Psychose en Schizofrenie

Presentatie over: "Psychose en Schizofrenie"— Transcript van de presentatie:

1 Psychose en Schizofrenie
Lieuwe de Haan Arjen Sutterland Zorglijn Vroege Psychose

2 Inhoud 1. Wat is psychose? 2. Wat is schizofrenie? 3. Welke symptomen komen voor bij psychosen? 4. Wat is het beloop? 5. Hoe vaak komt het voor en welke oorzaken kennen we? 6. Genen 7. Hersenen en dopamine 8. De behandeling

3 1. Psychose Als neutrale informatie bijzonder wordt

4

5 Waarom kijken zij mij zo aan?

6 Ze willen me iets zeggen met cijfer 9

7 Ik wordt in de gaten gehouden

8 Hoe weet ze dat over mij?

9 De overheid geeft me een boodschap..

10 Dopamine ~ Belangrijk Howes, O. D. et al. Arch Gen Psychiatry 2009;66:13-20.

11 Psychose Bij psychose is de informatie verwerking verstoord.
Hierbij krijgen mensen vaak het idee dat zaken speciaal voor hen bedoeld zijn. Degenen die dit meemaken proberen hier logica in te vinden en kunnen zo tot waanideeën komen. Meer en langdurige dopamine afgifte speelt hier een belangrijke rol in.

12 Psychose is divers Ontwikkeling: soms plotseling vaker geleidelijk
Veel variatie: soms chaotisch en bizar soms opgewonden of juist erg teruggetrokken zelfverzorging kan ernstig tekortschieten soms is het moeilijk om contact te leggen

13 Wanen Individuele overtuigingen zonder voldoende grond, waaraan iemand blijft vasthouden ondanks bewijzen van de onjuistheid ervan. Wanen kunnen niet herleid worden tot opvattingen die horen bij een bepaalde (sub)cultuur of religieuze gemeenschap. Vrijwel altijd staat de persoon zelf in het middelpunt. Hij of zij ondergaat bepaalde invloeden, krijgt speciale aandacht of heeft bijzondere eigenschappen. Er zijn verschillende soorten wanen

14 Misidentificatie waan
Paranoïde waan Beïnvloedingswaan Grootheidswaan Religieuze waan Somatische waan Nihilistische waan Misidentificatie waan ….

15 2. Schizofrenie Schizofrenie is een aandoening met vele gezichten
Het beloop loopt sterk uiteen van gunstig tot uiterst ongunstig

16 Dus niet: gespleten persoonlijkheid

17 Schizofrenie en andere psychosen
1. Schizofrenie 2. Schizofreniforme stoornis 3. Schizoaffectieve stoornis 4. Waanstoornis 5. Kortdurende psychotische stoornis 6. Gedeelde psychotische stoornis 7. Psychotische stoornis door somatische aandoening 8. Depressie met psychotische kenmerken 9. Manie met psychotische kenmerken 10. Psychotische stoornis door een middel

18 Diagnose volgens DSM-IV

19 Schizofrenie [DSM-IV]
Kenmerkende symptomen Minimaal twee van de volgende, elk gedurende één maand een belangrijk deel van de tijd aanwezig (of korter bij succesvolle behandeling): Wanen Hallucinaties Onsamenhangende spraak (incoherentie) Ernstig chaotisch of katatoon gedrag Negatieve symptomen, d.w.z affectvervlakking, gedachten- of spraakarmoede of apathie

20 Schizofrenie [DSM-IV]
C. Duur: Verschijnselen van de stoornis zijn gedurende tenminste zes maanden ononderbroken aanwezig. In deze periode van zes maanden moeten er tenminste één maand symptomen zijn die voldoen aan criterium A Verschijnselen kunnen zich beperken tot beperken tot negatieve symptomen of tot twee of meer symptomen uit criterium A in een lichte vorm (vreemde overtuiging, ongewone zintuigelijke ervaringen)

21 3. Symptomen bij Psychosen

22 Positieve en negatieve symptomen
Wanen Hallucinaties Verwardheid Minder actief Verminderd initiatief Vlakke emoties vervlakking Sociaal terugtrekgedrag Spraakarmoede

23 Symptomen a. Inhoudelijke denkstoornissen b. Waarnemingsstoornissen
c. Verwardheid d. Negatieve symptomen e. Cognitieve stoornissen f. Stemmingsstoornissen g. Angststoornissen h. Gebrek aan inzicht

24 a. Inhoudelijke Denkstoornissen
afwijkende denkbeelden, opvattingen en interpretaties. Milde varianten: magisch denken [bijgelovigheid helderziendheid]. Ernstig: wanen

25 b. Waarnemingstoornissen

26 Hallucinaties Horen, voelen, zien en/ of ruiken
Terwijl er in de realiteit geen stimulus is

27 De meest voorkomende, waarnemingstoornis bij schizofrenie
Stemmen horen De meest voorkomende, waarnemingstoornis bij schizofrenie BV: stemmen die zich tot de patient richten:. “je ogen staan raar” of “er is iets mis met jou” of over de patient spreken: bv. “wat ziet hij er vreemd uit” of “het gaat niet goed met hem”.

28 c. Verward denken Associatief Onlogisch Gedachteblokkade

29 d. Negatieve symptomen Verminderde emotionele ervaring en uitingen
Spraakarmoede Gebrek aan interesse Apathie Gebrek aan sociale belangstelling

30 e. Stoornissen van cognitieve functie
Moeite met verwerken van ingewikkelde of snel opeenvolgende indrukken Aandacht # Inprenting #: geheugenklachten Het minder goed herkennen van gezichtsuitdrukkingen Moeite om alledaagse gesprekken op gang te houden.

31 f. Stoornissen in stemming

32 Depressie & Piekeren

33 g. Angst stoornissen 20% Sociale fobie
15% Obsessieve Compulsieve stoornis 5% Paniekstoornis

34 h. Verstoord inzicht Komt vaak voor en heeft Invloed op de therapietrouw

35 4. Beloop psychotische episoden restfasen

36 Uitkomst 1e episode 37 onderzoeken, 4100 patienten, 38 maanden gevolgd
Menezes, 2006

37 WHO incidentie studie Psychose 776 patienten, 25 jaar gevolgd
Harrison e.a., 1998

38 4. Hoe vaak komt het voor. 5. Hoe vaak komt het voor
4. Hoe vaak komt het voor? Hoe vaak komt het voor? Jaarlijkse zijn er 2/ nieuwe gevallen /100 mensen krijgt in zijn/haar leven schizofrenie

39 Jongvolwassenen & psychiatrische stoornissen

40 Risicofactoren: omgeving
4. Hoe vaak komt het voor? Oorzaken? Risicofactoren: omgeving

41 Cannabis

42 Migratie

43 Opgroeien in een grote stad

44 Trauma

45 Genen

46 Risico op schizofrenie voor 1e graads familieleden

47 Risico op schizofrenie voor 2e graads familieleden

48 Omgeving en genen bepalen in interactie de kwetsbaarheid

49 7. Hersenen en Dopamine

50 Hersenen: netwerk Gehoor schors Verwerkt geluid Basale Kernen
Bij hallucinaties ook actief Basale Kernen Beweging Emoties Hyperactief: psychose Te veel antipsychotica: Stijfheid, trillen Achterste kwab Verwerkt Beelden Gezichts herkenning Frontale Schors Problemen oplossen Plannen organisatie Hippocampus Leren geheugen Limbisch systeem emoties

51 Dopamine ~ psychose

52

53 Dopamine Denken Aandacht Emotie Beloning Beweging

54 Dopamine is actiever Howes, O. D. et al. Arch Gen Psychiatry 2009;66:13-20.

55 8. Behandeling

56 a. Antipsychotica

57 Antipsychotica zijn effectief verminderen psychose
Leucht e.a. 2008

58 Antipsychotica zijn effectief voorkomen terugval
Leucht e.a. 2008

59 Zorglijn Vroege Psychose Bedankt u voor uw vertrouwen
Aantal patienten in psychiatrische kliniek ~ antipsychotica

60 Werking antipsychotica
Binden aan het ontvangst station van dopamine Daardoor wordt het signaal gedempt

61 Verschillen Effect van de verschillende antipsychotica
is vergelijkbaar Alleen clozapine is effectiever

62 bijwerkingen Verschillen per antipsychoticum: Trillen, stijfheid
Gewichts toename Verhoogd bloedsuiker en vetten Seksuele functiestoornissen Aanmaak van bloedcellen

63 a. Zelfvertrouwen b. Samenwerking c. Drugs
Waar kunnen we de meeste winst halen? a. Zelfvertrouwen b. Samenwerking c. Drugs

64 a. Zelfvertrouwen

65 Verbeteren van zelfvertrouwen
Psycho educatie Cognitieve Gedragstherapie Individual Placement Support Gezins Interventie Fitness Lotgenoten contact

66 % patienten met een betaalde baan na 1 jaar IPS vs Stapsgewijze Arbeids Voorbereiding

67 Fitness Cognitie Zelfvertrouwen

68 Effect begeleid lotgenoten contact
Ook toename optimisme en zelfvertrouwen Castelein e.a, 2008

69 b. Samenwerken

70 Assertive Community Treatment
Multidisciplinair Contact krijgen en houden Maximale bereikbaarheid Caseload 10-15 Zorg aan huis Praktisch en zelfmanagement

71 Assertive Community Treatment vs standaard zorg Relatief Risico op slechte uitkomst

72 c. Drugs

73 Cannabis vrije dagen na Training Motiverend interviewen en Familie Interactie Vaardigheden vs Alleen Psycho educatie Smeerdijk e.a. 2010

74 Onderzoek naar ontwikkeling melktandjes
Voeding en infectie relateren aan ontwikkeling Samenwerking met Mount Sinai Hospital New York Nodig: 1 melktandje van patient

75 Bedankt voor Uw aandacht !

76 Zorglijn Vroege Psychose