Wat je altijd al wilde weten over: participatieonderzoek

Presentatie over: "Wat je altijd al wilde weten over: participatieonderzoek"— Transcript van de presentatie:

1 Wat je altijd al wilde weten over: participatieonderzoek
Maarten van Meer – CultuurNet Vlaanderen

2 Doel en structuur presentatie
Doel: basisinzichten participatieonderzoek om zelf met gegevens aan de slag te kunnen Structuur: Beetje methodologie Beetje basisstatistiek (om te kunnen interpreteren) Belangrijke inzichten uit onderzoek Re-creatief Vlaanderen Mogelijke toepassingen in praktijk

3 Onderzoek overal “De gemiddelde bibliotheekbezoeker is een hoger opgeleide vrouw van 35, zonder kinderen, die in een grootstad woont” Met statistiek kan je alles bewijzen “Grote mensen verdienen meer”

4 Waarom is participatieonderzoek…
Traag? => Hoeft niet traag te zijn als je gebruik kan maken van beproefde methoden Duur? => Iets grondig doen kost geld, maar besparen kan ook door veel zelf te doen en volgens beproefde methoden te werken Ingewikkeld? => Scheikunde is ook ingewikkeld, maar koken kan iedereen: recepten volgen en geduld loont

5 Waar kan het misgaan? Representatieve steekproef
- kans om in steekproef te zitten berekenbaar - non-respons zo klein mogelijk => voorwaarde om aan statistiek te kunnen doen en dus resultaten uit de geobserveerde gegevens te kunnen veralgemenen Voorbeeld: steekproef van Re-Creatief Vlaanderen is representatief voor Vlaanderen. Dat is niet hetzelfde als voor Limburg of Brussel. We mogen aannemen dat alle verbanden die we in de steekproef vinden zich ook in de Vlaamse bevolking voordoen.

6 Steekproef: visueel Populatie

7 Steekproef: visueel Steekproef

8 Steekproef: visueel Steekproef

9 Steekproef: visueel Op basis van steekproef uitspraken doen over populatie dankzij statistiek

10 Waar kan het misgaan? Vraagverwoording
Denken over operationalisering concepten => cultuurparticipatie? Denken over verwoording vragen Hoeveel participeert u aan cultuur? => respondent kan zelf ‘cultuur’ invullen Hoeveel maal bent u de voorbije zes maanden naar film/theater/museum geweest? Volgorde vragen belangrijk => Van algemeen naar specifiiek

11 Waar kan het misgaan? Antwoordcategorieën
Niet volledig (vb: voorkeurgenres) Belang van aanwezigheid van een ‘geen mening’ of ‘niet van toepassing’ Voorbeeld: Mening wordt gevraagd naar appreciatie van verschillende cultuuruitingen. Wat met onbekende cultuuruitingen? => ‘Ken ik niet’ is niet hetzelfde als ‘slecht’

12 Wat kan er misgaan? Belang van transparantie en reflectie door de onderzoeker Onderzoek heeft altijd een foutenmarge en het is dan ook best die te kennen Om van onderzoek naar beleid te gaan is inzicht in de methode noodzakelijk

13 Analyse: van univariaat naar multivariaat
Univariaat: de verdeling van een variabele binnen de steekproef Voorbeeld: verdeling geslacht in steekproef Percentage Absolute waarde Man 49.4 (Vl:49.31) 1405 Vrouw 50.6 (Vl: 50.68) 1440 Totaal 100 2845

14 Analyse: univariaat Een ander voorbeeld: participatie aan klassieke muziek Percentage Absolute waarde Niet 76.9 2180 Incidenteel 12.5 355 Frequent 10.6 299 Totaal 100 2834

15 Analyse: bivariaat Participatie aan klassieke muziek naar geslacht
Niet Incidenteel Frequent Totaal man 1075 76.8% 49.3% 38% 157 11.2% 44.2 5.5% 168 12.0% 56.2% 5.9% 1400 100% 49.4% Vrouw 1105 77.1% 50.7% 39.0% 198 13.8% 55.8% 7.0% 131 9.1% 43.8% 4.6% 1434 50.6% 2180 76.9% 355 12.5% 299 10.6% 2834

16 Analyse: bivariaat Participatie aan klassieke muziek naar geslacht
Niet Incidenteel Frequent Totaal Man Rijpercentage Kolompercentage Tabelpercentage 1075 76.8% 49.3% 38% 157 11.2% 44.2 % 5.5% 168 12.0% 56.2% 5.9% 1400 100% 49.4% Vrouw 1105 77.1% 50.7% 39.0% 198 13.8% 55.8% 7.0% 131 9.1% 43.8% 4.6% 1434 50.6% 2180 76.9% 355 12.5% 299 10.6% 2834

17 Analyse: multivariaat
Uit de analyse blijken verschillende variabelen een verklarende waarde te hebben voor participatie aan klassieke muziek:

18 Analyse: multivariaat
Maar deze variabelen zijn niet volledig onafhankelijk van elkaar: Leeftijd Opleidingsniveau Participatie aan klassieke muziek Beroepsstatus

19 Analyse: multivariaat
Oplossing: netto-kansverhoudingen Verschillen zijn uitgezuiverd voor alle andere variabelen Hoe interpreteren? Altijd met een referentiegroep (bij leeftijd: jaar) Cijfer voor leeftijdsgroep = 2.21 De kans dat iemand uit de leeftijdsgroep frequent aan klassieke muziek participeert is 2.21 groter dan dat iemand uit de leeftijdsgroep participeert Klinkt abstract, maar ziet er mooi uit

20

21 Belangrijke inzichten van Re-Creatief Vlaanderen
Verschillen tussen sectoren Socialisatie Sociaal netwerk Leeftijd: cohorteffect Nabijheid

22 Vooraf: nadenken over context
Gegevens uit survey zijn waardeloos zonder eigen context te kennen Nadenken over wat je wil bereiken Juiste gegevens uit survey verzamelen Denken over specifieke eigen omgeving Strategische keuzes maken

23 Inzichten: socialisatie
Netto-kansverhouding dat een bepaalde groep frequent participeert tov een referentiegroep (‘.’) Bron: Re-Creatief Vlaanderen

24 Conclusies socialisatie
Invloed van het ouderlijk milieu blijft erg belangrijk Ook opleidingsniveau is zeer bepalend Het socialisatie-effect is niet enkel zichtbaar bij de kunsten, maar ook bij populairdere cultuurvormen? Dus: hoop opgeven? Neen: Publiek kennen en weten dat om nieuw publiek te bereiken begeleiding zeer belangrijk is

25 Inzichten: sociaal netwerk
Netto-kansverhouding dat een bepaalde groep frequent participeert tov een referentiegroep (‘.’) Bron: Re-Creatief Vlaanderen

26 Conclusies sociaal netwerk
Er is een duidelijk positief verband tussen de grootte van het vrijetijdsnetwerk en de kans op participatie Oorzaak en richting zijn niet duidelijk Je richten op mensen met veel vrienden? Sociale aspect van cultuur in de verf zetten en netwerken faciliteren Of: angst om alleen te participeren wegnemen?

27 Inzichten: leeftijd en geslacht
Netto-kansverhouding dat een bepaalde groep frequent participeert tov een referentiegroep (‘.’) Bron: Re-Creatief Vlaanderen

28 Conclusies leeftijd en geslacht
Vrouwen participeren iets meer aan cultuur Duidelijk leeftijdseffect: ouderen participeren meer aan kunsten, jongeren meer aan film en niet-klassieke muziek Uit Nederlands onderzoek blijkt dat dit een cohort-effect is: cultuurgevoel komt niet noodzakelijk met de leeftijd

29 Inzichten: nabijheid 80 à 90% van de participanten reist niet verder dan 30 kilometer Danspubliek reist het verste (50% woont binnen 16 km) Muziekpubliek: 50% woont binnen 12 km Theaterpubliek reist het minst ver (50% woont binnen 9 km) Bron: Re-Creatief Vlaanderen

30 Redenen voor niet-participatie (enkel niet-participanten)
Bron: Re-Creatief Vlaanderen

31 Conclusie Het is niet makkelijk Maar ook niet onoverkomelijk
Rapporten aandachtig lezen en niet enkel tabelletjes kijken Kritisch denken over onderzoeksresultaten loont: beetje logica brengt je al ver Onderzoek staat niet op zich en moet altijd door gebruiker gekaderd worden in eigen context Want: met statistiek kan je echt alles bewijzen

32 Verder lezen? H. Waege & H. Roose: Publiek Belicht. Handboek publieksonderzoek voor culturele instellingen. J. Billiet & H. Waege: Een samenleving onderzocht Presentatie vanaf woensdag op

33 Vragen?

34 Wat je altijd al wilde weten over: participatieonderzoek
Maarten van Meer – CultuurNet Vlaanderen