Cursus Preffi 2.0 en EKI GGD West Brabant 26 augustus 2008

Presentatie over: "Cursus Preffi 2.0 en EKI GGD West Brabant 26 augustus 2008"— Transcript van de presentatie:

1 Cursus Preffi 2.0 en EKI GGD West Brabant 26 augustus 2008
Dr. Gerard Molleman Manager NIGZ Centrum Kennis en Kwaliteit

2 Programma 9.30 Programma en kennismaken
9.40 Korte inleiding achtergronden Preffi en EKI 10.15 Ervaringen invullen/scoren projecten 10.45 Bespreken van de project In subgroepen verzamelen scores op een flap Bespreekpunten bepalen: wat kan beter per project 12.00 Aandachtspunten analyse-fase 12.30 Pauze 13.15 Vervolg analyse-fase 14.00 Aandachtspunten fase interventieontwikkeling 15.00 Uitvoerings- en implementatiefase,monitoren 16.00 Aanbevelingen voor projecten en terugblik 16.30 Sluiting

3 Doelen De leden van de afdeling:
kennen de Preffi 2.0 en het Empowerment Kwaliteit Instrument en de digitale versie ervan kunnen de eigen plannen met behulp van de Preffi en EKI aanpassen en verbeteren weten dat ze instrumenten flexibel kunnen toepassen willen met de instrumenten werken omdat voor hen duidelijk is dat dit een van de manieren is om te werken aan de kwaliteit van de preventie-interventies hebben aanbevelingen voor de projecten in het kader van de Preffi-prijs 2009

4 Positionering Preffi 2.0 Empowerment Kwaliteit Instrument (EKI)

5 Om de effectiviteit van GB in de praktijk te verbeteren …..
hebben we een gecombineerde strategie nodig: ontwikkelen en verspreiden van evidence-based model programma’s  algemene principes en richtlijnen om zo effectief mogelijk te werken in de eigen context Type projecten-model op meerdere punten kunnen insteken Wat voor typeprojecten doen jullie, waar ligt het accent van jullie projecten?. Ontw. Project GGZ (ontwikkelen nieuw aanbod om kinderen van psychiatrische ouders te ondersteunen, ontwikkelen aanbod mantelzorgondersteuning. Ontwikkelen cursus voor depressie bij Turkse vrouwen (relatief nieuwe doelgroep) Implementatieproject GGZ Implementatie van interventies KOPP, Arbeid, sociale psychiatrie en Depressie Communityproject GGZ Vrije Vogel project GGZ Almere, Effe bij Moeder an Diagnose/probleemverkennend project: inventarisatie angststoornissen bij ouderen door landelijke GGZ werkgroep Evaluatieproject???!!! Advocaat van de duivel

6 Om de effectiviteit van GB in de praktijk te verbeteren …..
Hulpmiddelen: Modelprogramma’s Certificeren van interventies Richtlijnen roken, overgewicht, etc Overzicht beschikbare interventies (Loket) hebben we een gecombineerde strategie nodig: ontwikkelen en verspreiden van evidence-based model programma’s  algemene principes en richtlijnen om zo effectief mogelijk te werken in de eigen context Type projecten-model op meerdere punten kunnen insteken Wat voor typeprojecten doen jullie, waar ligt het accent van jullie projecten?. Ontw. Project GGZ (ontwikkelen nieuw aanbod om kinderen van psychiatrische ouders te ondersteunen, ontwikkelen aanbod mantelzorgondersteuning. Ontwikkelen cursus voor depressie bij Turkse vrouwen (relatief nieuwe doelgroep) Implementatieproject GGZ Implementatie van interventies KOPP, Arbeid, sociale psychiatrie en Depressie Communityproject GGZ Vrije Vogel project GGZ Almere, Effe bij Moeder an Diagnose/probleemverkennend project: inventarisatie angststoornissen bij ouderen door landelijke GGZ werkgroep Evaluatieproject???!!! Advocaat van de duivel

7 Om de effectiviteit van GB in de praktijk te verbeteren …..
Hulpmiddelen: Modelprogramma’s Certificeren van interventies Richtlijnen roken, overgewicht, etc Overzicht beschikbare interventies (Loket) hebben we een gecombineerde strategie nodig: ontwikkelen en verspreiden van evidence-based model programma’s  algemene principes en richtlijnen om zo effectief mogelijk te werken in de eigen context Type projecten-model op meerdere punten kunnen insteken Wat voor typeprojecten doen jullie, waar ligt het accent van jullie projecten?. Ontw. Project GGZ (ontwikkelen nieuw aanbod om kinderen van psychiatrische ouders te ondersteunen, ontwikkelen aanbod mantelzorgondersteuning. Ontwikkelen cursus voor depressie bij Turkse vrouwen (relatief nieuwe doelgroep) Implementatieproject GGZ Implementatie van interventies KOPP, Arbeid, sociale psychiatrie en Depressie Communityproject GGZ Vrije Vogel project GGZ Almere, Effe bij Moeder an Diagnose/probleemverkennend project: inventarisatie angststoornissen bij ouderen door landelijke GGZ werkgroep Evaluatieproject???!!! Advocaat van de duivel Hulpmiddelen: Preffi 2.0 Empowerment Kwaliteit instrument Referentiekader Gezondheidsbevordering

8 Kwaliteitsstandaarden voor GB
Opus projectmanagement Preffi Referentiekader

9 Wanneer wat te gebruiken ?
Hoe doe je een project Welke stappen om resultaat te bereiken Wat: Welke interventie en waarom Uitkomsten, tussenstappen en wat daarvoor nodig is Managen: OPUS Effectiviteit : Preffi Programma-management, kader: Referentiekader

10 Wat is goede gezondheidsbevordering?
Is planmatig opgezet Voldoet aan Preffi-criteria Schenkt aandacht aan relevante elementen uit Referentiekader Scoort positief op proces-indicatoren

11 Proces indicatoren voor Gezondheidsbevordering
planmatig werken gebruik van beschikbare (epidemiologische) data mix van methoden/strategieën meerdere (lokale) partners betrokken expertise projectteam leiderschap participatie (eind)doelgroep bestuurlijk draagvlak eigenaarschap continuïteit/langdurig

12 Ontwikkeling Toelichting op instrument
Preffi 2.0 Ontwikkeling Toelichting op instrument

13 Preffi ontwikkelingstraject
Ontwikkeling Preffi 1.0 Implementatieproject Preffi 1.0 Ontwikkeling Preffi 2.0 zomer 2002 Bruikbaarheid & betrouwbaarheid concept Preffi 2.0 najaar 2002 Betrouwbaarheid en criteriumvaliditeit Preffi 2.0 jan. 2003 Lancering Preffi 2.0 sinds 2003 implementatie Preffi 2.0

14 Preffi 2.0 Scoreboek Preffi 2.0 Preffi 2.0 model Gebruiksaanwijzing
Scoreformulier Operationalisering en normering Toelichting Handboek Preffi 2.0 Digitale versie van de Preffi Empowerment Kwaliteit Instrument Engels, Frans, Hongaars, Noors, EQUIHP Economische dimensie Preffi (nog in aanvraag) Structuur Preffi, beoordelingsgedeelte én verbetergedeelte, is geinspireerd door kwaliteitsdenken: niet lineair: nieuwe vorm verhouding tussen inhoud/context project meer aandacht voor (cultuur van de) doelgroep, en belang van participatie criteria specifieker beschrijven implementatie minder instrumenteel feedback en evaluatie scherper niet alles: keuzes maken!

15 Wat is het probleem en de oorzaak daarvan?
Wat kun je er aan doen? Wat ga je dan doen? Hoe doe je dat op grote schaal? Werkt het ook? Benadrukt de dynamiek van gezondheidsbevorderingsprojecten: nl in het midden het inhoudelijke kernproces: probleemanalyse, interventiekeuze en - ontwikkeling, implementatie en evaluatie. De inhoudelijke keuzes worden mede bepaald door randvoorwaardelijke aspecten als draagvlak, capaciteit, en sturing door projectleider De processtappen zijn weergegeven in een ruitvorm, wyber. Geeft aan dat eerst wordt gekeken naar het breede scala aan mogelijkheden waarna vervolgens op basis van inh/randv. aspecten keuzes gemaakt worden. Bijv. determinanten op basis van relevantie, veranderbaarheid en haalbaarheid of implementatie interventies obv doelen, bereik, middelen e.d. De verschillende pijlen laten zien dat er op diverse momenten keuzes moeten worden gemaakt. Het gedeeltelijk samenvallen van de wybers evenals de feedback pijlen laten zien dat gbv een cyclisch proces is: er wordt steeds teruggegrepen op eerdere fasen/vooruitgelopen op latere fasen of tijdelijk bij de randvoorwaarden stilgestaan. Type projecten-model op meerdere punten kunnen insteken; kom ik later op terug

16 Wat is het probleem en de oorzaak daarvan?
Wat kun je er aan doen? Wat ga je dan doen? Hoe doe je dat op grote schaal? Werkt het ook? Benadrukt de dynamiek van gezondheidsbevorderingsprojecten: nl in het midden het inhoudelijke kernproces: probleemanalyse, interventiekeuze en - ontwikkeling, implementatie en evaluatie. De inhoudelijke keuzes worden mede bepaald door randvoorwaardelijke aspecten als draagvlak, capaciteit, en sturing door projectleider De processtappen zijn weergegeven in een ruitvorm, wyber. Geeft aan dat eerst wordt gekeken naar het breede scala aan mogelijkheden waarna vervolgens op basis van inh/randv. aspecten keuzes gemaakt worden. Bijv. determinanten op basis van relevantie, veranderbaarheid en haalbaarheid of implementatie interventies obv doelen, bereik, middelen e.d. De verschillende pijlen laten zien dat er op diverse momenten keuzes moeten worden gemaakt. Het gedeeltelijk samenvallen van de wybers evenals de feedback pijlen laten zien dat gbv een cyclisch proces is: er wordt steeds teruggegrepen op eerdere fasen/vooruitgelopen op latere fasen of tijdelijk bij de randvoorwaarden stilgestaan. Type projecten-model op meerdere punten kunnen insteken; kom ik later op terug

17 Preffi 2.0 model Wat is het probleem en de oorzaak daarvan?
Wat kun je er aan doen? Wat ga je dan doen? Hoe doe je dat op grote schaal? Werkt het ook? Benadrukt de dynamiek van gezondheidsbevorderingsprojecten: nl in het midden het inhoudelijke kernproces: probleemanalyse, interventiekeuze en - ontwikkeling, implementatie en evaluatie. De inhoudelijke keuzes worden mede bepaald door randvoorwaardelijke aspecten als draagvlak, capaciteit, en sturing door projectleider De processtappen zijn weergegeven in een ruitvorm, wyber. Geeft aan dat eerst wordt gekeken naar het breede scala aan mogelijkheden waarna vervolgens op basis van inh/randv. aspecten keuzes gemaakt worden. Bijv. determinanten op basis van relevantie, veranderbaarheid en haalbaarheid of implementatie interventies obv doelen, bereik, middelen e.d. De verschillende pijlen laten zien dat er op diverse momenten keuzes moeten worden gemaakt. Het gedeeltelijk samenvallen van de wybers evenals de feedback pijlen laten zien dat gbv een cyclisch proces is: er wordt steeds teruggegrepen op eerdere fasen/vooruitgelopen op latere fasen of tijdelijk bij de randvoorwaarden stilgestaan. Type projecten-model op meerdere punten kunnen insteken; kom ik later op terug Preffi 2.0 model

18 Preffi 2.0 inhoud/clusters
Ontwikkelingsgerichte aspecten Uitvoeringsgerichte aspecten 2. Probleemanalyse 3. Determinanten 4. Doelgroep 5. Doelen 6. Interventie-ontwikkeling 7. Implementatie 8. Evaluatie 1. Randvoorwaarden De clusters aan de linkerzijde vormen samen de clusters die verantwoordelijk zijn voor de meer inhoudelijke aspecten/keuzes bij de ontwikkeling van een interventie. Deze clusters kunnen ook op landelijk niveau vormgegeven worden; denk bijvoorbeeld aan een programma dat wordt ontwikkeld door bijvoorbeeld het NIGZ of het Trimbos-instituut. De clusters 7, 8 en 1 aan de rechterzijde hebben veelal betrekking op de uitvoering van de interventie(s). De mogelijkheden en beperkingen ingegeven door de implementatiestrategie en de feedback die volgt uit tussentijdse voortgangsbewaking en evaluatie beïnvloeden de inhoudelijke ontwikkeling voortdurend. Dit geldt vanzelfsprekend voor de randvoorwaarden. Een project wordt altijd opgezet vanuit een signalering van een bepaalde problematiek. Vandaar dat cluster 2 Probleemanalyse links bovenaan staat. De randvoorwaarden zijn op nummer 1 gezet omdat deze zich in alle fasen van een project laten gelden. Het nummer benadrukt de bijzondere status van dit cluster. Randvoorwaarden en haalbaarheid van een project worden meestal aan het einde van een projectbeschrijving beschreven: dit vormt een meer praktische reden om dit cluster rechts onderaan in het Scoreformulier op te nemen.

19 Criteria=effectpredictoren=variabelen die een zo veel mogelijk aantoonbare relatie hebben met output (effectiviteit). Met de preffi kan worden beoordeeld of de elementen van gbv programma zodanig zijn opgezet dat er een maximale kans bestaat dat het programma effectief is. Vandaar ook (nogmaals) de nieuwe naam preventie effectmanagement instrument Metataal:de inhoud van de criteria (uitgewerkt) in de operationaliseringen bestaat uit principes die algemeen geldig zijn. De gebruiker dient dus ook steeds te kijken hoe de principes uit de preffi toegepast kunnen worden in de eigen concrete situatie. Er bestaat niet zoiets als één ‘objectief beste interventie’. Het is wel mogelijk aan te tonen of een interventie in een bepaalde situatie wel/niet werkt. Het feit dat een interventie werkt in situatie A wil niet zeggen dat het ook werkt in situatie B. Het effect is altijd mede afhankelijk van de situatie/omstandigheden, daarom gaat de preffi ook over werkzame principes Selectie criteria: belang en generaliseerbaarheid (WAR/PAR). Argumentatie in Toelichting. In volgende versie Preffi, items opnemen die gelden in specifieke gevallen: bijv. doelgroep-, onderwerp- en doelafhankelijk.

20 Verbeterpunten en Acties: maak keuzen
1 2 3 4 Kwaliteisdenken: beoordelen én verbeteren

21 Empowerment Kwaliteits Instrument voor gezondheidsbevorderaars als aanvulling op de Preffi 2.0

22 Waarom aandacht voor empowerment
Werkzaamheid in projecten Brede erkenning belang concept (sinds Ottawa-charter !!) Concept dwingt om doelgroep als uitgangspunt te nemen verantwoordelijkheid bij de mensen te laten samen met de doelgroep te werken In Nederlandse GB-praktijk lippendienst aan empowerment Wel intentie, maar in de praktijk lastig Aandachtspunt ZonMw: Gezond leven Empowerment Kwaliteit Instrument Toolbox meten van empowerment Trainingsprogramma Samenwerking NIGZ en UvH(umanistiek)

23 Gebruikte definitie empowerment is het proces waardoor
mensen meer invloed verwerven over beslissingen en acties die van invloed zijn op hun gezondheid

24 Concept ‘empowerment’
Proces en uitkomst Context-afhankelijk en dynamisch Doelen op verschillende niveau’s: ►persoonlijk (►organisatie) ►community (zelf)beleving kritisch bewustzijn gedrag

25 Niveau van empowerment Empowermentdoelen
Waar streeft de gezondheids­bevor­deraar samen met de doelgroep naar als het gaat om gezond leven?* Het vergroten of versterken van ... Persoonlijk Zelfbeleving Gevoel van controle Gevoel van competentie Ervaring van zin, betekenis Positief gevoel van eigenwaarde Kritisch bewustzijn Inzicht in eigen doelen, verlangens en behoeften met betrekking tot gezond leven Inzicht in interpersoonlijke en maatschappelijke (machts)verhoudingen, (verinnerlijkte) beelden en opvattingen en de relatie met gezond leven Inzicht in de eigen mogelijkheden en middelen om gezond leven doelen te verwezenlijken Gedrag Uitingen van persoonlijke empowerment, zoals: Participatie in sociale en politieke activiteiten die bijdragen aan gezond leven (vereniging, lotgenotengroep, sportclub, politieke partij, lokale raad, adviescommissie, werkgroep) Bewuste keuzes maken als het gaat om gezond leven Weerbaarheid, assertiviteit (‘nee’ kunnen zeggen, opkomen voor de eigen belangen en behoeften en opvattingen over gezond leven) Copingvaardigheden om om te gaan met moeilijke situaties en het oplossen van problemen Veranderingen in leefstijl in overeenstemming met de eigen gezond leven doelen Community Beleving Een gevoel van onderlinge verbondenheid in de gemeenschap en betrokkenheid bij gezond leven in die gemeenschap Geloof van de gemeenschap in de eigen mogelijkheden om invloed uit te oefenen op gezond leven in die gemeenschap Inzicht van gemeenschap in gedeelde doelen, verlangens en behoeften met betrekking tot gezond leven Inzicht van de gemeenschap in maatschappelijke (machts)verhoudingen, beelden en opvattingen en de relatie met gezond leven Inzicht van de gemeenschap in de eigen mogelijkheden en middelen om gezond leven doelen te verwezenlijken Uitingen van community empowerment, bijvoorbeeld: Participatie van de gemeenschap in politieke besluitvormingsstructuren (lokale raad, werkgroep, politieke partij, adviescommissie) Lokaal leiderschap Sociale steun netwerken Samenwerkingsverbanden Ook valt te denken aan (langere termijn) doelen** als: Aanpassingen in de fysieke omgeving Aanpassingen in wet- en regelgeving Aanpassingen in maatschappelijke besluitvormingsprocedures Positieve of genuanceerde beeldvorming over de gemeenschap

26 Uitgangspunten ontwikkeling EKI
Werkproces van de professional is leidend Preffi biedt kader voor werkproces EKI wil aanvulling op Preffi zijn voor empowerment aspecten in projecten structuur van Preffi verbeterinstrument voor empowerment aspecten Balans tussen top-down en bottum up

27 Preffi 2.0 model Thema’s voor EKI
Randvoorwaarden voor empowerment Met doelgroep analyse maken Rol doelgroep en GB-er Welke empowermentdoelen en-technieken Uitvoer en implementaties Evalueren

28 Items Preffi 2.0

29 Keuze voor de vorm analoog aan model: Parallel-Tracking public health programming uit: Laverack,Health Promotion Practice,Building empowered communities, 2007 Programme design phase: Identification of issues, appraisal and approval stage. Chronic Disease Prevention track Empowerment track Engaging and Enabling people to take control of their lives and health 1. Programme Objectives. Improvements in the morbidity and mortality of the population. Empowerment objectives. What is the level of control and choice over health and life decisions? 2. Strategic approach. Top-down approaches employing social marketing, health education and behavioural interventions. Strategic approach. Does the programme address local issues and build capacity? Blurring the boundaries There are HP programmes that already combine both top-down and bottom-up elements in their design. For example, the ‘like minds, like mine’ national project to counter stigma and discrimination associated with mental illness in NZ. Uses a combination of top-down mass media and community education, building community leadership and participation, developing infrastructure and culturally specific approaches. 3 year project. (MoH, 2003) But this is not an either or situation. Top-down programming will continue to be the most dominant style of programming in HP. HPs need to think creatively about how they can accommodate build bottom-up approaches within top-down programming. Management How is the community involved in the delivery of the programme? What is the strategy for comm control? 3. Management. Pre-packaged and controlled by an outside agent. 4. Evaluation Epidemiological data to demonstrate objectives. Evaluation Does the programme use participatory evaluation techniques-empowering?

30 Participatie Zonder participatie is empowerment ondenkbaar. Het is een belangrijk component , maar ook een indicator van empowerment. Empowerment veronderstelt participatie, maar om te kunnen of willen participeren is er ook en zekere mate van empowerment nodig

31 Mate van participatie in EKI
A. Op basis van participatieladder van Pretty Geen participatie Passieve participatie Participatie via informatie Participatie via consultatie Functionele participatie Interactieve participatie Zelfmobilisatie B. Representativiteit betrokkenheid leden doelgroep Zwak Matig Sterk

32 Empowerment Kwaliteit Instrument bestaat uit:
Scoreformulier met 5 clusters en 23 items Document met operationalisering en normering per item Toelichting op EKI Internet-versie

33 Score-formulier Empowerment Kwaliteit Instrument EKI

34 www.gbkwaliteit.nl of www.preffi.nl

35 www.gbkwaliteit.nl of www.preffi.nl
Achtergrondinformatie Preffi Eigen account om digitale versies van Preffi en EKI in te vullen Digital versie EKI Digitale versie Preffi 2.0 Achtergrondinformatie Empowerment + Toolkit ‘meten aspecten van empowerment’ of

36 De Preffi gebruiken Ervaringen met scoren

37 Functies Preffi 2.0 (en EKI)
Diagnostisch kwaliteitsinstrument Als leidraad bij het ontwikkelen van een project Om na te gaan wat goed is en beter kan Voor opstellen van verbeterplannen Beoordelingsinstrument voor projecten Als selectie instrument

38 De betrouwbaarheid van de Preffi 2
De betrouwbaarheid van de Preffi 2.0 over het beoordelen van projecten van anderen Meerdere beoordelaars en meerdere beoordelingsperspectieven nodig Verschillende typen criteria : feitelijke inhoudelijke, expert-kennis veronderstellend projectmanagement-achtige Beoordeling op basis van projectbeschrijving én gesprek met de projectleider Training nodig in Preffi gebruik: streng-soepel, omgaan met onduidelijkheden

39 Aandacht punten bij analyse
Aandacht voor persoon en omgeving Integrale benadering Equity-check Spreiding van het probleem Positioneren project in doelenboom Gebruik juiste theorie

40

41 De stappen van een strategie (Doel, doelgroep, Interventie combinatie)
Uitgaande van beoogde resultaat (doel) Analyseren welke variabelen veranderd moeten worden (subdoelen) welke mensen daarbij betrokken moeten worden (doelgroep) via welke veranderingsprocessen de beoogde wijzigingen bereikt moeten worden ieder veranderingsproces wordt opgesplitst in activiteiten of taken, de kleinste bouwstenen van een project.

42 Strategie

43 Verklaringsmodellen Specifiek Algemeen

44 ASE-model (1987) Externe variabelen Gedrag Intentie
Eigen effectiviteit Sociale invloed Attitude Vaardigheden Barrières

45 Stressmodel van Caplan (1963)
Vooral in GGZ-sector

46 Algemeen Helpen om doelgroepen te segmenteren
Interventiemodellen Algemeen Helpen om doelgroepen te segmenteren

47 Preventie-mix Voorlichting, educatie Voorzieningen Regelgeving, wetten
Ethische en politieke overwegingen !!

48 Segmentatie van de doelgroep
Op de diffusie-curve van Rogers Naar motivatie-stadium Naar willen/kunnen

49 Voorlichtingsmodel Kok/McGuire (1985)
Aandacht Begrip Attitudeverandering Intentieverandering Gedragsverandering Gedragsbehoud Selectiviteit Begrijpelijkheid Voor- en nadelen Subjectieve normen en effectiviteits verwachting Onvoorziene barrières vaardigheden Effect feedback

50 Stages of Change-model van Prochaska en DiClemente
Tussentijdse uitgang Permanente uitgang Consolidatie Terugval Beslissing Overpeinzing Actieve verandering Voorbeschouwing

51 Adoptiecurve van Rogers
laggards late majority innovators early majority early adopters mate van adoptie tijd 100% 75% 50% 25%

52 Verspreiding van informatie

53 Typen doelgroepen en aanpak
Willen Kunnen + - A: Kan en wil Kennis versterken Adviseur C: Kan wel, maar wil niet Verleiden, stimuleren Overtuiger B: Wil wel, kan niet Leren, begeleiden Coach D: Kan niet en wil niet Bemoeien, corrigeren Opdrachtgever

54 Interventie-keuzes

55 Overwegingen om tot interventie te komen
Doel, Doelgroep, Interventie combinatie Keuze in aspecten van de preventie-mix Keuze in te veranderen determinant Stem interventie af op doelgroep Stem interventie af op doel

56 Tips voor de interventie-keuze (1)
Doelen die men wil realiseren Welke interventie past bij het doel Leer van anderen Gebruik reviews/kennissyntheses Haalbare interventies gezien de randvoorwaarden/situatie Indien noodzakelijk: verander de doelen of pas deze aan

57 Tips voor de interventie-keuze (2)
Kies de juiste intensiteit voor je interventie Interventie is deel van een mix aan interventies om verschillende determinanten te beïnvloeden Gebruik effectieve elementen En…. Kies een interventie die bij je past

58 Koppeling doelen en interventies
Kennis: Lezing en andere kennisoverdrachtvormen Demonstraties Geschreven en audiovisueel materiaal/internet Houding Mening vormen Inzetten van rolmodellen Discussiegroepen Brainstormen Overtuigende leer strategieën Vaardigheden: Oefenen Blootstelling (exposure: statements ondertekenen) Case studie, rollenspel

59 Koppeling doelgroep en interventies(1)
Rogers Innovators, vroege adopters: Massa-mediale voorlichting Vroege en late meerderheid: Interpersoonlijke communicatie Achterblijvers/laggards: Intensieve vormen van persoonlijke communicatie

60 Koppeling doelgroep en interventies(2)
Prochaska en DiClemente Voorbeschouwing : Bewustmakende voorlichting Overpeinzing: Voor- en nadelen Paradoxale benadering Verandering: Vaardigheden trainen Sociale steun Eigen effectiviteit Consolidatie: Feedback Terugval preventie strategieen

61 Implementatie-modellen

62 ‘Implementatie’ Initiator Intermediair Doelgroep

63 Geïmplemen- teerd programma Gerealiseerd programma
Cascademodel Initiator Intermediair Doelgroep Bedoeld programma Geïmplemen- teerd programma Gerealiseerd programma 3 1 2 5 6 4 Macro niveau Micro Meso

64 Vergelijking empowerment en implementeren
Implementatie voordeel intermediair intm. verantwoordelijk realiseren ownership GB’er faciliteert bekend maken overtuigen ondersteunen structuren monitoren om te leren Empowerment kracht doelgroep doelgroep centraal participeren doelgroep alle fasen GB’er faciliteert kennis verspreiden verleiden, stimuleren leren, begeleiden bemoeien, corrigeren monitoren verbetermogelijkheden

65 Professionele grondhouding

66 Typen doelgroepen en aanpak
Willen Kunnen + - A: Kan en wil Kennis versterken Adviseur C: Kan wel, maar wil niet Verleiden, stimuleren Overtuiger B: Wil wel, kan niet Leren, begeleiden Coach D: Kan niet en wil niet Bemoeien, corrigeren Opdrachtgever

67 Professionele mentaliteiten
tot 1960/65 Er boven op tot 1980/85 Er naast tot Er vandaan na Er op af Uit : Jos van der Lans, (2007) De leefwereld als spreekkamer

68 NIEUWE FASE: ER OP AF! tot 1960/65 ER BOVEN OP
vertrouwen verplicht - gezag tot 1980/85 ER NAAST vertrouwen vanzelfsprekend - identificatie tot ER VANDAAN vertrouwen verondersteld - vraaggericht na ER OP AF vertrouwen verwerven - empowerment Uit : Jos van der Lans, (2007) De leefwereld als spreekkamer