De presentatie wordt gedownload. Even geduld aub

De presentatie wordt gedownload. Even geduld aub

Verbinden en integreren, een plaats geven aan onzekerheden, schijnbare en echte tegenstrijdigheden overbruggen. Inez Vandenbussche kinderpsychiater

Verwante presentaties


Presentatie over: "Verbinden en integreren, een plaats geven aan onzekerheden, schijnbare en echte tegenstrijdigheden overbruggen. Inez Vandenbussche kinderpsychiater"— Transcript van de presentatie:

1 Verbinden en integreren, een plaats geven aan onzekerheden, schijnbare en echte tegenstrijdigheden overbruggen. Inez Vandenbussche kinderpsychiater inezvandenbussche@gmail.com BVRGS / 18 maart 2016

2 inleiding: kinderpsychiatrie & systeemdenken klinische ervaringen met hulpverleningsnetwerken mishandeling & verwaarlozing & huiselijk geweld verstrekkende gevolgen psychisch en fysisch kind / gezin / context / hulpverlening / samenleving kennis over de problematiek ↑ kennis van effectieve interventies ↓ retrospectieve analyses → falende aanpak kansen kinderen ↓/ geschiedenis herhaalt zich hoe denken over / werken met deze problematiek hoe kunnen we het samen beter doen?

3 specifieke situatie: jonge kinderen klinische populatie met EPA / hoge risicopopulatie (zeer) jonge kinderen: chronische geschiedenis ernstige en langdurige verwaarlozing / mishandeling / trauma (zeer) jonge kinderen zijn volledig afhankelijk van context biologische ouders met beladen voorgeschiedenis netwerken van hulpverleners betrokken gezin & kind JRB - VK - GGZ - VAPH – Integrale Jeugdzorg - CLB - hulpverleners vrijwilligheid gedwongen hulpverlening / juridische context vaak belangrijke investering van hulpverleners in poging kind te beveiligen in contacten met ouders

4 Minuchin Family Kaleidoscope 1984 Child Murder Maria Colwell °25-3-65 pleeggezin 1965 → biologisch gezin 1971 begin 1973 Maria dood aangetroffen ± 75 mensen inclusief hulpverleners betrokken klachten niet gehoord / gevaar niet gezien gefragmenteerde cognitieve modellen → assessment kind los van context / geen hulp → geen assessment ouder-kind relatie / geen hulp sociale en legale waardensystemen → kind hoort bij / is van zijn biologische ouders → pleegouders hebben geen rechten

5 MPK casus ‘Wendy’ Wendy 5 jaar / opname MPK 1984 diagnose: hechtingsstoornis & seksueel trauma hulpverleningsnetwerk opgestart verhaal van Wendy: – toezicht JRB – plaatsing MPI – contacten thuismilieu – verschillende hulpverleningsinstanties betrokken aanmelding jongste zoon Wendy MPK 2012 – geschiedenis herhaalt zich

6 analyse ≠ hulpverleningsnetwerken betrokken competentie en goede wil om te helpen gangbare procedures & interventies helpen niet onmacht / onzekerheid / gebrek aan daadkracht geen gedragen visie binnen hulpverlening geen actie ondanks zeer problematische situatie therapeutische verlamming weinig evolutie in hantering complexe situaties

7 op zoek naar verklaringen (zeer) jonge kind biologische ouders pleegouders instellingen hulpverleningsnetwerken jeugdrechtbanken

8 Adverse Childhood Experiences Study ‘adverse childhood experiences are the most basic and longlasting determinants of health riskbehaviors, mental illness, social disfunction, disease, disability, death and health costs’

9 klinisch beeld kind: Margaret E. Blaustein “How do people describe these kids?” anger/agression/attention problem/ distractible/impulsive/school problems/worries/fearful/’pleasing’/nightmares/ sleepproblems/uses substances/sexualized behaviors/’provocative’/trouble with relationships/negative self-concept/poor boundaries/explosive/frequent tantrums/shy/trouble with transitions/ self harms/’lies’/hygiene issues/ ’feels young’/regressed …

10 ontwikkeling kind: Dante Cicchetti psychological sequelae - affect regulation & recognition - development of attachment relationships - development of self system processes - representational & symbolic capacities - peer relations - cognitive development: adaptations to school - romantic relationships neurobiological sequelae

11 pathologie kind: analyse factoren l’enfant préfère la culpabilité à la détresse (Berger) geen mededogen met zz (Vogel-Tas) idealiseert ouders / daders symptomen: dissociatie / verwarring / blokkeren / schuld verstarren / weerbaar ↓/ coping / hyperalert / schaamte hypersensitief / herbelevingen / schaamte / regulatie ↓ bedreigde ontwikkeling geblokkeerde ontwikkeling denken & voelen stopgezet / vergeetproces / zich afsluiten kans op herhaling traumatisatie >> cultuur & maatschappij niet helpend voor kind

12 biologische ouders ≠ tegenstrijdige en verwarrende verhalen ≠ gezinsvormen: gewoon, multiproblem, alleen… ≠ problemen: financieel, hygiëne, sociaal… ≠ emoties: agressie, lethargie, depressie, dreigen, wantrouwen, vijandigheid, kloof, teleurstelling bedreigd, machteloos, schuldig, verzet, conflict ≠ gedrag: uitdagend, aanvallend, contactweigering overtreden van regels en sociale conventies problematisch zelfwaardegevoel / kwetsuren verlangen goed ouderschap ↔ reëel ouderschap realiteit onverdraaglijk / vermijden hulpverlening

13 pathologie ouders: analyse factoren ouders zelf problematisch verleden intergenerationele problemen ouders vaak psychiatrische problematiek -verschillende klinische beelden dissociatieve fenomenen ouders imaginaire ouders massale ontkenning bij ouders investeren in imaginair kind ↑ investeren in reëel kind ↓

14 relatie kind – biologische ouders vaak geweld in de relatie tussen de ouders kind getuige van problemen en geweld gevaarlijk relatiepatroon kind-ouders ouders = verantwoordelijk kind = slachtoffer kind ook aandeel in pathologische interacties coërcieve interactiepatronen (Patterson) patronen van wederzijdse traumatisatie mentalisatievermogen ouders (Fonagy)

15 pleegouders & instellingen mensen van goede wil onvoldoende zicht op complexiteit problematiek denkkader ↓ interpretatie symptoomgedrag ↓ onvoldoende zicht op relatie ouders-kinderen kind blijft ‘eigendom’ biologische ouders omgang biologische ouders ↓ gesprek met het kind ↓ onderschatting noden & problemen kind

16 jeugdrechtbanken engagement ++ / dossierkennis ++ maatschappelijke waarden en normen / ideologie sociale controle / sociaal onderzoek zicht op onderliggende dynamieken ↓ zicht op effectieve interventies ↓ plaatsing ≠ oplossing = altijd complex workload ↑↑ sociale dienst: veel jonge mensen veel wisselingen

17 hulpverleningsnetwerken goede wil ++ / investering ++ / samenwerking ++ kennis kinderpsychiatrische problematiek ↓ diagnostiek kind & biologische ouders & relatie ↓ denkkaders ↓ / ≠ standpunten ideologie: de plaats van het kind = bij de ouders emotionele ↑ ↔ rationele ↓ partijdigheid / dikwijls of-of kindgesprekken ↓ zicht op effectieve interventies ↓

18 onderliggende factoren: hulpverlening verwarring door contradicties in houding ouders / kind therapeutische megalomanie / grenzen hulpverlening kinderen = mogelijkheid tot herstel pathologie ouders ↔ kinderen = reactivatie traumata ouders bang voor decompensatie van de ouders bang voor nieuwe zwangerschap bang voor agressie ouders de wil om ‘kansen’ te geven aan de ouders de ideologie van de ‘bloedband’ & ‘eigen’ moeder weinig gericht op het leed van de kinderen

19 hulpverlening & biologische ouders assessment ouders moeilijk assessment relatie ouders-kind moeilijk probleem afbakenen verantwoordelijkheid identificatie met ouders ↑ ≠ ouders ↓ recuperabiliteit (Cirillo) / wat is goed genoeg? opbouwen therapeutische relatie ouders ↓ doorbreken pathologische patronen werken met weerstand ouders therapie complex & langdurig

20 hulpverlening & jonge kinderen diagnostisch proces moeilijk therapeutische relatie kind-hulpverlener moeilijk kind herhaalt pathologische interacties basisvertrouwen ↓/ wantrouwen ↑/ geheim interne representaties van het kind interpretatie symptoomgedrag kind geeft zz de fout voor de problemen kind ontschuldigt & idealiseert ouders ouders schuldig → totale eenzaamheid kind authentisch kindgesprek noodzakelijk kind heeft recht op uitleg + grondig checken

21 valkuilen hulpverleningsnetwerken vaak positieve identificatie met ouders of kind partijdigheid: ouders ↔ kinderen verhaal ouders = realiteit / belang ouders ↑ angst voor gevolgen bij ouders gedrag/verhaal kinderen = twijfel / onduidelijk onvoldoende gevoelig voor leed kind observatie & diagnostiek ouder-kind relatie ↓ emotionele / ideologieën ↔ rationele / kennis gebrek aan goede alternatieven / casuïstiek

22 hamvraag contacten biologische ouders en kinderen contact? / ‘beveiligd’ contact? / geen contact? welke partij neemt beslissing? / welke voorwaarden? diagnostisch model diagnostiek kind (Malacrea) diagnostiek biologische ouders (Cirillo) diagnostiek relationeel patroon ouders-kind spanning tussen ≠ denkkaders en standpunten ethisch - sociolegaal - individu - systeem - psychologisch hoe dilemma’s overbruggen & overstijgen therapeutisch model

23 voorwaarden voor interventies traumaproblematiek complex & moeilijk & verwarrend voeling betekenis gedrag ouders onderscheid in behandelbaarheid ouders gevaren van identificatie met ouders / kind voeling betekenis gedrag kind voeling met gevolgen voor ontwikkeling kind voeling met het leed van het kind veiligheid van kind prioriteit hulpverlener bewust eigen positie, eigen probleemdefinite, eigen denkkader en eigen blinde vlekken complex diagnostisch en therapeutisch denken aandurven relatie tussen therapie en sociale controle vasthoudende en dappere hulpverleners nodig

24 mogelijke richtlijnen hulpverlening emotioneel & ideologisch & pedagogisch denken↓ eigen gevoelens analyseren, uiten & herzien spreken vanuit zz & eigen positie verduidelijken individuele & relationele diagnostiek belangrijk diagnostiek basis klinische interventies / therapie wederzijdse traumatisatie / mentalisatievermogen respect ‘ouderrol’ biologische ouders belangrijk therapie = uitklaren verwarring & onzekerheden overbruggen tegenstrijdigheden zingeving & nieuw betekenisvol verhaal ontwikkelingskansen ↑ / herhaling ↓

25 therapeutische interventies verbinden en integreren langdurige therapie nodig (continuïteit in therapie) therapie biologische ouders / kind / pleegouders voorwaarde traumatherapie kind: veilige situatie / mentale ruimte / stabilisatie verandering = resultaat van ‘nieuwe’ behandel- interventies (traumatherapie) en leren uit ervaring Elspeth McAdam / Marinella Malacrea / EMDR Minuchin: pleeggezin gericht op kind én gezin Haïm Omer: demoniseren ↓/ verbinden / herstel UBUNTU

26 UBUNTU: herstel van medemenselijkheid Waarheids- en Verzoeningscommissies Zuid-Afrika onderlinge verbondenheid tussen mensen medeverantwoordelijkheid slachtoffers en beulen bij elkaar gebracht beul bekent en erkent zijn daden slachtoffer ziet beul >> dan zijn daden beul wordt gezien en behandeld als mens hoe daden inwerken op de toekomst verandert nieuwe perspectieven

27 UBUNTU 1 - within the context of strained or broken relationships - an aid for providing remedies towards more mutually acceptable remedies for the parties in such cases - contrasted with vengeance - inextricably linked to the values of dignity, compassion, humaneness and respect for humanity of another - a shift from confrontation to mediation and conciliation - dictates good attitudes and shared concern - favours the re-establishment of harmony in the relationship between parties to restore the dignity of the plaintiff without ruining the defendant - favours civility and civilised dialogue premised on mutual tolerance.

28 UBUNTU 2 - favours restorative rather than retributive justice - favouring reconciliation rather than estrangement of disputants - works towards sensitising a disputant in litigation to the hurtful impact of his actions to the other party and towards changing such conduct rather than merely punishing the disputant - promotes mutual understanding rather than punishment - favours face-to-face encounters of disputants with a view to facilitating differences being resolved rather than conflict and victory for the most powerful - favours civility and civilised dialogue premised on mutual tolerance

29 uitgeleide complexe multidimensionele contradictorische materie belang van expertise / visie / methodiek / informeren / discussie / overleg / opleiding samenwerking hulpverleningsnetwerken: eensgezinde meerpartijdige visie denken aan lijden van jonge kind = moeilijk te verdragen / risico éénzijdige identificatie ouders biologische ouders: respect en waardigheid langdurige therapeutische gespecialiseerde investering jeugdrechtbank cruciale rol = sociale controle preventie en vooral vroege interventie belangrijk

30 Een schok van herkenning, het kind als slaaf, het ontkent wat hijzelf tekort komt, alleen zo voelt hij zijn eigen pijn niet, alleen zo vergeet hij zijn eigen wonden. Het kind van de vrouw onder invloed leert zichzelf uit te schakelen. Ik was vier, vijf jaar, ik probeerde mijn moeder te begrijpen, haar verlangens te kennen, te geven wat zij nodig had, haar te behagen, maar ik kon het haar niet geven, ik kon haar niet behagen. Ik was zes, negen, veertien, ik kon niet zijn wat zij nodig had, ik wrong mij in bochten, maar het lukte me niet, en mijn zusjes ook niet. We namen het elkaar kwalijk dat het ons niet lukte. De levenloze blik, in zichzelf gekeerd, de blik die het kind niet ziet, want als de moeder het kind wel zou zien, dan kwam ze tevoorschijn, dan was ze daar voor haar kroost. Hoe ontwikkelt zich een kind dat zich niet kan spiegelen in de ogen van zijn ouders? Het kan zichzelf niet waarnemen, ziet de wonden niet op zijn huid, het is gedoemd om niemand te zijn. Het kan alleen iemand worden door zich in een ander te verplaatsen, het moet bestaan door anderen. Hoe meer ik aan het vermogen van mijn moeder om van mij te houden twijfelde, hoe meer ik van haar hield. Oscar Van den Bogaard

31 literatuur 1 Berger M. (1997), Les séparations à but thérapeutique, Paris, Dunod Blaustein, M., International Congress Child Abuse and Neglect, 8-9/11/2012 Boszormenyi-Nagy, I., Krasner, B. (1986), Tussen geven en nemen. Over contextuele therapie. Haarlem, De Toorts. (Vertaling van: Between Give and Take. A clinical Guide to Contextual Therapy. New York, Brunner/ Mazel, 1986). Cicchetti D. (1994): “The toll of child maltreatment on the developing child”, Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, vol 3, n°4, pp.759-776. Cirillo S. (1997):”Maltraitance envers les enfants en traitement de la famille”, Thérapie Familiale, Genève, vol.18, n°1, pp.33-48 Fonagy, P., Gergely, G., Jurist, E. & Target, M. (2002), Affect Regulation, Mentalization and the Development of the Self, New York, Other Press. Goldner, V., Penn, P., Sheinberg, M., Walker, G. (1990) “Love and Violence: Gender Paradoxes in Volatile Attachments”, Family Process, vol 29, n°4, pp.343-364.

32 literatuur 2 Hoefnagels, C., Snoeren, F., Baeten, P. (2015) Helpt hulp aan gemelde mishandelde kinderen? Trimbos Instituut, Nederland. Krog, Antjie, (2006), “I speak, holding up your heart…”, Cosmpolitanism, Forgiveness and leaning toward Africa, 24e VAN DER LEEUW-LEZING McAdam Elspeth, (2001), Boven verdenking en buiten gevaar: interview met gezinnen met vermoeden van seksueel msibruik. Tijdschrift voor Familietherapie, Jaargang 8 nr. 3. Malacrea M., Diagnostic et traitement des abus sexuel, conférence (texte non-publié) Malacrea M., séminaire sur le diagnostic et traitement sexuel, 25-26/03/1998 (texte non-publié) / www.bambiniintrappola.it Minuchin S. (1984), Family Caleidoscope, Harvard Universitary Press Cambridge Parton, N., International Congress Child Abuse and Neglect, 8-9/11/2012


Download ppt "Verbinden en integreren, een plaats geven aan onzekerheden, schijnbare en echte tegenstrijdigheden overbruggen. Inez Vandenbussche kinderpsychiater"

Verwante presentaties


Ads door Google