" L’etat c’est moi" absoluut vorst Lodewijk XIV

Presentatie over: "" L’etat c’est moi" absoluut vorst Lodewijk XIV"— Transcript van de presentatie:

1 " L’etat c’est moi" absoluut vorst Lodewijk XIV
[videofragment Versailles] “Droit devin des rois “ 72 jaar!!! (regeert tot 1715)

2 Staten Europa omstreeks 1500

3 Hof : zie hier de goddelijke afkomst!
, [videofragment Versailles] Hof : zie hier de goddelijke afkomst! Luxe, pracht en praal*, hoffeesten, grootse bouwprojecten, (dagelijkse ) rituele handelingen, leefstijl en etiquette.

4 lineaire stijl, klassiek / ratio
Kunst verbeeldt de grootsheid van de macht; opdrachten politiek correct. Enthousiasme voor de antieke cultuur, vooral bewondering voor de politieke facetten. Poussin lineaire stijl, klassiek / ratio

5 Kunst machtshulpmiddel
Standbeeld in Montpellier Overal plaatsvervangend aanwezig! En profil naar Alexander de Grote of Keizer Augustus

6 Paus Julius II, pauselijk hof; mecenas en opdrachtgever genie Michelangelo en Rafaël = boodschap: zie hier Rome, religieus en wereldlijk centrum!

7 Nieuwbouw Sint Pieter prestigeobject = demonstratie macht en rijkdom

8 Rafaël / Michelangelo / Leonardo:
superieur / virtuoos : = macht en zelfvertrouwen Roomse hof en aanzien van kerk herstellen.

9 Pauselijk, Koninklijk Hof = kosmos = maat van kosmos = goddelijk volmaakt
Proportieleer gebaseerd op ideeën van Vitruvius: de mens is de maat voor harmonische verhoudingen.

10 Gulden Snede Symmetrie AB:BC = AC:AB Perspectief

11 Alberti, 'De re aedificatoria'
Schoonheid Reflectie van wetten van de natuur: volmaakt Juiste proporties tussen samenstellende delen: harmonie Wordt ontleend aan de natuur Alberti, 'De re aedificatoria' boek over Architectuur Reflectie van volmaakte wetten van de natuur: Dezelfde wetmatigheden als in de natuur Harmonie door juiste proporties tussen samenstellende delen: getal en ordening. Ook in de natuur door geest en rede. Actieve herschepping: Kunst is imitatie, maar geen slaafse navolging; veel oefenen en de natuur met vaste regels tegemoet treden. In de geest van de kunstenaar Wordt ontleend aan de natuur: regels zijn door studie verkregen Leer van Vitruvius wordt toegepast op eigen tijd (kerken, stadspaleizen). Ornamentatie is nodig om het gebrek aan de niet bereikbare absolute schoonheid te verhullen.

12 Schepping van Adam : kunst van een verhevener schoonheid dan de natuur = volmaakt

13 Kunstenaar ambachtsman > Kunstenaar wetenschapper =
In opdracht van (pauselijk / koninklijk) hof: inventiviteit binnen kaders Kunstenaar ambachtsman > Kunstenaar wetenschapper = vrij kunstenaar*. originaliteit maatstaf, idea kunstenaar = weg naar wereldroem. FILMPJE: (4) FILMPJE:

14 Veelzijdig Uomo Universalis
Leonardo da Vinci / Michelangelo Beeldhouwer X Schilder X Architect X Ingenieur X Dichter X Kunsttheoreticus X = Zichtbare werkelijkheid weergeven > ultieme wetenschap

15 Plato: ideële wereld weergeven in de kunst
Aristoteles: uitgaan van de werkelijkheid Plotinus: balans tussen de goddelijke, ideële wereld en werkelijkheid

16 Gebouwen Kleding Houdingen Christendom X Klassieken

17 Mythologische figuren X metamorfosen
Bernini, Apollo & Daphne Michalangelo David

18 sagen, mythen en vertellingen testament
Gelaagde symboliek, verbinding sagen, mythen en vertellingen testament

19 Beeldtaal Renaissance L.D.
Beeldtaal Barok Peter Paul Rubens

20 VersaillesApollo-fontein
Het moeras maakt plaats, zege op de ongecultiveerde natuur = door de mens geschapen orde = macht van de vorst!

21 Buitenverblijven* van de Medici, Palazzo Pitti en….
Villa d’Este* Buitenverblijven* van de Medici, Palazzo Pitti en….

22 Versailles: symmetrie, geometrie, perspectief, zichtlijnen: de natuur overwonnen.
Hoveling: figurant in het theater van de staat, alles volgens rang en stand

23 Belangstelling voor kunst en cultuur onderscheidt
het gewone volk en de adel

24 affectenleer gemoedtoestanden theaterstaat

25 Distantie hof door onderscheidende etiquette.
Ballet Court* figuurdansen FILMPJE: [Ranaissance Consort no. 7] [12 februari 2013] FILMPJE: [Doe Dans 2010 Kids Franse Hosfans] [12 januari 2013] [Una Stravangaza dei Medici (1) = Alles geregiseert! Figuurdansen* hoort tot de vaardigheden van iedere hoveling Distantie hof door onderscheidende etiquette. Geen ruimte voor spontaniteit.

26 De dans heeft niets te maken met natuurlijk of ‘gewoon’ bewegen:
beheersing en/of stilering van het natuurlijke tot een esthetisch, formeel, complex geheel

27 Kunst professionaliseert.
Vakopleiding Académie Royale de Dance (1661) Volop regels voor ballet-komedie, ballet-opera en ballet-toneel aan het hof : = controle = macht van de koning.

28 Vernieuwing met name in de muziek!
Vernieuwing met name in de muziek! Commedia dell’Arte*, eenheid van persoon en rol om snel te kunnen improviseren. Publiek vermaken: volksvermaak, herkenning stereotypen

29 L’Orfeo, eerste echte opera!
Monteverdi Madrigal opkomst opera Intermezzi’s komedie La Pellagrina [Orlande de Lassus - Lagrime di San Pietro: I. Il magnanimo Pietro] FILMPJE: [ Monteverdi] [Geluidsfragment Monteverdi] Muziek versterkt tekst, zang met één stem, (monodie): een revolutie in de muziek (regels). Nieuw: sterke emotionele relatie tussen tekst en muziek*.

30 Kunsten, wetenschap, … : opdrachten lopen via de academies, beter te controleren + breken macht gilden

31 kennis – ratio - ontdekkingen

32 ….. veranderend wereldbeeld, de aarde, centrum van het heelal
alles onder controle?