Zal China’s “Opstijging” tot Wereldmacht Vreedzaam zijn ? Willem van Kemenade NRC Handelsblad Academie Shanghai 20 oktober 2010.

Presentatie over: "Zal China’s “Opstijging” tot Wereldmacht Vreedzaam zijn ? Willem van Kemenade NRC Handelsblad Academie Shanghai 20 oktober 2010."— Transcript van de presentatie:

1 Zal China’s “Opstijging” tot Wereldmacht Vreedzaam zijn ? Willem van Kemenade NRC Handelsblad Academie Shanghai 20 oktober 2010

2 Willem van Kemenade Recente publikaties (Selectie): European and Chinese Engagement in the Iran Nuclear Dispute, in: China, Europe and International Security: Interests, Roles, and Prospects, Routledge, October 2010 Which way will China lean on Iran, YaleGlobal, September 2010 China vs. the Western Campaign for Iran Sanctions, The Washington Quarterly, CSIS, July 2010 Iran's Relations with China and the West: Cooperation and Confrontation in Asia, Clingendael 2009 Détente Between China and India: The Delicate Balance of Geopolitics in Asia, Clingendael 2008. China’s Post-Olympic Rise and its Place in the Global Concert of Nations, Clingendael 2008. The Fragile Pakistani State: Ally of the United States and China, Clingendael 2008. China and Japan: Partners or Permanent Rivals? Clingendael 2007. 2014-7-142

3 China’s Interne Politieke Situatie en de Nobel Vredes-prijs Recentelijk nieuw activisme voor politieke hervormingen, met name afschaffing van censuur; onafhankelijke bestrijding van corruptie. Premier Wen Jiabao steunde actie in interview met CNN, maar dit verscheen gecensureerd op Chinese TV. Harde kritische brief van “Partij-Ouderen”: grote invloed. Nobel Vredes-prijs voor Liu Xiaobo is door China fel veroordeeld als “zelf-ontering” en “samenzwering”. “Diepe moedwillige internationale belediging van China.” Intern effect in China dubieus. Liu Xiaobo is geen Sakharov, Walesa of Aung San Suu Kyi 2014-7-143

4 From: Zbigniew Brzezinski, The Grand Chessboard: American Primacy and its Geostrategic Imperatives, Washington DC, 1997

5 2014-7-145

6 “1991”: Illusie VS: Enige Permanente Supermacht: 21e Eeuw zal nieuwe “Eeuw van Amerika” worden “9/11”: VS zal alle nodige militaire macht aanwenden om aangetaste gezag in de wereld te herstellen. Oorlogen in Afghanistan en Iraq hebben grenzen aan VS macht getoond en hebben China “uitgenodigd” strategische invloed als Aziatische grootmacht te vestigen. Financieel-Economische crisis in 2008 heeft Chinese veerkracht en VS-EU zwakheden gemanifesteerd. China is nu tweede economische supermacht in de wereld en zal naar verwachting de komende decennia de “politiek-militaire hegemoon” van Azie worden. 2014-7-146

7 VS en Japan betwisten China’s “Machtsopstijging ” - Amerika omdat het zelf “hegemoon” over de Stille Oceaan, Azie en de wereld (?) wil worden/blijven. - Japan’s DNA verwerpt Chinese dominatie en Tokyo wil liever “junior-partner” van VS dan van China zijn. EU-stijl relatie tussen China en Japan vooralsnog ondenkbaar. VS standpunt is dat in geval van gewapende Japans- Chinese incidenten, VS-Japans Veiligheidsverdrag in werking komt. Taiwan ….. Als VS volhardt in ambitie om hegemoon van perifeer Oost-Azie te blijven, zal strategische conflict met China escaleren 2014-7-147

8 Het Chinees-Japanese Conflict over de Diaoyu / Senkaku “Terra Nullius”, 1.000 km t.z. van Japan en 200 km n.o. van Taiwan, geannexeerd door Japan in 1895. 1945-1972 Amerikaanse bezetting; door VS onder luide protesten van China en Taiwan overgedragen aan Japan. 1978: Deng Xiaoping: “Oudere generatie kan dit niet oplossen; laat toekomstige generatie dat doen, maar laten we nu gebied gemeenschappelijk exploiteren”. 1975,1997: Chinese-Japanse Visserij-overeenkomsten, die visserij loskoppelen van de territoriale kwestie. Incidenten steeds geweldloos geregeld door “Kustwacht” Dit jaar: Japanse hardliners beweerden dat VS hen zou steunen in geval van incidenten rond Senkaku/Diaoyu. 2014-7-148

9 Diaoyu Dao/Tai 钓鱼岛 / 台 9

10 2014-7-1410

11 De Feodaal-Militaire Monarchie Noord-Korea China bezorgd dat crisis in N.-Korea tot vluchtelingen- exodus, of zelfs oorlog kan leiden. Vandaar voedsel- en energie-hulp en investeringen. Sluipende “satellitisering”. Z.-Korea en de VS zijn ontstemd omdat zij een machtig, herenigd Korea wensen, dat met Japan, China indamt. China gelooft dat strategische belangen het best gediend zijn door het regime overeind te houden als buffer tussen Noordoost-China en de Amerikaanse troepen in Zuid- Korea en Japan. Het laatste wat China wenst is ineenstorting van N.-Korea gevolgd door Amerikaanse en Z.-Koreaanse troepen aan de Chinese grens. 2014-7-1411

12 De Zuid-Chinese Zee China claimt souvereiniteit over de 3.5 miljoen km2 ZC Zee. Kuststaten en VS betwisten dat. Doorgaans slapend probleem. In 1974 en 1988 heeft China geweld gebruikt tegen de eilanden die Vietnam claimt. In juli koos Hilary Clinton Vietnam’s zijde en critiseerde China’s claims. VS en Japanse media veroorzaakten crisis met “lek” dat China de ZC Zee tot “core interest” had verklaard Vietnam zoekt nu toenadering tot vroegere vijand om te helpen in geval van Chinese agressie. Japan verwacht hetzelfde van de VS, maar heeft een defensie-verdrag. 2014-7-1412

13 2014-7-1413

14 De Kwestie Taiwan Zal China het Hong Kong Model “toepassen”? De facto, niet-erkende staat, 23 miljoen inwoners met geavanceerde high-tech economie. “Pro-China” regering bevordert economische integratie maar volk verzet zich tegen politieke hereniging. China streeft naar “Vreedzame Hereniging” maar sluit geweld niet uit. Honderden raketten in positie. VS erkent Taiwan niet (meer), maar heeft wet (Taiwan Relations Act) die militaire hulp mandateert. Na 2012 presidents-verkiezing zou Taiwan weer een “anti-China” regering kunnen krijgen. Hoe lang kan de VS nog als effectieve militaire “protector” van Taiwan optreden ? Vijf, tien jaar ? 2014-7-1414

15 China & AfPak + Iraq China Metallurgical Group Corp, invested $ 3.4 billion in one of the world's largest copper deposits. Afghan troops, protect the Chinese miners against the Taliban.China Metallurgical Group Corp Chinese investors offer jobs and are more popular than the gun-toting US troops. The Chinese paid a high price for their copper mining rights and took a huge risk.took a huge risk “If it pays off, our war against the Taliban might someday be remembered as the war that paved the way for Chinese domination of Afghanistan”. (WP, 28-9-10) America fights, while China does business, and not only in Afghanistan In Pakistan, where billions in American military aid helps the government keep the Taliban at bay, China is investing heavily in energy and ports. investing heavily in energy and ports 2014-7-1415

16 Greater Tibet 2014-7-1416

17 De nieuwe “Great Game”: China vs. India ~ Mini Cold War Grensgeschil sinds oorlog 1962 onopgelost. Dooi pas in 1988. In 2005: Media-hype. Swap- deal Aksai-Chin ~ Arunachal Pradesh ? (Zuid-Tibet). In 2006, een week voor Hu Jintao’s bezoek aan India, herhaalt China met kracht zijn aanspraken op niet alleen Tawang maar geheel Arunachal Pradesh (93.000 km2). Overkoepelende redenen: Tibetaanse politiek, China’s steeds intensievere betrekkingen met Pakistan en India’s versterking van relaties met VS. India: Geen concessies: “China cannot be allowed to have any sub-Himalayan space” ! 2014-7-1417

18 China & Iran: Gezamenlijk Verzet tegen Westerse Dominatie China werd na vertrek van VS en VK in 1979 Iran’s grootste investeerder en handelspartner – gas en olie. (Voorgenomen) Investeringen $ 40 miljard. China werkte voorwaardelijk mee aan VN sancties maar verwerpt unilaterale VS/EU-sancties. China veroordeelt VS/Israel politiek als gevaar voor de hele regio en zal zijn strategische belangen verdedigen. Als het Iraanse regime zou bezwijken onder sancties, zou het hele Midden Oosten en Centraal Azie onder Amerikaanse en NAVO-dominatie kunnen komen. Dat is wat China, Rusland en Iran willen voorkomen. 2014-7-1418

19 De lage Chinese Yuan: Inzet van Valuta Oorlogen ? China heeft hoogste deviezen-reserves in wereld $ 2.64 bljn. In september toename van $ 194 mrd. Centrale Bank koopt dollars op en verkoopt yuan in locale markt. Interventies zijn hoofdoorzaak van “global imbalances” Conflict over wisselkoersen domineerde recente IMF meeting. G-20 in Seoul in november zal verder “strijden”. VS politici eisen substantiele revaluatie van yuan of anders straf-tarieven op Chinese exporten. China wil slechts gefaseerd en mondjesmaat revalueren om val in exporten, faillissementen en werkeloosheid te voorkomen en om speculatief kapitaal buiten te houden. 2014-7-1419

20 De “Machtsaufstieg” van Pruisen / Duitsland na 1860 en de “Herrijzenis” van China Nu 1864-1871: Drie Pruisische oorlogen: vs Denemarken, Oostenrijk en Frankrijk ….. om Duitse Bond te verenigen. Europese “equilibrium” van 1815 omvergeworpen. Waarom geen coalitie om Pruisen te stoppen ? Geloof heerste dat Pruisen slechts beperkte “revisionistische” ambitie had; niet om “continentaal hegemoon” te worden. Is China een revisionistische of “status quo” macht ? Sinofoben in VS, Japan, India etc. willen “balancing- coalitions” vormen tegen “Gele Gevaar”. Is dit gevaarlijke over-reactie of is er opnieuw zoals van 1864-1914 en 1933-1939 “under-balancing” ? 2014-7-1420