Het schandaal van de Aziatische prutvis

Presentatie over: "Het schandaal van de Aziatische prutvis"— Transcript van de presentatie:

1 Het schandaal van de Aziatische prutvis
Een blik op de tropische aquacultuur. welzijn of gifbeker? IJsbrand Velzeboer Chemische kring Zwolle 26 februari 2013

2 Doel van de reis Vragen vanuit de visserijsector beantwoorden
Vraagtekens bij voedselveiligheid na explosieve groei van import Pangasianodon Hypotalamus Eigen risicobeoordeling van de voedselketen

3 3 De tijdlijn Borrel op Urk met vissers november 2007 in het Achterhuis Trip 1 met de viskotter februari 2008 Column 3 mei 2008 met reacties uit de branche Trip 2 met de Viskotter juli 2008 Presentatie boek: Dansen op zee met Urkers 8 november 2008 Reis 1 Vietnam juli 2009 Presentatie rapport in Nieuwspoort februari 2010 Antwoord op kamervragen G. Verburg 2e reis naar Vietnam juli 2010 Telegraaf 10 november 2010 “Tweede kamer vies van Prutvis” Uitzending van Kassa! 18 december 2010 Kamervragen A. Slob januari 2011 Telegraaf 23 februari 2013 Volkskrant maart 2013

4 geboren en getogen in Can Tho
4 Werkwijze Google earth kweekvijvers geselecteerd Voorstudie verricht, risico inventarisatie Info Imares, WUR, literatuur, laboratoria Vishandel en verwerkers van Pangasius in NL Vanuit NL locale Vietnamese gids en hotel in Can Tho gezocht. Bodem-, water en voermonsters genomen. Nastudie verricht, publicaties WUR, RIVO en Min LNV en Masterplan Vietnam Na opmerkingen van Pvis 2e reis officieel aangekondigd Gids Laura, geboren en getogen in Can Tho

5 Socialistische republiek Vietnam
Lengte van Noord naar Zuid 2.000km Sinds 1975 Zuid Vietnam herenigd met Noord Vietnam Totalitaire staat. Willekeurig oppak beleid, veel geuniformeerde straatcollectanten Infrastructuur is een boze droom Gem snelheid 40km/h 1€ = VN Dong ; 1$ = VN Dong 30% leeft onder de armoedegrens 1$/dag Alledaagse gewoontes ook op het werk (hygiëne) Aantal inwoners 87 miljoen 8 x Nederland 262/km2 Scholingsniveau laag Gemakkelijk leesbare taal Goed klimaat, 30+ en RV 90% GSM bereik 100% BNP $70Mld (NL $769 Mld) Gebruikelijk modaal inkomen, $ Corruptie wordt ontkend

6 De Vietnam oorlog 23 november 1946 Frans bombardement op Haiphong. VS steunt F Juli 1954 Akkoorden van Geneve, splitsing 17e breedtegraad DMZ, erkenning bewind HCM, vertrek F (Eerste Indochina oorlog) 1957 tweede Indochina oorlog, adviseurs daarna tot soldaten  0,5-2,0Mio burgers Inzet Agent Orange en Agent Blue en napalm 1968 Tet offensief keerpunt met My Lai slachting. 30 april Hereniging (1975)

7 Oorlogschemie Proudly made in the USA
Napalm. Benzine met Naftanaat en Palmitaat als verdikkings- en kleefmiddel Rainbow herbicides; pink, orange, green, white, purple and blue. Rijkelijk vervuild met dioxines, nitrosaminen en arseen. Grond nabij voormalige bases is altijd vervuild Mijnenvelden TNT (B-52 voer)

8  Turbulent gebied. Olie Dispuut met China over Paracel en Spratly eilanden

9 Pangasius kweek Garnalen kweek

10 Orientatie op kilometerpalen en de zon
1010

11

12 Met Google vind je alles
Afmeting vijver 60 x 80m

13 De ‘jungle vijver’

14

15 Hotel Vieth Thang ½  $ 10/d

16 Communicatie was mogelijk
dankzij woordenboek…

17 Planning maken

18 Watermonsters

19 Bodemmonsters

20 Voermonsters

21 Vreemde stoffen aangetroffen:
Waarnemingen Vreemde stoffen aangetroffen: Hypochloriet Quads (ofwel Alkylddimethylbenzyl ammonium chloride) Zeoliet Calcium Carbonaat, lime/gips (pH verhoger ipv. Fosfaat) Knoflookpoeder Bc Subtilus cultuur (op de mesthoop gevonden) Lactobacillus en saccharomyces (biergist) Trifuralin (In de EU verboden herbicide) Chloropyrifos Combretum (Bacteriocide plantenextract) Glutaaraldehyde Methionine Sorbitol Vitamine C, B12

22 Waarnemingen 1e en 2e reis
Verboden om vijverwater te bemonsteren (Halfwaardetijden) Trifluralin en Chloropyrifos gevonden in Nederlandse vis monsters Verwerkende bedrijven nauwelijks certificaatwaardig Camouflage gedrag bedrijven “Wij krijgen nooit dit soort vragen meneer” Wij zien alleen maar chemische dingen op de site Ter plaatse een certificeerder aangesproken In Vietnam geen Pangasius op het menu te vinden!

23 Vreemde stoffen allemaal
Chlooramphenicol; breed spectrum antibioticum. Vooral Anaerobe Micro organismen. Kan beenmerg aantasten met mogelijk leukemie tot gevolg hebben. Sinds 1994 in de EU verboden. AOZ; 3amino-2-oxazlidinone, is een nitrofuraan. Verboden in de EU. AMOZ; 3amino-5-morpholinomethyl-2-oxazolidinone , een nitrofuraan die in de EU verboden is. Als bacteriocide middel ingezet in de intensieve landbouw. SEM; Semicarbazide, een nitrofuraan, verboden in de EU vanwege de carcinogeniteit AHD ;1-aminohydantoin, een nitrofuraan Malachite green; wordt veel toegepast voor ontsmetting van de eitjes. Carcinogeen. Leuco Malachite green; heeft een driemaal hogere halfwaardetijd dan MG 10 vs. 2,8 dag. Ciprofloxacine; breed spectrum antibioticum van Bayer, ‘Ciproxin’. Enrofloxacine; Bacteriocide stof. Van Bayer onder de naam ‘Baytril’. Crystal Violet; hexamethyl pararosanilinechloride, or pyoctanin(e). Fungi- en bacteriocide stof. Kleurstof voor Gram kleuring, tatoeages, Leuco cristal violet; kleurmiddel om vingerafdrukken zichtbaar e maken. Melamine; een trimeer van ureum om het eiwitgehalte van voedingsmiddelen op te kloppen (melk) Hypochloriet; ontsmettingsmiddel Trifluralin; Parasietberscheming jongbroed Carbendazim, gifstof Glutaaraldehyde, tegen algengroei Etc.

24 Zorgelijke zaken Men levert aan andere exportvijvers
Traceerbaarheid niet goed mogelijk Scholing van de kwekers minimaal Afhankelijk van ‘middle men’ Voerleveranciers nemen vis na 180 dagen af Nader onderzoek vereist naar de aqua cultuur ontwikkelingen in heel Azie Ketenanalyse uitvoeren met onafhankelijk onderzoek naar de voedselveiligheid

25 “Brede pollutie van zware metalen”(© Lab):
Bodemmonsters “Brede pollutie van zware metalen”(© Lab): Arseen 4,6 tot 9,5 mg/kg Cadmium lage waardes < 0,15mg/kg Kwik duidelijk aanwezig: tot 0,06mg/kg Lood hoog: tot 43mg/kg =Stapelgif Dioxines niet bepaald ($$) Mekong water bij Cambodja: Atrazine Mekongwater bij Can Tho: Carbendazim, Quinchlorac, Paclobutrazol en Propionazol (Banaan)

26 Voedselveiligheid: een serieuze zaak
Speerpunten Productvreemde delen Traceerbaarheid van product en handelen Management commitment Migratie vanuit verpakking Allergenen beheersing Gedrag en opleiding medewerkers HACCP ISF BRC ISO

27 To provide the best quality products for customers, the company applies the quality management systems ofISO 9001:2008; ISO 22000:2005; ISO 14001:2004; ISO 17025:2005 for laboratory; BRC Issued 5(2008), IFS Ver.5 (2007), HACCP, HALAL. 

28 2828 ISO 22K (processing iqf)16/1 2011 verlopen
ISF4 (production of frozen Pangasius) 10/ verlopen BRC ingetrokken Nafiqad approval 2007 SQF 2000 registratie 25/ verlopen SQF 1000 registratie 25/ verlopen HALAL certificaat 2007 HACCP 6/ verlopen ISO / verlopen

29

30

31 Op je hoede… Ontwijkende blikken
“Volgens mij is het vergeven van de spionnen, steeds duikt er weer een andere vent op. Erg typisch” “Die insigne is van iemand die bij de gehieme dienst werkt. Mijn moeder zegt dat je hier erg mee moet oppassen”

32 Bij de prutvijver op bezoek

33

34 Voedertijd!

35 Ook hier wordt getumbeld

36

37 De Vietnamese lijst van controles

38 De sjoemelvis bij uitstek

39 Conclusies Traceerbaarheid een duister verhaal
Middlemen en vissenvoer fabrikanten verstoren de voedselveiligheid Bedrijven niet certificaatwaardig Brede vervuiling in het slib van de Mekong Kweek is niet duurzaam vanwege medicijn en chemicaliëngebruik en transportafstand. Gebruik van verboden middelen, Trifluralin, Chloropyrifos en Carbadazim Onvoldoende geschoolde kwekers Sterke groei verwacht en verlaging van de prijs volgs Masterplan 2020 Virale uitbraak kwestie van tijd. AVI etc. Politiek EU ontkent teveel de potentiele gevaren Alle bedrijven geven toe van derden in te kopen Rapport is in Vietnam positief ontvangen Garnalenteelt nog kwetsbaarder

40 Eurofins Hamburg. Gespecialiseerd in pesticiden onderzoek

41 10 nov 2010 23 feb 2013:

42 Hoe nu verder? Sectorbreed opleiden op gebied van voedselveiligheid
Onafhankelijke toetsing van de certificaten uitvoeren RASFF portal blijven volgen Rikilt monitoringsprogramma laten hervatten Importeurs moeten leveringscondities aanscherpen Zero tolerance beleid voeren ten aanzien van contaminanten Noordzeevis promotie uitbouwen ASC certificaat checken op integriteit  Breed antibioticum onderzoek opstarten

43 Tref de juiste voorbereidingen
Hoe de waarheid boven water te halen Maak zelf de afspraak met het bedrijf Leg uit waarvoor je komt Boek en betaal je eigen vlucht Regel eigen vervoer, geen taxi Boek en betaal je eigen hotel Kom lopend de poort binnen Gebruik een lokale GSM prepaid kaart Neem je eigen deskundige gids en tolk mee Ga over op Noordzee vis Die heeft geen geneesmiddelen en pesticiden nodig

44 Bedankt voor uw sterke maag