalte > 55%

19 7.5 Bijproducten slachtveeverwerking 2
Beendermeel Gedeeltelijk ontvette gedroogde en gemalen beenderen Eenzijdige samenstelling Ca en P in grote verhoudingen aanwezig Bloed Hoog eiwitgehalte Vetkanen Restanten na smeltvetfabricage

20 7.5 Bijproducten slachtveeverwerking 3
Slachtpluimveeafval Koppen, poten, bloed en ingewanden Vergelijkbaar met beendermeel Verenmeel Zuivere niet bedorven veren Hydrolyse  Vereneiwit verteerbaar Vet van landdieren Energiebron Rijk aan vit A en D

21 7.6 Producten uit visserij
Vismeel Drogen van vis Grote variatie in samenstelling Vet vismeel  > 13% vet Vetarm vismeel  < 6% vet Gemakkelijke oxydatie Visolie

22 8. Mineralen Evenwichtige voeders Minerale stoffen: Ca, P, Mg, S, Na
Optimale groei Tekorten aanvullen Minerale stoffen: Ca, P, Mg, S, Na Sporenelementen: Fe, I, Co, Cu, Mn, Zn, Se

23 9. Additieven Stikstofverbindingen
Ureum Gesynthetiseerde AZ Antibiotica, eetlustverwekkende stoffen, vitaminen, geleermiddelen, anti-oxydantia, … Vaak opgenomen en toegediend via kernen of premix

24 Transport en opslag

25 Overzicht Transport en opslag
Transporteren Pneumatisch transport Mechanisch transport Transport voeder met hoog vochtgehalte Opslag granen en peulvruchten Vocht en temperatuur Opslag melasse Opslag vet

26 Transport Pneumatisch Mechanisch Aanzuig- of blaassysteem Wormvijzen
Schraapkettingen Elevatoren Transportbanden

27 Overzicht Transport en opslag
Transporteren Pneumatisch transport Mechanisch transport Transport voeder met hoog vochtgehalte Opslag granen en peulvruchten Vocht en temperatuur Opslag melasse Opslag vet

28 Pneumatisch transport Voor- en nadelen
Stofvrij Weinig personeel Weinig geluidshinder Eenvoudig in onderhoud Flexibel Grote investering Beperking soortelijk gewicht grond-stoffen, hardheid en slijtvastheid Grote energie-opname

29 Mechanisch transport Voor- en nadelen
Geen problemen ivm soortelijk gewicht grondstoffen, slijtvastheid of hardheid Energetisch interessanter Meer stof Meer geluidshinder Meer personeel Minder flexibel

30 Energieverbruik transport
Pneumatisch transport afwijzen  Energieverbruik Energieverbruik minimaliseren Leeglopen minimaliseren Verwerkings-capaciteit benaderen aan optimale capaciteit

31 Overzicht Transport en opslag
Transporteren Pneumatisch transport Mechanisch transport Transport voeder met hoog vochtgehalte Opslag granen en peulvruchten Vocht en temperatuur Opslag melasse Opslag vet

32 Transport voeder met hoog vochtgehalte
Aanpassing transportsysteem om resten en vastzetten te voorkomen Verschillende systemen op de markt Stalen of kunststof kabels of kettingen met meeneemschijven Nood aan transportsystemen over beperkte oppervlakte Horizontaal en verticaal

33 Overzicht Transport en opslag
Transporteren Pneumatisch transport Mechanisch transport Transport voeder met hoog vochtgehalte Opslag granen en peulvruchten Vocht en temperatuur Opslag melasse Opslag vet

34 Opslag granen en peulvruchten
Zuiverheid Aarde, zand Vreemde voorwerpen Metaaldelen Vreemde zaden Micro-organismen Insecten Vochtgehalte en temperatuur

35 Overzicht Transport en opslag
Transporteren Pneumatisch transport Mechanisch transport Transport voeder met hoog vochtgehalte Opslag granen en peulvruchten Vocht en temperatuur Opslag melasse Opslag vet

36 Vochtgehalte en temperatuur
Rol in houdbaarheid van granen Poreus van aard  Hygroscopisch Sorptie-isotherme Relatie tussen relatieve vochtigheid en vochtgehalte Nomogram Bewaarduur granen berekenen in functie van temperatuur en vochtgehalte grondstof

37 Vochtevenwichtscurve Lucht-Tarwe
Tarwe met een vochtgehalte van 13 % zal bij een lucht-vochtigheid van meer dan 60 % vocht opnemen

38 Nomogram - Bewaarduur Bewaarduur De houdbaarheid van granen als tarwe wordt bepaald door het vochtgehalte en de temperatuur Vochtgehalte Temperatuur

39 Drogen van granen Drogen tot kritisch vochtgehalte
Geen degradatie optreden Bewaren in optimale condities Drogen  Opgewarmde lucht Hoeveelheid  Via Mollier diagram

40 Ventilatie bij opslag Regelmatige verluchting noodzakelijk bij opslag
Spontane opwarming voorkomen Verhoogde microbiële activiteit vermijden Sterk wisselende condities Grondstof vochtig  Meer aëreren Relatieve vochtigheid inlaatlucht belangrijk

41 Overzicht Transport en opslag
Transporteren Pneumatisch transport Mechanisch transport Transport voeder met hoog vochtgehalte Opslag granen en peulvruchten Vocht en temperatuur Opslag melasse Opslag vet

42 Opslag melasse Opslag in metalen tanks Isolatie tank
Melasse = Visceuze massa Viscositeit afhankelijk van temperatuur Agitatie noodzakelijk Sedimentatie vermijden

43 Overzicht Transport en opslag
Transporteren Pneumatisch transport Mechanisch transport Transport voeder met hoog vochtgehalte Opslag granen en peulvruchten Vocht en temperatuur Opslag melasse Opslag vet

44 Opslag vetten Opslag in tanks Controle temperatuur (50°C)
Kristallisatie Degradatie vet Agitatie noodzakelijk Sedimentatie vermijden Vochtgehalte zo laag mogelijk Microbiële degradatie vermijden