ASSESSMENT Bart J. van Zweeden

Presentatie over: "ASSESSMENT Bart J. van Zweeden"— Transcript van de presentatie:

1 ASSESSMENT Bart J. van Zweeden

2 Mijn school.. Rudolf Steinercollege Haarlem. Nieuwbouw sinds 2009.
De school bestaat sinds 1954, Grondlegger Rudolf Steiner ( ).

3 Wie ben ik? Bart J. van Zweeden, 56 jaar
Zelf leerling van de Geert Groote school, Amsterdam (ook een vrijeschool). 2e graads lerarenopleiding bi/sc 1983. 12 jaar ICT: programmeur, docent, consultant ( ) 2e graads wiskunde (HU) Sinds 1995 nu 20 jaar werkzaam bij het Rudolf Steinercollege Haarlem: docent Biologie en Wiskunde, Scheikunde en ook Bouwkunde.

4 Waarom deze master-opleiding Biologie?
De “lerende” docent: (mensen leren van een lerende docent).. Nog één keer… Weer ‘bij’ zijn Reflectie op eigen handelen verbeteren Leren van collega’s Goede ervaringen met de HU!

5 Vrijeschool onderwijs?
Onderbouw (4-12), Middenbouw (12,13 tot 14), Bovenbouw (14 tot ca.18) Onderwijs afgestemd op de ontwikkelingsfasen van de mens (vierledig mensbeeld, Steiner (1993 vert.)). Periodeonderwijs: blok van drie weken, eerste twee uur hetzelfde thema/vak. Daarna gewone vakuren (3e t/m 9e). Integratie van kunst- en ambachtsvakken in gewone onderwijsaanbod. “In elke les streven naar kunstzinnig onderwijs”(Steiner). (belevings- en waarnemingsaspecten en verwerking tot iets ‘eigens’).

6 In deze presentatie: Vóór deze opleiding
Tijdens deze opleiding, het NU. Na deze opleiding, toekomst

7 Vóór deze opleiding. Tweedegraads bevoegd voor biologie, wiskunde en scheikunde: twintig jaar comfortzône… Pas laatste vijf jaar verantwoordelijk voor alle Wiskunde in de school. (sectieleiding en examens HV). Geen ervaring met competenties Onderwijsvernieuwingen altijd met wel veel enthousiasme, maar weinig onderbouwing Geen ervaring met praktijkonderzoek! Nog weinig kennis van het examenprogramma Biologie, wel van Wiskunde.

8 In deze drie jaar geleerd:
Vakinhoudelijk. Veel nieuwe masterkennis opgedaan en op een wetenschappelijk niveau gekeken naar vakinhoud. (ook via podcasts: UU). Beroepsinhoudelijk. Opnieuw kennis gemaakt met Activerende didactiek, samenwerkend leren (Ebbens). Begeleiding: Meer en meer de rol van lerarenbegeleider Biologisch Onderzoek. Eindelijk eens ‘los’ gaan op één klein deelonderwerp. Dé kers op de taart. Praktijkonderzoek. Heel veel geleerd hoe je dit type onderzoek in de school kan opzetten en uitvoeren. Zal ik nog heel vaak nodig hebben!

9 Vakinhoudelijk Veel nieuwe en actuele vakkennis op kunnen doen.De extra toegang tot de artikelen van Universiteiten is geweldig. Waarom? Verantwoord en gefundeerd onderzoek doen Basis voor Profielwerkstukbegeleiding Basis voor inhoudelijke vernieuwing en actualisering van het biologieonderwijs Basis voor vakken van de toekomst: duurzaamheid en milieu.

10 Beroepsinhoudelijk Leren reflecteren; enquêtes, Roos van Leary, Intervisie met collega’s (min 6x per jaar). Gebruik van video voor video-intervisie: sterk middel! Werken aan de hand van acht competenties Meer bewust van werkvormen geworden. Terzijde: Meer bewust in het begeleiden van nieuwe collega’s. Vijf rollen docentschap..

11 Waar voor nodig? Beroepsinhoudelijk
Blijvende aandacht nodig: • De rol van didacticus (verder) ontwikkelen • Passende werkvormen toepassen vereist inzicht in de leerstof, dus moet de inzet ‘passend’ zijn. • Individuele en groepsgebonden leerprocessen willen kunnen sturen is didactiek van een lastig niveau • Leerlingen aanzetten tot zelfverant-woordelijk leren is noodzakelijk om te komen tot vruchtbaar onderwijs. (= mijn motto).

12 (Bio)Vakonderzoek Leren onderzoeken en funderen in de literatuur.
Wetenschappelijk handelen en onderzoeken Hanteren van wetenschappelijke literatuur Enorme bron van ideeen (inspiratie voor practica, nieuw onderwijs ed.) Kennismaken met nieuwe technieken en methoden. (DNA, fungi, PCR)..

13 Waar voor nodig? Vakonderzoek
Ontwikkeling nieuwe practica Begeleiding van Profiel-/Eindwerkstukken Eigen kennis beter gefundeerd nu. Voorbeeld: Beroepsproduct: Totaal nieuwe periode (3 weken, 5 blokuren elke dag) Ontwikkelingsbiologie en Moleculaire biologie. (Film1 komt straks)

14 Praktijkonderzoek Leren onderzoeken en funderen in de literatuur.
Wetenschappelijk handelen en onderzoeken Hanteren van wetenschappelijke literatuur Het proces van praktijkonderzoek is ENORM anders dan het biologisch vakonderzoek. Verschijnsel Praktijkonderzoek komt nog vaak terug.. (groeiende vraag).

15 Waar heb ik aan gewerkt? Verbeteren van de activerende didactiek, door samenwerkend leren in te zetten. Aanleiding: Behoefte de zaken anders aan te lopen.. Minder consumptieve houding lln. Terechte kritiek van inspectie op onze school, gericht op teveel frontaal.. Verlossen van teveel ‘college’ En er wordt nog elke dag aan gewerkt…

16 Wat toon ik nu? (1) Filmfragment1 uit de nieuwe periode Ontwikkelingsbiologie en moleculaire Biologie. Eerder is de theorie behandeld van PCR en de werking van primers. Lesdoelen: De lln hebben na afloop kennis gemaakt met de practische kant van het PCR-practicum. Hierbij hebben zij geleerd te werken met zeer kleine hoeveelheden (micropipet, Finn-tips) De lln doen lab-vaardigheden op: DNA-isolatie, schoon werken, werken met microliters, centrifugeren, vortexen, planmatig handelen Samenwerken in tweetallen. Schrijven van een uitvoerig verslag volgens richtlijnen.

17 Wat toon ik nu? (1) >>YouTube-LINK >> file
Te zien: Eén van de acht practicumdagen; de belangrijkste: PCR-DNA-analyse van de aardappelplant, op zoek naar het R1 en R3a gen (resistentie Phytophtora). Lln. Bereiden de PCR voor. Met ca 27 leerlingen HAVO/VWO wordt dit practicum uitgevoerd (zonder TOA) en bewust zonder de inhuur van DNA-Labs. >>YouTube-LINK >> file

18 Wat toont dit fragment? Interpersoonlijk contact = fundament.
Enthousiasme en geconcentreerd meedoen is binnen handbereik. Mijn vijf rollen als leerkracht: • De gastheer (contact maken en houden) • De presentator (Aandacht vangen, vasthouden, leiderschap) • De didacticus (Instructie en sturing leerproces) • De pedagoog (Veilig leerklimaat, feedback, gesprek) • De afsluiter (sluit de les inhoudelijk en procesmatig af) (Naar M. Slooter, CPS: Onderwijsontwikkeling en advies) Raakt de competentie 1: Interpersoonlijk 2: Pedagogisch 3: Vakinhoudelijk en didaktisch 4: Organisatorisch Ook 5 en 6: Collega bereidt tot filmen.

19 Wat toon ik? (2) Filmfragment2 Een fragment uit de lessenserie in het kader van vakoverstijgend onderwijs: Scheikunde en Wiskunde: Fotometrie. Lesdoelen: 1. De lln hebben na afloop: Geleerd te werken met een eenvoudige coloriemeter. Geleerd hoe een verdunningsreeks moet worden gemaakt (zelf doen). Geleerd hoe de lichtabsorbtie samenhangt met de concentratie van de opgeloste stof. Geleerd hoe met Excel en verkregen meetwaarden, de formule van deze absorbtie kan worden verkregen. (deels in deze video) Geleerd hoe van een onbekende oplossing de concentratie kan worden achterhaald. Samenwerken in twee/meer-tallen. Schrijven van een verslag volgens richtlijnen + logboek.

20 Wat toon ik? (2) >>YouTube-LINK >> file
Filmfragment2 Een fragment uit de lessenserie in het kader van vakoverstijgend onderwijs: Scheikunde en Wiskunde: Fotometrie. Een achttal 4HAVO-B leerlingen waren bereid een extra uur (het 10e uur op de vrijdag!!!) in de week in te zetten ten behoeve van een deel van mijn praktijkonderzoek: Hoe kan ik de reken- en wiskundevaardigheden verbeteren in de scheikunde en biologielessen. >>YouTube-LINK >> file

21 Wat zegt dit 2e fragment? Wiskunde krijgt betekenis in een scheikunde-voorbeeld Rekenen aan concentraties heeft een aanleiding.. De motivatie van de lln heeft (m.i.) te maken met de activerende component. Lesfasen (Ebbens, 2009) - Aandacht richten - Verstrekken van informatie - Zijn begrippen helder? - Instructie geven tbv uitvoering - Leerlingen krijgen opdracht - Afsluiten (resultaten, achtergronden..) Samenwerken in (kleine) groepen, elkaar aansturen leerlingen leggen verbanden tussen praktijk (sc) en de theorie: Wiskunde.

22 TOEKOMST Verbeterpunten voor mijn handelingspraktijk:
Nog veel minder zelf aan het woord; laat de leerling meer mogen ervaren en ontdekken Meer ervaring opdoen met activerende didactiek. Met collega’s actief op zoek naar nieuwe onderwijsvormen; durf te zoeken en te experimenteren! Meer inzet van reflectietools voor mijzelf en voor mijn sectiegenoten: intervisie, lesbezoek, Leary..

23 Wat is er nu bereikt? Leerlingen zijn veel beter ingestapt door zelf actief te zijn (periode Ontw. Bio en periode Bouwkunde klas 10, praktijkonderzoek) Leerlingen leren hun eigen leerproces beter te sturen. Eigen verantwoordelijkheid (taken en tijd) Leerkracht is hierdoor minder docent en meer begeleider en gesprekspartner

24 Wat is er nu bereikt? Motivatie is bij de leerlingen merkbaar hoger, veel hoger. (reflectie van collega’s én lln.) Leerlingen: - hebben succes mogen ervaren - werden individueel aangesproken - kregen steeds meer kennis van de achtergronden en inhoud - kregen betekenis van de lesinhoud - merkten dat de leerkracht interesse voor hen had - hebben mijn positieve aandacht mogen ervaren.

25 Mijn TOEKOMST na deze opleiding
Inzet als onderwijsontwikkelaar nieuwe onderwijsarrangementen: nieuwe perioden w.o. Duurzaamheid als thematisch onderwijs. Projectdeelnemer in HAVO-Zes Spreker op jaarlijks symposium Vrijescholen in Zeist Bovenschoolse activiteiten, participatie in ontwikkelgroepen. Verder met activerende didactiek Verder met motiverend onderwijs..

26 Enkele wapenfeiten Website-gebaseerd onderwijs:
Periode OntwikkelingsBiologie Periode Bouwkunde/Ruimtemeetkunde klas 10H Veldwerkdag: planten/dieren in Kennemer Duinen Website in ontwikkeling tbv thematisch vernieuwend onderwijs waarbij vakken ondergeschikt zijn aan een groot maatschappelijk relevant thema. Deelname aan Project HAVO-Zes Onderwijs-initiatieven binnen de school.

27 ASSESSMENT Bart J. van Zweeden
Dank voor uw aandacht.