Hoe houd je een klas op orde?

Presentatie over: "Hoe houd je een klas op orde?"— Transcript van de presentatie:

1 Hoe houd je een klas op orde?

2

3 Klassenmanagement en orde houden
Wat hebben deze begrippen met elkaar te maken? Vaak worden ze door elkaar gebruikt. Verschil? Klassenmanagement wordt snel geassocieerd met ‘orde’. Maar KM is meer, misschien zelfs wel anders. Het betreft de lesstructuur, de interactie met leerlingen, je instructiegedrag, je belonings- en stopgedrag, de wijze waarop jij zelf regels/afspraken hanteert, … … … …. Het gaat om thema’s als: goed gastheerschap; leiderschapsignalen; er is maar één regel; ‘grommen aan de grenzen’; strafwerk = maatwerk; verwijderen uit de les: nee, tenzij!

4 Orde houden Verschil toen en nu?
Vraag welke doelen studenten geformuleerd hadden. Of zij zelf al eens geconfronteerd zijn met vormen van orde houden. Wat zij daarvan gezien hebben tijdens observaties van docenten. Probeer zoveel als mogelijk ook uit te gaan van positieve ervaringen!

5 OPDRACHT 1 Schrijf in een paar steekwoorden op wat jij onder orde verstaat. Wat accepteer je wel en wat accepteer je niet in de klas? Schrijf in het kort op wat je van onderstaande stellingen vindt: in het begin moet je vooral streng optreden, de leerlingen hoeven je niet aardig te vinden als je je richt op een goede sfeer in de klas, komt de orde vanzelf als je de lessen goed indeelt en zorgt voor afwisseling is er geen vuiltje aan de lucht Bespreek je antwoorden met je buurman

6 Orde: twee subbegrippen
orde in enge zin “de baas zijn” ▼ leiderschap orde in ruime zin een positief klimaat scheppen didactisch orde houden motiveren Middelen: Basisbehoeften vervullen Inzet erkennen: Welke redenen hebben leerlingen om zich zo te gedragen? Stimuleren, motiveren, serieus nemen, verantwoordelijkheid geven, positieve verwachtingen communiceren Middelen: Geloofwaardige uitstraling Stopgedrag Belonend gedrag

7 Orde-in-enge-zin Aandachtspunten
Rol van leraar willen oppakken (de bereidheid om leiding te nemen) Precies weten wat je wel en niet wilt in de klas (gewenst en ongewenst gedrag / preventieve werking) Goede lesvoorbereiding (in alle facetten): het kan ongewenst gedrag voorkomen Belonend gedrag hanteren Stopgedrag toepassen Gevarieerd gedragsrepertoire Eerst als vraag stellen, dan inventariseren, tot slot laten zien. Loopt waarschijnlijk vloeiend over vanuit de dia hiervoor.

8 Stopgedrag De vaardigheid om direct een einde te maken aan zich voordoend ongewenst gedrag

9 Stopgedrag Het waarnemen van beginnend ongewenst gedrag
Heb het begin in de gaten Niet elk ongewenst gedrag stoort Dwing jezelf goed rond te kijken Het doen stoppen van ongewenst gedrag Wees effectief zonder schade Grijp direct in Gebruik aangepaste middelen Probeer het eerst non-verbaal Vermijd discussies / lok geen tegenreactie uit Soms uitdrukkelijk gezag tonen

10 Opdracht 2 WAT: maak een opsomming van mogelijke vormen van stopgedrag. Wat kun je doen om ongewenst gedrag te stoppen? HOE: werk eerst individueel, wissel daarna uit met de buurman/vrouw TIJD: 10 minuten UITKOMST: plenair bespreken van bevindingen

11 Escalatieladder: corrigeren
Negeren Leerling aankijken en ondertussen doorgaan met de les Leerling aankijken en duidelijke non-verbale signalen afgeven Leerling aankijken en les even stopzetten Naam noemen en ondertussen doorgaan met de les Naam noemen en ik-boodschap geven en gewenst gedrag benoemen Naam noemen en waarschuwen Leerling verplaatsen in de les Leerling na de les laten komen voor gesprek De ‘juiste volgorde’. Maar let op, afhankelijk van het individu zijn variaties in concreet gedrag mogelijk. Wie weet helpt bij jou ‘fluiten’, of een ‘knipoog’, even op de leerlingtafel tikken, … Is er een winnaar??? De klas uit, strafwerk, schorsing etc. valt niet meer onder corrigeren maar onder straffen. Over belonen en straffen zegt het behaviorisme veel zinvols. B is dus nog steeds actueel waar het onderwijs betreft.

12 Opdracht Belonen: een kunst! Hoe geef je complimentjes, beloon je de leerling? Maak ook daarvoor eens een ‘escalatieladder’!

13 Orde-in-ruime-zin Een goed klassenklimaat scheppen
Rekening houden met de 3 basisbehoeften (Ebbens) van leerlingen: Autonomie: eigen besluiten kunnen nemen/zichzelf belangrijk vinden. Relatie: zich veilig voelen en erbij horen. Competentie: zich bekwaam voelen, denken te kunnen wat er gevraagd wordt. Vragen welke behoeften dat volgens de studenten ook maar weer zijn. Volgens Stevens (in Ebbens) - Autonomie: eigen besluiten kunnen nemen/zichzelf belangrijk vinden. - Relatie: zich veilig voelen en erbij horen. - Competentie: zich bekwaam voelen, denken te kunnen wat er gevraagd wordt. Volgens Maslov A Behoefte aan zelfverwerkelijking, inclusief de piekervaringen B Esthetische behoeften aan schoonheid, symmetrie en structuur C Cognitieve behoeften aan willen weten, willen begrijpen en exploreren van het onbekende D Sociale behoeften aan erkenning, goedkeuring van anderen en het behalen van succes en competentie E Behoefte om ergens bij te horen en behoefte aan liefde F Behoefte aan veiligheid en zekerheid met zo min mogelijk gevaar G Behoefte aan fysiologische bevrediging: honger, dorst, beweging (A, B en C zijn een uitsplitsing/concretisering van het vijfde niveau ‘zelfontplooiing’)

14 Piramide van Maslov en de Basisbehoeften leerlingen
Competentie: “Ik kan wat.” Autonomie: “Ik ben wat.” Relatie:“Ik hoor erbij.”

15 Hoe speel jij in op de basisbehoeften van leerlingen?
Opdracht: Bedenk in tweetallen zoveel mogelijk manieren om in te spelen op de verschillende basisbehoeften (10 min.) Wissel daarna uit met ander tweetal (10 min). Autonomie: eigen besluiten kunnen nemen/zichzelf belangrijk vinden. Relatie: zich veilig voelen en erbij horen. Competentie: zich bekwaam voelen, denken te kunnen wat er gevraagd wordt.

16 Orde-in-ruime-zin 2 Didactisch orde houden! Maar hoe dan?
“Een goede lesvoorbereiding is het halve werk!” Kennis van directe instructie, didactische analyse en andere ontwerp- en instructiemodellen Vaardigheid in lesvoorbereiding Op welke manier kun je zowel in de voorbereiding als in de uitvoering van de les orde houden d.m.v. je didactiek? Aanbevelingen t.b.v. ‘didactisch orde houden’ Leraar maakt de doelen duidelijk Leraarmaterialen liggen klaar Materiaal is duidelijk opgeborgen Materiaal is goed bereikbaar Er is voldoende materiaal aanwezig De opdrachten zijn duidelijk Leraar houdt leerlingen bij de les Tempo van de les is aanvaardbaar Les wordt nauwelijks onderbroken De uitleg is duidelijk Begeleiding tijdens zelfwerkzaamheid Eisen van werk worden benadrukt Lesgebeuren is goed zichtbaar Leraar kan klas goed overzien Les afgestemd op niveau leerlingen Instructie en concentratie goed Verwerking en concentratie goed Leraar stopt ongewenst gedrag (instructie) Leraar stopt ongewenst gedrag (verwerking) Leraar is consequent Leraar bekrachtigt gewenst gedrag Weinig of geen ordeverstoring Leraar stopt ordeverstoring snel/doeltreffend Goede, plezierige werksfeer Veel interactie tijdens presentatie Soepele overgangen Er wordt veel leerstof verwerkt Leerlingen worden verantwoordelijk gesteld Leerlingen helpen elkaar Groepen storen elkaar niet LET OP de overlap met ‘een positief klasklimaat. Idem met ‘orde in enge zin’. En er is meer overlap. Verschillende onderdelen zijn dus niet los van elkaar te zien.

17 traditioneel vs zelfstandig leren
Traditioneel onderwijs Zelfstandig leren Vooral docent actief Leerstof centraal Leerling ontvanger van kennis Vooral onderwijzen van inhoud Frontaal onderwijs Individueel huiswerk Docent plant Leerling volgt opdrachten op Docent beoordeelt enz Vooral leerling actief Leer- en denkactiviteiten centraal Leerling producent van kennis Onderwijzen van vaardigheden en inhoud Begeleidend onderwijs Samenwerkend leren Leerling reguleert eigen leergedrag Leerling kiest Leerling reflecteert Veel aandacht basisbehoeften Hoe zit dit op jouw school?

18 Orde-in-ruime-zin Een goed klassenklimaat creëren
Houdt rekening met basisomgangsvormen de inzet / inbreng van leerlingen erkennen, verwerpen, negeren.

19 5 manieren om te reageren op inzet - inbreng
Negeren Verwerpen Nee op persoon Nee op vraag Ja op vraag Erkennen Ja op persoon Ja op vraag

20 Reageer positief op foute of geen antwoorden
Zie voor verschillende opdrachten het boek ‘Communicatie in de klas’.

21 Orde-in-ruime-zin Een goed klassenklimaat scheppen: Aandachtspunten
3 basisbehoeften: Inzet van leerlingen erkennen, in plaats van verwerpen of negeren Leerlingen serieus nemen en verantwoordelijk-heden geven Positieve verwachtingen communiceren Leerlingen motiveren

22 Orde-in-ruime-zin 3b De leerlingen motiveren! Maar hoe dan?
Door motivatietheorieën in te zetten. Bij.v het ARCS-model (Keller), het model van Motivated learning ( Pintrich en Schunk), de motivatietheorie van Hertzberg of van Maslov, … …

23 Orde houden Mijland (2008) benoemt de volgende aandachtspunten om orde te kunnen houden: Respect Echtheid Interesse Waar horen ze bij? Orde in enge, in ruime en/of in didactische zin?

24 Videofragment Bekijk het fragment en kijk naar de lichaamshouding en gezichtuitdrukking van de docent, zowel in het eerste als het tweede deel. Wat gebeurt er verbaal en non-verbaal? -kijkrichting in de klas -lichaamshouding -handen/armen -gezichtsuitdrukking -oogcontact -stemgeluid Wat is er veranderd in het gedrag van de docent? Welke convlusies trek je voor jezelf n.a.v. de bekeken videofragmenten? Plenair bespreken Dangerous Minds Part 2 Helaas is het videofragment uit Dangerous Minds op You Tube niet meer beschikbaar.

25 “Huiswerk” Lees jezelf eens in. Bekijk eens de ‘grote’ onderwijsfilms. Dangerous Minds Dead poets society Etre et avoir Mees Kees … … …