Vitens Platform OR’en waterbedrijven Lochem, 19 november 2010

Presentatie over: "Vitens Platform OR’en waterbedrijven Lochem, 19 november 2010"— Transcript van de presentatie:

1 Vitens Platform OR’en waterbedrijven Lochem, 19 november 2010
Rik van Terwisga, voorzitter RvB Vitens

2 Vitens is een veelzijdig bedrijf
Innovatie Natuur en landschapsbeheer Onderhoud en vakmanschap Veiligheid Millennium Development Goals Verduurzaming Voorzieningszekerheid Waterwinning- en zuivering Altijd betrouwbaar drinkwater 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

3 Vitens in cijfers Leidingen in km
Aandeelhouders (gemeenten en provincies) Productiebedrijven Totale wateromzet (m3) Aantal medewerkers Gemiddeld kleinverbruiktarief per m3 Gemiddeld verbruik per aansluiting Marktaandeel Aantal aansluitingen Aantal klanten 5,4 mln 2,4 mln 31% 350 mln 120 m3 € 1,28 1.700 100 47.500 114 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven 3 3 3

4 Efficiënt door schaalvergroting
10 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven 4 4

5 Goedkoop water € 0,0013 per liter € 0,40 per liter € 1,- per liter
19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

6 Consumptie van flessenwater in verschillende landen in 2000 en 2005
Betrouwbaar water Consumptie van flessenwater in verschillende landen in 2000 en 2005 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

7 Duurzaam water Grafiek laat zien wat de uitstoot van CO2 per liter water is tussen de verschillende distributievormen van water. Bij het CO2 getal is niet alleen gekeken naar transport, maar ook naar bv. CO2-uitstoot bij de productie van de verpakking etc. Evt. noemen: Kraanwater bespaart ook een hoop verpakkingen Vitens is heeft dit jaar haar stroomvoorziening geheel vergroent Vitens werkt hard aan het opzetten van een climate-footprint 19 november 2010 4 april 2017 Platform OR'en waterbedrijven 7 7 7

8 Klaar voor sprong in ontwikkeling
“kunnen” “willen” Transformatie “moeten” Tot 2006 Consolidatie 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

9 Publieke stakeholders: verweven rollen
Klanten Klanten hebben geen invloed Aandeel- houders Samenleving Klanten zijn ook burgers Wij laten politiek het maatschappelijk debat voeren Overheid/ politiek Klanten zijn ook kiezers Aandeelhouder is soms politieke (tegen)speler Aandeelhouders gedragen zich politiek Politiek spreekt namens publieke opinie en klanten 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

10 rechtstreeks met haar klanten
Publiek waterbedrijf Klanten Vitens communiceert rechtstreeks met haar klanten Vitens Samenleving Vitens is partij in het maatschappelijk debat Aandeel- houders Overheid/ politiek Vitens beschouwt aandeelhouders als belangrijke stakeholders Vitens gaat zakelijk met overheid/politiek om 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

11 Organisatie in 2008 Strategie Structuur Management- stijl Systemen
Cultuur Personeel 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

12 Ontwikkeling van personeelsopbouw
Aantal medewerkers Leeftijdscategorie 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

13 Wat was noodzaak tot verandering?
Veranderende buitenwereld legt nieuwe uitdagingen op … … maar werden intern niet opgepakt Geen nieuwe richting Inefficiënties blijven in stand Verkokering Geen innovatiecultuur Interne gerichtheid Veroudering personeel, verlies deskundigheid, geen diversiteit Niet aantrekkelijk op arbeidsmarkt Te weinig gevoel voor urgentie Kritischer klanten (behoud license to operate) Kritischer arbeidsmarkt Druk op tarieven, efficiency (overheid, samenleving) Overheid in toezichtrol, evt. wegvallen Drinkwaterwet Internationale kansen en bedreigingen Mogelijke verwevenheid energienetwerkbedrijven Druk op sluiting waterketen Behoefte aan alternatieve bronnen Mondialisering kennisontwikkeling 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

14 Werken aan Vitens 2.0: proces
Veranderen op manier nieuw Vitens (voorbeeld) Proces bepaalt de uitkomst Gebruik maken van energie (niet wachten op de laatste) Niet vrijblijvend: strak geleid proces Zoektocht externe en interne Architecten Medezeggenschap nauw betrokken Onder verantwoordelijkheid RvB Lijn faciliteert, besluit, draagt uit Structure follows strategy 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

15 Tijdlijn Analyseren & ambitie vaststellen
Bedenken hoe hoofdlijnen eruit zien Eind 2008 Wisseling leiderschapNa groei, consolideren Van moeten, naar willen, naar kunnen Persoonlijk leiderschap & eigen verantwoordelijkheid Eerste helft 2009 Architecten: wie is Vitens en wat wil zij betekenen Wolter en Walter in RvBWisselingen 1e lijns management Oktober 2009 Forumdag ‘Hart voor de Zaak’ Terugkoppeling architecten Kwaliteit voor de klant Verbinding met de samenleving Verbinding met elkaar November 2009 Pizza-avond: vervolgaanpak besproken December 2009 – april 2010 VeranderTeam en ActieTeams Hoofdontwerpen Klankbordgroepen om ontwerpen te verrijken Mei 2010 Forumdag ‘De Zaak in Kaart’ Terugkoppeling hoofdontwerpen; eerste aanzet om medewerkers van meedenken naar meedoen te bewegen met o.a. ‘De Zaak in Beeld’ Adviesaanvraag hoofdstructuur ingediend “Nu aan de slag!” 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven 15

16 Samen water betekenis geven
19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

17 Programma Samen water betekenis geven ‘Werken aan Vitens 2.0’
Eigen verantwoor-delijkheid nemen Dichterbij de klant staan Internationale activiteiten uitbouwen Bedrijfsvoering verder verduurzamen Maatschap-pelijke kosten verlagen Diversiteit (M&O) Achter Watermeter (Waterketen) Customer Experience Onderzoek Bestuurlijk Spoor (Waterketen) Procesgericht Werken (Processen) HR-strategie & -programma’s (M&O) WaSH (waterketen) ‘Werken aan Vitens 2.0’ Programma Innovatie Leiderschap (M&O) (M&O) Reductie Bureaucratie (M&O) Duurzaam- heid Structuur & besturing Plannings- tool VPA Uren- registratie Initiatieven/projecten/manier van werken binnen Vitens die bijdragen aan de ambitie Samenhang in het Programma ‘werken aan Vitens 2.0’ Bron: strategiedocument en projectcontracten Versie 2 / 7 april 2010 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

18 Tijdlijn (vervolg) Aan de slag Inrichten organisatie Juni 2010
Benoeming nieuw management Zomer 2010 Onderhandelingen Sociaal plan Juli – oktober 2010 Opstellen bedrijfsplannen November – december 2010 Goedkeuring RvC, AvA en advies COR Januari 2011 Start Nieuw management Voorjaar 2011 Plaatsing en selectie nieuwe organisatie Zomer 2011 Aan de slag Reorganisatie 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven 18

19 De plannen voor 2010-2013 Mensen en middelen Processen en organisatie
New business development Uitbreiding internationale activiteiten 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven 19

20 Processen en organisatie: klantketens
Achtergrond: Klant te weinig centraal (bevestigd in onderzoek totem; klant verwacht betere dienstverlening m.n. op het gebied van storingen & klachten) Processen taak-georienteerd; focus op afdelingsresultaat; resulteert in suboptimalisatie v/h proces (over de afdelingen heen) Besluitvorming & verantwoordelijkheden niet eenduidig belegd Antwoord: procesgericht werken Introductie van klantketen; beginnen met een klantwens en eindigen met een klantwaarde Onderverdeeld in subketen voor maximale (groei)flexibiliteit Ketenverantwoordelijkheid: samen, over de afdelingen heen, verantwoordelijk voor het resultaat. Samen werken aan continu verbeteren Reductie overdrachtsmomenten; elimineren van inefficiënties 6 klantketens Klantbeheer (de samenwerking met Evides in de Facturatie BV zal worden geïntensiveerd) Aanleg Productie en levering Onderhoud Technische klachten en storingen Internationaal (via Vitens-Evides International). 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven 20

21 Processen en organisatie: hoofdstructuur
Managen assets Beleid onderhoud en investeringen Grondstoffen Proces- technologie automatisering- demand Zuivering- projecten Hoofdleiding- Aansluiten Realiseren infrastructuur Winnen Zuiveren Onderhouden Beheer procesautomat. en grondstoffen Bedrijfsvoerings- centrum Winnen en zuiveren Transporteren en leveren Onderhouden Logistiek Klantcentrum water (klachten en storingen) Klantcentrum factureren Meterstanden Factureren Innen Klantvragen (administratief) Klantketens Laboratorium Business development Ontwerpprincipes Ondersteunen van de klantgerichte processen Demand / supply Decentraal wat moet en centraal wat kan: Alle uitvoerende activiteiten rondom winnen, zuiveren, transporteren en leveren: decentraal. Rest centraal. Veranderingen Loslaten regiostructuur; productie naar Winnen en Zuiveren en distributie naar Transporteren en Leveren Regie op klantketen bij Managen Assets Zoveel mogelijk clusteren van klantketen binnen 1 afdeling; reductie van overdrachtsmomenten Naast elkaar positioneren van BVC en klantcentrum (water)  verbeteren samenwerking Nieuwe afdeling Business Development: bundelen activiteiten waterketen en regie op duurzaamheid, innovatie en nieuwe bedrijvigheid Besturing Integrale verantwoordelijkheid Resultaten klantketens centraal Medezeggenschapsstructuur Vitens 2.0 Code Tabaksblad vertalen naar Vitens Directie & Management: heldere portefeuilleverdeling & afspraken over wat wel/niet gezamenlijk over beslissen Finance en control Human resources Communicatie Juridische zaken/kwaliteit ICT demand ICT supply Inkoop, facility management en vastgoed 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven 21

22 Processen en organisatie: medezeggenschap
Toezicht RvC Bestuur RvB Medezeggenschap COR 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

23 Mensen en middelen 23 Visie Inspirerend en mensgericht leiderschap
Leiderschap door medewerkers Diversiteit in de interne samenwerking Uitdagende werkomgeving voor ambitieuze medewerkers Plaats- en tijdonafhankelijk werken Eigen verantwoordelijkheid medewerkers Satellietkantoren met één centraal kantoor Flexibel pakket rond mobiliteit Flexibel pakket rond ICT Uitwerking Persoonlijk leiderschap Lijn in de “lead” Verscheidenheid Flexibele arbeidsvoorwaarden Modern sociaal plan Achtergrond: Klant te weinig centraal (bevestigd in onderzoek totem; klant verwacht betere dienstverlening m.n. op het gebied van storingen & klachten) Processen taak-georienteerd; focus op afdelingsresultaat; resulteert in suboptimalisatie v/h proces (over de afdelingen heen) Besluitvorming & verantwoordelijkheden niet eenduidig belegd Antwoord: procesgericht werken Introductie van klantketen; beginnen met een klantwens en eindigen met een klantwaarde Onderverdeeld in subketen voor maximale (groei)flexibiliteit Ketenverantwoordelijkheid: samen, over de afdelingen heen, verantwoordelijk voor het resultaat. Samen werken aan continu verbeteren Reductie overdrachtsmomenten; elimineren van inefficiënties 6 klantketens Klantbeheer (de samenwerking met Evides in de Facturatie BV zal worden geïntensiveerd) Aanleg Productie en levering Onderhoud Technische klachten en storingen Internationaal (via Vitens-Evides International). 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven 23 23

24 Mensen en middelen: Flex@Vitens
Zelf bepalen hoe, waar, wanneer en met wie je werkt aan resultaten (sturen op aanwezigheid is zóóó Vitens 1.0) Niet je functie, maar je talent bepaalt je waarde (niets zo irritant als een iemand die wappert met zijn functiebeschrijving) Je bent zelf verantwoordelijk voor je eigen ontwikkeling (wie anders dan? de Raad van Bestuur?) Variëteit is standaard (niks zo ongelijk als ongelijke mensen gelijk behandelen) Thema’s en taken zijn leidend, niet de grenzen van de organisatie (de organisatie Vitens is geen doel op zich) Persoonlijk leiderschap vanuit de kernwaarden van Vitens (genieten van uitdaging, verbinding en vertrouwen) Activiteitengerelateerde werkplekken en optimale ICT-ondersteuning (goede koffie en zo’n keigave loungeplek alstublieft) Digitale kennis en vaardigheden Transparantie tenzij…. horen bij elke Vitenser (je hebt toch niets te verbergen voor je collega’s?) (net als vakkennis overigens….) 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven 24

25 New business development
Waterketen Verticale integratie in de waterketen, schaalvergroting Ontkoppeling bestuurlijke taken en uitvoering Integraal assetmanagement Proactief in eigen gebied Exportkansen Duurzaamheid Achter de watermeter/innovatie ‘We lenen het water van de aarde’ Focus op zuinig omgaan met bronnen/verbruik thuis Winningen verduurzamen Reststoffen hergebruiken Afwegingen bij aankoop- en investeringsbeslissingen Zuivering in huis, hergebruik van water en energie Samenwerking IBM Duurzaamheidwinst door minder energie en winning Nieuwe adviezen en diensten (Vitens Solutions) Doelgerichte innovaties met gecommitte partners 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven 25

26 Duurzaamheid: waterverbruik
Douchen 41% 128 liter per persoon per dag Toilet spoelen 29% 3% Drinken en koken Wassen 13% VEWIN Dutch drinking water statistics 2008 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

27 Duurzaamheid: achter de watermeter
Kleinschalige watervoorziening Drie trends: Energie decentraal Afvalwaterzuivering decentraal Miniaturisering van watertechnologie Infrastructuur op wijkniveau Op wijkniveau realiseerbaar door warmte-koude-opslag Vergisting restafval uit zuivering Terugwinning van warmte uit afvalwater > wijkverwarming Duurzaamheidswinst voor de maatschappij Micro-waterketen Inzet op zuivering in huis, doel is hergebruik van water + energie Duurzaamheidswinst o.a. door minder energie en minder winning Nu 128 liter p.p.p.d kan op deze manier 50 liter p.p.p.d. worden in 2020 (Blok 1) de drie hoofdtrends die wij zien rond watervoorziening/afvalwater/techniek (Blok 2) Vertaald zich in nieuwe visie op infrastructuur op wijkniveau (Blok 3) In huis gaan we naar een micro-waterketen gericht op hergebruik van water en energieterugwinning. 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven 27 27 27

28 Waterketen met ca. 500 partijen
10 drinkwater bedrijven 441 gemeenten 27 waterschappen Drinkwaterproductie Afvalwaterverzameling Afvalwaterbehandeling 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

29 Waterketen en de huishoudrekening
Totaal € 485 € 550 M/jr € 149 Afvalwaterbehandeling € 410 € 161 Afvalwaterverzameling (riolering) € 175 Drinkwaterproductie 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

30 Innovatie: export watertechnologie
Deltatechnologie Overheden Kennis- instellingen Publieke bedrijven Consultants Ingenieurs- bureaus Markt- partijen 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

31 Uitbreiding internationale activiteiten
Focus op ontwikkeling capaciteit en kennis in de waterbedrijven (partnerships) Doelen Omvang huidige portfolio uitbouwen In 2015: 40 miljoen mensen bereiken in stedelijke gebieden Totaaloplossingen: integratie sanitatie en hygiëne 19 november 2010 Platform OR'en waterbedrijven

32