Jozef Pacolet & Frederic De Wispelaere Budgettaire impact van de toekenning van de voorschotten door de Dienst voor alimentatievorderingen DAVO Onderzoeksproject.

Presentatie over: "Jozef Pacolet & Frederic De Wispelaere Budgettaire impact van de toekenning van de voorschotten door de Dienst voor alimentatievorderingen DAVO Onderzoeksproject."— Transcript van de presentatie:

1 Jozef Pacolet & Frederic De Wispelaere Budgettaire impact van de toekenning van de voorschotten door de Dienst voor alimentatievorderingen DAVO Onderzoeksproject in opdracht van de FOD Financiën 12 november 2012 1

2 Inhoud 1.Onderzoeksvraag 2.Onderzoeksstrategie 3.Profiel van de DAVO-databank 4.Onderzoekspopulatie: zoeken naar de speld in een hooiberg? - op basis van EU-SILC - op basis van de fiscale aangifte 5. Naar een rekenmodel 6. Beleidsconclusies en aanbevelingen 2

3 Onderzoeksopdracht 1.Ontwerp van een rekenblad dat moet toelaten de budgettaire impact in te schatten van de evolutie en de verruiming van gebruikers van de voorschottenregeling voor onbetaalde onderhoudsgelden door DAVO (bruto kostprijs) 1.Verruiming qua doelgroep 2.Verruiming qua inkomensgrens 3.Verruiming qua bedrag 2.Inschatting van de verbeterde recuperatiemogelijkheden bij de alimentatieplichtige (netto kostprijs) 3

4 Onderzoeksstrategie 1.Voorafgaandelijke vereiste: waar de nodige empirische evidentie vinden? 2.Drie mogelijkheden: ad hoc enquêtes, bestaande ‘structuur’-enquêtes, administratieve bestanden 1.Geen ad-hoc enquête 2.HBE 3.EU-SILC 4.Bevolkingsgegevens 5.DAVO-gegevens 6.Fiscale aangiften 3.Dan pas kan het model ontwikkeld worden 4

5 5 “De problematiek van onbetaalde onderhoudsgelden is in België bijzonder weinig onderzocht. De statistieken in dit domein vertonen veel leemtes. De laatste gedeeltelijke enquêtes gaan terug tot de jaren 80. Het is dus onmogelijk om te weten hoeveel onbetaalde alimentatievorderingen, hoeveel schuldenaars en hoeveel betrokken gezinnen er zijn. We weten ook weinig over de profielen van de gezinnen, de schuldenaars, de onbetaalde alimentatiebedragen, de duur van de achterstalligheid, de achterstandstermijnen, de vermijdingspaden, … ” (Vassart, 2011, Koning Boudewijnstichting, p. 30). Wat wisten wij nog niet anno 2011?

6 Afbakening doelgroep kinderen gerechtigd op DAVO-voorschotten 6 Kinderen uit gescheiden gezinnen Kinderen uit gescheiden gezinnen gerechtigd op alimentatie Kinderen uit gescheiden gezinnen gerechtigd op alimentatie met achterstallen (alle inkomensgroepen) DAVO voorschotten 12 671 DAVO voorschotten 12 671 DAVO Aan- vraag DAVO Aan- vraag

7 DAVO opdracht en regelgeving 1.Inning of invordering van het onderhoudsgeld 2.Voorschotten voor kinderen gerechtigd op alimentatie 1.Onderhoudsgerechtigde woont in België 2.Gedurende twee termijnen in de loop van 12 maanden geen betaling ontvangen 3.Bestaansmiddelen van de niet-onderhoudsplichtige persoon, hetzij van het kind indien meerderjarig en niet met bovenvermelde persoon leeft, niet hoger dan een jaarlijks vastgelegd basisbedrag (1344 euro voor 2012) verhoogd met een bedrag per kind ten laste (64 euro voor 2012) 4.Voorschot maximum 175 euro per maand 7

8 Aanvraag voorschot onderhoudsgeld Toekenning van voorschot door DAVO Voldoen aan toekenningsvoorwaarden DOELGROEP INKOMENSPLAFOND BEDRAG VOORSCHOT Procedure DAVO 8

9 Algemene cijfers inzake de ‘DAVO’ dossiers, 2005-2010 200520062007200820092010 Aantal medewerkers93103109108105107 Totaal aantal ‘DAVO’ dossiers9 71613 55414 93117 91221 12024 978 Dossiers betrekking op voorschot10 240 Dossiers waarin voorschot effectief werd uitbetaald 6 3515 4346 0606 42569317 210 Aantal kinderen12 19910 97710 68011 34812 18312 671 Totaal uitbetaald bedrag (in miljoen euro)3,4814,2214,9216,2617,5218,8 Gemiddeld maandbedrag per kind (in euro) 108106121123 127 9 Bron DAVO, Jaarverslag 2010

10 Aantal gecumuleerde geopende ‘DAVO’-dossiers 10 Bron DAVO, Jaarverslag 2010

11 Analyse van de DAVO-databank 11 Databank van alle aanwezige ‘open dossiers’ (=dossiers waar nog een bedrag dient ingevorderd te worden) Portret genomen september 2011 Afgesloten dossiers zijn niet aanwezig Bevat basisinformatie over de aanvrager, de alimentatieplichtige en alimentatiegerechtigde Enkele tekortkomingen: inkomen van de onderhoudsplichtige en aanvrager waarvoor enkel ingevorderd wordt niet gekend; inkomen van de aanvrager is enkel geregistreerd op basis van aanvraagformulier maar niet op basis van het reële huidige inkomen geverifieerd op basis van administratieve informatie.

12 Analyse DAVO-databank: begripsafbakening 12 Lopend voorschotdossier: open dossiers waar momenteel een voorschot wordt uitbetaald Gestopt voorschotdossier: open dossiers waar niet langer een voorschot wordt uitbetaald Geen voorschotdossier: open dossiers waar nooit een voorschot werd uitbetaald, enkel invordering

13 Aantal open dossiers in DAVO-databank, naar type volgens jaar van opening dossier, september 2011 13 Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank; DAVO, Jaarverslag 2010

14 % verdeling van de gemiddelde berekende looptijd van de open dossiers naar type, september 2011 14 Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

15 Totaal nog in te vorderen bedrag bij de open dossiers, september 2011 15 TotaalLopende voorschotdossiers (n=7 504) Gestopte voorschotdossiers (n=3 809) Geen voorschotdossiers (n=2 041) Totaal bedrag (euro)209 925 306125 242 58961 770 06722 912 649 Gemiddeld bedrag per dossier (euro) 15 72016 69016 21711 226 Kwartielgrenzen Kwartiel 1 (25%) (euro)4 5905 3304 8582 213 Kwartiel 2 (50%) (euro)10 33511 00511 2946 426 Kwartiel 3 (75%) (euro)20 09521 31920 94514 041 Kwartiel 4 (100%) (euro)322 795 306 583231 831 Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

16 Inkomstenverlies door wanbetaling voor de lopende voorschotdossiers, september 2011 16 Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

17 Basisprofiel van de aanvrager en de onderhouds- plichtige in de DAVO-databank, september 2011 17 Profiel aanvragerLopend voorschotdossier (n=7 504) Gestopt voorschotdossier (n=3 809) Geen voorschotdossier (n=2 041) Totaal (n=13 354) Geslacht van de aanvrager (in %) Man4,65,711,66,0 Vrouw95,494,388,494,0 Gemiddelde leeftijd aanvrager40 j. en 2 m.43 jaar44 j. en 9 m.41 j. en 8 m. Profiel onderhoudsplichtigeLopend voorschot­ dossier (n=7 504) Gestopt voorschot­ dossier (n=3 809) Geen voorschot­ dossier (n=2 041) Totaal (n=13 354) Geslacht van de plichtige (in %) Man95,394,388,494,0 Vrouw4,75,711,66,0 Gemiddelde leeftijd plichtige42 j. en 6 m.45 j. en 3 m.46 j.43 j. en 10 m. Laatst gekend adres (ISO code) (in %) België90,491,1 90,7 Ander land9,68,9 9,3 Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

18 Inkomensprofiel aanvragers van een voorschot in een lopend voorschotdossier (inkomen op datum van de aanvraag), niet geïndexeerd, september 2011 18 Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

19 % leeftijdsverdeling van de onderhoudsgerechtigden die een DAVO-voorschot ontvangen, september 2011 19 Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

20 Afbakening doelgroep: Bevolkingsstatistieken 1.Aantal echtscheidingen / stopzettingen wettelijk samenwonen 2.Aantal echtscheidingen / stopzettingen wettelijk samenwonen met kinderen 3.Aantal gescheiden personen 4.Aantal huishoudens naar type 5.Aantal kinderen in huishoudens naar type 20

21 Aantal echtscheidingen en stopzettingen wettelijk samenwonen, België, 2000-2009 21 2000200520062007200820092009 (% aandeel in totaal) Wijziging 2009 t.o.v. 2005 (%) Scheidingen27 00230 84029 18930 08135 36632 606766 Stopzetting samenlevingscontract* 1103 1944 7256 0208 18510 15424218 Totaal27 11234 03433 91436 10143 55142 76010026 * Het aantal personen betrokken bij een stopzetting wettelijke samenwoning is gedeeld door twee om het aantal stopzettingen te weten. Bron Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, 2009

22 Aantal echtscheidingen, naar aantal kinderen ten laste, België, 2004-2006 22 Geen kinderen 1 kind2 kinderen3 kinderen4 kinderen5 kinderen6 kinderenSubtotaal 1 Totaal 2 Aantal% % % % % % % % % 3 20063 24535,72 77930,62 22624,56367,01491,6370,4130,19 08510029 189321 20053 45136,12 88330,12 32824,37117,41441,5370,4140,19 56810030 840322 20042 97532,42 93231,92 38025,96847,51591,7360,4140,29 18010031 405342 Gemiddeld3 22434,72 86530,92 31124,96777,31511,6370,4140,19 27810030 478328 1Het gaat hier om de scheidingen waarvan het aantal kinderen gekend is. 2Het gaat hier om het totale aantal scheidingen. Voor een groot aantal van de scheidingen is het aantal kinderen dus niet gekend. 3Totaal aantal scheidingen ten opzichte van aantal scheidingen kinderen gekend. Bron ADSEI – Bevolking en huishoudens. Huwelijken en echtscheidingen. 2009

23 Betaalde en ontvangen alimentatie volgens HBE, België, 2006-2008 23 Totale aantal huishoudensTotaal bedrag (in mln. euro) Ontvangen alimentatie en andere renten 20084 569 519766,6 20074 523 3911 122,2 20064 481 808828,4 Betaalde alimentatie 20084 569 519866,9 20074 523 391906,2 20064 481 808855,5 Bron Budgetenquête, ADSEI, Tabel Inkomsten - huishoudens

24 EU-SILC: profiel van de alimentatiegerechtigde (met wanbetaling) en alimentatieplichtige 1.SILC-enquête (DE informatiebron voor onderzoek over inkomen, armoederisico en bestaansonzekerheid) 2.Vragen gesteld over echtscheiding, te betalen en te ontvangen alimentatie, effectief betaalde en ontvangen alimentatie en zelfs alimentatievergoeding ontvangen via DAVO 3.Jaarlijks worden 6000 gezinnen bevraagd. 4.Op basis van de macro-gegevens kunnen wij ervan uitgaan dat hier 12% echtscheidingen zullen in voorkomen, en dat er 1,2 promille gebruikers van DAVO zullen in voorkomen. 5.SILC-enquête is jaarlijks beschikbaar naar meerdere jaargangen van de enquête kan men ‘poolen’ om de non- respons en misschien ook lege cellen te voorkomen 24

25 1.Voorkomen en gemiddelde te betalen en effectief betaalde onderhoudsuitkering 2.Voorkomen en gemiddelde te ontvangen en effectief ontvangen onderhoudsuitkering 3.Ontvangen voorschotten DAVO 4.Jaarlijks beschikbaar 5.Op basis van 2006 en 2009 (2011 kortelings beschikbaar) 25 EU-SILC: profiel van de alimentatiegerechtigde (met wanbetaling) en alimentatieplichtige

26 1.Via wegingscoëfficiënten de enquêteresultaten extrapoleren (‘opblazen’) naar de totale Belgische bevolking 2.Doelgroep bevat beperkt aantal observaties. Opgevangen door de pooling van 2 jaargangen (2006 en 2009). In rekenmodel voorzien we ook derde jaargang, 2011. 3.Resultaten dienen geïnterpreteerd te worden als ramingen (extrapolaties en geen exacte tellingen op basis van administratieve data). Gevoelig voor meetfouten, zeker waar de extrapolaties vergeleken worden met exacte tellingen. 26 EU-SILC: profiel van de alimentatiegerechtigde (met wanbetaling) en alimentatieplichtige

27 27 EU-SILC: Gezinnen met alimentatiegerechtigde kinderen, België, 2006 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2006 België 2006Alimentatie% t.o.v. totaal Geen alimentatie Totaal% alimentatie ontvangers Alleenstaande21 42310,11 489 1111 510 5341,4 Koppel jonger dan 65 jaar zonder kinderen7 5943,6752 152759 7461,0 Koppel, waarvan tenminste één ouder dan 65 jaar, met kinderen 00,0541 476 0,0 Andere huishoudens zonder kinderen4 6212,2287 449292 0701,6 Eenoudergezinnen112 95953,5123 498236 45947,8 Koppel met één kind16 6447,9364 644381 2884,4 Koppel met twee kinderen25 89612,3397 835423 7326,1 Koppel met drie of meer kinderen15 8137,5194 846210 6597,5 Andere huishoudens met kinderen6 2302,9153 175159 4053,9 Andere (niet te bepalen)00,06 593 0,0 Totaal211 178100,04 310 7794 521 9604,7

28 28 EU-SILC: Gezinnen met alimentatiegerechtigde kinderen, België, 2009 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009 België 2009Alimentatie% t.o.v. totaal Geen alimentatie Totaal% alimentatie ontvangers Alleenstaande20 3589,6158 00671 600 4251,3 Koppel jonger dan 65 jaar zonder kinderen6 1682,9805 826811 9940,8 Koppel, waarvan ten minste één ouder dan 65 jaar, met kinderen 1 1060,5543 115544 2210,2 Andere huishoudens zonder kinderen1 7740,8250 278252 0520,7 Eenoudergezinnen98 55346,5154 569253 12438,9 Koppel met één kind29 26513,8352 920382 1857,7 Koppel met twee kinderen24 10611,4346 105370 2126,5 Koppel met drie of meer kinderen16 8007,9240 080256 8816,5 Andere huishoudens met kinderen13 2496,3144 281157 5308,4 Andere (niet te bepalen)4860,25 5876 0738,0 Totaal211 865100,04 422 8284 634 6964,6

29 Alimentatie: een fenomeen voor eenoudergezinnen, 2009 29 * Netto persoonlijk inkomen = netto huishoudinkomen Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

30 En minder bij de koppels met kinderen, 2009 30 Netto persoonlijk inkomen = netto huishoudinkomen gedeeld door twee. Er wordt in deze analyse geen rekening gehouden met ‘andere huishoudens met kinderen’ Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

31 EU-SILC: Raming van het % aantal alimentatiegerechtigde gezinnen geconfronteerd met een wanbetaling, 2006 en 2009 31 20062009 Totaal % wanbetalingen13,314,2 % wanbetalingen enkel van toepassing op gezinnen met kinderen 1113,2 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2006 en 2009

32 EU-SILC: Raming van het aantal alimentatiegerechtigde gezinnen met kinderen geconfronteerd met een wanbetaling, 2006 en 2009 32 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2006 en 2009 1 kind2 kinderen 3 of meer kinderen Totaal aantal gezinnen Totaal aantal kinderen 1 kind2 kinderen 3 of meer kinderen Totaal aantal gezinnen Totaal aantal kinderen Eenoudergezinnen8 9533 5662 88015 40024 7265 3596 6082 67514 64226 600 Koppels met 1, 2, 3 of meerdere kinderen 3 2951 2943004 8896 7822 7525 2592 83510 84621 775 Totaal12 2494 8603 18020 28931 5098 11111 8675 51025 48848 375

33 Inkomensprofiel: totaal aantal gezinnen met kinderen geconfronteerd met wanbetaling, naar netto persoonlijk inkomen en kinderen ten laste, België, 2009 33 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

34 34 Inkomensprofiel: totaal aantal gezinnen met kinderen geconfronteerd met wanbetaling, naar netto persoonlijk inkomen en type huishouden, België, 2009 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

35 Armoederisico: totaal aantal eenoudergezinnen naar aantal kinderen al of niet gerechtigd op alimentatie, % onder of boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (armoedegrens= 966 euro), België, 2009 35 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009 AlimentatieGeen alimentatieTotaal 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen Onder de armoedegrens 18,628,025,822,839,938,566,542,632,334,048,634,9 Boven de armoedegrens 81,472,074,277,260,161,533,557,467,766,051,465,1 Totaal100,0

36 Armoederisico: totaal aantal koppels met kinderen naar aantal kinderen al of niet gerechtigd op alimentatie, % onder of boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (armoedegrens= 966 euro), België, 2009 36 Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009 AlimentatieGeen alimentatieTotaal 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen 1 kind2 kinderen 3 en meer kinderen Totaal aantal gezinnen Onder de armoedegrens 6,43,57,95,88,68,315,310,28,48,014,89,9 Boven de armoedegrens 93,696,592,194,291,491,784,789,891,692,085,290,1 Totaal100,0

37 Armoederisico: totaal aantal gezinnen met kinderen naar aantal kinderen al of niet gerechtigd op alimentatie, % onder of boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (armoedegrens= 966 euro), België, 2009 37 AlimentatieGeen alimentatieTotaal Aantal kinderen 123 of meer Totaal aantal gezinnen 123 of meer Totaal aantal gezinnen 123 of meer Totaal aantal gezinnen Onder de armoedegrens 14,1%17,7%16,1%15,7%15,1%11,7%18,9%14,8%14,9%12,5%18,6%14,9% Boven de armoedegrens 85,9%82,3%83,9%84,3%84,9%88,3%81,1%85,2%85,1%87,5%81,4%85,1% Totaal100% Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

38 Armoederisico: totaal aantal gezinnen met kinderen geconfronteerd met een wanbetaling, aantal en % onder en boven de armoedegrens op basis van equivalent netto huishoudinkomen (966 euro), België, 2009 38 1 kind2 kinderen3 en meer kinderenTotaal aantal gezinnen Aantal% % % % Onder de armoedegrens1 86423,0%1 43812,1%88816,1%4 19016,4% Boven de armoedegrens6 24777,0%10 42987,9%4 62283,9%21 30283,6% Totaal8 111100,0%11 867100,0%5 510100,0%25 492100,0% Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

39 Armoedegrens t.o.v. DAVO-grens, 2009, in aantal en % 39 1 kind ten laste2 kinderen ten laste3 kinderen ten lasteTotaal aantal gezinnen Onder armoe de- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder DAVO-grens1 8643 7851 4384 5388887504 1909 073 Boven DAVO-grens02 46205 89203 872012 226 Totaal1 8646 2471 43810 4298884 6224 19021 298 1 kind ten laste2 kinderen ten laste3 kinderen ten lasteTotaal aantal gezinnen Onder armoe de- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder armoede- grens Boven armoede- grens Onder DAVO-grens100,0%60,6%100,0%43,5%100,0%16,2%100,0%42,6% Boven DAVO-grens0,0%39,4%0,0%56,5%0,0%83,8%0,0%57,4% Totaal100,0% Bron Eigen berekening op basis van SILC 2009

40 Koppeling DAVO-databank aan de fiscale aangifte (aanslagjaar 2009 – inkomsten 2008) 1.Fiscaal basisprofiel van de aanvragers, onderhoudsplichtigen en onderhoudsgerechtigden in de DAVO-databank. Alimentatiegerechtigde kinderen geconfronteerd met een wanbetaling komen niet in beeld via de fiscale aangifte wegens vrijstelling. 2.Berekenen van een inkomensprofiel van de aanvrager en de onderhoudsplichtige aangezien dit niet gekend is in de DAVO- databank 3.Vaststelling: Hoog percentage onderhoudsplichtigen niet in de fiscale aangifte wegens woonplaats in een ander land dan België. 40

41 Aantal gescheiden gezinssituaties volgens de fiscale aangifte, aanslagjaar 2005-2007 41 Aanslagjaar 2005 Aanslagjaar 2006 Aanslagjaar 2007 Uit de echt gescheiden of daarmee gelijkgesteld 524 764574 324612 807 Van tafel en bed gescheiden20 73420 79021 719 Feitelijk gescheiden99 407104 913100 690 Totaal statuut ‘gescheiden’644 905700 027735 216 Totaal belastingplichtigen6 223 7536 363 7976 501 581 % aandeel ‘gescheiden’10,411,011,3 Bron Federale Overheidsdienst Financiën, 2010

42 Betaalde en ontvangen alimentatie volgens de fiscale aangifte, aanslagjaar 2005-2007 42 Aanslagjaar 2005Aanslagjaar 2006Aanslagjaar 2007 Aantal aangiften Bedrag (in mln. euro) Bedrag per geval (maand) Aantal aangiften Bedrag (in mln. euro) Bedrag per geval (maand) AantalBedrag (in mln. euro) Bedrag per geval (maand) Ontvangen onderhoudsuitkeringen67 197234,329167 882240,829667 163244,4303 Aftrekbare onderhoudsuitkeringen209 514650,9259215 460679,5263221 585707,8 266 Bron Federale Overheidsdienst Financiën, 2010

43 Hoofdinkomen van aanvragers en debiteuren, open DAVO-dossiers, inkomsten 2008 43 AanvragersDebiteuren N%N% Hoofdzakelijk loontrekkende4 96747,94 60351,0 Hoofdzakelijk uitkeringsgerechtigde5 20650,23 43638,1 Hoofdzakelijk bezoldigd bedrijfsleider640,64394,9 Hoofdzakelijk winsten of baten1371,35416,0 Totaal10 374100,09 019100,0 Missing*8071 394 Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO

44 Berekend netto inkomen van de aanvragers en debiteuren, naar type dossier, inkomsten 2008 44 AanvragersDebiteuren NGemid. jaar (in €) Gemid. maand (in €) NGemid. jaar (in €) Gemid. maand (in €) Lopend voorschotdossier5 70911 9519964 91212 8441 070 Gestopt voorschotdossier2 97112 6721 0562 54513 3111 109 Geen voorschotdossier1 63818 1751 5151 50214 6211 218 Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO

45 Verdeling type dossiers volgens netto belastbaar inkomen, decielen volgens alle aangiften, aanvragers, inkomsten 2008 45 Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO; ADSEI

46 Verdeling type dossiers volgens netto belastbaar inkomen, decielen volgens alle aangiften, debiteuren, inkomsten 2008 46 Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO; ADSEI

47 Verbod tot invordering bij debiteuren, op basis van leefloon geldende op 1 september 2008, inkomsten 2008 47 Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole N% t.o.v. totaal Te recupereren bedrag (in mln. euro) %Oorspronk. achterstal (in mln. euro) Te recup. vs. oorspr. achterstal Totaal debiteuren onder de leefloongrens3 80836,661,243,025,32,4 Totaal debiteuren boven de leefloongrens6 59663,481,157,038,72,1 Totaal debiteuren10 404100,0142,3100,064,02,2

48 Hoofdinkomen van debiteuren, open en ‘goede’ DAVO-dossiers, inkomsten 2008 48 Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO Goede debiteurenDebiteuren in open dossiers N%N% Hoofdzakelijk loontrekkende34064,04 60351,0 Hoofdzakelijk uitkeringsgerechtigde13826,03 43638,1 Hoofdzakelijk bezoldigd bedrijfsleider254,74394,9 Hoofdzakelijk winsten of baten285,35416,0 Totaal531100,09 019100,0 Missing331 394

49 Berekende netto-inkomen debiteuren in ‘goede’ DAVO- dossiers en debiteuren in open DAVO-dossiers, % verdeling, inkomsten 2008 49 Bron Eigen berekening op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO

50 Raming voorschotbudget DAVO 50

51 Afbakening doelgroep DAVO-voorschot (gemiddelde 2006 en 2009) 51

52 Geraamde dekkingsgraad gezinnen met kinderen geconfronteerd met een wanbetaling, naar aantal kinderen ten laste 52 Dekkingsgraad (al dan niet onder de DAVO-inkomensgrens) Gezinnen1 kind ten laste2 kinderen ten laste3 en meer kinderen ten laste Totaal Aantal% % % % Onder DAVO-grens7 57770%3 24139%1 56735%12 38452% Tussen DAVO-grens en 1800 euro 2 09920%1 95523%2415%4 29518% Subtotaal t.e.m. 18009 67690%5 19562%1 80840%16 67971% Boven 1800 euro1 08410%3 16838%2 71960%6 97229% Totaal10 760100%8 364100%4 527100%23 651100% Bron Rekenmodel op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole, DAVO en SILC 2006 en 2009

53 Geraamde take up DAVO voorschotten gezinnen met kinderen geconfronteerd met een wanbetaling, naar aantal kinderen ten laste 53 Take up (werkelijk beroep op DAVO voor diengenen die onder de inkomensgrens liggen) Onder DAVO-grens 1 kind ten laste2 kinderen ten laste3 en meer kinderen ten laste Totaal SILCDAVOTake up SILCDAVOTake up SILCDAVOTake up SILCDAVOTake up Gezinnen met kinderen 7 5773 76650%3 2412 48477%1 567 1 25180%12 3847 50161% Kinderen in deze gezinnen 7 5773 76650%6 4824 96877%4 7004 20289%18 75812 93669% Bron Rekenmodel op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole, DAVO en SILC 2006 en 2009

54 Beleidswijzigingen 1.Wijzigingen alimentatieplafond 2.Wijziging inkomensplafond 3.Gestegen recuperatiemogelijkheden 54

55 Budgettaire impact bij verschuiving van de grenzen 55 DatumIngediend doorVoorstel Voorstellen t.e.m. 2011: 21/01/2008M. Gerkens & M. AlmaciAfschaffing inkomensgrens 03/06/2008C. Burgeon & Y. MayeurResolutie met vraag om afschaffing inkomensgrens te onderzoeken 25/06/2009E. Schelfout, S. de Bethune & P. Van Den Driessche Afschaffing inkomensgrens 07/04/2011M. DetiègeVerhogen tot lineaire inkomensgrens van € 1 800 Meer recente voorstellen: 17/01/2012C. Franssen, W. Beke & S. de Bethune Verhogen inkomensgrens tot € 1 800 verhoogd met bedrag per kind ten laste 20/02/2012S. Becq, R. Terwingen, N. Lanjri, L. Van Der Auwera, J. De Potter, B. Slegers, J. Van Den Bergh, R. Deseyn & M. Doomst Verhogen inkomensgrens tot € 1 800 verhoogd met bedrag per kind ten laste Bron Kamer & Senaat

56 Simulatie wijziging van het uitgekeerd geïndexeerd bedrag aan voorschotten, 2011 56 Aantal% Onder de maximumgrens van 175 euro10 44880,7 Tussen 175 en 200 euro8416,5 Boven 200 euro1 65112,8 Totaal aantal voorschotgerechtigden12 940100,0 Huidige kostprijs per maandVoorschot (€)Bedrag Onder de 175 euro (gemiddeld)116,391 216 043 Boven de 175 euro (forfaitair)175,00436 100 Jaarlijkse kostprijs (€)19 825 713 Kostprijs per gerechtigde (€)128 Verhoging tot 200 euro per maandVoorschot (€)Bedrag Onder de 175 euro (gemiddeld)116,391 216 043 Tussen 175 en 200 euro (gemiddeld)187,03157 292 Boven 200 euro (forfaitair)200,00330 200 % verschil met huidige kostprijs3,1% Jaarlijkse kostprijs (€)20 442 419 Kostprijs per gerechtigde (€)132 Verhoging zonder grensVoorschot (€)Bedrag Onder de 175 euro (gemiddeld)116,691 216 043 Tussen 175 en 200 euro (gemiddeld)187,03157 292 Boven 200 euro (gemiddeld)262,64433 619 % verschil met huidige kostprijs9,4% Jaarlijkse kostprijs (€)21 683 443 Jaarverschil met huidige kostprijs (€)1 857 730 Kostprijs per gerechtigde (€)140 Bron Eigen berekening op basis van DAVO-databank

57 Gezinnen met kinderen geconfronteerd met een wanbetaling, naar netto inkomen 57 Bron Rekenmodel op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole, DAVO en SILC 2006 en 2009

58 Kinderen in een gezin geconfronteerd met een wanbetaling, naar netto inkomen 58 Bron Rekenmodel op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole, DAVO en SILC 2006 en 2009

59 Gezinnen en kinderen in deze gezinnen geconfronteerd met een wanbetaling, aantal mogelijke gerechtigden bij verschuiving DAVO-grenzen, naar aantal kinderen ten laste 59 Gezinnen1 kind ten laste2 kinderen ten laste3 en meer kinderen ten lasteTotaal SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) Onder DAVO-grens7 5773 7662013 2412 4841301 5671 25112512 3847 501165 Tussen DAVO- grens en 1 800 euro 2 099561 95579241194 29557 Subtotaal t.e.m. 1 800 9 6762575 1952091 80814516 679222 Boven 1 800 euro1 084293 1681282 7192176 97293 Totaal10 7602868 3643374 52736223 651315 Kinderen1 kind ten laste2 kinderen ten laste3 en meer kinderen ten lasteTotaal SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) SILC gemiddeld DAVOMaximale verhoging * (%) Onder DAVO-grens7 5773 7662016 4824 9681304 7004 20211218 75812 936145 Tussen DAVO- grens en 1 800 euro 2 099563 90979724176 73352 Subtotaal t.e.m. 1 800 9 67625710 3912095 42512925 491197 Boven 1 800 euro1 084296 3371288 15719415 578120 Totaal10 76028616 72733713 58232341 069317 * Als percentage van de huidige DAVO-voorschottengroep. Bron Eigen berekening op basis van DAVO-rekenmodel – gegevens FOD Financiën en SILC

60 Raming van de budgettaire impact bij verschuiving van de grenzen naar detail 60 Jaarbudget DAVO (raming) (in mln. euro) Jaarbudget SILC gemiddeld (in mln. euro) Jaarbudget SILC gemiddeld met take up 69% (in mln. euro) € 249,99 per maand of minder0,71,30,9 € 250-499,99 per maand0,60,50,4 € 500-999,99 per maand8,29,06,2 € 1 000-1 362 per maand8,717,011,7 € 1 363-1 424 per maand1,41,61,1 € 1 425-1 486 per maand0,22,21,5 € 1 487-1 800 per maand0,039,46,5 € 1 800-1 999 per maand0,022,41,6 € 2 000-2 499 per maand12,28,4 € 2 500-2 999 per maand6,44,4 € 3 000-4 999 per maand2,41,7 € 5 000 per maand of meer00 Totaal19,964,444,4 Bron Eigen berekening op basis van rekenmodel – gegevens FOD Financiën en SILC

61 Raming van de budgettaire impact bij verschuiving van de grenzen 61 Bron Eigen berekening op basis van rekenmodel – gegevens FOD Financiën en SILC Jaarbudget DAVO (raming) (in mln. euro) Jaarbudget SILC gemiddeld (in mln. euro) % jaarbudget SILC t.o.v. huidig jaarbudget Jaarbudget SILC gemiddeld met take up 69% (in mln. euro) % jaarbudget SILC met take up 69% t.o.v. huidig jaarbudget Onder DAVO-grens19,929,4148 Tussen DAVO-grens en 1 800 euro 11,6588,040 Subtotaal t.e.m. 1 80040,920628,2142 Boven 1 800 euro23,411816,281 Totaal64,432444,4223

62 Lage kans op volledige recuperatie van achterstal en voorschotten 62 Bron Rekenmodel op basis van gegevens FOD Financiën – Cel Beheerscontrole en DAVO

63 Samenvattende conclusies 1.Structuurenquêtes en administratieve databanken kunnen ons meer vertellen dan wij doorgaans aannemen 2.Er zijn ongeveer 180 000 gezinnen met kinderen gerechtigd op alimentatie 3.Hiervan is ongeveer 1 op 8 geconfronteerd met wanbetaling 4.Hiervan bevindt zich ongeveer de helft beneden de huidige DAVO- inkomensgrens voor voorschotten 5.DAVO-stelsel heeft een redelijk goede take up (69% van de gerechtigde kinderen) 6.DAVO-tegemoetkoming is een effectief instrument in armoedebestrijding 7.Recuperatie is beperkt. 1/3 van de gekende onderhoudsplichtigen in de fiscale aangifte heeft een inkomen lager of gelijk aan het leefloon. 8.Aanpassing van de voorschottenplafonds heeft beperkte budgettaire impact 9.Aanpassing inkomenscriterium tot 1800 euro kan budgettaire kostprijs doen toenemen met ongeveer 40% 10.Een evidentie-gebaseerd rekenmodel is beschikbaar om andere modaliteiten te overwegen 63

64 64