14-18: de bezetting in het hart van de oorlog Kortrijk, Campus, 22 oktober 2014.

Presentatie over: "14-18: de bezetting in het hart van de oorlog Kortrijk, Campus, 22 oktober 2014."— Transcript van de presentatie:

1 14-18: de bezetting in het hart van de oorlog Kortrijk, Campus, 22 oktober 2014

2 Lieutenant GeorgeLieutenant George: Great Scott sir, you mean, you mean the moment's finally arrived for us to give Harry Hun a darned good British style thrashing (…)? Captain Blackadder: If you mean, "Are we all going to get killed?" Captain Blackadder Yes. Clearly, Field Marshal Haig is about to make yet another gargantuan effort to move his drinks cabinet six inches closer to Berlin. Uit de BBC-reeks “Blackadder Goes Forth” (1989) Het Westelijk front: een absurd oord…

3 Westelijk front 1914-1918 (uit Harms, Neuer Deutscher Geschichts- und Kulturatlas, 1934)... of een front dat het gevolg was van militaire verovering?

4 Invasies, niet alleen aan het Westelijk maar ook aan het Oostelijk front Belgrado 1915 Oskar Laske, Barrikadenkampf in Belgrad am 9. Oktober 1915, 1917-18, Heeresgeschichtliches Museum, Wien

5 Bezetting: de hoofddimensie van de Belgische oorlogservaring

6 Langetermijnsperspectief… door de doden: voor de Duitsers, bijvoorbeeld, werden de veroverde gebieden oorlogsdoel, omdat zovele van hun soldaten er waren gestorven. Duits militair kerkhof in Rijssel (foto uit 1919)

7 Burgerleed tijdens een invasie: lange tijd weggewuifd als pure propaganda. Gen. Melchett.- … and Field Marshal Haig’s plan is this: to do an especially stirring painting for the cover of King and Country to inspire the men for the secret push. (…) Blackadder.- All you have to do is paint something heroic to appeal to the simple-minded Tommy. Baldrick.- What about a Noble Tommy standing with a look of horror and disgust over the murdered body of a nun, brutally done over by a nasty German? George.- Excellent – I can see it now – the Nun and the Hun! Blackadder Goes Forth, Part 1: “Captain Cook” (BBC, 1989)

8 Moedwillig geweld en vernieling: de Universiteitsbibliotheek, Leuven

9 Het ritueel in scène zetten van overmacht. “Den siegreichen Kriegern”: een geimproviseerd overwinningsmonument voor het Duitse leger Dijlebrug bij Werchter, augustus 1914

10 “In Uw hart zijt gij deze macht geen eerbied verschuldigd”: kardinaal Mercier 1 januari1915 Het bezettende regime legitimiteit ontzeggen Merciers herderlijke brief is het begin van een golf sluikpublicaties en voorwerpen van devotie. Miniatuur, klooster van Maredret, Namen (Thans in de Pierpont Morgan Library, New York City)

11 “De eer van het leger beledigd”: Moritz Von Bissing

12 “Flamenpolitik”

13 Flamenpolitik: een uitweg voor jonge mannen die vastzitten (ook moreel vastzitten) in het bezette land.

14 Voedselhulp: internationale solidariteit

15 Noodgeld, brood- bedelingen…

16 Spotprenten: een traditionele vorm van verzet

17 Een explosie van sluikbladen

18 Spionage

19 Van verovering naar verdediging Het Duitse lange-termijnsperspectief: een bolwerk

20 Dwangarbeid Het idee van “strenge doch rechtvaardige heerschappij” kwam hier ten val. Alois-Cyrille Devos, “Zivilarbeiter,” geboren Sint-Eloois-Winkel augustus 1891, opgeeist december 1916, in Frankrijk gestorven april 1917.

21 Nasleep van een bezetting De terugkeer van vorst en leger in november 1918: triomf of moeizame hereniging?