Bouwstenen voor christelijk ethisch denken

Presentatie over: "Bouwstenen voor christelijk ethisch denken"— Transcript van de presentatie:

1 Bouwstenen voor christelijk ethisch denken
Leven in de navolging Bouwstenen voor christelijk ethisch denken Geert De Cubber

2 Leven in de navolging: Moraaltheologie
Bouwstenen voor christelijk ethisch denken Leven in de navolging: Moraaltheologie

3 Moraaltheologie

4 Moraaltheologie Moraaltheologie = theologie
Band tussen moraaltheologie, dogmatiek, liturgie, exegese, filosofie, sociale wetenschappen,…

5 Moraaltheologie Veritatis Splendor (1993)
Moraaltheologie niet loskoppelen van de bron Spreken vanuit geworteld-zijn

6 Leven in de navolging: humanisme en ethiek
Bouwstenen voor christelijk ethisch denken Leven in de navolging: humanisme en ethiek

7 Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek
Emotie-ethiek “recht op een kind”; “recht op euthanasie”

8 Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek
Statistische ethiek “iedereen doet het, dus…” Gevaarlijk gevoel van objectiviteit

9 Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek
Utilitarisme John Stuart Mill Vermijden van pijn – vermeerderen van genot

10 Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek
Situatie-ethiek Dialoog situatie – ethische reflectie

11 Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek
Consequentialisme Positieve gevolgen => ethisch goed

12 Humanisme en ethiek: verschillende soorten ethiek
Proportionalisme Handeling met slechte gevolgen is toch goed: Handeling = goed Negatieve wordt niet beoogd Goede effect = geen gevolg van het slechte Goede effect = blgr genoeg om het slechte toe te laten

13 Humanisme en ethiek: totaalethiek – groei-ethiek
Complexiteit van ethische vraagstukken Complexe benadering Feiten, emoties, nut, gevolg,… Dubbel criterium: Doel van de handeling moet goed zijn Middelen moeten geschikt zijn om – rekening houdend met de situatie – op een passende wijze het goede te realiseren Passend? Geen loochening van het doel In proportie Zo weinig mogelijk ongunstige neveneffecten

14 Humanisme en ethiek: totaalethiek – groei-ethiek
Ethiek van de groei: Minus malum Minus bonum Vere bonum

15 Humanisme en ethiek: menselijk handelen als gave/opgave
Tweede Scheppingsverhaal Leven = cadeau Ontdekkingstocht “tegenover” Ook levensgezel = cadeau Maar dan…

16 Humanisme en ethiek: menselijk handelen als gave/opgave
Leven is naast gave ook opgave Keuzes! => leven doorgeven – aan God gelijk Verschil met God? Jezus Christus draait perspectief om Fundamenteel = goede grondhouding

17 Humanisme en ethiek: menselijk handelen als gave/opgave
Goede grondhouding: Zichzelf kunnen zijn – autonomie Rekening houden met anderen – relationele autonomie Sociale verantwoordelijkheid Ecologische verantwoordelijkheid Hoe concreet? Contrastervaring Ethische controverse Ervaringskennis Morele opvoeding

18 Humanisme en ethiek: christelijk humanisme?
Het christelijke verschil Samen leven en werken aan de “polis” Dialoog Getuigende aanwezigheid

19 Humanisme en ethiek: christelijk humanisme
Werkelijk-worden Heden Geloof Heilige Geest Werkelijkheid Verleden Geschiedenis Jezus Christus

20 Humanisme en ethiek: christelijk humanisme
“het hart van het geloof” Relationeel gegeven Liefde = vrucht van de Geest Twee benen: gebed + leven met anderen

21 Humanisme en ethiek: christelijk humanisme
“dagelijkse getuigenis van een authentiek christelijk leven” (Bianchi) Vreugde van het evangelie

22 Humanisme en ethiek: christelijk humanisme
Typisch christelijke oriëntatie: Een eigen christelijke rangorde van waarden Verwijzing naar Jezus Christus, in woord en daad Eigen perspectief Persoonlijke Godsrelatie