Gewetensvorming/ toerekenbaarheid en strafmaat

Presentatie over: "Gewetensvorming/ toerekenbaarheid en strafmaat"— Transcript van de presentatie:

1 Gewetensvorming/ toerekenbaarheid en strafmaat
Robert Vermeiren, VUmc; Universiteit Leiden

2 Waarom D toerekeningsvatbaar?
In Belgie: Dichotoom: toerekingsvatbaar – on toerekingsvatbaar Ziek maatschappelijk onaanvaardbaar Enige voordeel ziekte … Nederland glijdende toerekeningsvatbaarheid

3 ? ? Diagnostiek ? Rapportage: Ziekelijke stoornis
Gevaarlijkheid - risicotaxatie ? Gewetensvorming Toerekenbaarheid Maatregel Delict Straf

4 Casus Jan, 12 jaar: Opgenomen vanuit GBJ de Hutten
5 moordpogingen; 3 maal op vader, 2 maal stiefbroer; diefstallen; inbraken Conflictueuze gezinssituatie; moeder geen contact, woont in tuinhuis, stiefmoeder goede band 6 maand opname forensische jeugdpsychiatrie

5 Casus Diagnoses: Hoe (te) behandelen?
CD vroeg ontstaan, zich ontwikkelende persoonlijkheidsstoornis ADD, aandachtstekortstoornis Ontwikkelingsstoornis vs hechtingstoornis? Persoonlijkheidsstoornis (in ontwikkkeling)? Hoe (te) behandelen?

6 Gewetenstekort = SLECHT
Toerekenbaar Maatregel Delict Straf

7 ? Diagnostiek ? Gewetenstekort = STOORNIS  toerekenbaar Maatregel
Delict Straf

8 Jan Is Jan ziek of slecht? ‘Redenen’ voor stoornis
‘Psychopatiform’, psychopaat in wording ‘Redenen’ voor stoornis Statistisch afwijkend? Oorzakelijke factoren? Behandelbaarheid? …

9 Diagnostiek gewetensfunctie
De indruk De vragenlijst Het interview

10 Diagnostiek gewetensfunctie
De indruk De vragenlijst Het interview

11 Diagnostiek: vragenlijst/interview
APSD: geringe concurrente validiteit met PCL (Lee, 2004) Concept probleem? Longitudinaal onderzoek beperkt PCL: predictief voor herval (Walters, 2003) Voornamelijk factor 2 Verschillende onderzoeken: ‘psychopathiform’ voorspellend, maar wat is ‘psychopathiform’?

12 Diagnostiek gewetensfunctie
De indruk De vragenlijst Het interview  WE STAAN ONGEVEER NOG NERGENS

13 Een mythe? ‘Psychopaten’ reageren VERKEERD OP behandeling
D’Silva (review, 2004): geen enkele goed onderzoek dat dit ondersteunt MAAR, (Edens, 2003) etiket ‘psychopaat’ geeft een (identiek) moordenaar … MEER kans op de doodstraf (uit hetzelfde verhaal worden meer argumenten gehaald)

14 Risicotaxatie en geweten
Factoren; individueel, familiaal & omgeving Uitkomst

15 Risicotaxatie en geweten
Factoren Uitkomst Geweten

16 Risicotaxatie en geweten
Factoren Uitkomst Geweten

17 Risicotaxatie en geweten
Factoren Uitkomst Geweten

18 Jan, gewetensfunctie PCL-YV: zeer laag
Bevraging bij vader: extreem laag Bevraging bij stiefmoeder: matig laag Bevraging bij niet behandelaar op afdeling: zeer laag Bevraging bij therapeut: matig laag

19 Jan verloop Na 3 jaar: Nog steeds aangepast in instelling
Geen politiecontacten Bezoeken thuis Volgt opleiding …

20 Conclusie Geweten/psychopathie is een belangrijk concept, wellicht ook bij (kinderen)/jongeren Ontbreekt thans aan voldoende kennis, ontwikkelingspsychopathologisch/ (differentiaal) diagnostisch/ prognostisch/ therapeutisch Daarom thans onbruikbaar om oordeel op te baseren en hoogstens als een eventuele risicofactor te beschouwen binnen de algehele evaluatie