Nederlands tussen Duits en Engels:

Presentatie over: "Nederlands tussen Duits en Engels:"— Transcript van de presentatie:

1 Nederlands tussen Duits en Engels:
het lexicon

2 Van Haeringen: Nederlands geen middenpositie, maar helt sterk over naar het Duits: bv. Ndl. lijden, Dts. leiden, Eng. to suffer Ndl. handelen, Dts. handeln, Eng. to proceed

3 Ndl. been, Dts. Bein, Eng. bone
Ndl. een, Dts. ein, Eng. one Ndl. twee, Dts. zwei, Eng. two Ndl. goed, moeder, voelen, Eng. good, mother, feel Ndl. hol, vol, dorst, Eng. hole, full, thirst Ndl. boom, Dts. Baum, Eng. tree Ndl. malen, Dts. mahlen, Eng. to grind

4 Engels aparte positie o.w.v.
lexicon ten dele Romaans geworden Germaanse elementen staan verder af van Ndl. en Duits o.w.v. grillige klankveranderingen isolement van Angelen en Saksen import van Scandinavische elementen

5 Duits/Nederlands: continuïteit
vrij recente staatkundige grens, daarna pas Duitse / Nederlandse cultuurtaal in bovenlaag > taalgrens besef van eenheid: taalnamen: Nederlands / Nederduits / Dutch Nederland / Holland vernederlandsing van Duitse familienamen

6 geringschatting: 17de eeuw: Duits door Nederlanders 19de-20ste eeuw: Nederlands door Duitsers invloed van Duits op Nederlands, nadien: puristisch streven: tegen germanismen

7 invloed van Frans op D/N/E:
Engels: diepgaande invloed na 1066 Nederlands: middenpositie Duits: Franse invloed teruggedrongen: puristisch streven

8 Ndl: permanente ontlening aan het Frans:
lexicon: bv. elegant, eventueel, frappant, soepel leenvertalingen: bv. partij trekken, schoondochter, vertegenwoordigen woordvorming: ‘naturaliseren’ van Franse suffixen: Ndl. -ij/-erij / Dts. -ei/-erei, bv. beuzelarij/Spielerei Ndl. -eren / Dts. -ieren, bv. halveren, waarderen / buchstabieren, stolzieren

9 -ier/-enier: bv. tuinier, valkenier, hovenier / Bankier, Portier
-es(se): bv. regentes, prinses, zangeres, meesteres, voogdes -age: bv. lekkage, slijtage -e: bv. studente, typiste, atlete

10 G. De Schutter: De woordenschat van het Nederlands en het Engels, een vergelijkende studie. In: VMKANTL 1996, Donald M. Ayers: The development of the English vocabulary. In: Ayers, English words from Latin and Greek elements, 1986, 6-13.