Download de presentatie
1
DE WEGEN VAN HET GEHEUGEN
DAVIDSF0NDS Niel DE WEGEN VAN HET GEHEUGEN & HOE WE DIE TERUGVINDEN 21 APRIL 2015
2
Komt Vergeten Werkelijk Voor ?
Géry van Outryve d’Ydewalle Emeritus Hoogleraar KU Leuven Gewezen Vast Secretaris Koninklijke Vlaamse Academie van België
3
Structuur van de Presentatie
Aanloop: illustraties voor het belang van het geheugen in dagdagelijks leven Een snel overzicht (in vogelvlucht): 25 eeuwen gebabbel en /of onwetenschappelijke benaderingen Opkomst informatieverwerkingstheorieën binnen geheugen onderzoek: 2 breuken in het wetenschappelijk denken over het geheugen 1968: Eerste doorbraak met centraal het ZG, OG en PG 1972: Tweede doorbraak: continuïet tussen Perceptie, geheugen & actie 2 stellingen waardoor credibiliteit aangetast werd Nieuw sterk interdisciplinaire wetenschap: de cognitieve neurowetenschappen O.m. gebruik van scanners, hormonaal onderzoek, enz. Maar……. En wat nu? :
4
Structuur van de Presentatie
Belang van het geheugen in dagdagelijks leven 25 eeuwen in vogelvlucht Informatieverwerkingstheorieën maar…… Cognitieve neurowetenschappen maar……. En wat nu? :
5
Belang van het geheugen in dagelijks leven
Klinisch: antero- en retrograde amnesie geval van Claparède Caveat: Geheugen in enge en ruime zin: voorbijgestreefd? Indirect geheugen Episodisch, semantisch en proceduraal geheugen Oudere theorieën, voorbijgestreefd? 3 fasen: verschillende theorieën
6
Philips Pepsi Keerpunt Siemens Jammer
7
P.il.ps Zo..ag P..si Van..ag Ke.rp.nt Ke.s.mis S.em.ns Di.e.t J.m.er G.d.ag
8
P.il.ps Philips Zo..ag Zondag P..si Pepsi Van..ag Vandaag Ke.rp.nt Keerpunt Ke.s.mis Kerstmis S.em.ns Siemens Di.e.t Direct J.m.er Jammer G.d.ag Gedrag
12
Proceduraal geheugen
13
Toren van Hanoi
17
25 eeuwen in vogelvlucht Oude Griekse Filosofische traditie (zie Plato met vogelkooi) Consolidatie- en Spoorvervaltheorie Dieptepsychologie Gestaltpsychologie & Kurt Lewin Behaviorisme & Functionalistische psychologie Oudere, traditionele cognitieve psychologie
18
Geheugen TIJDSINTERVAL
19
consolidatie Geheugen spoorverval TIJDSINTERVAL
20
25 eeuwen in vogelvlucht Oude Griekse Filosofische traditie (zie Plato met vogelkooi) Consolidatie- en Spoorvervaltheorie Dieptepsychologie Gestaltpsychologie & Kurt Lewin Behaviorisme & Functionalistische psychologie Oudere, traditionele cognitieve psychologie
21
Dieptepsychologie Verdringingshypothese Droomanalyse
Het “Normaal” vergeten
22
Ik maakte met een vreemde een tocht per koets van Ragusa in Dalmatië naar een halteplaats in Herzegowina; we kwamen te spreken over het reizen in Italië, en ik vroeg mijn reisgenoot of hij al eens in Orvieto was geweest en daar de beroemde fresco’s van ????? had bezichtigd.
24
25 eeuwen in vogelvlucht Oude Griekse Filosofische traditie (zie Plato met vogelkooi) Consolidatie- en Spoorvervaltheorie Dieptepsychologie Gestaltpsychologie & Kurt Lewin Behaviorisme & Functionalistische psychologie Oudere, traditionele cognitieve psychologie
25
Wulf > +
26
25 eeuwen in vogelvlucht Oude Griekse Filosofische traditie (zie Plato met vogelkooi) Consolidatie- en Spoorvervaltheorie Dieptepsychologie Gestaltpsychologie & Kurt Lewin Behaviorisme & Functionalistische psychologie Oudere, traditionele cognitieve psychologie
27
Kurt Lewin Centrale notie: TAAKSPANING Onderzoek van
Zeigarnik & Ovsiankina
28
25 eeuwen in vogelvlucht Oude Griekse Filosofische traditie (zie Plato met vogelkooi) Consolidatie- en Spoorvervaltheorie Dieptepsychologie Gestaltpsychologie & Kurt Lewin Behaviorisme & Functionalistische psychologie Oudere, traditionele ognitieve psychologie
30
25 eeuwen in vogelvlucht Oude Griekse Filosofische traditie (zie Plato met vogelkooi) Consolidatie- en Spoorvervaltheorie Dieptepsychologie Gestaltpsychologie & Kurt Lewin Behaviorisme & Functionalistische psychologie Oudere, traditionele cognitieve psychologie
31
Ausubel C. Jean Piaget Bartlett Piaget
32
Elisabeth LOFTUS
34
Verklaringen voor Effecten van Misleidende Informatie
“VACANT SLOT” hypothese: origineel gebeuren nooit opgenomen; nieuwe misleidende informatie vult “slot” gewoon in COEXISTENTIE hypothese: origineel gebeuren en misleidende informatie blijven naast mekaar bestaan in geheugen VRAAG-kenmerken: persoon laat zich door proefleider beïnvloeden SUBSTITUTIE-hypothese: het origineel gebeuren wordt vervaagd door misleidende informatie ANTWOORD-BIAS: persoon steunt op de meest recent gegeven informatie
35
Opkomst van de informatieverwerkingstheorieen
1968: Eerste doorbraak met centraal het ZG, OG en PG: ZG met o.m. de proeven van Sperling: bijblijven minder dan een sec. :praktisch belang, zie oogknipperen, dyslexie, subliminale perceptie (Coca Cola experiment), selectieve aandacht , OG Tweede doorbraak: continuïet tussen Perceptie, geheugen & actie 2 stellingen waardoor credibiliteit aangetast werd :
36
M F V D T G X Z H C W B
45
Onmiddellijk Geheugen Permanent Geheugen
§ 7. Informatie-verwerkingstheorieën A. Theoretische Uitbouw theorieën met drie systemen Zintuiglijk Geheugen Onmiddellijk Geheugen Permanent Geheugen
46
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
1. Evidenties 2. Beperkte Capaciteit 3. Herhaling 4. Werkgeheugen 5. Onmiddellijk Geheugen & Intelligentie 6. Onmiddellijk Geheugen: akoestisch 7. Zoekprocessen 8. Supervisory Attentional System
47
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
.Evidenties Retro- & anterograde amnesie Psychofarmacologie Experimentele Psychologie Seriële-positie curve
48
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
1. Evidenties 2. Beperkte Capaciteit 3. Herhaling 4. Werkgeheugen 5. Onmiddellijk Geheugen & Intelligentie 6. Onmiddellijk Geheugen: akoestisch 7. Zoekprocessen 8. Supervisory Attentional System
49
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
1. Evidenties 2. Beperkte Capaciteit telefoonnummers Braille-schrift weerberichten schaakspelen
50
Verwachting van vanavond tot morgenavond
Verwachting van vanavond tot morgenavond. In de avond in het zuiden van het land nog veel bewolking met in het zuidoosten tijdelijk enige regen, overigens enkele verspreide opklaringen, maar morgenmiddag vooral in het noorden en westen plaatselijk enkele buien. Matige tot krachtige, aan de kust nu en dan harde of stormachtige wind, eerst zuidwesterlijk, later ruimend naar noordwesten. Minimum temperaturen omstreeks tien graden, op de Wadden enkele graden hoger. Maxima van 16 graden in het noordwesten tot 22 graden in het zuidwesten van het land.
52
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
1. Evidenties 2. Beperkte Capaciteit 3. Herhaling 4. Werkgeheugen 5. Onmiddellijk Geheugen & Intelligentie 6. Onmiddellijk Geheugen: akoestisch 7. Zoekprocessen 8. Supervisory Attentional System
53
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
1. Evidenties 2. Beperkte Capaciteit 3. Herhaling duration-lengthening repetition process BBC-proef muntstukken vs. postzegels Polsuurwerk “change blindness” maintenance vs. elaborative rehearsal kegelmetafoor
55
?????
57
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
1. Evidenties 2. Beperkte Capaciteit 3. Herhaling duration-lengthening repetition process BBC-proef muntstukken vs. postzegels Polsuurwerk “change blindness” maintenance vs. elaborative rehearsal kegelmetafoor
59
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
1. Evidenties 2. Beperkte Capaciteit 3. Herhaling duration-lengthening repetition process BBC-proef muntstukken vs. postzegels Polsuurwerk “change blindness” maintenance vs. elaborative rehearsal kegelmetafoor
60
kegelmetafoor Maintenance rehearsal Elaborative rehearsal
61
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
1. Evidenties 2. Beperkte Capaciteit 3. Herhaling 4.Onmiddellijk Geheugen & Intelligentie 5. Onmiddellijk Geheugen: akoestisch 6. Zoekprocessen en Supervisory Attentional System
62
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
4. Onmiddellijk Geheugen & Intelligentie moeilijkheden bij het probleem RT = beste intelligentie-meting? Taxonomie van mentale operaties
63
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
1. Evidenties 2. Beperkte Capaciteit 3. Herhaling 4.Onmiddellijk Geheugen & Intelligentie 5. Onmiddellijk Geheugen: akoestisch 6. Zoekprocessen en Supervisory Attentional System
67
REDDER Onmiddellijke toets: Uitgestelde toets:: RIDDER HELPER
68
ONMIDDELLIJK GEHEUGEN
1. Evidenties 2. Beperkte Capaciteit 3. Herhaling 4.Onmiddellijk Geheugen & Intelligentie 5. Onmiddellijk Geheugen: akoestisch 6. Zoekprocessen en Supervisory Attentional System
70
Theories of Action Slips
72
Permanent geheugen Zintuiglijk Geheugen Onmiddellijk Geheugen
73
PERMANENT GEHEUGEN Evidenties voor het permanent zijn
schoolvrienden + taalkennis Loftus & Loftus: studies van Penfield verdringing & hypnose spontaan terugvinden
74
SAMENVATTING
75
2 niet houdbare stellingen bij het PG
1. Afwezigheid van beperkingen het opslaan van informatie 2. Vergeten komt niet voor – hoogstens vindt men iets niet terug
76
LEVELS OF PROCESSING Afwijzen van drie geheugensystemen Ontwikkeling
Kritieken: kringredenering aard van de geheugentoets Toepassing: Onthouden van advertenties Verzoening met drie-systemen theorie?
77
LEVELS OF PROCESSING Structurele/oppervlakkige verwerking
PAARD “Rijmt het woord met BAARD?” Semantische/diepe verwerking BISDOM “Heeft het woord iets te maken met GODSDIENST?”
78
LEVELS OF PROCESSING Afwijzen van drie geheugensystemen Ontwikkeling
Kritieken: kringredenering aard van de geheugentoets Toepassing: Onthouden van advertenties Verzoening met drie-systemen theorie?
79
LEVELS OF PROCESSING Afwijzen van drie geheugensystemen Ontwikkeling
Kritieken: kringredenering aard van de geheugentoets Toepassing: Onthouden van advertenties Verzoening met drie-systemen theorie?
80
Opomst & Inbreng van Cognitieve Neurowetenschappen
Bevindingen uit neurobeeldvorming: HERA model Hormonale invloeden: adrenaline + cortisol
81
HERA : Hemispheric encoding/retrieval assymmetry
Left prefrontal cortex: Episodic encoding Semantic retrieval Right prefrontal cortex: Episodic retrieval
82
Nyberg, L. , Cabeza, R. , & Tulving, E. (1996)
Nyberg, L., Cabeza, R., & Tulving, E. (1996). PET studies of encoding and retrieval: The HERA model. Psychonomic Bulletin & Review, 3,
83
Buckner, R. L. (1996). Beyond HERA: Contributions of specific prefrontal brain areas to long-term retrieval. Psychonomic Bulletin & Review, 3,
84
§ 8. Inbreng van cognitieve neurowetenschappen
Bevindingen uit neurobeeldvorming: HERA model Hormonale invloeden: adrenaline + cortisol
85
Hormonale invloeden: adrenaline + cortisol
Invloed van stress Toepassingen: PTSS VERDRINGING VAN TRAUMATISCHE GEBEURTENISSEN EERSTE GESLACHTSGEMEENSCHAP
86
Hormonale invloeden: adrenaline + cortisol
Invloed van stress: Adrenaline → amygdala: snel + positief effect Cortisol → hippocampus: traag + negatief effect Experimenten: Lichtbeelden bètablokkers
87
Hormonale invloeden: adrenaline + cortisol
Invloed van stress Toepassingen: PTSS VERDRINGING VAN TRAUMATISCHE GEBEURTENISSEN EERSTE GESLACHTSGEMEENSCHAP
88
Hormonale invloeden: adrenaline + cortisol
Invloed van stress Toepassingen: PTSS VERDRINGING VAN TRAUMATISCHE GEBEURTENISSEN EERSTE GESLACHTSGEMEENSCHAP
89
Hormonale invloeden: adrenaline + cortisol
Invloed van stress Toepassingen: PTSS VERDRINGING VAN TRAUMATISCHE GEBEURTENISSEN EERSTE GESLACHTSGEMEENSCHAP
90
CONCLUSIE Waqu,
Verwante presentaties
© 2024 SlidePlayer.nl Inc.
All rights reserved.